Εκτύπωση αυτής της σελίδας
Pantimo

«ΣΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ» (Das Lehrerzimmer) (The teacher’s lounge) : Η ΥΠΟΒΟΛΗ Της ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ OSCAR 2024

24 Οκτωβρίου 2023
Κατηγορία Κριτικές
Διαβάστηκε 1735 φορές

Αν κι έχει προηγηθεί μια βαλκανική ταινία με παρόμοιο θέμα, πουθενά στα διαπιστευτήρια και κυρίως στις συνεντεύξεις τους οι δημιουργοί δεν την αναφέρουν. Η αλήθεια είναι πως υπάρχουν τεράστιες διαφορές ,κι όταν μάλιστα τόσο ο σκηνοθέτης ΙΚΕΡ ΚΑΤΑΚ όσο κι ο  συν-σεναριογράφος ΓΙΟΧΑΝΕΣ ΝΤΟΥΝΚΕΡ  σε συνεντεύξεις τους μιλούν για προσωπικές τους σχολικές εμπειρίες ως πηγή έμπνευσης, εμάς  μας περισσεύει.

Το έργο είναι ένα κοινωνικό σχόλιο σχολείων, προσαρμοσμένο εξαιρετικά στο σήμερα και σε πολυφυλετικές πλέον κοινωνίες που παρελαύνουν στα σχολεία κι έχουν αλλάξει τα δεδομένα. Η Γερμανία είναι πολύ αντιπροσωπευτική πάνω σε αυτό, άλλωστε κι ο σκηνοθέτης της είναι Τούρκος στην καταγωγή και στην σχολική εκπαίδευση αλλά Γερμανός πολίτης, Γερμανός υπήκοος. Από όπου κι αν άντλησε το θέμα, το σενάριο με τον Ντουνκερ το έχουν κάνει γερμανικό, σχολικό , σημερινό, ένα «θριλερ», χωρίς να είναι θρίλερ αλλά κι ένα σχολείο στο οποίο δεν ξέρεις από που να φυλαχτείς, ειδικά αν είσαι δάσκαλος. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, δασκάλα. Και ιδεαλίστρια. Και κάποια  στιγμή στο σχολείο ενσκύπτει κλοπή. Ενας μαθητής, ανήλικος εννοείται, κατηγορείται για κλοπή, ότι αφαίρεσε χρήματα, χωρίς να υπάρχουν αποδείξεις ενώ παράλληλα η δασκάλα, επισημαίνει μια «άλλη» κλοπή με θύτη δασκάλα, συνάδελφο της, της οποίας το παιδί είναι μαθητής του σχολείου.

Η επισήμανση της κλοπής, τα αποδεικτικά μέσα, το διάτρητο της κάμερας που κατέγραψε το συμβάν, την κλοπή της δασκάλας δηλαδή και ξαφνικά γίνεται μπούμερανγκ για την καταγγέλλουσα, οι επιπτώσεις στα παιδιά, στο σχολείο, στο «μπουλινγκ», στις σχέσεις των καθηγητών κι ένα περίεργο φινάλε που διαλέγει ως ολοκλήρωση της ιστορίας, και σηκώνει πολλή συζήτηση δραματουργικά περί κάθαρσης, καθιστούν το ζήτημα φλέγον. Και την ταινία δυνατή. Διότι το φλέγον δίνεται με εξαιρετική προεργασία, με κομμένες ανάσες, με τρόπο  που δουλεύει τις εντάσεις, με κινηματογραφικές αρετές υψηλών προδιαγραφών, όταν μάλιστα πρόκειται για ταινία χαμηλού προϋπολογισμού.. Κι όμως η δουλειά που έχει γίνει εκεί μέσα από τους κινηματογραφιστές, τους συνεργάτες του σκηνοθέτη, είναι υψηλός κινηματογράφος. Θα ξεκινήσω απ΄τη Φωτογραφία, τη Φωτογραφία πλατό, στην οποία έχω αδυναμία και το πως φωτίζεις και στήνεις ατμόσφαιρα σε ένα κλειστό χώρο είτε πρόκειται για πλατό με την κυριολεκτική έννοια , ένα στούντιο δηλαδή στο οποίο στήνεις σκηνικό και το μετατρέπεις σε σχολείο με αίθουσα, γραφεία καθηγητών κι όλα όσα αναλογούν κι απαιτούνται για να στηθούν και να δείχνουν σχολείο…Είτε για ένα κανονικό σχολείο που το νοίκιασε η παραγωγή και το μετέτρεψε σε πλατό προκειμένου να κάνουν εκεί μέσα την ταινία. Ξεκινώντας από το ψυχρό χρώμα που εισηγήθηκε ο σκηνογράφος, ο διευθυντής φωτογραφίας  με τις κάμερες, τις κινήσεις αλλά και τα κοντινά, στήνει φωτισμούς και κινήσεις κάμερας σχολείου  στο οποίο συμβαίνει κοινωνικό ζήτημα …

