Ρίξτε μια ματιά, ώστε να καταλάβετε τι εννοώ: Το  ΙΤΑΛΙΚΟ φιλμ είναι ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΟ, το ΙΑΠΩΝΙΚΟ έχει ΓΕΡΜΑΝΟ σκηνοθέτη, το ΙΣΠΑΝΙΚΟ έχει θέμα και τόπο δράσHς ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ και Ανδεις, το ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ έχει σκηνοθέτη ΤΟΥΡΚΟ και το ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ προτείνεται για Oscar Διεθνούς Ταινίας  επειδή δεν ομιλεί την δική  αγγλική γλώσσα αλλά έχει περιεχόμενο ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ και τόπο δράσης ΠΟΛΩΝΙΚΟ.

Όχι τίποτε άλλο, μα επειδή κάποιοι κριτικοί της συμφοράς και του πάλαι ποτέ που το έπαιζαν και θεωρητικοί και ακατάληπτοι , έλεγαν πως όταν ο σκηνοθέτης κάνει διεθνή παραγωγή «δεν ελέγχει το υλικό του». Ναι όπως ο Βισκόντι που δούλευε με διεθνές καστ , ή ο Φελίνι ή  ο Γκονταρ ή ο Ρεναί ή ο Αντονιόνι ή ο Ντε Σίκα αν κι αυτόν στοχοποιούσαν  δι αυτού του τρόπου ξεχνώντας ότι υπήρχαν κι οι άλλοι που το έκαναν, αυτοί που ανέφερα,  τους οποίους υμνούσαν-(για να καταλάβετε τη... σοβαρότητα της κριτικής αυτού του είδους) , και «λοιπές αηδίες» όπως συνήθιζε να λέει η Ελένη Βλάχου.

Παίρνουμε μια μυρωδιά λοιπόν από τη φετινή Διεθνή 5άδα, για το που βρίσκονται τα πράγματα.

ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ

1. IΟ , CAPITANO  του ΜΑΤΕΟ ΓΚΑΡΟΝΕ (ΙΤΑΛΙΑ)

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ OSCAR: Η ΙΤΑΛΙΑ , έχει τα περισσότερα Oscar Ξένης Ταινίας απ΄όλες. Συμπεριλαμβανομένων και των προ του 1956 , όταν ακόμα δεν είχε καθιερωθεί η 5άδα. Τα OSCAR της ΙΤΑΛΙΑΣ σε εκείνη την περίοδο ήταν το 1948 ο ΣΙΟΥΣΙΑ» του ΒΤΤΟΡΙΟ ΝΤΕ ΣΙΚΑ, χάρη στον οποίο θεσπίστηκε το Oscar Ξένης Ταινίας, το 1950 πάλι με ταινία του ΒΙΤΤΟΡΙΟ ΝΤΕ ΣΙΚΑ το «Ο ΚΛΕΦΤΗΣ ΤΩΝ ΠΟΔΗΛΑΤΩΝ» και το 1951 που αν και συμπαραγωγή με Γαλλία, πιστώνεται στην Ιταλία, το «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΤΕΙΧΗ» του ΡΕΝΕ ΚΛΕΜΑΝ. Από το 1957 και μετά , που επιβάλλονται 5άδες υποψηφιοτήτων, η Ιταλια κερδίζει το 1957 με το «LA STRADA» του ΦΕΝΤΕΡΙΚΟ ΦΕΛΙΝΙ, το 1958 -back to back, που λένε και δεν ισχύει αυτό μόνο για τη χώρα αλλά και για το σκηνοθέτη, πάλι με ταινία του ΦΕΝΤΕΡΙΚΟ ΦΕΛΙΝΙ, το «ΟΙ ΝΥΧΤΕΣ ΤΗΣ ΚΑΜΠΙΡΙΑ», μετά , στο 1964 πάλι με ΦΕΛΙΝΙ, το «ΟΚΤΩΜΙΣΥ», το 1965 με το ΧΘΕΣ, ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΑΥΡΙΟ» , το τρίτο του ΒΙΤΤΟΡΙΟ ΝΤΕ ΣΙΚΑ, το 1971 με το «ΥΠΕΡΑΝΩ ΠΑΣΗΣ ΥΠΟΨΙΑΣ» του ΕΛΙΟ ΠΕΤΡΙ, back to back ξανα, το 1972 με το «Ο ΚΗΠΟΣ ΤΩΝ ΦΙΝΤΣΙ ΚΟΝΤΙΝΙ» που ο ΒΙΤΤΟΡΙΟ ΝΤΕ ΣΙΚΑ παίρνει το ΤΕΤΑΡΤΟ Ξενόγλωσσο Oscar του, το 1975 με τον ΦΕΝΤΕΡΙΚΟ ΦΕΛΙΝΙ να παίρνει κι αυτός το ΤΕΤΑΡΤΟ Ξενόγλωσσο Oscar του με το «ΑΜΑΡΚΟΡΝΤ», με καθυστέρηση φτάνει στο 1990 και παίρνει το «ΣΙΝΕΜΑ Ο ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ» του ΤΖΟΥΖΕΠΕ ΤΟΡΝΑΤΟΡΕ, το 1992 με το «ΜΕΝΤΙΤΕΡΑΝΕΟ» του ΓΚΑΜΠΡΙΕΛΕ ΣΑΛΒΑΤΟΡΕΣ, το 1999 με το «Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΩΡΑΙΑ» του ΡΟΜΠΕΡΤΟ ΜΠΕΝΙΝΙ, το 2014 με την «ΤΕΛΕΙΑ ΟΜΟΡΦΙΑ» του ΠΑΟΛΟ ΣΟΡΕΝΤΙΝΟ.

