Εκτύπωση αυτής της σελίδας
Pantimo

« ΠΥΡΕΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΤΟ» (1967-68): ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΕΝΟΣ .. ΔΙΛΗΜΜΑΤΟΣ

14 Απριλίου 2023
Κατηγορία Κριτικές
Διαβάστηκε 1034 φορές

ΤΟ ΔΙΛΗΜΜΑ. Αυτό είναι το θέμα της ταινίας της ΦΙΝΟΣ ΦΙΛΜ που είναι η 5η και τελευταία ταινία της γόνιμης συνεργασίας ΝΤΙΝΟΥ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ στη σκηνοθεσία και ΝΙΚΟΥ ΦΩΣΚΟΛΟΥ στο σενάριο. Είναι το θέμα κι είναι η μονολεκτική απάντηση στην ερώτηση «περί τίνος πρόκειται;». Μια ερώτηση που την κάνουν συχνά πυκνά στο εξωτερικό, στις εξετάσεις περί σεναρίου αλλά και περί ταινιών γενικότερα. Κι απαιτούν μονολεκτική απάντηση ώστε να ξέρουν τόσο ο συγγραφέας όσο κι ο σκηνοθέτης σε τι εστιάζουν.

Κι εδώ  η λέξη είναι το ΔΙΛΗΜΜΑ. Μόνο που για να έχει σημασία και σημαντικότητα ένα «δίλημμα» πρέπει να μην είναι απλώς μια λέξη αλλά κάτι που να τραντάζει και να δονεί, που να φέρνει τον κεντρικό ήρωα ενώπιον θεόρατων τειχών που πρέπει να τα  αντιμετωπίσει ή να καταπλακωθεί από αυτά κι αν τα αντιμετωπίσει, ποιο θα είναι το τίμημα.

Ετσι ξεκινούν εκεί έξω, τα σχετικά μαθήματα.

Και πάνω στο θέμα βρίσκουμε κεντρικό ήρωα. Ποιος θα μπορούσε να βρεθεί μπροστά σε ένα δίλημμα και να έχει δραματικό ενδιαφέρον η περίπτωση του ώστε να τη δει θεατής και να δονηθεί ανάλογα κι αυτός με τις δονήσεις του ήρωα;

Ενας οδηγός περιπολικού σε νυχτερινή βάρδια!

Ξεκινάμε από εκεί. Με σκόρπια flash-back θα μάθουμε την προϊστορια της σχέσης του με τη γυναίκα του μια κι η τελευταία ετοιμάζεται να γεννήσει, περιμένουν με λαχτάρα το μωρό αλλά η εγκυμοσύνη καθως πλησιάζει στο τέλος της, παρουσιάζει επιπλοκές.

 

Τότε, σε ηλικία 10 χρονών, άκουσα για πρώτη φορά το «ρέζους μηδέν αρνητικό». Δεν ήξερα, ρώτησα  τη δασκάλα κι έμαθα. Όπως παρακάτω και τη λέξη «εκλαμψία», για τις εγκύους. Αυτές λοιπόν οι λέξεις κλειδιά είναι τα βασικά στοιχεία που δίνει ο συγγραφέας στο αντικειμενο της αγωνίας και λατρείας του ήρωα του, όταν την πιάνουν οι πόνοι της γέννας.

Όμως, για να γίνει το δίλημμα, και το έργο να αποκτήσει μεγαλύτερο δραματουργικό ενδιαφέρον, επιλέγει να καταφύγει στο επάγγελμα του ήρωα. Το οποίο έχει να κάνει με το καθήκον. Απέναντι σε  ένα δραπέτη ασύλου, με τραύμα που έχει κονομήσει από την παιδική ηλικία στον πόλεμο..

Αυτά τα δυο στοιχεία ορίζει ο συγγραφέας να είναι αυτά που θα έλθουν σε σύγκρουσή ώστε στη μέση ο ήρωας να βρεθεί και να δωσει τον αγώνα να μην συνθλιβεί αλλά και να πάρει την απόφαση. Κι απόφαση δεν λαμβάνεται επί τόπου, δεν είναι κανένα τετοιο κήρυγμα. Ούτε ο ήρωας δεν το ξέρει ότι θα έπαιρνε απόφαση, αυτό θα το συνειδητοποιήσει στο φινάλε.