Κι αφου περάσω από το μοντάζ, που κρατεί όλη τη συνοχή και κάνει την ταινία να μοιάζει με…θρίλερ καταλήγουμε στον ΗΧΟ ο οποίος είναι μέγιστης ολκής. Ήχος πλατό, ήχος κλειστού χώρου, ήχος που συνθέτει κι αναπαριστά ήχους σχολείου, ήχος που είναι βασικός συντελεστής για το σχολείο που θέλει να στήσει ο σκηνοθέτης. Ήχος που κατάγεται από τη μεγάλη του «Ολοι οι άνθρωποι του Προέδρου» σχολή (κι από άλλες βεβαίως) όπου είχαν ζωντανέψει οι ήχοι της εφημερίδας και των δημοσιογραφικών γραφείων και γίνονταν μέρος ζωτικό της σκηνοθεσίας, έτσι κι εδώ οι σχεδιαστές του ήχου έχουν ζωντανέψει ένα ολόκληρο σχολείο στο οποίο συμβαίνουν αυτά που συμβαίνουν.

Το έργο έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον κι ως προς την αγωνία αλλά κι ως προς τα ζητήματα που θέτει, ως προς τα όρια. Γυρω από τις έννοιες Εξουσία, Παρακολούθηση, Δικαίωμα, Ασυδοσία, Δικαίου κι Αδίκου. Όλα αυτά χωρίς κήρυγμα, χωρίς κανένα απολύτως κήρυγμα αλλά μέσα από την διαδικασία εξέλιξης του δράματος που σκοντάφτουν πάνω σε αυτά τα θέματα. Και με άπειρες ψυχολογικές λεπτομέρειες όπως μια σκηνή που μου έκανε εντύπωση, με την καταγγέλλουσα δασκάλα να δέχεται επίθεση, μπούλινγκ κανονικό, από συναδέλφους της αλλά και γονείς, και να κατευθύνεται στην τουαλέτα όπου από το καλάθι βγάζει τα απορρίμματα κι αρπάει τη νάιλον σακούλα, κι είναι αυτό που έψαχνε.. ναι, να πάρει ανάσα..Κι αυτό το καταλαβαίνουμε στην επόμενη σκηνή ενώ νομίζαμε πως πήγαινε να αυτοκτονήσει…Είναι μια ενδεικτική λεπτομέρεια του πως είναι είναι ψυχολογικά επεξεργασμένο το σενάριο, ψυχολογικά επεξεργασμένοι οι χαρακτήρες.

Υπέροχη η «δασκάλα», η πρωταγωνίστρια, η ΛΕΟΝΙ ΜΠΕΝΕΣ, εκφραστικότατη και λιτότατη και καθόλου υποτονική-κάθε άλλο!!! Όπως θα ήθελα να αναφέρω και τις επιλογές παιδιών, μαθητών, εξαιρετικές οι φυσιογνωμίες που βρήκαν κι εξαιρετικός ο σκηνοθέτης στο πως τα κατεύθυνε να δουλέψουν, να είναι παιδιά με ρόλους, με χαρακτήρα, με αρνητισμό, με συναίσθημα, με επιθετικότητα, κι ο σκηνοθέτης να τα συνταιριάζει μεταξύ τους.

Διότι ένα μάθημα που έχω μάθει σε εκείνα τα course στην Αμερική που ήταν μαθήματα ηθοποιίας για σκηνοθέτες, ως προς τα παιδιά η διδασκαλία λέει  «αντί να τους διδάσκεις το ρόλο και να τα βάζεις να τον αποστηθίσουν και να τον απαγγείλουν, ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΝΑ ΜΙΛΑΣ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥΣ, να έχεις μιλήσει τόσο προηγουμένως όσο και κατά τη διάρκεια, με τα παιδιά στη γλώσσα που καταλαβαίνουν, στης ηλικίας τους. Να τα έχεις βάλει δι αυτού του τρόπου περισσότερο σε κλίμα κατανόησης παρα υποκριτικής όπως θα το απαιτούσες από ενήλικες».

Αυτό το είδα ολοφάνερα στη δουλειά του Τουρκο-Γερμανού Ικέρ Κατάκ

 

Pantimo

Τελευταία άρθρα από τον/την Pantimo