Εκτύπωση αυτής της σελίδας
Pantimo

«Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΘΑ ΞΑΝΑΡΘΕΙ» (1961): ΕΝΑ ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΟ, ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟ

17 Φεβρουαρίου 2023
Κατηγορία Κριτικές
Διαβάστηκε 1704 φορές

Το οποίο προέρχεται από θεατρικό έργο ενός πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα το καλοκαιρι του 1959, για τον οποίο η «ΑΛΚΗΣ ΘΡΥΛΟΣ» (Ελένη Ουράνη), ο φόβος κι ο τρόμος της κριτικής, έγραψε στη ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ, σε λογοτεχνικό έντυπο ιερουργούσε το κριτικό ίνδαλμα του υποφαινόμενου, «θα το ζήλευε η Αγκαθα Κρίστι». Και λέει κι άλλα πολλά η αυστηρή κριτικός, που καλωσορίζει το νέο συγγραφέα ,ο οποίος  λεγόταν ΝΙΚΟΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ.

Αυτά συμβαίνουν στο θεατρικό καλοκαίρι του 1959, όπου έχει σχηματιστεί ένας θίασος με την επωνυμία «Αθηναϊκο Θέατρο» και με «αποστολή» να παίζει αποκλειστικώς ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ  έργα. Είτε ελληνικά είτε ξένα, η προσπάθεια όμως ηταν να ανακαλυφθούν Ελληνες θεατρικοί συγγραφείς του είδους.

Ο Φώσκολος ήταν ο δεύτερος. Πρώτος ήταν ο ΙΑΣΩΝ ΒΡΟΝΤΑΚΗΣ με τον οποίο έκανε πρεμιέρα ο εν λόγω θίασος , με το έργο του «Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΒΕΛΟ». Δεύτερος ήταν στη σειρά εμφανίσεως ο Φώσκολος κι έγινε ο χαμός που σας είπα.

Θιασάρχης ήταν ο ΛΙΑΚΟΣ ΧΡΙΣΤΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ, ένας καρατερίστας ειδικευμένος σε ρόλους δικαστών, αξιωματικών, κλπ, γνωστότερη από το σινεμά είναι η συμμετοχή του στο «ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΩΡΑ ΜΗΔΕΝ» που έπαιζε τον πεθερό του Κούρκουλου, τον αρχηγό κόμματος.  Κι είχε αδυναμία στα αστυνομικά έργα. Εξού κι ο θίασος που σχημάτισε για αυτό σκοπό,  απαρτιζόταν  από σοβαρές δυνάμεις: ΕΛΕΝΗ ΧΑΤΖΗΑΡΓΥΡΗ, ΠΕΤΡΟΣ ΦΥΣΣΟΥΝ, ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΛΑΜΠΡΙΝΟΥ κι οι νεότεροι ΜΑΙΡΗ ΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΥ, ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ. Ο Φίνος πληροφορήθηκε τον χαμό, πήγε και το έκλεισε αμέσως  και το 1961 το παρουσίασε ως ταινία με εντελώς δική του διανομή και με σκηνοθέτη τον ΕΡΡΙΚΟ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟ, ο οποίος το περιποιήθηκε ξεχωριστά ως ατμόσφαιρα. Ο ΑΡΓΥΡΗΣ ΚΟΥΝΑΔΗΣ έγραψε εκπληκτική μουσική για το είδος, στη φωτογραφία είναι ο ΝΙΚΟΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ, μπαίνουν καινούργιες δυνάμεις, μοντάζ σφιχτό, να τρέμει  θεατής  από το φόβο του, από τον ΠΕΤΡΟ ΛΥΚΑ. Οι δυνάμεις του ’60.
Επειδή το έργο είναι επιρροής αγγλικής σχολής , η ευφυΐα του συγγραφέα φάνηκε από το ότι τοποθετεί τη δράση στη  Κύπρο, με έντονη ακόμα τη βρετανική  παρουσία, η Κύπρος δεν έχει γίνει ανεξάρτητη ούτε όταν γράφεται το θεατρικό ούτε όταν γυρίζεται η ταινία και διαδραματίζεται σε μία βίλλα, σε ένα λόφο με κυπαρίσσια, όπου δολοφονείται ένας Βρετανός απόστρατος αξιωματικός. Μάνι μανι έχει δημιουργηθεί ατμόσφαιρα κι η σύμβαση είναι στα καλύτερα της. Αυτό είχε ξετρελάνει και την «Αλκη Θρύλο» στο πόσο γνώστης και πόσο προικισμένος ήταν ο συγγραφέας και πόσο κάτοχος των συβάσεων.. Στο σπίτι μέσα βρίσκονται η σύζυγος του μακαρίτη, ο γιατρός κι οικογενειακός φίλος, η κόρη του θύματος-μια άλλη Μάσα που πενθει για τη ζωή της, ο αρραβωνιαστικός της, η εξαδέλφη της που «παιζει» με τον αρραβωνιαστικό κι η υπηρεσία  που συνδέεται με πολιτικο παρελθόν με τον Ταξίαρχο..

Ο Νεαρός επιθεωρητής με τη βοηθό του κι ο προιστάμενος που δίνει τις εντολές, έρχονται να λύσουν τον γρίφο, ο οποίος απλώνεται και σε πρόσωπα εκτός σπιτιού.

