Το προσόν της ταινίας είναι ο ερμηνευτής της, ο ΜΠΡΑΙΑΝ ΚΡΑΝΣΤΟΝ.
Το πρόβλημα θα λέγαμε ότι είναι το είδος της βιογραφίας.
Μισό λεπτό όμως. Γιατί «πρόβλημα» , ή αν θέλουμε να είμαστε εντάξει, πρόβλημα «για ποιούς»;
Ω. Ναι. Είναι παλιά συνταγή της κριτικής να απεχθάνεται τις βιογραφίες τις οποίες χαρακτηρίζει και «ακαδημαικές». Αλίμονο. Μόνο που υπάρχουν ενδιαφέροντα πρόσωπα με πολύ σημαντική ζωή ή με κάποια σπουδαία σελίδα στην ιστορία τους και το κοινό αξίζει να τη δει.
Το ότι τις γυρίζουν «ακαδημαικά» οφείλεται στο γεγονός πως το κοινό θεωρητικώς θα τις απολαύσει καλύτερα όταν τις δεί στην ολόισια αφηγηματική λογική τους.
Ο ΝΤΑΛΤΟΝ ΤΡΑΜΠΟ είναι ένα εξαιρετικώς ενδιαφέρον πρόσωπο , που έγινε διάσημος όχι επειδή έγραψε κάποια καλά σενάρια στο Χόλυγουντ, δεν ήταν ο μόνος, υπήρχαν πολλοί κι αρκετοί έγραψαν και καλύτερα σενάρια από εκείνον. Ο Τράμπο, όμως, έγινε διάσημος από δύο περιστατικά, τα οποία αφορούν στην περίοδο του Μακαρθισμού- και τα δύο! Το ένα είναι πως διώχτηκε για τις ιδέες του τις κομμουνιστικές τις οποίες και ποτέ δεν αρνήθηκε. Το δεύτερο είναι πως αν και διωκόμενος και στη συνέχεια εκλεκτό μέλος του club της «μαύρης λίστας» στο οποίο μπήκαν όλοι οι αριστεροί που τους απαγορευόταν πλέον να δουλέψουν στο Χόλυγουντ, ΚΑΤΟΡΘΩΣΕ όχι μόνο να είναι περιζήτητος συγγραφέας σεναρίων που τα έδινε με ψευδώνυμο αλλά ΚΕΡΔΙΣΕ ΚΑΙ ΔΥΟ ΟΣΚΑΡ υπό την ψευδώνυμη ταυτότητα.
Η πατρότητα των σεναρίων άρα και των Οσκαρ (το ένα ήταν για τις διάσημες «ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΣΤΗ ΡΩΜΗ») του αναγνωρίστηκε εκ των υστέρων κι η Ακαδημία έβαλε το δικό του όνομα στα αγαλματάκια που εφεραν ως τότε το όνομα του ανθρώπου βιτρίνα. Αυτό ήταν ένα στοιχείο που τον έκανε διάσημο.
Κι υπάρχει κι ένα τρίτο για το οποίο ερίζουν δύο, Ο ΚΕΡΚ ΝΤΑΓΚΛΑΣ κι ο ΟΤΤΟ ΠΡΕΜΙΝΓΚΕΡ , στο ποιός ήταν αυτός που τον επέβαλε στους τίτλους πρώτος. Ηταν ο Ντάγκλας με τον «Σπάρτακο» ή ο Πρέμινγκερ με την «Εξοδο»; Πάντως σίγουρα ΔΕΝ ηταν ο Στάνλευ Κιούμπρικ που οι οπαδοί του auter- ισμού μέσα σε όλες τις άλλες πλαστογραφήσεις της Ιστορίας έχουν βάλει κι αυτό, πως ο Κιούμπρικ τον έβαλε πρώτος στον «Σπάρτακο». Ο Κιούμπρικ ήταν ένας απλός υπάλληλος , που του ανέθεσε ο Κερκ Νταγκλας ως παραγωγός της ταινίας να το σκηνοθετήσει.Τα υπόλοιπα ήταν όλα του Ντάγκλας. Η ταινία ξεκαθαρίζει ενπάση περιπτώσει κι αυτή τη λεπτομέρεια περί πρωτιάς.
Οπως επίσης καταφέρνει να γοητεύει τον θεατή με το να του δείχνει παρασκήνια και πρόσωπα γνωστα από το Χόλυγουντ,όπου τα πρόσωπα που εναντιώθηκαν στον Τράμπο κι ήταν δεξιοί παρουσιάζονται σαν γελοίες καρικατούρες. ΑΠΑΝΤΕΣ.
Η ΕΛΕΝ ΜΙΡΕΝ στο ρόλο της Χέντα Χόπερ, βεβαίως κι υπακούει σε σκηνοθετική οδηγία για να παραστήσει την κουτσομπόλα του Χόλυγουντ ως μία γελοία φασίστρια, που όντως μπορεί να ήταν και θα πρέπει να ήταν αλλά η ερμηνευτική γελοιοποίηση κι από μιά καλή ηθοποιό (προς τιμήν της Μίρεν η ηθοποιός κάνει ό, τι μπορεί προκειμένου αυτή τη γελοιογράφιση να την απαλύνει) δεν ανεβάζει την ταινία.Το ίδιο ισχύει και για τον ηθοποιό που παίζει (και δεν του μοιάζει και καθόλου) τον Τζον Γουέιν ενώ πιό περίτεχνα είναι γραμμένος ο ρόλος του «Εντουαρντ Ρόμπινσον» που «λύγισε» στις πιέσεις αλλά στην καρδιά έμεινε φίλος..
