Και να κερδίζει η σουηδική ταινία «ΤΟ ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ» (The Square) του ΡΟΥΜΠΕΝ ΕΣΤΛΟΥΝΤ, όλα τα βραβεία για τα οποία προτάθηκε και το κυριότερο να κερδίζει ένα «νταμπλ» που δεν έχει ξαναγίνει: Και της Καλύτερης Ευρωπαικής Ταινίας αλλά και της Καλύτερης Κωμωδίας. Και κοντά σε αυτά και το βραβείο της ανδρικής ερμηνείας για τον ικανό και γοητευτικό Δανό πρωταγωνιστή ΚΛΑΕΣ ΜΠΑΝΓΚ, που είναι κι ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ για το ρόλο του ΤΖΕΗΜΣ ΜΠΟΝΤ παρακαλώ, καθώς και του σεναρίου.

Οπότε για τον ΓΙΩΡΓΟ ΛΑΝΘΙΜΟ και τον «ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΕΛΑΦΙΟΥ» δεν έμειναν περιθώρια, έχασε και στις τρεις κατηγορίες (σκηνοθεσία, σενάριο ανδρική ερμηνεία) από το σουηδικό. Δεν ήταν όμως μόνο ο Λάνθιμος αλλά και… όλοι οι υπόλοιποι αφού μιλήσαμε για «σάρωμα».

Δηλαδή και τα αντίπαλα φιλμ που διαγωνίζονταν για την καλύτερη ταινία (ο «θάνατος του ιερού ελαφιού» ήταν κι εκτός αυτής) πήραν μόνο το κατι τις τους από τις λεγόμενες «τεχνικές» κατηγορίες. Κι εδώ, πάντα θα θυμώνω με την Ευρωπαική Ακαδημία που «υποτιμά» τη φωτογραφία, τη σκηνογραφική διεύθυνση, τα κοστούμια, το μοντάζ, τη μουσική, τον ήχο, τα εφφέ και το μακιγιάζ και τα λέει «τεχνική κατηγορία» κι αναλαμβάνει επιτροπή από ένα εκπρόσωπο έκαστου κλάδου να κάνει τις εισηγήσεις. Δυσκολεύεται η Ευρωπαική Ακαδημία Κινηματογράφου, σε κάποια ζητήματα, να ξεπεράσει το φεστιβαλικό- auter-ίστικο σύνδρομο από το οποίο προήλθε, σε αντίθεση όχι μονο με την ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΤΩΝ ΟΣΚΑΡ, που δεν υπάρχει άλλη σαν κι αυτήν μα και με ΟΛΕΣ τις τοπικές ή εθνικές Ακαδημίες Κινηματογράφου της Ευρώπης, που δεν διανοούνται τέτοια πράγματα. Ούτε η ιταλική ούτε η γαλλική ούτε καμιά…

Ετσι, λοιπόν το ρωσικό φιλμ «ΧΩΡΙΣ ΑΓΑΠΗ» κατάφερε και πήρε από τα «τεχνικά τα βραβεία για τη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ και για τη ΜΟΥΣΙΚΗ κι έχουν και τα δύο εξαιρετικό ενδιαφέρον τόσο για την ομοιογένεια της φωτογραφίας που έβγαλε κλίμα παγωνιάς σε σύγχρονη κατάσταση στη Ρωσία όσο και για τη μουσική που καλό είναι αυτοί οι soundtrack-άδες με την «άποψη» να κάτσουν και να μελετήσουν και τα Ευρωπαικά Βραβεία για να καταλάβουν με τι τρόπο οι Ακαδημίες Κινηματογράφου αξιολογούν την κινηματογραφική μουσική και να μη λένε τις απύθμενες βλακείες που λένε κάθε χρόνο για τα Οσκαρ νομίζοντας ότι «τάπωσαν» τους…. «Αμερικάνους». Ας δουν τι γίνεται και στα Ευρωπαϊκά μπάς κι ανοίξει κινηματογραφικά το μυαλό τους…

