Καταρχάς να πούμε ότι το πρώτον και κύριον είναι πως η  μουσική στον κινηματογράφο είναι κομμάτι του κινηματογράφου κ όχι της… δισκογραφίας. Η των συναυλιών ή των «χιτ», των «charts» κλπ. Αυτό σημαίνει πολύ απλά ότι κρίνεται κι αξιολογείται με ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟΥΣ κανόνες κι όχι με κριτήρια …. soundtrack, τουλάχιστον όχι έτσι όπως τα εννοούν οι fan. Μα με το πόσο συμβάλλει σε μια ταινία είτε στην ολοκλήρωση της είτε στη “συνόδευση” της είτε στην υπέρβαση της και σε άπειρα άλλα πράγματα που δεν ορίζονται και τα οποία έχουν ως τελικό ζητούμενο την ταινία.

Επίσης αυτό που δεν έχει γίνει αντιληπτό είναι πωw η μουσική είναι μέρος ΚΑΙ του ήχου. Ως ακουστική συμβολή αφού δεν είναι οπτική μα έχει, όμως, ως τελικό στόχο την υπογράμμιση της εικόνας. Υπάρχουν μουσικές που είναι εκ των προτέρων θυσιασμένες στο βωμό του ήχου. Οπου ο σκηνοθέτης ζήτησε από τον συνθέτη μια μουσική συμβολή στον εμπλουτισμό του ήχου επειδή επένδυε στον ήχο. Η μουσική τότε καλείται να υπηρετήσει το αίτημα του σκηνοθέτη. Οπότε ως μουσική δεν αυτονομείται στο να διεκδικήσει διάκριση. Υπάρχουν πολλά τέτοια παραδείγματα. Όπως υπάρχουν και θυσιασμένοι ρόλοι που το σενάριο ή η σκηνοθεσία κατά τη δημιουργία της για κάποιο λόγο δραματουργικό τους ήθελε για λίγο ή να μην προβάλλονται ώστε να προβληθεί κάτι άλλο , πιο αναγκαίο. Οι ηθοποιοί που αναλαμβάνουν αυτούς τους ρόλους δεν έχουν περιθώρια διάκρισης διότι δεν τους το δίνουν οι ίδιοι οι ρόλοι. Κάπως έτσι συμβαίνει και στη μουσική. Υπάρχουν και θυσιασμένα κοστούμια και θυσιασμένα σκηνικά για τους ίδιους ή παρόμοιους λόγους.

Αυτό που παρατηρείται στην φετινή πεντάδα είναι πως έχουν επιλεγεί εντελώς διαφορετικού τύπου μουσικές  από αυτά που έχουμε συνηθίσει. Κ αυτό δεν αφορά τόσο στην Ακαδημία όσο στην ίδια την κινηματογραφία η οποία στο βαθμό που έχει προχωρήσει σε νέα μονοπάτια φέρνει μαζί της κι άλλη μουσική. Κι είναι λογικό: Όταν κυριαρχούν οι ανεξάρτητες παραγωγές του χαμηλού προυπολογισμού, δεν μπορεί σε μια λιτή εικόνα να ακούς μουσική «επική» μεγάλης ορχήστρας όπως συνέβαινε στις υπερπαραγωγές των πάλαι ποτέ στούντιο.

Εξού κι έχει ενδιαφέρον ότι φέτος, οι τέσσερις ταινίες υπογράφονται από μουσικούς που μπαίνουν πρώτη φορά στην πεντάδα του Οσκαρ πλην του φουκαρά του ΤΟΜΑΣ ΝΙΟΥΜΑΝ που προτείνεται για 14^η φορά χωρίς να έχει ποτέ , ως τώρα κερδίσει. Ο εξ αίματος συγγενής και συνάδελφος του, ΡΑΝΤΙ ΝΙΟΥΜΑΝ, το πήρε με την 16^η υποψηφιότητα αλλά στη συνέχεια κέρδισε και δεύτερο..

ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΕΙΝΑΙ:

1. JACKIE- Μίκα Λέβι

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη της υποψηφιότητα

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ. Από τις χαρακτηριστικές φετινές που δείχνουν ότι η κινηματογραφική μουσική διευρύνει τα όρια του συστήματος. Δεν είναι μια «εμπορική» μουσική, δεν διαθέτει μουσικό θέμα έτσι όπως το γνωρίζουμε ή το εννοούμε, είναι όμως ένα ευφυές μουσικό εύρημα, αυτός ο διαρκής τόνος πένθιμου μουσικού οργάνου που παραλλάσσεται και πιάνει τον τόνο της ταινίας η οποία διαδραματίζεται στο 48ωρο δολοφονίας-προετοιμασίας κηδείας ΤΖΩΝ ΦΙΤΖΕΡΑΛΝΤ ΚΕΝΕΝΤΥ. Μας βάζει σε κλίμα και σε ήχο «κηδείας»

