Συνεπώς φέτος, θα παρακολουθήσουμε ΝΤΕΡΜΠΥ. Τουλάχιστον στο μοντάζ , κυριολεκτούμε.
Εξετάζουμε τώρα τις ταυτότητες των πέντε μοντάζ που έφτασαν στον μεγάλο τελικό κι υπενθυμίζω ότι το μοντάζ είναι το ένα εκ των δύο ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΩΝ στοιχείων για την ύπαρξη κινηματογράφου: Είναι η ΡΑΧΟΚΟΚΑΛΙΑ της ταινίας, το άλλο είναι η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ, που δίνει την ΟΨΗ. Όμως αν δεν υπάρξει σενάριο κι αν δεν το πάρει σκηνοθέτης να το κάνει ταινία, πως θα μπεί μέσα κι ο μοντέρ; Ο μοντέρ, όμως, από την ώρα που αναλαμβάνει, είναι αυτός που μετατρέπει το ΥΛΙΚΟ του σκηνοθέτη, σε ΤΑΙΝΙΑ.
ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΕΙΝΑΙ:
- ΠΑΡΕΙΣΦΡΗΣΗ (BlaKKKlansman)- Μπάρυ Αλεξάντερ Μπράουν
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα για μοντάζ, έχει προταθεί στο παρελθόν και για ντοκυμαντέρ
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Είναι και σκηνοθέτης εκτός από μοντέρ και φαίνεται πως μοντάρει με σκηνοθετική λογική κι η συνεργασία του με τον Σπάικ Λη κρατά από χρόνια. Είναι η πρώτη φορά που ταινία του Σπάικ Λη προτείνεται για Οσκαρ μοντάζ κι είναι κι η πρώτη φορά που ο Σπάικ Λη προτείνεται για Οσκαρ Σκηνοθεσίας (στο «Κάνε το σωστό», όπου κι εκεί είχε για συνεργάτη τον Μπάρυ Αλεξάντερ Μπράουν, είχε προταθεί ο Σπάικ Λη μόνο για το σενάριο). Δίνω αυτές τις πληροφορίες επειδή παρατήρησα συνεύρεση ωριμάνσεων τόσο στον σκηνοθέτη όσο και στον μοντέρ- για τον τελευταίο ισχύει το γεγονός πως στα ενδιάμεσα 30 χρόνια, η ενασχόληση του με το ντοκυμαντέρ του πλούτισε κι άλλο την ιδιότητα του μοντέρ. Κι έδωσε στην ταινία του Σπάικ Λη με το θαυμάσιο σενάριο , δράση, κλιμάκωση και ρυθμό ώστε η ταινία να τρέχει χωρίς να την καταλαβαίνεις, τόνισε τo σασπένς με τα κοψίματα-δεσίματα και πρόσφερε την κλιμάκωση που ανεβάζει και τη σκηνοθεσία και μεταβάλει το σενάριο σε κάτι συναρπαστικό. Βοήθησε τα μέγιστα στην αγωνία του θεατή για την εξέλιξη της υπόθεσης κι αποκορύφωμα είναι η σύνθετη λίγο πριν από το τέλος σεκάνς με την βόμβα που ετοιμάζεται να βάλει η γυναίκα του ρατσιστή, με την παράλληλη δράση της ορκωμοσίας των μελών της Κου-Κλουξ-Κλαν και με τις ετοιμασίες για την τελική επίθεση. Μοντάζ επίφοβο για διάκριση. Μοιάζει επηρεασμένο από το μοντάζ του «Νονού» (που το είχαν κάνει οι αριστείς ΠΗΤΕΡ ΖΙΝΕΡ και ΟΥΙΛΙΑΜ ΡΕΫΝΟΛΝΤΣ) και το μοντάζ παρενέβαινε στο σενάριο για να οδηγεί σε κορύφωση τη δράση. Μου το θύμισε έντονα η εργασία του Μπάρυ Αλεξάντερ Μπράουν.