Για να φτάσει , όμως, στο φινάλε ο συγγραφέας του, του έχει βάλει τα εμπόδια. Με σκηνές αγωνίας από την αναζήτηση στης σπάνιας ομάδας αίματος για την ετοιμόγεννη κι από την άλλη με το νεαρό δραπέτη που από συμπαθητικός αρχίζει να γίνεται επικίνδυνος.

Και κάθε επίσκεψη αγωνίας του ήρωα, σε κάποιο νοσοκομείο για την αναζήτηση αιμοδότη ή κι εκτός κλινικής, είναι κι από ένα επεισόδιο, από ένα σύντομο επεισόδιο , με εξαιρετικά γραμμένους ρόλους….

Κι αναλαμβάνει η ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ. Οπου από όλο αυτό ο ΝΤΙΝΟΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ συλλαμβάνει αφενός το της διανομής που έτσι κι αλλιώς το κατέχει και ξέρει τι ηθοποιούς να διαλέξει ώστε να καθρεφτίζουν το συναίσθημα του ήρωα, προσέξτε, με βάση τον ήρωα τους διαλέγει εδώ, είτε είναι αντιπαθείς είτε καθησυχαστικοί είτε αθώοι είτε εντελώς ύποπτοι.

Κι από την άλλη έχει συλλάβει την πεμπτουσία του σεναρίου: Την αγωνία του Χρόνου, την αγωνία του ήρωα να προλάβει, και παράλληλη να αντιμετωπίζει και την αστυνομική ιστορία η οποία δίνεται με έμφαση στον κοινωνικό χαρακτήρα και λιγότερο στον αστυνομικό.

Αρα, τι πρέπει να βγάλει; Την ΕΝΤΑΣΗ.. Η αγωνία του ήρωα να γίνει αγωνία του θεατή. Αξιοποιώντας δια της διανομής τις σκηνές που του έχει παραδώσει ο σεναριογράφος ΦΩΣΚΟΛΟΣ ..Και βέβαια, να ξέρει να φτιάχνει ταινίες. Η αγωνία του ηρωα να γίνει αγωνία του θεατή αλλά να υπάρχει κι η δραματική απόλαυση. Να βγαίνει ο θεατής από κάποια επεισόδια συγκινημένος, από άλλα αγανακτισμένος, να του έχει ανάσεις…Είναι υποδειγματική σκηνή ανάσας αυτή που εντοπίζουν τον αιμοδότη- ένα εκ των αιμοδοτών αλλα είναι ο καθοριστικός-ο οποίος αποδεικνύεται άνθρωπος του υποκόσμου, να ένα δείγμα δραματικής σύγκρουσης, και φυσικά ο Δημοπουλος σκηνοθετεί στο ρόλο τον ΣΠΥΡΟ ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ και για να δώσει έμφαση στη σκηνή, τον βάζει σε ένα μικρο μπουζουξίδικο που τον κυνηγάνε..Κι ενώ τη μουσική την υπογράφει ο ΜΙΜΗΣ ΠΛΕΣΣΑΣ ακολουθώντας πιστά τους κανόνες των μέτρων  και της μουσικής υπογράμμισης των σκηνών, παραγγέλνεται ένα τραγούδι στον ΜΑΝΟ ΛΟΪΖΟ. Κι αν δεν παραγγέλνεται κι υπάρχει αρχείο τραγουδιών του μεγάλου τραγουδοποιού στην εταιρία, επιλέγεται ΣΟΦΑ. Το «ΟΠΟΙΟΣ ΔΕΙ ΤΟ ΠΑΛΙΚΑΡΙ» που στον πρώτο του δίσκο, τον «Σταθμό», θα το κάνει σουξέ η ΛΙΤΣΑ ΔΙΑΜΑΝΤΗ, εδώ το λεει η ΜΑΡΙΑ ΚΟΡΔΕΡΑ και την ακομπανιάρει με απολυτη αρμονία  ο ΜΑΡΙΟΣ, εξαιρετική ανδρική  δευτερη φωνή, που συνόδευε τραγουδίστριες κορυφαίες, τον είχε χρονια η Μαρινέλλα αλλά κι η Πόλυ Πάνου και άλλες.. Πραγματικά, αυτή η σκηνή είναι ένα δείγμα τι σημαίνει σκηνοθέτης, τι σημαίνει «ξερω να φτιάχνω ταινίες», χωρίς να συγκρίνω-διότι δεν υπάρχει και λόγος- κάτι τέτοια ξέρει να φτιάχνει ο Κλιντ, ένας είναι ο Κλιντ..Να δένει ωραία επεισόδια και να τα δένει ωραία τα επεισόδια με έμπνευση το καθένα.

