Πάμε να δούμε την 5άδα, όπου οι 4 από τις 5 είναι ευρωπαϊκές μολονότι τα θέματα δύο εξ αυτών είναι τριτοκοσμικά, ιρανικό της μιας, μεξικάνικο της άλλης. Το «globality» έχει απλωθεί παντού

Από την ΒΡΑΖΙΛΙΑ έχουμε το «ΕΙΜΑΙ ΑΚΟΜΑ ΕΔΩ». Του παλιού γνώριμου των Oscar, ΒΑΛΤΕΡ ΣΑΛΙΣ που είχε ξαναπροταθεί για αυτό το Oscar με την πατρίδα του  στο "Κεντρικός σταθμός"κι είχε και τότε υποψηφια την πρωταγωνίστρια, την Φερνάντα Μοντενέγκρο ενώ τωρα έχει την κόρη της, τη βιολογική, την Φερνάντα Τόρες. Το έργο ανήκει στο πολιτικό σινεμά, κάποιοι μπορεί να το βρουν παλιό, κάποιοι άλλοι, όμως, σίγουρα θα το θεωρήσουν απόλυτο αναγκαίο με όλα οσα συμβαίνουν στις μέρες μας. Και φαίνεται κι από τη διεθνή διαδρομή του που μαζεύει βραβεία από παντού. Μια ανθρωποκεντρική, οικογενειακή ιστορία με τεράστια καθολικότητα από τις μέρες της Δικτατορίας στη Βραζιλία με τις εξαφανίσεις πολιτών και με συσσώρευση πολλων δεινών, επίκεντρο η γυναικα, μάνα και σύζυγος, σε αστικό περιβάλλον, που συνειδητοποιείται όταν συλλαμβάνεται ο πρώην βουλευτής σύζυγος της, και χάνονται τα ίχνη του Η τιτάνια προσπάθεια αυτής της γυναίκας να μάθει για τον άντρα της, να συντονίσει τα παιδιά της, να διαχειριστεί την κατασταση κι η εξέλιξη της που αυτος ο δρόμος θα την οδηγήσει στο Πανεπιστήμιο, στη μόρφωση, στον ακτιβισμό…Κατεβαίνει καλά εξοπλισμένη με υποψηφιότητα και στην καλύτερη ταινια , πέραν της Διεθνούς, και στον Α’ γυναικείο. Είναι η 5^η υποψηφιότητα της Βραζιλίας , η οποία δεν έχει ακόμα Oscar. Ωστόσο, έχει πάρει  Oscar ταινία βραζιλιάνικου θέματος, γυρισμένη στη Βραζιλία, με ντόπιους αλλά ήταν ..γαλλική, όπως φέτος η «Εμίλια Πέρεζ». Αναφέρομαι στο «ΟΡΦΕΟ ΝΕΓΚΡΟ» του ΜΑΡΣΕΛ ΚΑΜΥ το 1960. Η Η Γαλλία το υπέβαλε, η Γαλλια το έτρεχε, η Γαλλία το πήγε στις Κάννες κι έλαβε «Χρυσό Φοίνικα»,  Γάλλος ήταν  σκηνοθέτης, η Γαλλία το πιστώθηκε και το σήκωσε

Από τη ΔΑΝΙΑ, την πολυβραβευμένη των τελευταίων ετων με τη σταθερή παρουσία, έρχεται φετος  , στη 14^η υποψηφιότητα της ,   «ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΜΕ ΤΗ ΒΕΛΟΝΑ» του ΜΑΓΚΝΟΥΣ ΦΟΝ ΧΟΡΝ . Τέσσερα Oscar έχει στο ενεργητικό της. Εχω μιλήσει κατεπανάληψη για το υψηλό επίπεδο των κινηματογραφικών σπουδων στη Δανία. Εδώ έχουμε «γάμο» μεταξύ δυο τεράστιων σχολών, της Δανικής και της Πολωνικής. Ο σκηνοθέτης , Μάγκνους Φον Χορν, Σουηδός