- ΒΟΗΕΜΙΑΝ RHAPSODY – Τζων Οττμαν
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Αν ο μοντέρ του Σπάικ Λη είναι παραλλήλως σκηνοθέτης που βοηθήθηκε από την άλλη του ενασχόληση, ο ΤΖΩΝ ΟΤΤΜΑΝ, ο αντίπαλος του Μαυροψαρίδη, είναι εκ παραλλήλου ΜΟΥΣΙΚΟΣ. Και ο μοντέρ ο μόνιμος των ταινιών του Μπράιαν Σίνγκερ. Καταλαβαίνει κανείς πως οργανώθηκε αυτή η ταινία και που βασίστηκε ο Σίνγκερ: Στον ΜΟΝΤΕΡ που είναι και μουσικός και στους ηχητικούς μοντέρ που είναι και μοντέρ εικόνας σε παράλληλη ενασχόληση κι αυτοί. Που βάσισε στο μυαλό του την ταινία για τον Φρέντυ Μέρκιουρι!! Στο μοντάζ που θα του έκανε αυτός ώστε να μπορούν να δουλεύουν παράλληλα οι sound editors, οι music editors κι οι sound mixers, ώστε αφού έχουμε ταινία για τον Μέρκιουρι , να αποθεωθεί (κι) ο ήχος!. Με πλάνα ανάλογα του σκηνοθέτη ώστε να τα φτάσει ο μοντέρ στην κορύφωση και στην αποθέωση της συναυλίας Live Aid, που την έχει μοντάρει ο μπαγάσας με τη συνεργασία των μουσικο-ηχοληπτων-ηχομοντέρ με ένα τρόπο που ανεβάζει την ταινία εκεί πάνω!! Και προβάλει και τον πρωταγωνιστή-απόκτημα Ράμι Μάλεκ. Είναι κι ένας από τους λόγους που άρεσε τόσο πολύ η ταινία, αυτός ο ρυθμός, που υπάρχει σε όλο το έργο, στα κοψίματα-δεσίματα-αποθεώσεις αλλά και στις ανάσες των δραματικών σκηνών και της πρόζας. Είχε το μουσικό ρυθμό ο μοντέρ κι αποδείχτηκε ο πιο ενδεδειγμένος για τέτοια ταινία, πόσο μάλλον όταν ο σκηνοθέτης δεν κάνει βήμα χωρίς αυτόν.
- Η ΕΥΝΟΟΥΜΕΝΗ (The favourite)- Γιωργος Μαυροψαρίδης
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Όπως ο Μπράιαν Σίνγκερ δεν κάνει χωρίς τον Τζων Οττμαν, έτσι κι ο Γιώργος Λάνθιμος δεν κάνει χωρίς τον Γιώργο Μαυροψαρίδη. Εδώ έχουμε άλλη δουλειά μοντάζ. Εδώ ο Μαυροψαρίδης καταρχάς συντονίζεται με την κίνηση της κάμερας και με τη χρήση των φακών δίνοντας δι αυτού του τρόπου ρυθμό στην ταινία, κάνοντας την ΝΑ ΚΥΛΑΕΙ ΣΑΝ ΝΕΡΑΚΙ. ΤΟ ΜΟΝΤΑΖ ΠΟΥ ΔΕΝ ΦΑΙΝΕΤΑΙ. Α ρε Κατσουρίδη. Και βέβαια, στο μοντάζ, που προφανώς προηγήθηκαν συζητήσεις επί συζητήσεων κι ο Λάνθιμος εμπιστευόταν στο μοντάζ του Μαυροψαρίδη τη σκηνοθετική γραμμή, θαρρείς κι έχουν συντονιστεί κι οι ερμηνεύτριες. Οπου είτε ο Μαυροψαρίδης κόβει ακριβώς εκεί που χρειάζεται ώστε να μη ξεφύγει η ταινία από τον έλεγχο ως υπόγεια ιστορική σάτιρα γκροτέσκων και σουρεαλιστκών τάσεων είτε οι ίδιες οι ερμηνεύτριες και προπαντός η Ολίβια Κόλμαν παίζουν έχοντας προκαταβολικά κατά νου την έννοια «μοντάζ», να κάνει η ίδια cut στο γκροτέσκο της, στο σημείο δηλαδή που υποδεικνύεται η γελοιοποίηση και να μην φτάσει την ηρωίδα που ερμηνεύει στη γελοιοποίηση. Μιλάμε για πολύ μα πολύ σύνθετη δουλειά, και πολύ δύσκολη, κυρίως επειδή δεν έχει εξωτερικά γνωρίσματα ταινίας μοντάζ εννοώ καταστροφές, πολέμους, τρακαρίσματα και διάφορα τέτοια. Είναι έργο με παγίδες και δυσκολίες κι ο μοντέρ είναι αυτός που καλείται να παραδώσει εν πληρότητι το εγχείρημα. Το παραδίνει πιο τέλειο κι από όσο μπορούσε να φανταστεί κανείς.
- ΤΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΒΙΒΛΙΟ (Green Book)- Πάτρικ Τζ Ντον Βίτο
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα κι αυτός
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Το ΜΟΝΤΑΖ ΣΕΝΑΡΙΟΥ. Το οποίο φτάνει στο σημείο να υποκαταστήσει σκηνοθεσία αφού είναι ένα σενάριο –οδοιπορικό με επεισόδια που συμβαίνουν καθοδόν και το μοντάζ του δίνει το ρυθμό, την ώθηση, την ταχύτητα, τη μείωση, το ρελαντύ και το αξελερέ, όπου χρειάζεται. Δίνει στο σενάριο φτερά και τρέχει. Και τα σενάριο είναι επίσης σύμμεικτο με δραματικά και κωμικά στοιχεία, τα κοψίματα είναι για να προλάβουν την τελευταία ανάσα, στο ρυθμό του μοντάζ έχει συμβάλει το πληρέστατο σενάριο το οποίο στο ντεκουπάζ πριν το γύρισμα θα είχε τη δουλειά έτοιμη φαντάζομαι ώστε να το μετατρέψει σε ταινία ο μοντέρ. Σε αυτά τα δύο βασίστηκε ο σκηνοθέτης για να βγάλει το ποθούμενο αποτέλεσμα κι η αυστηρή Ακαδημία αποδίδοντας τα του Καίσαρος τω Καίσαρι δήλωσε «Σενάριο και Μοντάζ» ως υπέρτατα επιτεύγματα. Πάντως εδώ το μοντάζ καθοδηγήθηκε από το σενάριο αλλά και με τη σειρά του το βοήθησε να αναπνεύσει.
- VICE- Χανκ Κόργουιν
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Δεύτερη φορά υποψήφιος, είχε προταθεί και το 2016 για «το μεγάλο σορτάρισμα», του ίδιου σκηνοθέτη, του Ανταμ Μακ Κέι κι είναι ο μόνος της πεντάδας με προηγούμενη υποψηφιότητα στο μοντάζ. Οι άλλοι τέσσερις είναι οσκαρο- πρωτάρηδες στην κατηγορία.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Η ΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥ ΜΟΝΤΑΖ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ. Αυτή η ειδικότητα που καθιερώθηκε ως ξεχωριστή έδρα μεταπτυχιακών σπουδών στο University of the Southern California πριν από καμιά 15αριά χρόνια, χαρακτηρίζει εν γένει τη δουλειά και το σινεμά του ΑΝΤΑΜ ΜΑΚ ΚΕΪ. Ο Μακ Κέι γράφει έχοντας κατά νου απολύτως το μοντάζ που θα γίνει στο σενάριο του το οποίο θα σκηνοθετήσει ο ίδιος. Κι αυτό όλο έρχεται ο μοντέρ, που δεν τον αλλάζει κι είναι ως ο τρίτος εαυτός του, ο ΧΑΝΚ ΚΟΡΓΟΥΙΝ, και του το υλοποιεί. Το ίδιο ακριβώς είχαν κάνει και στο «Μεγάλο σορτάρισμα» όπου βέβαια εκεί ήταν πιο εμφανής αυτή η δουλειά και λόγω θέματος, ήταν πολύ μικρά, πολύ σύντομα