Το «μυστικό», για να ξεκινήσω από αυτό, έχει να κάνει με την ιδιοσυστασία της φετινής χρονιάς. Η φετινή χρονιά εκπροσωπείται από δύο φαβορί, το «MAD MAX: Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΟΡΓΗΣ» και την ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ» (The revenant), που έχουν στο ενεργητικό τους τις περισσότερες υποψηφιότητες , 12 η δεύτερη, 10 η πρώτη. Κι οι δύο διαγωνίζονται τόσο στην ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΤΑΙΝΙΑ όσο και στη ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ, όμως ΚΑΜΜΙΑ από τις δύο δεν υπάρχει στο ΣΕΝΑΡΙΟ. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχουν μετωπικές συγκρούσεις σε πολλά επίπεδα κι επειδή αμφότερες είναι μεγάλες παραγωγές, με διαφορετική αντίληψη της έννοιας blockbuster για την κάθε μία, το βραβείο ΗΧΟΥ θα παίξει σημαίνοντα ρόλο στην εξέλιξη της βραδιάς. Είναι βραβείο που μπορεί φέτος να δηλώσει «προτίμηση» συνολικότερη  μιάς από τις δύο διότι στις άλλες κατηγορίες που συναντώνται, κι όπως θα δούμε σε προσεχή αφιερώματα, τα πράγματα μπορεί να είναι πιο ξεκαθαρισμένα υπέρ της μίας ή της άλλης στο εκάστοτε επίτευγμα. Στον ΗΧΟ όμως  φέτος παίζεται και σκηνοθετική άποψη.

Και σημειώστε, πάνω σε αυτό, ώστε να γίνει μεγαλύτερο το «σασπένς»: Το βραβείο ΗΧΟΥ μπορεί να δοθεί σε κάποιο εκ των δύο φαβορί και να θεωρηθεί πως έτσι τακτοποιήθηκε και μέρος της σκηνοθεσίας!!!!!!!! Κι όμως, το  βραβείο σκηνοθεσίας μπορεί μετά από αυτό να προχωρήσει ελεύθερα προς άλλη επιλογή, είτε του κυρίου αντιπάλου, είτε προς μια τρίτη.

Ο ΗΧΟΣ, που πλέον καλείται επισήμως SOUND MIXING , για να διαχωρίζεται από το SOUND EDITING, το ΗΧΗΤΙΚΟ ΜΟΝΤΑΖ δηλαδή, που έχει αυτονομηθεί ως κατηγορία είναι κάτι πολύ σύνθετο που σαφώς και δεν εννοεί το ρήμα «ακούω» (αλίμονο!) αλλά τις ηχητικές επιλογές, τις ηχητικές επεξεργασίες, τα ηχητικά εφφέ (που μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν ανεξάρτητη κατηγορία αλλά τελικώς εντάχθηκαν στον «ΗXO» που μετονομάστηκε σε soundmixing και παραχώρησαν την αυτόνομη θέση τους στο  “HXHTIKO MONTAZ”) και βεβαίως και τη μουσική. Πολλοί μπορεί να μην το καταλαβαίνουν αλλά κι η μουσική είναι μέρος του ήχου και  σε πολλές περιπτώσεις οι ΜΟΥΣΙΚΟΙ κρίνουν ότι μια ΜΟΥΣΙΚΗ δεν λειτουργεί ως μουσική με κινηματογραφικούς όρους κι αφήνουν τη δουλειά στους Ηχολήπτες να αποφασίσουν εκείνοι για το αν εξυπηρετεί ηχητικά, πλέον, την ταινία.

Μια ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ πριν περάσουμε στις πέντε φετινές υποψηφιότητες: Επειδή ακριβώς είναι ΠΕΝΤΕ κι επειδή όλα τα επιτεύγματα κρίνονται επί ίσοις όροις κι επειδή δεν ψηφίζουν για το βραβείο μόνο οι Ηχολήπτες αλλά ΟΛΟΙ οι κλάδοι (κι αυτό σημαίνει ΑΚΑΔΗΜΙΑ- δεν είναι ΣΩΜΑΤΕΙΟ), μπορεί να κερδίσει κάποιο «τρίτο» επίτευγμα κι όχι το ένα εκ των δύο φαβορί που αναφέρω στην εισαγωγή.  Οπότε,ΠΑΛΙ θα έχουμε σασπένς διότι ακριβώς επειδή αποφάσισε το σύνολο, θα σημαίνει ότι τα δύο φερόμενα ως φαβορί μπορεί να μην είναι και τόσο, όσο φαίνονται. Επειδή ο ήχος, και στα δύο, είναι καθοριστικός.

ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΓΙΑ ΤΟ OSCAR ΗΧΟΥ ΕΙΝΑΙ:

1. Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΟΠΩΝ (Bridge of spies)

Αντυ Νέλσον, Γκάρυ Ρύντσρομ, Ντρου Κούνυν

Προιστορία στα Oscar:  Για τον ΑΝΤΥ ΝΕΛΣΟΝ  είναι η 20ή υποψηφιότητα – κι έχει κερδίσει ΔΥΟ Οσκαρ: Για τη «ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ ΡΑΥΑΝ» (1999) και για το μιούζικαλ «LES MISERABLES» το 2013. Στις υποψηφιότητες του περιλαμβάνονται τα φιλμ «Γορίλες στην ομίχλη»(1989), «Η λίστα του Σίντλερ»(1994), «Braveheart» (1996), «Evita» (1997), «Λος Αντζελες: Εμπιστευτικόν» (1998), «Η λευκή κόκκινη γραμμή»(1999),»The Insider»(2000), «Μουλέν Ρουζ» (2002), «Το μεγάλο φαβορί»(Seabiscuit)(2004), «Ο τελευταίος Σαμουράι» (2004), «Ο πόλεμος των κόσμων» (2006), «Ματωμένο διαμάντι» (2007), «Avatar» (2010) «StarTrek» (2010), «Το άλογο του πολέμου»(2012), «Λίνκολν»(2013). Ας σημειωθεί πως ο ΑΝΤΥ ΝΕΛΣΟΝ είναι ΦΕΤΟΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ και για το «STAR WARS: Η ΔΥΝΑΜΗ ΞΥΠΝΑ»

Για τον ΓΚΑΡΥ ΡΥΝΤΣΤΡΟΜ είναι η 18^η υποψηφιότητα- έχει κερδίσει ΕΦΤΑ φορές το ΟΣΚΑΡ, κάποια εξ αυτών είναι και διπλά επειδή την ίδια χρονιά βραβεύτηκε και για τον ήχο αλλά και για τα ηχητικά εφφέ: ΔΙΠΛΟ Οσκαρ για το «ΕΞΟΛΟΘΡΕΥΤΗΣ 2» (1992), ΔΙΠΛΟ και για το «ΤΖΟΥΡΑΣΙΚ ΠΑΡΚ»(1994), μόνο ΗΧΟΥ για τον «ΤΙΤΑΝΙΚΟ» (1998), ΔΙΠΛΟ και πάλι το 1999 για την «ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ ΡΑΥΑΝ». Επίσης έχει υποψηφιότητες  μονές και διπλές,  για τα «Κύματα φωτιάς» (διπλή- 1992), για το «StarWars-The Phantom menace» (2000 για ήχο), «Μπαμπούλες Α.Ε» (για ηχητικό μοντάζ 2002),»MinorityReport»(ηχητικό μοντάζ 2003),»Ψάχνοντας τον Νέμο» (ηχητικό μοντάζ 2004), «Το άλογο του πολέμου» (διπλό-2012), «Λίνκολν» (για ήχο 2013) ενώ υπάρχει μία υποψηφιότητα και για…. Μικρού μήκους animation,, το «lifted» to 2007.

Για τον ΝΤΡΟΥ ΚΟΥΝΙΝ είναι η δεύτερη υποψηφιότητα μετά την ατυχή του 2013 στο «Η ζωή του Πι» που το έχασε από τον εκ των συνεργατών του σε τούτη την ταινία, τον Αντυ Νέλσον στο «Les miserables»

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ  ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Και μόνο μια ματιά στα τρία ονόματα και στις οσκαρικές φιλμογραφίες τους δηλώνει πλειοψηφικά ΣΠΗΛΜΠΕΡΓΚ.  Κι εδώ όπως και στις προαναφερθείσες συνεργασίες με τον σκηνοθέτη συνθέτουν το design του ήχου, το οποίο εδώ  ντύνει ένταση  στην κατασκοπική ιστορία μέσα από ήχους εξωτερικούς αλλά και εσωτερικούς, από αμερικάνικη δικαστήρια ως τους δρόμους του Ανατολικού Βερολίνου , από αεροπορικές αποστολές μέχρι συζητήσεις στο «πολίτ μπυρό» και ΚΥΡΙΩΣ πρόκειται για ήχο αναφοράς στον ήχο των κατασκοπικών  ταινιών  του ’50, με σύγχρονα τεχνικά δεδομένα. Είναι ήχος που εκφράζει σκηνοθεσία. Βεβαίως και στην ηχητική σύνθεση εντάσσεται κι η μουσική του ΤΟΜΑΣ ΝΙΟΥΜΑΝ η οποία ,αν και παρεμβαίνει στη δράση κι όχι με μουσικό θέμα,κατόρθωσε να διατηρήσει την «αυτονομία» της και να προταθεί ώστε να διαγωνιστεί στη δική της κατηγορία