Το άλλο αντίπαλο φιλμ , το γαλλικό «120 ΧΤΥΠΟΙ ΤΟ ΛΕΠΤΟ» έφυγε με το βραβείο ΜΟΝΤΑΖ που ήταν και το πιο οφθαλμοφανές ότι θα μπορούσε να κερδίσει (το είχε κάνει ο ίδιος ο ΡΟΜΠΕΝ ΚΑΜΠΙΓΙΟ, ο σκηνοθέτης της ταινίας , και το μοντάζ εδώ ήταν μισή και βάλε σκηνοθεσία-αν κι ο Καμπιγιό δεν είχε προταθεί για ο βραβείο σκηνοθεσίας) ενώ «ΤΟ ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ» πήρε κι ένα ΕΚΤΟ βραβείο, εκτός από τα πέντε για τα οποία είχε προταθεί και τα οποία σάρωσε , κι αυτό ήταν της ΣΚΗΝΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ αφού πρόκειται και για ταινία που κάνει σχόλιο πάνω στην Τέχνη στην Αισθητική, στο Στυλ και που , όμως, τα ενσωματώνει όλα αυτά στην ταινία..

Στο «Disvovery» πάντως, στο βραβείο πρωτοεμφανιζζόμενου που λέμε, επικράτησε τελικώς «η ΛΑΙΔΗ ΜΑΚΜΠΕΘ» άρα καλωσορίζεται στο σινεμά ο θεατρικός σκηνοθέτης της ΓΟΥΙΛΙΑΜ ΟΛΝΤΡΟΙΝΤ.

Στη γυναικεία ερμηνεία άξιζε μελέτης η απόφαση, κάτι που επισημαίνω ΠΑΝΤΟΤΕ στα βραβεία που προέρχονται από τις Ακαδημίες κι όχι από τα Φεστιβάλ, διότι εκεί μέσα υπάρχουν κάποιοι βασικοί και θεμελιώδεις κανόνες: Μπορεί η Ζυλιέτ Μπυνός να έδινε τον εαυτό της στην ταινία της Κλερ Ντενί «Η λιακάδα μέσα μου» αλλά ποιος ήταν ο ρόλος; Βασικό στοιχείο αξιολόγησης της ερμηνείας. . Μια καλή ηθοποιός σε ρόλο μιάς που ασχολείται μονίμως με το αιδοίο της και τους γκόμενους τους, όσα εντυπωσιακά κι αν κάνει η ηθοποιός δεν της δίνουν το πολυπόθητο, χρειάζεται και ρόλος ουσίας. Μέσα από το ρόλο ΟΥΣΙΑΣ αξιολογείται μια ερμηνεία κι επελέγη πλειοψηφικώς η Ουγγαρέζα ΑΛΕΞΑΝΤΡΑ ΜΠΟΡΜΠΕΛΥ στο φιλμ «Η ΨΥΧΗ ΚΑΙ ΤΟ ΣΩΜΑ» της Ιλντικό Ενυέντι όπου εκεί υπήρχε ρόλος μέσα από τον οποίο έβγαινε η ουσία της ταινίας, έβγαινε ένα πλάσμα ευαίσθητο κι ονειρικό.

Ο ΒΙΜ ΒΕΝΤΕΡΣ, ως Πρόεδρος της Ακαδημίας, που την παρέλαβε από τον Ινγκμαρ Μπέργκμαν- ο Μπέργκμαν ήταν ο πρώτος πρόεδρος της Ακαδημίας το 1988 που ιδρύθηκε και τον είχαν κάνει πρόεδρο τιμής ένεκεν αλλά ο ίδιος δεν ασχολείτο και πολύ, βαριόταν, είχε αράξει στο νησί Φάρο, τα έκαναν οι άλλοι, ο Βέντερς την ανέλαβε και την ύψωσε, για να τα πούμε όλα- εμφανίστηκε στην εκδήλωση πολύ σκεπτικός για τα τεκταινόμενα στην Ευρώπη κι εκδήλωσε την αγωνία του για την άνοδο του Εθνικισμού και της Ακροδεξιάς… Με αφορμή και τα 30 χρόνια που συμπλήρωσε φέτος η Ευρωπαϊκή Ακαδημία.. Κάνοντας και μια αυτοκριτική περί του ότι «δεν κάναμε κι εμείς κάτι…» Ενώ, όσοι Βρετανοί ανέβηκαν στο podium είτε ως παρουσιαστές είτε ως βραβευμένοι ζήτησαν συγγνώμη για την αποχώρηση της πατρίδας τους από την Ευρωπαϊκή Ενωση- τα ίδια είχαν γίνει και πέρσυ αλλά είχαν τότε ξεχωριστή σημασία που το θέμα ήταν φρέσκο….