από το Γκέτενμποργκ, νέος σε ηλικία, έχει κάνει τις σπουδές του στη Σχολή του Λοτζ στην Πολωνία. Κι η Πολωνική επίδραση είναι τόσο μα τόσο έντονη στην ταινια, στο μαυρόασπρο όπου αυτή η σχολή βγάζει αριστείς και τους διοχετεύει ανα τον κόσμο, το μαυρόασπρο είναι η μεγάλη τους παραδοση. Ένα δραμα όπως το σπουδάζουν οι Δανοί και μια αισθητική που βασίζεται στις μαυρόασπρες σπουδές του Λοτζ συνεισφερουν σε ένα δραμα που που μάλλον ήταν ο κακός δαίμονας κι αντίπαλος τη δικής μας «Φόνισσας» και στάθηκε «λυδία λίθος» για εκείνην. Αφηγείται την ιστορία μιας Δανής Φόνισσας», την επαύριο της λήξης του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου (τότε «Μεγαλου Πολέμου» διότι δεν εχει γίνει ακόμα ο Β’), μόνο που κεντρική ηρωίδα δεν είναι η φόνισσα , η φόνισσα είναι το subplot, αυτή που οδηγεί την ιστορία παρακάτω, αυτή που επιδρα κατασταλτικά στην πορεία της ηρωίδας. Η οποία ηρωίδα γεννά παιδί αλλά της το παίρνουν, Διότι οι κοινωνικές αντιθέσεις κι η ανέχεια είναι τρομακτικές…Κι αυτο θα την οδηγησει στην..φόνισσα.Κι εχουμε ένα έργο συγκλονιστικής αφήγησης και συγχρόνως αυτό που είπα περί αισθητικής Κι έχουμε κι ένα φινάλε, μια κάθαρση, μια λύτρωση, μπράβο στο Δανό (εκ Σουηδίας) και στίς Δανο-Πολωνικές σπουδές του, που κάνει τέτοιο καθαρσιο χωρίς το άλλοθι ενός λογοτεχνήματος. Να τα βλέπουν οι εδώ  κι οι ακινηματογράφητοι δηθενάδες που όταν βλέπουν την «φόνισσα» αναζητούν το …Παπαδιαμάντη κι όχι την ταινία.  Θα ήταν ενδιαφέρον να γινοταν μια αντιπαραβολή της δανεζικης υποψηφιότητας που προτιμήθηκε έναντι της ελληνικής υποβολής, πραγματικά θα ήταν αντικείμενο σπουδων υψηλού επιπέδου, πάνω στο «τι έχασε, τι έχει, τι της πρέπει»

Από τη ΓΑΛΛΙΑ , την …Μέρυλ Στρηπ των χωρων, με τις περισσότερες δηλαδή υποψηφιότητες(39 με τη φετινή) αλλά η δική της ..Κάθρην Χέπμπορν , σε επίπεδο χωρών, με τα περισσότερα ξενόγλωσσα Oscar κι όχι υποψηφιότητες, είναι η Ιταλία (που υπολείπεται σε υποψηφιότητες, βρίσκεται στις 30). Η Γαλλία έχει 12 αγαλματίδια, η Ιταλία 14, μέσα σε αυτά υπάρχει κι ένα κοινό για τις δυο χώρες, το «Πέρα από τα τείχη» το 1951 του Ρενέ Κλεμάν, τότε που δεν υπήρχαν ακόμα υποψηφιότητες, το βραβείο ψηφιζόταν από τη διοικούσα επιτροπή και το συγκεκριμένο φιλμ ήταν επισήμως συμπαραγωγή των δύο χωρών-πιστώθηκε και στις δυο. Η Γαλλία έχει να δει Oscar, από το 1993 με την «ΙΝΔΟΚΙΝΑ» του ΡΕΖΙ ΒΑΡΝΙΕ κι έχουν αρχίσει και θυμώνουν και ξηλώνουν τις κρατικοδίαιτες επιτροπές του υπουργείου που στέλνουν ταινίες οι οποίες μαλλον στοχεύουν ….