Μόνο στο διασκευασμένο είχαμε ως τώρα ελληνικές υποψηφιότητες με τον ΜΙΧΑΛΗ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗ στον «Αλέξη Ζορμπά» και με τον ΚΩΣΤΑ ΓΑΒΡΑ δύο φορές, στο «Ζ» και στον «Αγνοούμενο» όπου για τον τελευταίο το «σήκωσε» κιόλας.

Η παρουσία φέτος στην κατηγορία του Οσκαρ πρωτοτύπου σεναρίου των ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΑΝΘΙΜΟΥ κι ΕΥΘΥΜΗ ΦΙΛΙΠΠΟΥ είναι σημαντική καταρχάς ως παρουσία στα Οσκαρ. Κατά δεύτερο λόγο, ότι προέρχονται από την Ελλάδα όπου η έννοια κι η λέξη ΣΕΝΑΡΙΟ είναι μια πικραμένη ιστορία τα τελευταία πολλά χρόνια όπου τόσο στις ταινίες όσο και σε κριτικές μα και σε σχολές αγνοούνται βασικοί κανόνες. Και «ξαφνικά» δύο Ελληνόπαιδες, που εργάστηκαν όμως στην Εσπερία, καταφέρνουν και μπαίνουν στην πεντάδα.

Το πρωτότυπο σενάριο διαφέρει από το εκ διασκευής στο ότι η επικέντρωση γίνεται σε άλλο ζητούμενο. Στο εκ διασκευής μετρά περισσότερο το θέμα. Στο πρωτότυπο λαμβάνεται υπόψη κι η ιδέα, η φρέσκια ιδέα κι αυτή η φρέσκια ιδέα είναι που εκτιμήθηκε από τους Σεναριογράφους της ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ κι έφερε τον Γιώργο και τον Ευθύμη στην πεντάδα. Είναι μια κατηγορία στην οποία συνηθίζονται τα περίεργα φιλμ, τα πρωτότυπα φιλμ αλλά και τα ευρωπαικά φιλμ από του Μπουνιουέλ την «Κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας» ως τη νουβέλ βαγκ που τουλάχιστον από την Ακαδημία της Αμερικής τιμήθηκε περισσότερο για τα σενάρια της και για το «nouveau roman» παρά για τις σκηνοθεσίες των εκπροσώπων της πλην Τρυφώ και Λουί Μαλ.  Εργα παράξενα όπως το «Πέρσυ στο Μαρίενμπατ» ή το «Χιροσίμα αγάπη μου» ή «Ο θείος μου από την Αμερική», μα και τα «400 χτυπήματα» και τα σενάρια του Μπέργκμαν και του Φελίνι αλλά κι αυτές οι «Ομπρέλες του Χερβούργου» βρέθηκαν μαζί με τα παραπάνω υποψήφιες στην κατηγορία του πρωτοτύπου σεναρίου. Τις αναφέρω επειδή φέτος έχουμε το «La-La-Land» και μερικοί Ελληνόπαιδες που δεν καταλαβαίνουν από σενάριο και θεωρούν «αριστούργημα» το διάτρητο σεναριακά «Suntan» δεν καταλαβαίνουν και περί «La-La-Land». Φαντάζομαι δεν θα καταλάβαιναν και περί «ομπρελών» αν δεν είχαν το δέος κατωτερότητος απέναντι στη γαλλική γλώσσα…

Βέβαια, ταινίες σαν τις ανωτέρω, στο τέλος δεν το κερδίζουν το Οσκαρ σεναρίου διότι από το σύνολο της Ακαδημίας προτιμούνται σενάρια πιο στέρεα, που στηρίζουν πάνω τους ταινίες . Οι φρέσκιες σεναριακές ιδέες επισημαίνονται με την υποψηφιότητα.

Όπως, πάντως,  και να έχει, τόσο στο original όσο και στο adapted οι σεναριακοί ΚΑΝΟΝΕΣ είναι αυτοί που αξιολογούν και κάνουν το «μέτρημα» είτε μιλάμε για ιδέα είτε για θέμα είτε, φυσικά, και για συνδυασμό των δύο.

ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΕΙΝΑΙ:

1. ΠΑΣΗ ΘΥΣΙΑ (Hell or high water)- Τέιλορ Σέρινταν

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ:  Πρώτη υποψηφιότητα.

ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Δύο αδέρφια, ο ένας διαζευγμένος κι ο άλλος αποφυλακισμένος , συνεργάζονται σε ληστείες Τραπεζών στην επαρχία, ως τιμωρία για το βιός που τους έφαγαν οι Τραπεζίτες. Κι ένας κουρασμένος αλλά με ιδιοφυές ένστικτο σερίφης προσπαθεί να εντοπίσει ίχνη αλλά και κίνητρα.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Στην μεγάλη αμερικάνικη σεναριακή παράδοση εντάσσεται όπου συνδέονται το αστυνομικό στοιχείο με το προσωπικό και με το κοινωνικό και συγχρόνως υπάρχει ένα γράψιμο το οποίο βρίσκεται σε άμεσο συντονισμό με το μοντάζ που θα επέμβει μετά τα γυρίσματα.

2. LA-LA-LAND, Ντάμιεν Σαζέλ

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ:  Δεύτερη σεναριακή υποψηφιότητα, είχε προταθεί και το 2015 στο «adapted» για το «Χωρίς μέτρο», χωρίς να κερδίσει ενώ φέτος έχει διπλή υποψηφιότητα μια και το όνομα του φιγουράρει και στην πεντάδα της σκηνοθεσίας.

ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Σενάριο μιούζικαλ. Στην Πόλη των Αγγέλων, στο L.A του τίτλου και της μουσικής νότας «λα», απογοητευμένος εραστής της τζαζ και φιλόδοξη ηθοποιός που παλεύει με τις αντιξοότητες γίνονται η βάση για να τραγουδηθεί και να χορευτεί μια ρομαντική ιστορία.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Το σενάριο για μιούζικαλ πέρα από τους βασικούς κανόνες έχει και τους δικούς του ιδιαίτερους, όπου το story δεν είναι ένα σκέτο ζητούμενο αλλά είναι η βάση για να αναπτυχθούν οι χορογραφίες, τα τραγούδια, να επέμβουν οι μουσικές και να λειτουργήσει το είδος «μιούζικαλ».

3. ΑΣΤΑΚΟΣ (Lobster)- Γιώργος Λάνθιμος, Ευθύμης Φιλίππου

ΠΡΟΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη τους σεναριακή υποψηφιότητα. Ο Γιώργος Λάνθιμος είχε προταθεί και στην ξενόγλωσση ταινία το 2011 για την Ελλάδα με τον «Κυνόδοντα»-χωρίς νίκη

ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Κάπου στο μέλλον, σύμφωνα με τους νόμους μιάς πόλης, όλοι οι μοναχικοί άνθρωποι καλούνται να προσέλθουν σε ένα Ξενοδοχείο και σε 45 μέρες να καταφέρουν να έχουν ζευγαρώσει. Διαφορετικά θα μεταμορφωθούν σε κάποιο ζώο και θα αμολυθούν στο δάσος. Για πάντα…

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Κι ένα σουρεαλιστικό σενάριο, διαφορετικό από τα υπόλοιπα, που εκτιμήθηκε για την ξεχωριστή του ταυτότητα και επιλέχθηκε για την πεντάδα. Οι δύο σεναριογράφοι, εκ των οποίων ο ένας, ο Γιώργος Λάνθιμος, είναι κι ο σκηνοθέτης του φιλμ, ακολουθούν την «μπουνιουελικών σεναρίων» παράδοση και φτιάχνουν μια ολοκληρωμένη σουρεαλιστική σύνθεση που δεν αφήνει απέξω  τα συναισθήματα.

4. ΜΙΑ ΠΟΛΗ ΔΙΠΛΑ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ (Manchester by the sea)- Κένεθ Λόνεργκαν

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Τρίτη σεναριακή υποψηφιότητα για τον Λόνεργκαν, είχε προταθεί το 2001 για το «You can count on me" (Στηρίξου πάνω μου) και το 2003 για το «Οι συμμορίες της Νέας Υόρκης» (μαζί με δύο συνεργάτες)- χωρίς νίκη. Φέτος «χτυπάει» διπλή υποψηφιότητα, είναι και για σκηνοθεσία (από το ίδιο φιλμ)

ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Ενας μοναχικός, κλειστός άνθρωπος ειδοποιείται για το θάνατο του αδελφού του κι επιστρέφει στην πόλη του από την οποία έλειπε και σιγά σιγά ξετυλίγονται κι οι λόγοι της απουσίας του ενώ του ζητείται να αναλάβει την κηδεμονία του ανιψιού του που βρίσκεται στη μετεφηβεία. Το χτες του ήρωα έρχεται και πάλι κι αυτή τη φορά ψάχνει να βρει το σήμερα του.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Αν και τα τέσσερα από τα πέντε σενάρια υπογράφονται ή συνυπογράφονται κι από τους σκηνοθέτες τους , τούτο εδώ είναι το πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα της έννοιας σεναριογράφος-σκηνοθέτης όπου το ένα από το άλλο δύσκολα έως κι ακατόρθωτα, διαχωρίζονται. Πρόκειται για δράμα «μπεργκμανικής σχολής» σε αμερικάνικο περιβάλλον όπου εκτός από τη δυνατή ιστορία, από τη δημιουργία χαρακτήρων που επιτρέπει σε ηθοποιούς να μπουν και να δημιουργήσουν κι από το ότι όπως είναι γραμμένο δίνει στο σεναριογράφο τη δυνατότητα να εισχωρήσει στα άδυτα του δικού του σεναρίου και να αποδειχτεί και καλός σκηνοθέτης, έχει και κάτι ακόμα: Ένα «επαναστατικό» τρόπο στο γράψιμο που θα διδάσκεται σε σχολές για το πώς το flash- back ξετυλίγεται μέσα στην τρέχουσα ιστορία ως να ήταν κάτι τωρινό κι όχι κάτι χθεσινό.

5. 20^th CENTURY WOMEN- Μάικ Μιλς

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα

ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Η ιστορία τριών γυναικών στην Καλιφόρνια των 70ς, με «έδρα» την Σάντα Μπάρμπαρα, όπου εκτός από τις προσωπικές τους σχέσεις και το πώς συνδέονται η μία με την άλλη, παρακολουθούμε και τα όσο συμβαίνουν γύρω τους είτε ως περίγυρος είτε ως κοινωνική εξέλιξη εποχής.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: ΚΙ εδώ έχουμε σενάριο σεναριογράφου-σκηνοθέτη, το οποίο γράφεται με τη λογική της σκηνοθεσίας έτοιμη  κι η ιστορία ξετυλίγεται με ένα μοντέρνο τρόπο. Απλώς το σεναριακό κομμάτι είναι αυτό που πιστώνεται ο Μιλς.

ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ: Το «Μια πόλη δίπλα στη θάλασσα» δείχνει την υπεροχή του κι οι ψήφοι που θα χάνει θα προστίθενται είτε στο «La-La-land» που ως μιούζικαλ εκτιμούν ότι πατάει σε στέρεες βάσεις άρα μέσα και το σενάριο ή στο «Πάση θυσία» για τους πιο παραδοσιακά σκεπτόμενους που διαχωρίζουν το δράμα από το «πλάκωμα ψυχής», κάτι που αυτής της κατηγορίας χρεώνουν στο «Μια πόλη δίπλα στη θάλασσα». Το σενάριο των Λάνθιμου-Φιλίππου θα πάρει ψήφους από τα μέλη εκείνα, δηλαδή τις κινηματογραφικές ειδικότητες που στέκονται κοντά του όπως είναι σεναριογράφοι και σκηνοθέτες αλλά στους υπόλοιπους κλάδους και στα πολλά μέλη των 6.500 ανθρώπων το σενάριο αντιπροσωπεύει κάτι άλλο, μια ολοκλήρωση, τη βάση ενός έργου κι όχι μόνο την έξυπνη και διαφορετική ιδέα. Το «20^th century women» είναι ο αδύναμος κρίκος της πεντάδας- αν είχε σκηνοθέτη τον Σαμ Μέντες τότε μπορεί να είχαν φανεί και κρυμμένες αρετές του σεναρίου.

Τον ΝΙΚΗΤΗ του ΟΣΚΑΡ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ θα τον μάθουμε στην Ελλάδα στις 26 Φεβρουαρίου από την COSMOTETV που έχει για φέτος αλλά και για τα επόμενα τρία χρόνια, τα δικαιώματα μετάδοσης των OSCAR.