Εκτύπωση αυτής της σελίδας
Pantimo

«ΒΑΣΙΛΙΚΟΙ ΓΑΜΟΙ» (L’ echange des princesses): ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΠΟΛΑΥΣΗ….

24 Μαΐου 2018
Κατηγορία Κριτικές
Διαβάστηκε 2583 φορές

Δεν γνωρίζω αν το ωφέλησε το φιλμ η επικαιρότητα που οι διανομείς του επέλεξαν την εβδομάδα των (όχι ακριβώς) «βασιλικών γάμων» της Αγγλίας ως εβδομάδα κυκλοφορίας του, πάντως αυτές οι «πριγκιπικές ανταλλαγές» του γαλλικού τίτλου, έχουν κάτι ωραίο να μας δώσουν. Το εν λόγω «ωραίο» είναι αυτή η ψευδαίσθηση που μας δίνει το σινεμά σε μια ιστορικού περιεχομένου ή ιστορικού πλαισίου ταινία, πως παρακολουθήσαμε Ιστορία ενώ στην πραγματικότητα αυτό που είδαμε ήταν η δραματοποίηση της. Κι αυτό είναι που έχει αξία. Οσο πιο άξια είναι η δραματοποίηση , με όρους αυστηρώς καλλιτεχνικούς- κινηματογραφικούς, τόσο περισσότερο μας πείθει ότι μάθαμε Ιστορία. Διότι σημασία στην Τέχνη έχει να σε πείσει, την ώρα που βλέπεις ένα έργο, πως έτσι έγιναν τα πράγματα, ή ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΙ ΝΑ έγιναν έτσι αφού έτσι το θέλει ο δραματουργός. Δεν είναι, όμως, αυτός ο σκοπός του κινηματογράφου, μια και το έχω γράψει άπειρες φορές πως το σινεμά (όπως άλλωστε και το θέατρο) δεν είναι σχολείο κι ότι αν υπάρχει «εκπαιδευτικό» στοιχείο στην υπόθεση  αυτό είναι καθαρώς αισθητικό και δραματουργικό κι όχι εξέταση των κεφαλαίων της Ιστορίας σαν να επρόκειτο για διδακτέα ύλη του υπουργείου.

Επίσης, η συγκεκριμένη ταινία, μπορεί να ερεθίσει κριτικούς και θεωρητικούς παλαιάς κοπής και σίγουρα καλλιτεχνικής απομάκρυνσης και να σπαταλήσουν τα κείμενα τους σε ερωτήματα του τύπου «γιατί να γίνει τώρα;», «τι θέλει να πει ο ποιητής;», «είναι φιλομοναρχικό;- επειδή μας τα δείχνει όλα αυτά σε ένα γκλαμ περιβάλλον, λες και τις Βερσαλλίες θα τις δείξεις σε σκηνικό λούμπεν προλεταριάτου ή φτωχογειτονιάς, ή αν είναι «βαθιά αντιμοναρχικό» αφού δείχνει τι τραβούσαν τα καημένα τα βασιλόπουλα και τι πρόστυχες συναλλαγές γίνονταν για την επίτευξη βασιλικών γάμων. Το ότι βέβαια το φιλμ είναι γαλλικό θα εκδηλώσει κι αμηχανίες υπεράσπισης από εκείνους και προπάντων από ΕΚΕΙΝΕΣ που μυούνται στο γαλλικό σουσουδισμό (που περισσότερο αφορά σε εκείνους κι όχι στην ίδια τη Γαλλία- τελικώς!!!!!) και θα δηλώσουν για μια ακόμα φορά οπαδοί του γαλλικού κινηματογράφου και πιθανόν για μια ακόμα φορά δεν θα πάνε να δουν το γαλλικό έργο. Παρά στην περί Γαλλίας κατάθεση θα πουν ότι εννοούσαν τις ταινίες του Μπελμοντό και του Ντελόν, άντε να πετάξουν και καμιά «νουβέλ βαγκ» ή κανένα απόφθεγμα του Γκοντάρ για να δηλώσουν εντός..

Λοιπόν, όλα αυτά τα παραπάνω μπορούν να δηλωθούν γύρω από την ταινία και στο τέλος τέλος δεν είναι κακό , το να δίνει μια ταινία αφορμή για περαιτέρω συζητήσεις μετά την προβολή της. Μόνο που η ταινία είναι πέρα από όλα αυτά κι όσα εκ των παραπάνω διατυπωθούν αφορούν σε εκείνους που τα διατύπωσαν κι όχι στο ίδιο το φιλμ. Οπότε, καλό είναι να ξέρουμε τι είδαμε, τι γράφουμε και για τι μιλάμε. Το γαλλικό σινεμά ως σινεμά είναι θαυμάσιο, έχει δώσει άπειρες ταινίες όλων των ειδών και τα τελευταία χρόνια ξαναγύρισε στην κοιτίδα του, που είναι ΤΟ ΣΙΝΕΜΑ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ κι άφησε τις αναζητήσεις περί auteur , που οι θεωρητικοί του είναι εκείνοι που τα ξεκίνησαν και με τους μιμητές του προκάλεσαν συγχύσεις.