άστοχα. Φέτος λοιπόν έχουν ταινία , ναι μεν γαλλική από πλευρας παραγωγής και σκηνοθέτη (και  κάποιων συντελεστων όπως η μουσική , το μοντάζ κλπ), όμως τόσο το θέμα όσο κι η διανομή είναι μεξικανικο κι η διανομή εκτείνεται σε ισπανοφωνες χωρες από Ισπανία μέχρι Λατινική Αμερικη, Για τη Γαλλία, δεν είναι πρώτη φορά κάτι τέτοιο,  έχει πάρει Oscar όπως είπα και πιο πάνω με το «βραζιλιάνικο» «Ορφεο Νέγκρο», έχει υποψηφιότητα και με το καθαρώς «τουρκικο» «Mustag»που αν και προτάθηκε, βραβείο δεν της έφερε…Φετος κατεβαίνει με ένα πολύ ιδιαίτερο φιλμ,  την  «ΕΜΙΛΙΑ ΠΕΡΕΖ», ψυχαγωγικό αλλά και άσκησης ύφους, τολμηρό σε θέμα, εγκολπώνεται την «συμπερίληψη» κι έχει για ηρωα-ηρωίδα ένα μεγαλοβαρόνο του μεξικάνικου καρτελ διακινησης ναρκωτικων που αλλάζει φυλο, κι ως γυναίκα πλέον επιχειρεί να επανορθώσει για όσα διέπραξε όταν ήταν άντρας. Ο Οντιαρ αναμειγνύει είδη, το μιούζικαλ είναι ένα από αυτά, οι 13 υποψηφιότητες που περιλαμβάνουν και την καλύτερη ταινία, μαζί με τη Διεθνη, αλλά και τη σκηνοθεσία και το σεναριο και δυο ερμηνείες Α και Β ρόλου και μουσική και δυο τραγούδια και…και..και.. δείχνουν ότι αυτή τη φορά η Γαλλία κατεβαίνει με οπλοστάσιο, με κάτι απίστευτα ευφάνταστο, τολμηρό, ενοχλητικό για κάποιους , προχωρημένο για τους υπόλοιπους. Του αρνούνται το «Χρυσό Φοίνικα» στις Κάνες, το δαφνοστεφανώνει η Ευρωπαϊκή Ακαδημία..

Κι η ΓΕΡΜΑΝΙΑ,με κάτι…αλλόδοξο κατεβαίνει Με ένα φιλμ καθαρώς ιρανικό, δεν είναι από κάποιο μετανάστη στη Γερμανία, δεν είναι μια ιστορία με Ιρανούς που διαδραματίζεται κάπου επί γερμανικού εδάφους, ώστε να θεωρείται τυπικά Γερμανική. Είναι καθαρως ένα φιλμ ιρανικό, που γυρίστηκε στο Ιραν, με ιρανικό θέμα, Ιρανούς ηθοποιούς, από Ιρανό σκηνοθέτη, τον ΜΟΧΑΜΕΤ ΡΑΣΟΥΛΩΦ, το «Ο ΣΠΟΡΟΣ ΤΗΣ ΙΕΡΗΣ ΣΥΚΙΑΣ». Ο οποίος βέβαια, στο σκηνοθέτη αναφερομαι, με χιλια βάσανα τέλειωσε την ταινία, κατάφερε και διέφυγε στην Ευρώπη, έφτασε στη Γερμανία, προφανώς και ζήτησε άσυλο κι οι Γερμανοί του το έδωσαν μαζί με υπηκοότητα κι έτσι μπόρεσε να συμμετάσχει με το φιλμ στα Ευρωπαϊκα Βραβεία ως.. Γερμανός, διότι στην Ευρωπαϊκή Ακαδημία, για όλες τις ειδικότητες , απαραίτητη προυπόθεση