Αυτά λοιπόν τα στοιχεία από καλλιτεχνική άποψη την σήμερον ημέραν δεν εγκρίνονται. Τετοιες τοποθετήσεις βάζουν την ταινία στο ραφι με τις «εύκολες» και δίπλα στον «ακαδημαισμό» προσθέτουν άλλη μία χιλιοχρησιμοποιημένη λέξη στην εποχή μας: ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΑ. Βέβαια, αν τυχόν δείξει καμία ταινία τις «γκρίζες ζώνες» του Τράμπο, οι ίδιοι που τα λένε αυτά είναι που θα βγουν μετά και θα πουν ότι το Χόλυγουντ διασύρει τον Τράμπο». Τα έχουμε πιά χορτάσει όλα αυτά.
Οπως και να έχει όμως ενώ περίμενα μιά ταινία που θα την αγκάλιαζαν οι σεναριογράφοι της Αμερικής επειδή αναδεικνύει ένα ήρωα μέσα από τους κόλπους τους και τιμά δι’ αυτού του τρόπου το επάγγελμα τους και την Τέχνη τους, δεν το υιοθέτησαν. Πράγμα που σημαινει ότι γενικώς της αναγνωρίζεται το παραπάνω ως προβληματάκι και δεν φταίνε μόνο οι «συνήθεις ύποπτοι» της κριτικής.Υπάρχουν κι εκείνοι της δημιουργίας που έχουν ενστάσεις. Ναι, αντικειμενικά είναι μιά ταινία που θεωρείται παλαιάς κοπής. Ομως ο θεατής να μην παρασύρεται πολύ από αυτά διότι μπορεί να βρει πράγματα που να του αρέσουν, να μάθει για το πρόσωπο, να του δοθεί ακόμα και το έναυσμα να μελετήσει. Βεβαια είναι μονόπλευρο και τα μονόπλευρα δεν τιμούν την Τέχνη.
Κι ερχόμαστε στον πρωταγωνιστή, τον ΜΠΡΑΙΑΝ ΚΡΑΝΣΤΟΝ που είναι το επίτευγμα της ταινίας.Είναι το ακριβώς ανάποδο του Ντι Κάπριο, είναι ο ρολίσταςπου δίνει καθαρό performance, που γινεται ο Τράμπο κι όχι απλώς τον «παίζει». Τον έχει πετύχει στις λεπτομέρειες, στα σημεία, τον έχει μελετήσει, τον ερμηνεύει. Βέβαια τον ερμηνεύει χωρίς επισημάνσεις ερμηνευτικές σε πιθανές αρνητικές πλευρές του. Ομως, από την άλλη, έτσι είναι και το σενάριο. Το σενάριο παίζει, δεν αυτοσχεδιάζει.
Κι ο σκηνοθέτης ΤΖΕΙ ΡΟΟΥΤΣ ζητεί συγκεκριμένα πράγματα.
Η ταινία σε μένα προσωπικά δεν απαντά σε μία συγκεκριμένη απορία που έχω από όταν άρχισα να ασχολούμαι με το θέμα του Μακαρθισμού και για το οποίο έμαθα αρκετά. Υπέρ της Ακαδημίας και των Οσκαρ είναι το γεγονός που επιβεβαιώνει απόλυτα ότι βράβευαν σενάριο κι όχι σεναριογράφο εξού και τα Οσκαρ που δόθηκαν σε τόσους με ψευδώνυμα (δεν είναι μόνο ο Τράμπο ήταν κι ο ΜΑΙΚΛ ΓΟΥΙΛΣΟΝ κι ο ΚΑΡΛ ΦΟΡΜΑΝ που αποκαταστάθηκαν κι αυτοί εκ των υστέρων όπως ο Τράμπο). Εγώ έχω άλλη απορια: Στην Αμερική ξέρουμε πως η φοροδιαφυγή ελέγχεται συστηματικά κι αυστηρά. Ξέρουμε επίσης πως ο Αλ Καπόνε διέφευγε της σύλληψης ως γκάνγκστερ αλλά δεν τη γλύτωσε με τη φοροδιαφυγή.Τον Τράμπο που μετά τη φυλακή ζούσε σε πολυτελή βίλλα, κυκλοφορούσε στο Χόλυγουντ, επισκεπτόταν χώρους της κινηματογραφίας όπου συζητούσε για δουλειές και τον έβλεπε κόσμος, δεν τον κάρφωσε κανείς, δεν πήγε ποτέ η Εφορία να ελέγξει το πόθεν έσχες του; Η απορία μου δεν είναι μόνο για την ταινία αλλά γενικότερη.Απλώς, ούτε η ταινία μου την έλυσε.
