Αν δεν μας πει τόσα πολλά ως ταινία, θα έχει να κάνει με το γεγονός πως η υπόθεση μας δίνει την εντύπωση ότι επαναλαμβάνεται. Παρόλο ότι στο μύθο υπάρχει εξέλιξη μια και παρακολουθούμε το χρονικό μιάς φιλίας νεαρών αγοριών, που δοκιμάζεται κάτω από τις λούμπεν συνθήκες δράσης και διαβίωσης. Μια φιλία στέρεη που ταρακουνιέται, προδίδεται αλλά , ανεξαρτήτως του τι απογίνονται οι άνθρωποι, η φιλία ως φιλία δικαιώνεται κι οι δύο αυτοί άνθρωποι δεν αποκολλιούνται μεταξύ τους, ο ένας από τον άλλο, ακόμα κι όταν η ζωή «κελεύει» άλλα.
Τόπος δράσης είναι η Οστια, το επίνειο της Ρώμης, χρόνος δράσης η δεκαετία 90 στις αρχές της.
Τώρα ξεκινούν οι αναφορές.
Η Οστια είναι ο τόπος που σύχναζε ο Πιερ Πάολο Παζολίνι και κάπου εκεί βρέθηκε δολοφονημένος. Οι ήρωες είναι παιδιά σαν κι αυτά με τα οποία αποζητούσε τον έρωτα ο Πιερ Πάολο κι από το χέρι ενός τέτοιου παιδιού βρήκε το θάνατο.
Αρα, οι αναφορές είναι απαραίτητες, όχι γιατί έχει κάποια σχέση η υπόθεση με την «υπόθεση Παζολίνι» όσο επειδή ο τόπος μονίμως θα παραπέμπει σε Αυτόν.
Λούμπεν παιδιά της Οστια είναι οι δύο βασικοί χαρακτήρες, οι οποίοι ξοδεύουν τη ζωή τους και τα νιάτα τους στα ναρκωτικά και στις κακές παρέες, απελπισμένα, επιθετικά και βίαια , που το σενάριο φροντίζει και μας τα γνωρίζει πλήρως, φτάνοντας μέχρι τα σπίτια τους, το οικογενειακό περιβάλλον, την αρρώστια και τη μιζέρια και μας κάνει εντύπωση που μέσα σε αυτό το περιβάλλον όπου καραδοκεί το πένθος, δεν δείχνει να τους έλειψε η αγάπη. Σίγουρα, όμως, τους περίσσεψε η χαμοζωή κι αυτό δεν αντέχεται. Και το πένθος θα έρθει αναπόφευκτά. Και θα τα αποτελειώσει. Όλα αυτά επηρεάζουν τις ήδη ληφθείσες αποφάσεις για τη ζωή που επέλεξαν και για αυτούς δεν δείχνει ή δεν θέλει να έχει επιστροφή.
Αρα, βλέποντας το όλο αυτό σαν μια ιστορία που θέλει να σου δείξει ο κινηματογράφος, δεν αισθάνεσαι ότι πήρες και τόσα πολλά, με αυτά τα παιδιά που δεν θέλουν σε τίποτε να αλλάξουν, αν κι όταν αρχίζει η μεταξύ τους σύγκρουση οπωσδήποτε κάτι γίνεται και βέβαια το φινάλε αφήνει μια αίσθηση ανθρώπινη. Δεν είναι όμως κάτι «πολύ»
Υπάρχει μια θαυμάσια φωτογραφία, αν και ωραιοποιεί κάπως την «παζολινική» Οστια, που όμως είναι κι ωραία, κακά τα ψέματα, και το άκρο αντίθετο είναι οι κωμωδίες και τα μουσικά φιλμ που έχουν γυριστεί εκεί και δείχνουν καλοκαίρια στη Ρώμη, όπως επίσης υπάρχει και καλή δουλειά στην παραγωγή και στην επεξεργασία των φυσικών ήχων κι είναι το μόνο βραβείο που κέρδισε η ταινία στα «David di Donatello», στα ιταλικά Οσκαρ, όπου είχε προταθεί σε πολλές κατηγορίες.Κι έχουν και μια αυθεντικότητα οι ηθοποιοί που παίζουν τους δύο νεαρούς φίλους, o ΛΟΥΚΑ ΜΑΡΙΝΕΛΙ κι ο ΑΛΕΣΣΑΝΤΡΟ ΜΠΟΡΓΚΙ- τον τελευταίο τον είχα δει στο "SUBURA", ένα εκπήκτικό φιλμ ιταλικό με τα γνώριμα θέματα περι διαπλοκής πολιτικών και Μαφίας που, κατα τα ΕΙΩΘΟΤΑ, δεν μας το έφεραν ούτε αυτό οι Ελληνες διανομείς....
Αν, όμως, φορέσουμε τους πρισματικούς φακούς μάρκας «Παζολίνι», τότε αρχίζουμε και βλέπουμε ένα διαφορετικό έργο. Από αυτή την άποψη μπορεί να αισθανθούμε ότι παρακολουθήσαμε ένα έργο για τα παιδιά της Οστια, μπορούμε να τα δούμε ως «παζολινόπαιδα», μπορούμε να δούμε το έργο και ως τραγωδία μιάς συγκεκριμένης περιοχής
Αυτό, αν συμβεί, δεν θα είναι και τόσο αυθαίρετο, δεν θα είναι σαν τις περιπτώσεις εκείνες όπου οι κριτικοί μας κατευθύνουν να δούμε αλλα αντί άλλων από εκείνα που λέει ή και δείχνει ένα έργο. Εδώ έχει να κάνει με τις προεκτάσεις που θα θελήσουμε, αν θελήσουμε, να δώσουμε κι αν τις δώσουμε, όπως εξήγησα, θα σταθεί διαφορετικά. Διότι αν δεν τις δώσουμε… Το εξήγησα πιο πάνω, ας μην επαναλαμβάνομαι.