είναι το…cittadino europeo. Το γεγονός προκάλεσε δυσαρεσκεια στη Γερμανία, μεταξύ Γερμανων κινηματογραφιστων για τους λόγους που είπα παραπάνω, το φιλμ, με καθαρά εργοκεντρικούς όρους έχει δυναμη κι από όπου περάσει  μπαίνει στις λίστες για βραβευση. Η ιρανική, λοιπόν, αυτή ιστορία μας δείχνει την οικογένεια ενός δικαστικού ο οποίος παίρνει προαγωγή, μόνο που η νέα θέση εμπεριέχει και το… «κάρφωμα» και την απευθείας τιμωρία των αντιφρονούντων. Και κάποια στιγμή το πρόβλημα του χτυπά την πόρτα την οικογενειακή. Διότι το έργο απλώνεται, φτάσει ως τις γυναίκες, τη θεση που εχουν στην κοινωνία του Ιραν. Το προσόν του, κι αυτο που το κάνει «ταξιδέψιμο» ανα τον κόσμο είναι κι η κινηματογραφικότητα μέσα από την οποία υποστηρίζει την ιστορία και πραγματικά πρόκειται για έργο υψηλής δύναμης. Η Γερμανία, έχει τέσσερα Oscar, τρία ως ενιαιοποιημένη  κι ένα ως Δυτική, τον καιρο του Τείχους. Ηταν το «ΤΑΜΠΟΥΡΛΟ» του ΦΌΛΚΕΡ ΣΛΕΝΤΟΡΦ ενώ είχε μια υποψηφιότητα κι ως Ανατολική, όταν κατέβαιναν χωριστά, με το «Ιακώβ ο ψευτης» που το εκαναν remake στο Χόλυγουντ με τον Ρομπιν Γουίλιαμς..

Και 5^η , φιγουράρει η ΛΕΤΟΝΙΑ, πρώτη φορά υποψήφια και με φιλμ έκπληξη, ένα ΚΙΝΟΥΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΟ, το «FLOW», το οποίο, εκτός των άλλων κι εδώ μιλάμε για άθλο κι είναι ένα από τα μεγαλα προσόντα του, ότι δεν έχει καθόλου κείμενο!! Κι όμως αυτό το φιλμ, τιμήθηκε ως κινούμενο σχέδιο στα Ευρωπαϊκά, έφτασε μέχρι τα  Oscar η χάρη του και δεν περιορίστηκε στο κινούμενο σχέδιο μα εκτόπισε από τη Διεθνή Ταινία, φιλμ ονομάτων , δυνατων κινηματογραφιών και ακουσμένων σε Φεστιβάλ και fora, και μπήκε αυτό στην πεντάδα. Τόσο πολύ αρεσε. Είπαμε , πως δεν εχει κείμενο κι αυτό είναι το ένα προσον. Το άλλο είναι το περιεχόμενο του που έχει ένα νέο …κατακλυσμό του Νώε και ηρωίδα μια γάτα, η οποια αφού καταφέρνει κι επιβιώνει από το νερό διότι μπόρεσε και κατανίκησε τους φόβους της, τα άλλα ζωα που κινούνται γυρω της και την απειλούν, θα φοβηθεί; Όχι δα. Η εκτελεση, η αισθητική, η φαντασια, Ο ΤΡΟΠΟΣ,είναι που το κανουν ξεχωριστό και ιδού τα αποτελεσματα. Εχει ξαναπροταθει κινουμενο σχεδιο στη Διεθνή Ταινία, το “flee” από τη Δανία, το 2022 το οποίος εκτός από υποψηφιότητα στο «καρτούν» και στη Διεθνη Ταινία, είχε και στο Ντοκυμαντερ. Ωστόσο δεν είχε κερδίσει σε κανένα..