Οι «ΒΑΣΙΛΙΚΟΙ ΓΑΜΟΙ» είναι ένα θαυμάσιο ιστορικό ΔΡΑΜΑ, εξαίρετης αφήγησης από αυτές που γνωρίζουν να κάνουν πολύ καλά οι Γάλλοι χάρη στην εντρύφηση τους στα βιβλία και στα μυθιστορήματα και σε πάει κι αυτό σαν νεράκι καθώς σε βάζει στα άδυτα(;) των Βερσαλλιών αλλά και του Οίκου της Ισπανίας όπου ετοιμάζονται ταυτοχρόνως διπλά συμπεθεριά με πολιτικό στόχο και όφελος, με παντρειές που δεν έχουν σχέση με τους ανθρώπους αλλά με τις συμμαχίες για τη διατήρηση του θρόνου και τη γεωγραφική επέκταση.

Μεταφερόμαστε, λοιπόν, στο 1792 και ξεκινάμε από τις Βερσαλλίες όπου έχουμε την εποχή της Αντιβασιλείας κι ο Αντιβασιλεύς , για να επισφραγίσει τη συμμαχία του με τον Οίκο της Ισπανίας, στέλνει προξενιά στη Μαδρίτη, για γάμο του διαδόχου του γαλλικού θρόνου Λουδοβίκου 15ου , που είναι 11 χρονών (!) με την , ας την πούμε, διάδοχο του ισπανικού θρόνου, την «ινφάντα» Μαρία Αννα Βικτόρια που είναι μόλις 4 (τεσσάρων!!) χρονών (!!!!), ένα παιδάκι, ένα κοριτσάκι, που παίζει με την κούκλα του. Συγχρόνως, όμως, ο Αντιβασιλεύς της Γαλλίας προτείνει στον Ισπανό βασιλέα και δεύτερο προξενιό: Να παντρέψει τη δική του κόρη , Μαντεμουαζέλ ντε Μονπεσιέ, που είναι 12 ετών, αλλά δεν μοιάζει τόσο, είναι καλοσχηματισμένη (κι έχουν βρει και ηθοποιό ανάλογη),   με τον πρίγκιπα των Αστουριών, που είναι 14 ετών. Η Ισπανία ανταποκρίνεται με θέρμη στο διπλό προξενιό ή σε αυτή την «ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΠΡΙΓΚΙΠΙΣΣΩΝ» που είναι κι ο πρωτότυπος γαλλικός τίτλος, κι ακολουθούμε αυτά τα τέσσερα νεαρά άτομα στα ανάκτορα, στην μετοίκιση από τόπο σε τόπο, στη νοοτροπία τη βασιλική που πατρίδα είναι το στέμμα και τίποτε άλλο, στις ίντριγκες και τις «καμαρίλες», στην τυπικότητα που γίνεται το ένα και μοναδικό καθεστώς, στην απουσία απολαύσεων και στην αντικατάσταση τους με τη μία και μοναδική (που πρέπει να επιδιώκουν) απόλαυση, του στέμματος.

Φυσικά και πρόκειται για ιστορικό δράμα, φυσικά κι ως εκ τούτου η εξέλιξη του μύθου και της ταινίας θα είναι δραματική, φυσικά και το έχουν περιποιηθεί το έργο με τον καλύτερο τρόπο τόσο σε σκηνικά όπου πραγματικά μπαίνουμε στα ανάκτορα εκείνα της Γαλλίας και της Ισπανίας, φυσικά και τα κοστούμια είναι χρυσοκέντητα κι όπως τους πρέπει, φυσικά κι οι ηθοποιοί είναι τέλειοι, φυσικά και έχουν δοθεί μεγάλοι ρόλοι, όχι μόνο στα δύο παράλληλα ζευγάρια , όπου για το κάθε παιδί έχει «προβλεφθεί» και χαρακτήρας, έχουν προβλεφθεί κι αισθήματα, έχουν προβλεφθεί και πληγές είτε δια της έλξεως είτε δια της απώσεως  ενώ σωστότατα από δομική άποψη, βαρύνοντα ρόλο παίζουν οι δύο «συμπέθεροι», ο Γάλλος Αντιβασιλεύς κι ο Ισπανός μονάρχης Φίλιππος ο Β’, όπου για τους ρόλους αυτών των δύο έχουν προσλάβει ηθοποιούς αναγνωρίσιμης βαρύτητας, τον ΟΛΙΒΙΕ ΓΚΟΥΡΜΕ στο ρόλο του πρώτου και τον ΛΑΜΠΕΡ ΟΥΙΛΣΟΝ στο ρόλο του δεύτερου , και το έργο δεν χάνει βήμα.