Η ΖΥΛΙ ΝΤΕΛΠΥ, που πήρε το βραβείο κινηματογραφικής προσφοράς(;) έδωσε ένα δικό της ξεχωριστό τόνο όταν αναφέρθηκε στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει για να βρει τα χρήματα αλλά το πιο ωραίο εύρημα της απονομής ήταν η παρουσίαση της κάθε κατηγορίας με ζωντανή αναπαράσταση σκηνών γνωστών ταινιών.

Το ζητούμενο φυσικά τώρα είναι τι θα γίνει στα Οσκαρ. Διότι η Ευρωπαική Ακαδημία θεωρείται πρελούδιο για το ξενόγλωσσο Οσκαρ, εκτός αν βρεθεί εκεί αντίπαλο φιλμ από μη ευρωπαική χώρα. Πέρσυ, είχε σαρώσει ο «Τόνι Ερντμαν» στα Ευρωπαϊκά αλλά δεν τα κατάφερε στα Οσκαρ, του την έκανε το Ιράν με τον «Εμποράκο» του Ασγκάρ Φαραντί. Φέτος, θα συμβεί το ίδιο με «Το τετράγωνο»; «Το τετράγωνο» έχει προνόμιο έναντι του «Τόνι Ερντμαν», έχει σάρωμα, έχει και «νταμπλ» ως ταινία κι ως κωμωδία μαζί κι έχει και «Χρυσό Φοίνικα», που ο «Ερντμαν» δεν είχε.. Κατεβαίνει πολύ ενισχυμένο. Κι αν κερδίσει, θα είναι η πρώτη φορά που η Σουηδία θα πάρει ξενόγλωσσο Οσκαρ χωρίς Ινγκμαρ Μπέργκμαν. Μέχρι στιγμής, τα τρία Οσκαρ της χώρας ανήκουν και τα τρία σε ταινίες του Ινγκμαρ Μπέργκμαν…

Ακολουθεί η πλήρης λίστα των βραβείων:

EUROPEAN FILM

“The Square”

PEOPLE’S CHOICE AWARD

“Stefan Zweig: Farewell to Europe”

EUROPEAN DISCOVERY – PRIX FIPRESCI

“Lady Macbeth,” dir: William Oldroyd

EUROPEAN COMEDY

“The Square”

EUROPEAN ACTRESS

Alexandra Borbely, On Body And Soul

EUROPEAN ACTOR

Claes Bang, The Square

EUROPEAN DOCUMENTARY

Communion, dir: Anna Zamecka

EUROPEAN DIRECTOR

Ruben Östlund, The Square

EUROPEAN SCREENWRITER

Ruben Östlund, The Square

EUROPEAN ANIMATED FEATURE

Loving Vincent, dirs: Dorota Kobiela & Hugh Welchman

EUROPEAN SHORT FILM

Timecode, dir: Juanjo Gimenez

EUROPEAN CINEMATOGRAPHER

Michail Krichman, Loveless

EUROPEAN COMPOSER

Evgueni & Sacha Galperine, Loveless

EUROPEAN EDITOR

Robin Campillo, BPM

EUROPEAN PRODUCTION DESIGNER

Josefin Åsberg, The Square

EUROPEAN COSTUME DESIGNER

Katarzyna Lewińska, Spoor

EUROPEAN HAIR & MAKE-UP ARTIST

Leendert van Nimwegen, Brimstone

EUROPEAN SOUND DESIGNER

Oriol Tarragó, A Monster Calls

EUROPEAN CO-PRODUCTION AWARD

Cedomir Kolar

EUROPEAN ACHIEVEMENT IN WORLD CINEMA

Julie Delpy

EFA LIFETIME ACHIEVEMENT AWARD

Aleksandr Sokurov