τα τραβηγμένα πλάνα των γραμμένων με αυτό τον τρόπο σκηνών, ωστόσο το Οσκαρ του μοντάζ δεν το πήρε. Κέρδισε εκεί το σενάριο! Εδώ γίνεται η ίδια δουλειά αλλά με άλλου τύπου πλάνα και σκηνές από πλευράς γραψίματος, στο «Vice» λειτουργεί περισσότερο η λογική του «δεν φαίνεται» σε όλα τα επίπεδα. Εξού και κάποιοι θεατές το βρήκαν πιο χαμηλωμένο από το «σορτάρισμα», οι Κινηματογραφιστές όμως το πρότειναν για οκτώ διακρίσεις, οκτώ κλάδοι δηλαδή και μέσα σε αυτούς είναι οι τρεις πρωταίτιοι, του σεναρίου, της σκηνοθεσίας και ΦΥΣΙΚΑ του ΜΟΝΤΑΖ.
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ: Ανάμεσα στους δύο «μονομάχους» και στην αγωνία που έχουμε για λογαριασμό του Μαυροψαρίδη…. Ακούστε να σας πω: Η δουλειά του ΤΖΩΝ ΟΤΤΜΑΝ είναι πολύ σύνθετη, πολύ στηρικτική, σχεδόν δουλειά ύπαρξης της ταινίας. Αυτός φτιάχνει όλο το υπόστρωμα ώστε το «BOHEMIAN RHAPSODY» να λειτουργήσει κι ως δραματική βιογραφία που να προβάλει ως κορυφαίο τον ερμηνευτή και πάνω από όλα να προβάλει τη μουσική των Queens, τη φωνή του Φρέντυ Μέρκιουρι συνδυασμένη με τη φωνή του Ράμι Μάλεκ που τον υποδύεται και που όλα αυτά θα τα επιτελέσουν οι ηχητικοί μοντέρ κι οι επιτελείς του ήχου αλλά ο Οττμαν με τη μουσική αίσθηση του μοντάζ καθοδηγεί τους πάντες και τα πάντα εξουσιοδοτημένος από τον σκηνοθέτη Μπράιαν Σίνγκερ. Από την άλλη ο δικός μας ο Γιώργος έχει όλα εκείνα που του γράφω στη δική του παράγραφο και κάνει την «ΕΥΝΟΟΥΜΕΝΗ» όχι μόνο σύνθετη αλλά να βλέπεται κι απνευστί. Ποιο είναι πιο σημαντικό από τα δύο; Αυτό είναι το «κοσκίνισμα» από το οποίο θα περάσουν αμφότεροι οι φιναλίστ, όπως τους όρισε και το Σωματείο τους από μεριάς επιτευγμάτων. Αυτό θα ζήσουμε τη βραδιά εκείνη. Διότι για το Οσκαρ του μοντάζ δεν θα ψηφίσουν μόνο οι μοντέρ αλλά κι οι άλλοι κλάδοι. Τι θα πιστώσουν στον ένα και τι στον άλλο οι Ηθοποιοί με βάση ποιος βοήθησε περισσότερο τους ηθοποιούς της ταινίας, οι Σκηνοθέτες για το ποιος από τα δύο πήγε μπροστά το όραμα του Σκηνοθέτη, οι Σεναριογράφοι για το ποιος προώθησε καλύτερα την ιστορία (κι εκεί μπορεί οι ψήφοι να ξεστρατίζουν προς άλλες κατευθύνσεις και διευθύνσεις), οι μουσικοί.. οι ηχολήπτες …οι σκηνογράφοι ..οι ενδυματολόγοι… οι διευθυντές φωτογραφίας… Καλή Αγωνία να έχουμε