Έχουν αλλάξει τα πράγματα στο θέατρο. Το διαπιστώνω παράσταση την παράσταση, με νέους ηθοποιούς, οι οποίοι βγαίνουν κι είναι ψυχικά έτοιμοι να σαρώσουν. Σαν να εχει αλλάξει η σχέση με το αντικείμενο, σαν να έχει αλλάξει η σχέση με τη Σκηνή, με το κοινό, με τα βεντετιλίκια και σαν τα λαιφ στάιλ να εχουν περιοριστεί στις τηλεπερσόνες των ριάλιτυ κι οι ηθοποιοί να μένουν εκτός, , σαν να εχει αποκρυσταλλωθεί κάτι που ξεκίνησε πριν αρκετά χρόνια και τώρα μπορώ πια επισήμως να μιλήσω, ως κάτι διαμορφωμένο.
Οπου πηγαίνω βλέπω εκπληκτικούς ηθοποιούς. Πάντα πίστευα στους δικούς μας, όχι για λόγους.. εθνικιστικούς αλλά ….αριστοτελικούς..Πως να το κάνυμε, εμείς ανακαλύψαμε το θέατρο το έχουμε στο DNA μας. Από τον Αριστοτέλη ακόμα έχουν τεθεί τα πράγματα. Το ένστικτο της μιμήσεως. Το μιμείσθαι. Κι ακολουθεί ΤΟ ΧΑΙΡΕΙΝ ΤΟΙΣ ΜΙΜΗΜΑΣΙ. Δηλαδή ότι δεν χαίρεται μόνο ο μιμούμενος αλλά κι οι εκείνοι που τον παρακολουθούν να μιμείται. Δηλαδή το κοινό, οι θεατές. Είναι το ένστικτο της μιμήσεως κι είναι διατυπωμένο αυτό από δικό μας φιλόσοφο, για μας. Γεννάμε συνέχεια ηθοποιούς. Κι είναι ό,τι κανονικότερο.
Εδώ έχουμε τον νεότατο ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΠΟΥΡΑΝΗ, στον τρίτο μόλις χρόνο της αποφοίτησης του, να κάνει κάτι το οποίο είναι εξαιρετικό, κι έχει να κάνει πολύ με το ταλέντο και το ταλέντο είναι πολλά πράγματα. Ενα από αυτά είναι κι η σχέση με το σώμα. Το είχα επισημάνει σε τηλεοπτική του δουλειά, στο «ΝΑΥΑΓΙΟ» , στις σκηνές που ξεκινάει η διαδικασία καταβύθισης και λίγο πιο πριν προσπαθεί να ειδοποιήσει, να σώσει και να σωθεί πως πήγαινε το σωμα του από τοιχο, σε τοίχο, είχε μετατρέψει το σωμα σε κλυδωνιζόμενο , έπαιζε σωματικά την περιδίνηση του γεγονότος,κι αυτό ήταν δικο του. Βεβαίως κι η κάμερα με τα δικα της παλμικά του του υπογράμμισε. Αλλα είναι δικό ου. Στην παράσταση αυτού το θαυμάσιου έργου του Ουρουγουανού συγγραφεα ΣΕΡΧΙΟ ΜΠΛΑΝΚΟ, μέσω του σωματικού αυτοέλεγχου, μέσω του σώματος, έχει βρει μια καταπληκτική λύση για το ρόλο. Μην πω ότι μέσα από το σωμα εχει ρυθμίσει το ρολο, έχει ρυθμιστεί ο ίδιος. Παίζει ένα ποινικό κρατούμενο, έναν ισοβίτη, ένα νεαρό που έχει καταδικαστει σε ισόβια κάθειρξη επειδή σκότωσε τον πατέρα του. Ενας συγγραφέας, κατά ένα τρόπο θα μπορούσε να το πει κανείς αυτοβιογραφικό ως προς την περίπτωση του συγγραφέα, Ουρουγουανός που ζει στο Παρίσι, ακριβώς όπως κι ο Σέρχιο Μπλάνκο, παίρνει μήνυμα από το Υπουργείο Εσωτερικών της Αργεντινής (υπάρχουν κάποιοι στενοί δεσμοί μεταξύ Αργεντινής κι Ουρουγουάης) κι από ένα ονομαστό θέατρο της χώρας, να καταγράψει θεατρικά την περίπτωση του νεαρού, να έρθει και να τον συναντήσει. Να τον πάρει από άνθρωπο και να τον κάνει ρόλο. Ο Καπουράνης παίζει τον κατάδικο, παίζει και τον ηθοποιό όμως που θα τον υποδυθεί στο έργο που γράφεται και το γράψιμο βρίσκεται εν εξελίξει μέσα από τις επαφές του συγγραφέα με τον κατάδικο. Ο Καπουράνης λοιπόν έχει βρει μια στάση σώματος, σαν το πηγαίνει λίγο λοξά, με την οποία επηρεάζει και τη φωνη του και την κάνει πιο «ακατέργαστη», πιο «αμόρφωτη» και όταν γίνεται ο ηθοποιός, αυτομάτως φερει στα ίσια το κορμί του κι αλλάζουν όλα. Θαρρεί κι είναι ένας διακόπτης.