Η φετινή είναι η 30ή υποψηφιότητα

ΤΟ ΦΙΛΜ: Η κυριολεκτική οδύσσεια δυο αγοριών από τη Σενεγάλη, που ξεκινούν από το Ντακάρ για να φτάσουν στην ευρωπαϊκή γη της επαγγελίας. Οι περιπέτειες καθ’οδόν, τα εμπόδια μέχρι να φτάσουν αλλά και το πως φτάνουν κι αντικρύζουν από μακριά την ιταλική στεριά

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Η ταινία διαθέτει ένα από τα πιο δυνατά φινάλε τουλάχιστον των τελευταίων ετών. Είναι αυτό που δίνει και τον τίτλο, ο οποίος είναι «Εγω, καπετάνιος»,  σαν από «σπασμένα» ιταλικά κι όχι «εγώ ο καπετάνιος», κι από κείνα που δικαιώνουν μια ολόκληρη ταινία. Η μάλλον θα έπρεπε να διδάσκεται ως μάθημα  το πως έχεις στο μυαλό σου ένα φινάλε για το οποίο θέλεις να κάνεις μια ταινία και τι εμπόδια της βάζεις ώστε να φτάσει στο φινάλε αυτό. Η επεξεργασία των εμποδίων είναι που δίνει την υπόσταση για να φτάσουμε στην αποθέωση του τελευταίου πλάνου, ουσιαστικά του τελευταίου καρέ.

2. ΥΠΕΡΟΧΕΣ ΜΕΡΕΣ (Perfect days)  του ΒΙΜ ΒΕΝΤΕΡΣ (ΙΑΠΩΝΙΑ)

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ OSCAR: Κι η Ιαπωνία, όπως κι η Ιταλία, έχει ΤΡΙΑ OSCAR ξενόγλωσσα, πριν καθιερωθούν οι 5άδες, το 1952 για το «ΡΑΣΟΜΟΝ» του ΑΚΙΡΑ ΚΟΥΡΟΣΑΒΑ , το 1955 για το «Η ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΚΟΛΑΣΕΩΣ» του ΤΕΪΝΟΣΟΥΚΕ ΚΙΝΟΥΓΚΑΣΑ και το 1956 για τον  «ΣΑΜΟΥΡΑΪ» του ΧΙΡΟΣΙ ΙΝΑΓΚΑΚΙ. Από το 1957 και μετά, έχει δύο OSCAR επιπλέον, το 2009 για τις «ΑΝΑΧΩΡΗΣΕΙΣ» του ΓΙΟΖΙΡΟ ΤΑΚΙΤΑ και το 2022 για το «DRIVE MY CAR» του ΡOΥΙΣΟΥΚΕ ΧΑΜΑΓΚΟΥΤΣΙ

Η φετινή είναι η 15^η υποψηφιότητα της χώρας

Για τον σκηνοθέτη Βιμ Βέντερς είναι η πρώτη φορά που διαγωνίζεται για το Διεθνές Oscar, η πατρίδα του Γερμανία ποτέ δεν τον υπέβαλε, έχει , όμως, τρεις υποψηφιότητες για Oscar στην κατηγορία του Ντοκυμαντέρ , στο οποίο , τις τελευταίες δεκαετίες διέπρεψε παράλληλα με τα πολυετή καθήκοντα του στην Ευρωπαϊκή Ακαδημία ως Πρόεδρος.

