Βερμίλιο είναι το όνομα του χωριού, που βρίσκεται σε μια βουνοκορφή των ιταλικών Αλπεων. Δεν είναι η ηρωίδα, κατά το … «οι πονηριές της Μαλίτσια» που νόμιζαν για «Μαλίτσια» την ηρωίδα ενώ στα ιταλικά σημαίνει «πονηριά» και «δόλος»
Στο Βερμίλιο θα στηθεί μια ιστορία με άτομα που έρχονται από τον πόλεμο και με κάποια άλλα που έμειναν στο χωριό κι έζησαν τον απόηχο του και τις συνέπειες του. Μια ιστορία από εκείνες που ο συναισθηματισμός των Ιταλών από τη μια αλλά κι η κοινωνική τους συνειδητοποίηση από την άλλη, που συναντάται ακόμα και στην πιο αγοραία κωμωδία της περιόδου των διακοπών Χριστουγέννων, είναι που επαναφέρουν την περίοδο αυτή και τις εξ αυτής ιστορίες, κάθε τόσο. Διότι είναι περίοδος που εμπνέει ιστορίες στις οποίες ο άνθρωπος δοκιμάζεται, μπορεί να φανεί και μικρός, μπορεί να φανεί και μεγάλος και τα όρια, πολλές φορές, δεν είναι καθόλου ξεκάθαρα.
Η ιστορία τοποθετείται στο 1944. Η Ιταλία έχει συνθηκολογήσει μεν τον προηγούμενο χρόνοκι έχει περάσει στην πλευρά των Συμμάχων, όμως ψήγματα του καθεστώτος Μουσολίνι εξακολουθούν να υφέρπουν κι έχουν μπει κι οι Γερμανοί για να τιμωρήσουν τους πρώην συμμάχους τους, που άλλαξαν στρατόπεδο.
Ενας νέος Σικελός, θα έρθει σ εαυτο το χωριό του Βορρά, μαζί με ένα ντόπιο που υπηρέτησαν στον Πόλεμο.
Θα μείνει κοντά τους, κάποιοι θα τον αντιμετωπίζουν ως λιποτάκτη, κάποιοι άλλοι θα του δίνουν ελαφρυντικά ότι από τους Γερμανούς το έσκασε και δεν ξαναγύρισε, ο δάσκαλος του χωριού θα είναι καθοριστικό πρόσωπο σε αυτή την ιστορία, ο οποίος είναι και πάτερ φαμίλιας πολυμελούς οικογένειας και η κοπέλα της υπόθεσης θα ερωτευθεί τον μέτοικο, η σχέση θα προχωρήσει και θα σπάσει τα απαγορευμένα εμπόδια και ταμπού, θα το πάμε και για γάμο…Αλλά…Ο πόλεμος τελειώνει κάποια στιγμή κι ο ναι η όχι λιποτάκτης θα πρεπει να πάει στη Σικελία , να ενημερώσει τους δικούς του ότι ζει κι ότι είναι καλά…Διότι δεν έχουν νεα του , πάνω από ενάμισυ χρόνο. Θα φύγει αλλά δεν θα ξαναγυρίσει. Και τότε η κοπέλα , θα υποχρεωθεί μετα από καιρό να δράσει μόνη της, να πάει εκείνη στη Σικελία, με συνθήκες ταξιδιωτικές πρωτόγονες κι εκεί να γίνει αποκάλυψη μυστικών, ανατροπή θέματος και κορύφωση δράματος.
Μια ανατροπή θέματος που έχει να κάνει και με την ανατροπή χειρισμού προτύπων παλαιοτέρων σεναρίων, που είχαν να κάνουν με την επιστροφή στρατιώτη είτε και με τη μη επιστροφή στην πατρίδα, χωρίς να υπάρχει θάνατος.
Δεν μπορώ να πω περισσότερα πάνω σε αυτό διότι θα είναι σαν να αποκαλύπτω το μυστικό της ταινίας. Από την άλλη, αυτή η ανατροπή, είναι πραγματικά για συγκριτική σεναριογραφία και για σεμινάριο, για το πως μπορείς να παίζεις με τα πρότυπα και να τα ανατρέπεις, για το πως δεν υπάρχει παρθενογένεση και παρθενογένεση δεν είναι μόνο η ομοιότητα αλλά κι η άλλου τύπου επεξεργασία. Ναι, έχω στο μυαλό του «ΤΟ ΗΛΙΟΤΡΟΠΙΟ» το αριστούργημα εκείνο του Βιττόριο Ντε Σίκα σε σενάριο του Τσέζαρε Ζαβατίνι, συνεργάτη σχεδόν μόνιμου του Ντε Σίκα, και του Τονίνο Γκουέρα (που τον ξέρουμε από τις συνεργασίες του με τον Αγγελόπουλο όταν διεθνοποιήθηκε αλλά κι από το αντονιονικό «Blow up), που κι εκείνο βρισκόταν κρυμμένο σε ένα δευτερεύον επεισόδιο του «Τυχοδιώκτη της πενταρας» (Il medico e lo stregone) του Μάριο Μονιτσέλι σε σενάριο του Ενιο Ντε Κοντσίνι και των Εμμανουέλε και Ινκρότσι.