Κι εδώ πήρε το ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ ο ΝΤΙΝΟΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, κι ο ΦΙΝΟΣ πήρε της καλύτερης ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ και βέβαια ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΟΥΝΤΑΣ την ΑΝΔΡΙΚΗΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ…Σε μια φάση επανόδου του στη  Φίνος Φιλμ, όπου προσωρινά η εταιρία έχει ξεμείνει από «ήρωες» (ο Κούρκουλος έχει πάει στην Αμερική να παιξει στο Broadway με τη Μελίνα) και συγχρόνως είναι μια ευκαιρία ανανέωσης των κεντρικών ηρώων.  Ο Φούντας τα δίνει.. Πόσο κινηματογραφικός ηθοποιός. Κι ο Δημόπουλος του το αφήνει το δραμα να το παίξει σε κοντινά, να έχει αλήθεια η έκφραση και σπάσιμο η φωνή.

Όπως επίσης, και στην ΤΖΕΝΗ ΡΟΥΣΕΑ που ο ρόλος δεν είναι πολύ μεγάλος για παρτενέρ, ουσιαστικά της έγραψε την σωστή και περιεκτική ατάκα ο Φώσκολος και τη σκηνοθέτησε  αναλογα ο Δημόπουλος ώστε να της επιτραπεί  να αξιοποιήσει εκείνο το λυγμό της φωνής, και να πάρει το φινάλε: «ΗΡΘΑ ΝΑ ΠΑΡΩ ΤΟΝ ΑΝΤΡΑ ΜΟΥ».Εχουν δουλέψει πολύ συνεργατικά σκηνοθέτης και σεναριογράφος.

Όπως όλη η διανομή, διότι υπάρχει κι ο ΦΑΙΔΩΝ ΓΕΩΡΓΙΤΣΗΣ και ο Δημόπουλος θέλει να προβάλλεται η ψυχική διαταραχή του ώστε να συμβάλει στην ένταση που την έχει ορίσει για σκηνοθεσία. Όπως κι η ευαισθησία της ΝΌΡΑΣ ΒΑΛΣΑΜΗ αλλά για χάζεμα προσφέρονται κι επεισοδιακοί ρόλοι με γιατρούς, νοσηλευτές, αιμοδότες …ο ΚΙΜΩΝ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ, ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΣΔΑΓΛΗΣ, ο ΘΟΔΩΡΟΣ ΕΞΑΡΧΟΣ, η ΒΑΣΩ ΒΟΥΛΓΑΡΑΚΗ, η ΜΑΡΙΑ ΖΑΦΕΙΡΑΚΗ. Κι όσους δεν αναφερω λόγω χωρου

Τα νυχτερινά του ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΡΒΑΝΙΤΗ δεν συζητιούνται, και μάλιστα πλάνα εν κινήσει, με το περιπολικό να διασχίζει την Εθνική Οδό  ή το πούλμαν της απαγωγής στο γενικό πλάνο, το δε ΜΟΝΤΑΖ του ΒΑΣΙΛΗ ΣΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ορίζει τη Σκηνοθεσία κι είναι αδικημένο διότι ακόμα το Φεστιβάλ δεν είχε θεσπίσει το βραβείο Μοντάζ-συνέβη αργότερα. Σαν τα κοστούμια του «Οσα παίρνει ο άνεμος»- δεν υπήρχε ακόμα το Οσκαρ Κοστουμιών.

Τροποποιήθηκε Παρασκευή, 14 Απριλίου 2023 23:53
Pantimo

Τελευταία άρθρα από τον/την Pantimo