ΤΟ ΦΙΛΜ: Η καθημερινότητα ενός μοναχικού κι απόλυτα ευτυχισμένου καθαριστή δημοσίων αποχωρητηρίων στο Τόκιο, ο οποίος νιώθει πολύ πλήρης για αυτό που είναι, με αυτό που κάνει. Κάθε άλλο παρά «λούμπεν» όπως θα φανταζόταν κάποιος, ακόμα δε περισσότερο, καθόλου μίζερος. Ήρεμος, βιβλιοφάγος, λάτρης των Τεχνών, φιλικός …κι υπάρχει μια ζωή από πίσω του βέβαια..

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Ο Βιμ Βεντερς θαρρείς κι ήρθε σε αυτό το φιλμ, που το έκανε στην Ιαπωνία, να καταθέσει όλη του την προσωπική φιλοσοφία περί κινηματογράφου αλλά και να (από)δείξει ότι πατά πολύ στέρεα. Το στηρίζει στον Ιάπωνα εκφραστικό πρωταγωνιστή, τον Κότζι Γιακούσο, που του χάρισε και βραβείο ερμηνείας στις Κάνες, παρακολουθεί τις εκφράσεις του, τις αξιοποιεί με το να κτίζει δι αυτού, σιγα – σιγα μια ιστορία στην οποία τα λόγια δεν λένε πολλά αλλά τα περιεχόμενα δίνουν και παίρνουν. Για να καταλήξει σε κάτι πολύ σημερινό, πολύ απελευθερωτικό, έξοχα κινηματογραφημένο από φωτογραφία και μοντάζ που ο σκηνοθέτης δείχνει εδώ ότι τα παίζει στα δάκτυλα. Κι η Ιαπωνία τον αγκαλιάζει και τον στέλνει να την εκπροσωπήσει στα Oscar.

3. Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΟΥ ΧΙΟΝΙΟΥ (La Sociedad de la nieve) (The society of the snow) του ΧΟΥΑΝ ΑΝΤΟΝΙΟ ΜΠΑΓΥΟΝΑ (ΙΣΠΑΝΙΑ)

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ OSCAR: 4 OSCAR και 21 υποψηφιότητες για την Ισπανία ως τώρα. Η χώρα έχει κερδίσει το 1983 με το «ΑΡΧΙΖΟΝΤΑΣ ΞΑΝΑ»(Volver a empezar) του ΧΟΣΕ ΛΟΥΙΣ ΓΚΑΡΘΙ, το 1994 με το «BELLE EPOQUE» του ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΤΡΟΥΕΜΠΑ, το 2000 με το «ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΜΟΥ» του ΠΈΔΡΟ ΑΛΜΟΔΟΒΑΡ, το 2005 με το «Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΜΕΣΑ ΜΟΥ» του ΑΛΕΧΑΝΔΡΟ ΑΜΕΝΑΜΠΑΡ

ΤΟ ΦΙΛΜ: Το αεροπορικό δυστύχημα του 1972 όταν αεροπλάνο των ουρουγουανικών αερογραμμών που μετέφερε την ομάδα ράγκμπι της χώρας η οποία πήγαινε στο Σαντιάγκο να παίξει με την ομάδα της Χιλής, έπεσε στις Ανδεις. Κι οι επιβάτες, όσοι διασώθηκαν εν πρωτοις, μπήκαν σε ένα αγώνα επιβίωσης, αβεβαιότητας, ακόμα και κανιβαλισμού

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Το μεγάλο επίτευγμα του Ισπανού σκηνοθέτη είναι ότι κατάφερε να συνδυάσει το είδος της περιπέτειας με το εσωτερικό στοιχείο και να προβάλει ξεκάθαρα το περί τίνος ο λόγος για την ταινία, κι ο λόγος αυτός δεν ήταν ο κανιβαλισμός κι η ανθρωποφαγία όπως το είχαν κάνει άλλα σχετιζόμενα φιλμ αλλά η επιβίωση  κι  ο αγώνας για αυτήν. Το φιλμ υποστηρίχθηκε από εξαίρετη κινηματογραφικότητα κι ενώ έμενε καθηλωμένο στη χιονισμένη βουνοκορφή βρήκε τον τρόπο με το σενάριο και την ομάδα των επι μερους συντελεστών ανα κατηγορία, να φτιάξει ένα κινηματογραφικό ορόσημο , ένα blockbuster που να σέβεται το θέμα του.

4. ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ (Das Lehrerzimmer) (The teacher’ s lounge) του ΙΛΚΕΡ ΤΣΑΤΑΚ (ΓΕΡΜΑΝΙΑ)

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ OSCAR: 4 OSCAR , μέχρι στιγμής, έχει η Γερμανία. Το πρώτο ήταν ως ΔΥΤΙΚΗ, όταν υπήρχε το Τείχος του Βερολίνου κι ήταν το 1980 για «ΤΟ ΤΑΜΠΟΥΡΛΟ» του ΦΟΛΚΕΡ ΣΛΕΝΤΟΡΦ. Ως ΓΕΡΜΑΝΙΑ (ενιαία πλέον) θα κερδίσει άλλα τρία, το 2003 για το «ΠΟΥΘΕΝΑ ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ» της ΚΑΡΟΛΙΝΕ ΛΙΝΚ , το 2007 για το «ΟΙ ΖΩΕΣ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ» του ΦΛΟΡΙΑΝ ΧΕΝΚΕΛ ΦΟΝ ΝΤΟΝΕΡΣΜΑΡΚ και  πέρσι, το 2023, για το «ΟΥΔΕΝ ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΑΠΟ ΤΟ ΔΥΤΙΚΟΝ ΜΕΤΩΠΟΝ» του ΕΝΤΒΑΡΝΤ ΜΠΕΡΓΚΕΡ.

Η φετινή είναι η 21^η υποψηφιότητα της χώρας

Υπάρχει και μία της Ανατολικής Γερμανίας το 1977 , με το «Ιακώβ ο ψεύτης» (έγινε remake στο Χόλυγουντ με τον Ρομπιν Γουίλιαμς) που δεν κατέληξε σε νίκη

ΤΟ ΦΙΛΜ: Σε ένα από αυτά τα δημόσια, πολυεθνικά σχολεία, μια δασκάλα, για να προστατέψει τους μαθητές από τις συκοφαντίες περί κλοπών που έχουν ενσκήψει στο σχολείο, αποφασίζει να παρακολουθήσει. Και η κάμερα της συλλαμβάνει την ένοχη, είναι μια άλλη δασκάλα και μητέρα μαθητή της ηρωίδας. Μόνο που από εκείνη τη στιγμή ανοίγει ο ασκός του Αιόλου κι η δασκάλα θα βρεθεί ακόμα και κατηγορούμενη διότι η πράξη της, όντως, ήταν παράνομη

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Εργο σεναρίου, έργο περιεχομένου,  έργο θέματος που θέτει ερωτήματα και γεννά προβληματισμούς  γυρω από τις γκρίζες ζώνες του σημερινού κόσμου, του σημερινού συστήματος, στη λεπτή διαχωριστική γραμμή μεταξύ νομιμότητας και παρανομίας αλλά και πολλών, πολλών άλλων θεμάτων που προκύπτουν από την εξιστόρηση του μύθου του σεναρίου.

5. ΖΩΝΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ (The zone of interest) του ΤΖΟΝΑΘΑΝ ΓΚΛΕΪΖΕΡ (ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ)

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ OSCAR: 3^η ξενόγλωσση υποψηφιότητα του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι προηγούμενες ήταν για ταινίες διαλέκτων , κέλτικης και ουαλικής, όχι αγγλικής δηλαδή (που ορίζει ο κανονισμός), η φετινή είναι γερμανική στη γλώσσα και λίγο πολωνική

ΤΟ ΦΙΛΜ: Μια οικογένεια, πολύ καθώς πρέπει, ζει στην εξοχή, σε ένα υπέροχο και καθαρό σπίτι, όλα είναι ειδυλλιακά, οι άνθρωποι μεταξύ τους επίσης, απλώς κάπου από δίπλα ακούγονται πότε-πότε μερικές περίεργες φωνές, υπάρχουν και κάτι καμινάδες αναμμένες διαρκώς σαν υψικάμινοι, περνάει κι ένα τραίνο κάθε τόσο κι αυτό το ειδυλλιακό τοπίο με τους υπέροχους ανθρώπους είναι το Αουσβιτς κι η καλοσυνάτη οικογένεια είναι του Ρούντολφ Χες που έχει αναλάβει την εξόντωση των Εβραίων του στρατοπέδου