Μόνο που εδώ δεν έχουμε Ανατολικό Μέτωπο, όπως σε εκείνα, έχουμε δραμα εντος επικρατειας, και το κοιτάμε τελειως από την ανάποδη-περισσότερα δεν μπορώ να πω. Και δεν κάνει να πω.
Εχουμε κι εδώ σκηνοθεσία περιβάλλοντος. Η σκηνοθέτης και σεναριογράφος ΜΑΟΥΡΑ ΝΤΕΛΠΕΡΟ, σκηνοθετει και γράφει ταινία περιβάλλοντος, ζυμώνει τους ανθρωπους σε εναρμόνιση με το ζωτικό τους χωρο, το βουνίσιο και παγερό αλλά και με μια ζεστασιά στα εσωτερικά, με χρώματα της σκηνογραφίας που υπαγορεύουν, Ρώσος είναι ο διευθυντής φωτογραφίας, ο ΜΙΚΑΙΛ ΚΡΙΚΜΑΝ, Δεν ξέρω πόσο τυχαίο μπορεί να είναι ή να μην είναι ως επιλογή, πάντως, η φωτογραφία είναι ένα από τα 7 DAVID DI DONATELLO, που κέρδισε η ταινία και σίγουρα είναι ένα από τα τρία επιμέρους που τους αναγνωρίζεται η άμεση συμμετοχή στη σκηνοθεσία, η άμεση έκφραση, ότι δηλαδή η σκηνοθεσία , που επίσης πήρε David, όπως και το πρωτότυπο σενάριο αλλά κι η ταινία ως εν κατακλείδι καλύτερη κι η παραγωγή που στην Ιταλία παίζει αυτόνομα, στη Φωτογραφία πάντως αναγνωρίστηκε η ψυχή του χώρου που περιβάλλει τους ήρωες. Και τα άλλα δυο επιμέρους, που στεφανώθηκαν είναι ο ΗΧΟΣ, ο ήχος της φυσης και του βουνου κι οι φωνές των ανθρώπων μεσα σε αυτό και στο ιταλικό σινεμά εχει σημασία διότι μέχρι πριν κάποιες λίγες δεκαετίες, τον σύγχρονο ήχο τον απέφευγαν …Και το άλλο επιμέρους, με την ξεχωριστή σημασία είναι το βραβείο του casting director(Μαουρίλιο Μάνγκανο και Στεφάνια Ροντά), που απονεμήθηκε για ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ στην Ιταλία και σειρά από του χρόνου παίρνει η Αμερική. Το βραβείο στο casting, σε αυτή την ταινία , μας δίνει να καταλάβουμε ή να υποπτευθούμε το πόσα έχουμε να μάθουμε από αυτή την επισημοποίηση. Είναι σαφες ότι με τις επιλογές των προσώπων έχει στηθεί σκηνοθεσία, βλέπουμε όμως ότι , τουλάχιστον στη συγκεκριμένη περίπτωση, σκηνοθεσία με διανομή πήγαν παρέα. Κι έχει και κάτι ακόμα σημασία που μπορούμε να αποκομίσουμε από τα περί διανομής και να το βάλουμε στην άκρη. Ο ερμηνευτής που προτάθηκε για τον Α’ Ανδρικό Ρόλο (δεν το πήρε), ο ΤΟΜΑΖΟ ΡΑΝΙΟ, δεν είναι ο νεαρός ημι-λιποτάκτης της ερωτικής ιστορίας αλλά ο δάσκαλος του χωριού ενώ η ΜΑΡΤΙΝΑ ΣΚΡΙΝΤΖΙ (που επίσης προτάθηκε στον Α’ Γυναικείο αλλά ούτε αυτή το πήρε), είναι η κοπέλα του ερωτικού δράματος, που είναι, όμως, και κόρη του δάσκαλου. Κι η μεταξύ τους σχέση ενέχει σεναριακή εντολή κλιμάκωσης στηνυπόθεση.. Σε αυτό έχει συμβάλει πάρα πολύ η διανομή. Η σκηνοθέτης -σεναριογράφος, μέσω της διανομής μετατοπίζει από τα στενά πλαίσια της ερωτικής ιστορίας κι η σκηνοθεσία , δι αυτού του τρόπου, δίνει στο δάσκαλο, προτεραιότητα. Ειδικά, στα έργα συνόλου, θα έχουμε να μάθουμε πολλά από τους υπεύθυνους διανομής ρόλων.