Από την άλλη ο ΘΑΝΟΣ ΛΕΚΚΑΣ παίζει με τέτοια λιτότητα στα εκφραστικά του μέσα,, με τέτοια αφαίρεση, και δίνει τη σίγουρη εντύπωση ότι πέταγε πράγματα από πάνω του διαρκώς μέχρι να φτάσει στο μεδούλι, στο κουκούτσι. Είναι η απόλυτη ταύτιση με τον συγγραφέα κι είναι επίσης εξαιρετικό για παρακολούθηση το πως παρατηρεί τον Καπουρανη-καταδικο και πως τον Καπουράνη-ηθοποιό, θαρρείς κι αυτος είναι που τα έχει προκαλέσει και σίγουρα τα έχει προκαλέσει με τις επισκέψεις του στη φυλακή και με τους λόγους για τους οποίους γίνεται αυτή η επίσκεψη.
Η επίσκεψη φτάνει σε τρομερά βάθη, αγγίζει τα πρωτόγονα ένστικτα και προ παντός αρχέτυπα, φτάνει στα βάθη της οικογενειακής βιβλίας, εξετάζει γυρω από το φαινόμενο «Οιδίπους», από κει άλλωστε βγαίνει κι ο τίτλος «Μια άλλη Θήβα», περνά προβληματισμούς μέσω των ηρώων για το αν τελικά ο Οιδίπους είναι πατροκτόνος στο βαθμό που δεν γνωριζε ότι ο άνθρωπος που σκοτώνει σε ανύποπτο χρόνο είναι πατέρας του. Όπως δεν γνωριζε κι ότι η γυναίκα που παντρεύτηκε και κοιμόταν μαζί της κι απόκτησαν και παιδιά, ήταν η μητέρα του. Αλλωστε ο Κάρολος Κουν είχε πει για την τραγωδία του Σοφοκλή ότι «Ο Οιδίπους είναι θύμα της Μοίρας, ένας άνθρωπος που τον έβαλε η Μοίρα στο σημάδι» Θέτει ερωτήματα. Σοβαρά. Διότι κατά την ίδια έννοια η ίδια Μοίρα έβαλε στο σημάδι κι αυτό το νεαρό του έργου, ο οποίος, με τη βοήθεια του συγγραφέα, καθως προχωρούν στο σκάψιμο, προβάλλουν τα δραματα της οικογενειακής βίας, αυτά που συμβαίνουν διαρκώς από φόβο αποσιωπούνται, κι η σιωπή οδηγεί στην Κακιά Ωρα. Η βία μεσα στην οικογένεια κι η υποκρισία προς τον έξω κόσμο των θυτών.
Είναι πολύ ωραίο το γράψιμο του Ουρουγουανου συγγραφέα ο οποίος ζει στο Παρίσι, στο μεγαλο χωνευτήρι, στην «ανοιχτή αγκαλιά», είναι πολύ ωραίος ο τρόπος με τον οποίο πλέκει την αυτοβιογραφία ως αφορμή και τη μετατροπή σε μυθοπλασία, τι από όλα αυτά είναι υπαρκτό στην πράξη ή ΥΠΑΡΚΤΟ ΣΤΗΝ ΟΥΣΙΑ- που είναι και το ζητούμενο.
Και βέβαια υπάρχει κι ο ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ , ο σκηνοθέτης, ο οποίος όρισε ως «διδασκαλία» το να αφήσει τους δυο ηθοποιούς να τα βρουν μεταξύ τους και πολλές φορές, σε αυτά τα ανθρωποκεντρικά έργα, η καλύτερη σκηνοθεσία, η πιο αποτελεσματική είναι αυτή! Να αφήνεις τους ηθοποιούς να ψάχνονται αλλά κι εσύ να στέκεις φρουρός άγρυπνος. Υπαρχουν στιγμές στην παράσταση που αυτό το συναίσθημα σε διαπερνά, αυτό της σχέσης ηθοποιών και ρόλου σκηνοθέτη.
Βέβαια, θα πω κάτι πάνω στο έργο. Ότι αν ήταν σενάριο κινηματογραφικό , αν μετέτρεπαν δηλαδή το θεατρικό έργο σε σενάριο,θα όφειλε να έχει γραφτεί ένας πρόλογος που να μας δείχνει τον συγγραφέα, σε κάποια μεγάλη στιγμή του ώστε να νιώσουμε καλύτερα το γιατί τον καλεί η αργεντίνικη κυβέρνηση και το αργεντίνικο θεατρο για να γραψει τη ζωη αυτού του νεαρού κατάδικου. Ποφανως θα πρέπει να προηγήθηκε κάποια στιγμή ανοδου, κι αυτος να θεωρήθηκε ιδεώδης για να κάνει τη δουλειά. Στο θεατρο ασχολούμαστε απευθείας με το ότι τον ζητησαν για τη δουλειά. Επειδή είδα πρόσφατα, το «Ξαφνικά πέρσυ το καλοκαίρι», ο Τενεσί Γουίλιαμς (ο οποίος έχει θέμα με το σινεμά όταν τις πράξεις του τις κάνει εικόνα και του αφαιρεί τον λόγο) προλαβαίνει και δίνει αφορμή στο κοινό για ποιο λόγο η κυρία Βέναμπλ κάλεσε το συγκεκριμένο γιατρό να αναλάβει την υπόθεση της.
Αυτό που θίγω ως παρατήρηση είναι κάτι πολύ δικό μου, έχω ένα θέμα με το αίτιο και το αιτιατό κι είμαι πάντα κοντά στο σινεμά, στους προλόγους, ακόμα κι όταν το έργο κατά τα υπόλοιπα είναι σπουδαίο ακριβώς σαν το «ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΘΗΒΑ» (μΕτάφραση ΜΑΡΙΑ ΧΑΤΖΗΕΜΜΑΝΟΥΗΛ).
Φίσκα το θέατρο, δεύτερο χρόνο σε τέτοιο εργο, Τα σινεμά άδεια.