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Η ταινία καταπλήσσει με τη σκηνοθετική προσέγγιση του Αουσβιτς ,και του Ολοκαυτώματος εν γένει, από τον Τζόναθαν Γκλειζερ. Δεν έχει καμία σχέση με εικόνες βασανισμών, στρατοπέδου, βίας, τίποτε. Ολα είναι ήρεμα κι ωραία αλλά από αυτή την ηρεμία έρχεται η μεγάλη ανατριχίλα: Από τα αδελφάκια που παίζουν το βράδυ πριν κοιμηθούν με κάτι χρυσά δόντια, από την κυρία που φέρνει κάθε τόσο τιμαλφή κι ερμίνες  και φορέματ και ..και..και… και σιγά – σιγά αντιλαμβανόμαστε, μεσα από ελάχιστο διαλογο , πόθεν προέρχονται… Κι από εκείνο τον μακρινό ήχο, πότε φωνές, πότε διαταγές, πότε σβησμένα ουρλιαχτά αλλά πολύ μακρινα….Η αποθέωση , είναι το φινάλε, χωρίς πτώματα, χωρίς σωρούς, χωρις καταστροφές, χωρίς τίποτε τέτοιο Μα να, μόνο μια εικόνα εξω το παραθυρο με αμέτρητα ζευγαρια παπουτσιων, χωρις ανθρώπους να τα φοράνε. Η αποθεωση της φρίκης μέσω της ηρεμίας, της γαλήνης, του «χωρίς λόγια»

ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ: Η «Ζώνη Ενδιαφέροντος» έχει κόψει τις ανάσες , κι έχει πολλαπλές υποψηφιότητες, πέραν της Διεθνούς: Είναι και στην Καλύτερη Ταινία , είναι και στη Σκηνοθεσία, είναι και στο Σεναριο, είναι και σε αυτόν το φοβερο Ηχο που τα όρια μεταξύ Σκηνοθεσίας κι Ηχοληψίας κάπου … «μπερδεύονται». Μόνο που οι αντίπαλες ταινίες, κατεβαίνουν με τις «αντιπαραθέσεις» τους, σε κάποιες περιπτώσεις και με τις «αντιπαραβολές» τους. Η Ιταλία με το φινάλε της, έρχεται να αφαιρέσει ψήφους από το το φινάλε του Ηνωμένου Βασιλείου- ποντάρει στους Ιταλούς μέλη της Ακαδημίας , όλων των ειδικοτήτων, που θα δουν το ιταλικό άγγιγμα σε μια ιστορία Αφρικανών μεταναστών που πάνε να τους σκυλοπνίξουν; Η Ιαπωνία με τον Βεντερς της έρχεται να διεκδικήσει αφαίρεση ψήφων για λογαριασμό της  ζητώντας από τους Διευθυντές Φωτογραφίας να δουν πως έχει αξιοποιήσει το φυσικό φως του Τοκιο στη διάρκεια της μέρας και τι κάνει η κάμερα… με το επίτευγμα της στον δικό της ελάχιστο διάλογο. Η  Ισπανια έρχεται με την κινηματογραφικότητα και τις λεπτομέρειες που εκδηλώνονται μέσω μακιγιάζ να ζητήσει τις ψηφους όλων των μακιγιερ κι αυτων των κλάδων αλλά και των μοντερ τους οποίους διεκδικούν κι η Ιταλία κι η Ιαπωνία. Η Γερμανία έρχεται να δηλώσει ότι αυτή  κατέχει το σενάριο και το Ηνωμένο Βασίλειο της απαντά ότι τη υποψηφιότητα στο σεναριο την έχει αυτό κι όχι εκείνη ούτε κανένας άλλος.

Κι οι Ηθοποιοί, που βαδίζουν προς Ηνωμένο Βασίλειο επίσης, δυο χωρες εχουν να επιζητούν την προσοχή τους , η Ιαπωνία κι η  Γερμανία.

Ουσιαστικά είναι όλοι εναντιον της «Ζώνης..». ‘η, κατά μία άλλη έννοια , που θα φανεί εκείνη τη βραδιά, «Η ζωνη…» και τα άλλα…