2. MAD MAX- Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΟΡΓΗΣ (Mad Max: Fury Road)

Κρις Τζένκινς, Γκρεγκ Ράντλοφ, Μπεν Οσμο

Προιστορία στα Οσκαρ:  Για τον ΚΡΙΣ ΤΖΕΝΚΙΝΣ είναι η Πέμπτη  υποψηφιότητα- με ΔΥΟ ΟΣΚΑΡ στο ενεργητικό του, για το «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ» το 1986 και για το «Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΤΩΝ ΜΟΙΚΑΝΩΝ» το 1993. Υποψηφιότητες για το  «Dick Tracy» (1991) και για το «Wanted» (2009)

Για τον ΓΚΡΕΓΚ ΡΑΝΤΛΟΦ  είναι η έβδομη υποψηφιότητα με ΔΥΟ ΟΣΚΑΡ: Για το «GLORY, Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΟΞΑ» το 1990 και για το «THE MATRIX» το 2000. Υποψηφιότητες για: «Perfect storm» (2001), «Οι σημαίες των προγόνων μας» (2007), «Επιχείρηση  Αργώ» (2013), «Ελεύθερος σκοπευτής» (2015).

Για τον ΜΠΕΝ ΟΣΜΟ είναι η πρώτη υποψηφιότητα

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Ο ήχος παίζει σημαίνοντα ρόλο στην ταινία κι εκφράζει αφενός τη σκηνοθεσία αφετέρου τη ρυθμίζει σε μεγάλο βαθμό. Ηχοι «χεβυμεταλαδικοι», ήχοι από μηχανές , όπλα και καμιόνια, ήχοι που παρεμβαίνουν στην έρημο της Αυστραλίας  αν κι οι περισσότεροι ακούγονται ως ήχοι εργαστηρίου στο οποίο πραγματικά έχει συγκεντρωθεί ολόκληρο «εργοστάσιο» προκειμένου να ντύσει την ταινία όπου η «επίθεση» του ήχου δεν σταματά ποτέ κι είναι ένας ήχος που μόνο σε αυτή την ταινία θα ταίριαζε, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν αυτούσια τα ηχητικά ευρήματα πουθενά αλλού. Ο ήχος συμβάλλει απολύτως στο ρυθμό και βρίσκεται σε αγαστή σύμπνοια με το εξίσου «επιθετικό» μοντάζ. Το ένα ακολουθεί το άλλο.

3. Η ΔΙΑΣΩΣΗ (The Martian)

Πολ Μάσει,Μαρκ Τέιλορ, Μακ Ρουθ

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα Οσκαρ:  Για τον ΠΟΛ ΜΑΣΕΙ είναι η έβδομη υποψηφιότητα και μέχρι στιγμής χωρίς νίκη. Υποψηφιότητες για: «θρύλοι του πάθους» (1995), «Air Force One»(1998), «Master and Commander»(2004),»Walk the line»(2006), «Πειρατές της Καραιβικής: Το σεντούκι του νεκρού» (2007), «3.10 το τραίνο για τη Γιούμα»(2008)

Για τον ΜΑΡΚ ΤΕΙΛΟΡ είναι η δεύτερη υποψηφιότητα μετά την «άτυχη» του «Captain Phillips»(2014)

Για τον ΜΑΚ ΡΟΥΘ είναι η εμβάπτιση στο club

TAYTOTHTAΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ. Ο ήχος εδώ ακολουθεί τη σκηνογραφία και μεταφέρεται από τον Πλανήτη Αρη στο Διαστημόπλοιο κι από το Διαστημόπλοιο στα κέντρα αποφάσεων της NASA ή  των διαστημικών προγραμμάτων της Κίνας, όπου η απόλυτη ησυχία του Κόκκινου Πλανήτη και η καθαρή και διαυγής φωνή του Ματ Ντέιμον στη μοναξιά της εξορίας κάνει αντίστιξη με τη φασαρία των γήινων εσωτερικών χώρων όπου μιλάμε για ήχους πλατό που κι αυτοί εναλλάσσονται , ανάλογα με τους χώρους: Από «ήσυχα» γραφεία σε «θορυβώδεις» συνεδριάσεις. Οι ηχολήπτες εδώ καλούνται να εμπνευστούν από το τι αντιπροσωπεύουν οι χώροι

4. H ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ (The Revenant)

Τζον Τέιλορ, Φρανκ Μοντάνο, Ράντυ Θομ, Κρις Ντιούστερντικ

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα Οσκαρ: Για τον ΤΖΟΝ ΤΕΙΛΟΡ είναι η Τρίτη υποψηφιότητα μετά από δύο «αβράβευτες» που ήταν στην ίδια χρονιά :  «Birdman» και «Αλύγιστος» (2015)