Προχωράμε στον σκηνοθέτη , τον ΚΛΑΟΥΝΤΟ ΚΑΛΙΓΚΑΡΙ, κι εδώ έχουμε μια ακόμα ιδιάζουσα περίπτωση κι ένα παιχνίδι από τη Μοίρα. Ο σκηνοθέτης αυτός δεν έφτασε ποτέ να γίνει μεγάλη φίρμα έξω από την Ιταλία , έμεινε περιορισμένος στα πλαίσια της ιταλικής κινηματογραφίας και των θεωρητικών κύκλων, έκανε ταινίες αραιά και πού, κι είχε να γυρίσει φιλμ από τα τέλη της δεκαετίας του ’90. Αν κι έκανε δύο αξιοπρόσεκτες ταινίες που στην Ελλάδα δεν τις γνωρίζει ο κόσμος, τον «ΤΟΞΙΚΟ ΕΡΩΤΑ» και «ΤΟ ΑΡΩΜΑ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ», δύο ταινίες έντονα βουτηγμένες στα ναρκωτικά όπως κι η τωρινή. Μόλις το 2015 έκανε πάλι φιλμ, αυτό εδώ. Την παραγωγή την ανέλαβε ο ηθοποιός ΒΑΛΕΡΙΟ ΜΑΣΤΑΝΤΡΕΑ, ο οποίος τη στήριξε θαυμαστά, χωρίς να παίζει ο ίδιος, και το έκανε για το θέμα, για το σενάριο, ίσως και για την … Οστια, με όσα αυτή εμπεριέχει. Και σίγουρα για τον ΚΑΛΙΓΚΑΡΙ με τον οποίο είχε συνεργαστεί στο «Αρωμα της νύχτας».
Οπότε, στο τιμόνι της ταινίας ένας τόσο «παράξενος» σκηνοθέτης, σίγουρα για κάποιους της ιταλικής κινηματογραφικής θεωρίας και κριτικής, είπε τα κάποια παραπάνω για το περιεχόμενο και το ύφος του έργου. Ναι, ο Καλιγκάρι ακολούθησε τη σχολη του ρεαλισμου, έδωσε με ένταση αλλά χωρίς παραχωρήσεις στη βία την εικόνα του μέρους και τα συναισθήματα των ηρώων, άφησε μια έντονη αίσθηση περί «παζολινόπαιδων» με πολλή διακριτικότητα, χωρίς να το δηλώσει πουθενά στην ταινία… Και το κυριότερο οερί Οστια που μπορεί να έκανε και τους θεωρητικούς να το δουν «αλλιώς» είναι πως η Οστια είναι γενέτειρα και τόπος διαμονής και του Καλιγκάρι κι όχι μόνο του Παζολίνι κι ότι έδωσε και κάτι δικό του από αυτήν….
Και μόλις την ολοκλήρωσε, ΑΠΕΒΙΩΣΕ. 67-68 ετών, κάπου εκεί. Μοίρα; Μοίρα.
Μεταθανατίως την έστειλαν στη Βενετία όπου δεν πήρε τίποτε αλλά ασχολήθηκαν μαζί της οι κριτικοί γνωστοί και μη εξαιρετέοι (στην Ιταλία, έτσι και σε περιλάβουν θεωρητικοί, βοήθεια ο Βέγγος…) και το «κλού» είναι πως ανάμεσα σε τόσες ταινίες, αυτήν επέλεξαν να στείλουν για το Οσκαρ του 2016. Ηδη η Ιταλία των τελευταίων αρκετών χρόνων δεν τα πάει καλά στην Αμερική με τις επιλογές της, οπότε όπως την έστειλαν στην Ακαδημία, κάπως έτσι την παρέλαβαν αφου ούτε στη δική τους Ακαδημία , στα «DaviddiDonatello» ,δεν είχε καταφέρει τίποτε. Και για την Ακαδημία των Οσκαρ καταλαβαίνω απολύτως επειδή έχω ζήσει δεκαετίες εκεί μέσα πως οι παράμετροι περί Παζολίνι ή περί Οστια ή περί συγκριτικής της Οστια μεταξύ Παζολίνι και Καλιγκάρι δεν εξετάστηκαν καν διότι η «εργοκεντρική» αποστολή μιας Ακαδημίας δεν καταγίνεται με τέτοια δικαιολογητικά υπεράσπισης ή συμπληρώματα διατροφής.
Ωστόσο, η συγκεκριμένη κινηματογραφική νομενκλατούρα της Ιταλίας φαίνεται πως επιμένει για αυτή την ταινία και τώρα την έστειλε στα Ευρωπαικά μολονότι μέσα στην Ιταλία η ταινία δεν έχει κάνει ανάλογη αίσθηση ώστε να δικαιολογεί τέτοια επιμονή.