Αποκορύφωμα της ταινίας και του θεατρικού έργου είναι το εύρημα του πιάνου, όπου εκεί φαίνεται όλη η μαεστρία του συγγραφέα, στο πως ξέρει να φτιάξει εντάσεις για τον θεατή κι αντίστοιχα η κινηματογραφική απόδοση από τον σκηνοθέτη με τον μοντέρ και τον διευθυντή φωτογραφίας. Είναι εύρημα που δείχνει γνώση πάνω στη σύσταση αντικειμένου, κι εννοούμε το αστυνομικό είδος, όπως είναι εύρημα και το ότι κυκλοφορούν κάποια αποκόμματα φράσεων μέσα στο σπίτι από τον δολοφόνο και κορυφαίο κι ευρηματικό ως εκεί που δεν παίρνει , το απόφθεγμα για τη σκηνή με το πιάνο : «ΟΤΑΝ ΣΩΠΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΚΥΜΒΑΛΑ,Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΧΤΥΠΑΕΙ ΜΕ ΛΟΓΧΗ».

Είναι πραγματικά εξαιρετικό αστυνομικό έργο και το υπηρετεί λαμπρη διανομή που την έκανε ο Φίνος επί του ασυνήθιστου: Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ παίζει τον νεαρό επιθεωρητή, ο ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ τον αστυνομικό προϊστάμενο κι έχουμε κι άλλες αφίξεις από το Θεατρο Τεχνης  δίπλα στον Διαμαντόπουλο, την ΝΕΛΛΗ ΑΓΓΕΛΙΔΟΥ που της εμπιστεύτηκε ο Φίνος τον πρωταγωνιστικό ρόλο τον οποίο έπαιζε στη σκηνή η Χατζηαργύρη, τον ΝΙΚΟ ΜΠΙΡΜΠΙΛΗ επίσης από το Τεχνης (είχαν φυγει κι έτσι μπορούσαν να παίξουν στο σινεμά διότι ο Κουν δεν τους το επέτρεπε όσο ήταν εκεί- ο Μπιρμπίλης κάνει τον ύποπτο που είχε απειλήσει κάποτε το σπίτι), ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΣΑΓΑΝΕΑΣ το γιατρό, η ΔΕΣΠΩ ΔΙΑΜΑΝΤΙΔΟΥ τη σύζυγο του θύματος, η ΕΛΕΝΗ ΜΑΒΙΛΗ την ανιψιά, ο ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΥΛΩΝΑΣ τον αρραβωνιαστικό, η ΑΝΝΑ ΤΑΡΗ την υπηρέτρια κι εκτός σπιτιού  αλλά εντός …οικοπέδου ο κηπουρος που τον παίζει ο ΛΑΥΡΕΝΤΗΣ ΔΙΑΝΕΛΟΣ καθώς κι η ΜΕΛΠΩ ΖΑΡΟΚΩΣΤΑ ως  βοηθός αστυνομικού.

Το έργο ανέβηκε πλήθος φορές, επίσης και στον Πειραιά  με τη Γιάννα Βαλέντη στο «Αυλαία» και σε περιοδείες  και στα τελευταία χρόνια ξανα, η επόμενη ονομαστή του παράσταση  ήταν όταν το ανέβασε ο  Βαγγέλης Λειβαδάς επί Χούντας στο «Αμιράλ» που πήγε να επωφεληθεί από τον ¨Αγνωστο πολεμο» του συγγραφέα και το ανέβασε με τίτλο ¨Ο άγνωστος δολοφόνος»- με λαμπρό θιασο, Σμαρουλα Γιουλη (η κληρονόμος), Κωστας Καρράς(επιθεωρητής), Βασιλης Διαμαντόπουλος(και πάλι) , Μηνάς Χρηστίδης (γιατρός) και στο ρόλο της χηρας , σε μια από τις τελευταιες της εμφανίσεις, η ΔΑΦΝΗ ΣΚΟΥΡΑ.

Σας αφήνω και σας υπενθυμίζω για τελευταία φορά τη φράση -κλειδί με τα «κύμβαλα» Γιατί το κάνω; Αχ διότι  είναι ευφυές να παραδίδει  συγγραφέας ένα τέτοιο κλειδί . Πάμε λοιπόν: «Όταν σωπαίνουν τα κύμβαλα, ο θάνατος χτυπάει με λόγχη»

ΥΓ ο ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΌς ΘΊΑΣΟς ΤΟΥ Λιακου Χριστογιαννόπουλου διήρκεσε ως το 1967.  Μεταξύ των έργων που ανέβασε ήταν και το «Ο δολοφόνος θάρθει τα μεσάνυχτα» του Αλεκ Κόπελ που δεν είναι άλλο από εκείνο που έκανε ταινία ο Χίτσκοκ ως “Dial M for murder” και το ξέρουμε με τον ελληνικό τίτλο «Τηλεφωνήσατε Ασφάλεια Αμέσου Δράσεως». Με την ΜΑΙΡΗ ΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΥ στο ρόλο που έπαιξε στο σινεμά η ΓΚΡΕΗΣ ΚΕΛΛΥ.

 

 

Τροποποιήθηκε Σάββατο, 18 Φεβρουαρίου 2023 05:01
Pantimo

Τελευταία άρθρα από τον/την Pantimo