Για τον ΦΡΑΝΚ ΜΟΝΤΑΝΟ είναι η όγδοη υποψηφιότητα που περιμένει την πρώτη νίκη της. Οι υποψηφιότητες  ήταν: «Σε κατάσταση πολιορκίας» (1993), «Ο φυγάς» (1994), «Απόλυτος κίνδυνος» (1995), «Batman για πάντα» (1996),»Wanted» (2009), «Birdman» και «Αλύγιστος» (και τα δύο το 2015)

Για τον ΡΑΝΤΥ ΘΟΜ είναι η 15^η υποψηφιότητα που απαριθμεί ΔΥΟ ΟΣΚΑΡ: ΗΧΟΥ για το «ΟΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ» το 1984 και ΗΧΗΤΙΚΟΥ ΜΟΝΤΑΖ για το κινούμενο σχέδιο «ΟΙ ΑΠΙΘΑΝΟΙ» το 2005. Οι υποψηφιότητες του είναι είτε μονές είτε διπλές όταν περιλαμβάνουν υποψηφιότητα και στον ήχο και στο ηχητικό μοντάζ (ή στα ηχητικά εφφέ παλαιότερα): «Nevercrywolf» κι «Η επιστροφή των Τζεντάι» (1984, όπου είχε τριπλή υποψηφιότητα κι όπως είδαμε κέρδισε με το «Οι κατάλληλοι άνθρωποι»-3 από τους 5 ήχους ήταν δικοί του!!!!), «Κύματα φωτιάς» (1992), «Φόρεστ Γκάμπ»(διπλό, 1995), «Contact»(1998), «Ο ναυαγός» (2001), «Πολικό εξπρές» (διπλό, 2005) «Οι απίθανοι»(2005-έχασε στον ήχο, κέρδισε στο ηχητικό μοντάζ), «Ο Ρατατούης» (διπλό, 2008).

Για τον ΚΡΙΣ ΝΤΙΟΥΣΤΕΡΝΤΙΚ είναι η πρώτη υποψηφιότητα.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ. Η σκηνοθεσία περνά μέσα από τον ήχο αφού πρόκειται για ταινία ποιητική κι ανοιχτών εκτάσεων κι οι ήχοι που βγαίνουν μέσα από το τοπίο αλλά κι από τη δράση που εκτυλίσσεται στα τοπία και περιλαμβάνει κλαγγές όπλων μέχρι ουρλιάγματα θηρίων και βογγητά ανθρώπων αλλά και το φύσημα του ανέμου, πάει κατά ένα τρόπο, χέρι-χέρι με τη σκηνοθεσία.

5. STAR WARS: Η ΔΥΝΑΜΗ ΞΥΠΝΑ(Star Wars: Force Awakens)

Αντυ Νέλσον, Κρίστοφερ Σκαραμπόζιο, Στιούαρτ Γουίλσον

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα Οσκαρ:  Για τον ΚΡΙΣΤΟΦΕΡ ΣΚΑΡΑΜΠΟΖΙΟ είναι η δεύτερη υποψηφιότητα μετά το «Θα χυθεί αίμα» (2008) που δεν βραβεύτηκε.

Για τον ΣΤΙΟΥΑΡΤ ΓΟΥΙΛΣΟΝ είναι η Τρίτη υποψηφιότητα μετά «Το άλογο του πολέμου» (2012) και «Skyfall» (2013) που έχασε και στα δύο

Για τον ΑΝΤΥ ΝΕΛΣΟΝ διαβάστε στην παράγραφο «Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΟΠΩΝ» όπου είναι κι εκεί ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Ο ήχος προβάλλει ως επί το πλείστον τα οπτικά εφφέ και όσα αυτά φέρουν. Σε συνδυασμό με την ποιότητα φυσικά των συγκεκριμένων «εργαστηρίων» από όπου βγαίνουν τα εφφέ που υπαγορεύουν τους ήχους. Είναι μια ηχητική πανδαισία που συμβάλει στον αιτούμενο εντυπωσιασμό με τον καλύτερο τρόπο.

ΠΡΟΒΛΕΨΗ: Στην τελευταία αντιπαραβολή που έκανα, έχω την αίσθηση ότι το «MADMAX» οδηγεί την κούρσα του ήχου. Είναι πολύ έντονη, διαρκής και πρωτότυπη η «παρουσία» του. Κάποια στιγμή, σε κάτι καταδιώξεις στην έρημο, γίνεται χαμός, ολόκληρη ηχητική συμφωνία. Κι είναι κι εδώ ο ήχος μέρος σοβαρό της  σκηνοθεσίας. Αυτό δεν υποτιμά σε τίποτα την ηχητική δουλειά στην  «ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ». Θα φανεί ποιο υιοθετείται αλλά θα περιμένουμε και το ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ, ω ναι… Το βραβείο ήχου στο ένα εκ των δύο μπορεί κάλλιστα να ξεγελάσει, όπως ακριβώς το αναφέρω στο προλογικό σημείωμα.