Εκτός από δύο παρατηρήσεις που ας μου επιτραπεί να διατυπώσω, οι οποίες καταλήγουν σε ένα, που είναι η ελαφρά σύγχυση του θεατή και κρατούν αρκετό διάστημα. Τα δύο νεαρά ζευγάρια κινούνται παραλλήλως, μεσολαβούν πολλά ονόματα κι υπάρχει ένα πρόσωπο, η συνοδός των δύο πριγκιπισσών, ώστε κάποια στιγμή να μπερδευόμαστε, να νομίζουμε ότι πρόκειται για το ίδιο ζευγάρι σε διαφορετικές ηλικίες κι ότι με ένα ποιητικό τρόπο (να, κάτι τέτοια τα κουβαλούν οι Γάλλοι ως παθογένειες) και λίγο χανόμαστε. Διότι δεν έχει βρεθεί ένας τρόπος νωρίς (αργότερα βεβαίως και βρίσκεται) που να τα ξεκαθαρίσει. Το δεύτερο πρόβλημα αφορά στο ότι και στα δύο ανάκτορα, μιλούν όλοι τα ίδια άψογα γαλλικά. Το μπέρδεμα μας με τα ζευγάρια δεν βοηθιέται ούτε από αυτό, θα έπρεπε να υπάρχει αν όχι ισπανικός διάλογος στη μεριά του Φιλίππου του Β ’και της αυλής του , τουλάχιστον ένα ισπανικό αξάν διότι τα δύο ανάκτορα δεν διαφέρουν ούτε στο αισθητικό κομμάτι ούτε στο διάκοσμο. Βεβαίως και κατανοώ πως αυτό το τελευταίο ο ίδιος θα το ακύρωνα, λέγοντας πως σε όλη την Ευρώπη (πλην Σκανδιναβικών χωρών, Ελλάδας κι Ολλανδίας) επικρατεί το ντουμπλάζ στην εθνική γλώσσα κι ότι αυτό  δεν θα είχε ξεχωριστή σημασία. Κι όμως, επειδή το έχω παρακολουθήσει και μελετήσει το θέμα του ντουμπλαρίσματος ταινιών, κυρίως στην Ιταλία, όπου έχω διδαχτεί τους κανόνες του doppiaggio, γνωρίζω πως και στην περίπτωση του ντουμπλάζ, θα προβλεπόταν το αξάν, αυτή τη φορά στην τοπική γλώσσα του ντουμπλαρίσματος. Δηλαδή ο Φίλιππος β σε μια τρίτη χώρα, θα είχε (αν αυτό υπήρχε στο σενάριο!!!) προβλεπόμενη απόχρωση προφοράς. Ο Φίλιππος ο Β’, όχι ο Αντιβασιλεύς της Γαλλίας, διότι και το ντουμπλάζ ακολουθεί τους σεναριακούς κανόνες περί κεντρικού ήρωα και τα βλέπει, ακόμα και ντουμπλαρισμένο, μέσα από τα μάτια του κεντρικού. Αρα ο Φίλιππος θα έπρεπε να έχει την «απόχρωση» κι όχι ο Γάλλος αφού ο τελευταίος είναι ο κεντρικός μοχλός της ιστορίας, είναι αυτός που στήνει τα προξενιά!!!    

Σκηνοθεσία: ΜΑΡΚ ΝΤΟΥΓΚΑΙΝ

ΥΓ. Στην Ελλάδα ούτε που θα διανοούντο τέτοια ταινία. Όχι για το κόστος παραγωγής της  αλλά θα έπρεπε να υπάρχει και μια σκηνή με τον… Ελευθέριο Βενιζέλο ή με τον Χαρίλαο Τρικούπη ή με τον Γεώργιο Παπανδρέου ή και με τον Αρη Βελουχιώτη που να καταγγέλλει ή να γελοιοποιεί φραστικά το μοναρχικό καθεστώς. Στη Γαλλία, που η Μοναρχία έχει καταργηθεί κάτι αιώνες, δεν έχουν τέτοια προβλήματα. Ούτε και στην Ιταλία. Αυτά, περί Ιστορίας!!!!

Pantimo

Τελευταία άρθρα από τον/την Pantimo