2. LA-LA-LAND, Τζάστιν Χουρβιτς

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ:   Πρώτη εμφάνιση στα  Οσκαρ αλλά με ΤΡΙΠΛΗ υποψηφιότητα, μία για τη ΜΟΥΣΙΚΗ και ΔΥΟ για ισάριθμα τραγούδια

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Το «La-La-Land» έχει πολλαπλής αξίας δουλειά στη μουσική. Το βασικότερο του είναι πως πρόκειται για ΜΙΟΥΖΙΚΑΛ,  δηλαδή το απόλυτα εξαρτημένο από τη μουσική είδος, με πολλά τραγούδια , άρα και με όγκο δουλειάς. Το έτερο σημαντικό, για την κινηματογραφική κρίση του γράφοντος είναι ακόμα σημαντικότερο, το ότι έχει ΜΟΥΣΙΚΟ ΘΕΜΑ, το οποίο δίνει τον τόνο όχι μόνο στη μουσική αλλά και στην ταινία , σαν να του ζήτησε η σκηνοθεσία να την κατευθύνει. Κι αυτό το μουσικό θέμα είναι ένα ρομαντικό κομμάτι που παίζεται στο πιάνο, μελωδικότατο, το επαναλαμβάνει κάθε τόσο ως «λάιτ μοτιβ» και θα μπορούσε, σύμφωνα με τη χρήση που του κάνει η ταινία, να είναι μουσικό θέμα μιας οποιασδήποτε ρομαντικής ταινίας, από εκείνα τα μουσικά θέματα που στις μέρες μας εξέλιπαν. Συγχρόνως είναι ενταγμένο στη σύγχρονη λογική που είναι όλη η ταινία στο απόφθεγμα «Το μιούζικαλ στα χρόνια του «ανεξάρτητου»»

3. LION– Ντάστιν Ο’ Χάλοραν και Χάουτσκα ( Φόλκερ Μπέτερλμαν)

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα και των δύο

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Κι εδώ το πιάνο ως όργανο κυριαρχεί. Κι η συγκίνηση της ταινίας οφείλει πολλά στη μουσική , ειδικά στο πως τη συνοδεύει και στο πως τα πλήκτρα της αγγίζουν την καρδιά χωρίς ποτέ να υπερβαίνουν την εικόνα. Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να είμαστε από μια μεριά και να βλέπαμε πως συνεργάστηκαν μεταξύ τους οι δύο πιανίστες αλλά και  με τον σκηνοθέτη Γκαρθ Ντέηβις, πως τους μετέδωσε την ευαισθησία του κι εκείνοι του επέστρεψαν τη δική τους

4. MOONLIGHT – Νίκολας Μπριτέλ

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη του υποψηφιότητα

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Κι εδώ έχουμε πιανίστα αλλά δεν είναι αποκλειστικά το κύριο θέμα που παίζεται στο πιάνο αυτό που δίνει και τον τόνο στην ταινία. Υπάρχουν διάσπαρτα κι άλλα μοτίβα, είτε από πιάνο είτε με τη συμβολή ηλεκτρονικών κι άλλων οργάνων, καθώς επίσης, πάλι διάσπαρτα, ακόμα και τραγούδια διαφόρων πηγών κι εμπνεύσεων. Κοντολογίς είναι μια ιδιαίτερη μουσική εργασία που συνοδεύει τη μελαγχολική ιστορία του σεναρίου αλλά με μιά ιδιαίτερη χρήση όλων αυτών των ακουσμάτων από τον σκηνοθέτη Μπάρι Τζένκινς

5. PASSENGERS- Τόμας Νιούμαν

ΠΡΟΙΣΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Το έχει χάσει δεκατρείς φορές είτε για πρωτότυπη μουσική, είτε για τραγούδι. Υπενθυμίζω τις υποψηφιότητες του: «Μικρές κυρίες» και «Τελευταία έξοδος Ριτα Χέιγουορθ» (διπλή υποψηφιότητα 1995), «Ταραγμένοι ήρωες» (μουσική για comedy-κατηγορία που δεν υφίσταται πλέον-1996), «Americanbeauty» (2000), «Ο δρόμος της απώλειας» (2003), «Ψάχνοντας τον Νέμο» (2004), «LemonySnicket» (2005), «Ο καλός Γερμανός» (2007), «WALL-E» (διπλή υποψηφιότητα, μουσική και τραγούδι, 2009), «Skyfall» (2013), «Η μαγική ομπρέλα» (2014), «Η γέφυρα των κατασκόπων» (2016)

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Το μουσικό θέμα των τίτλων, που είναι κάπως μυστηριακό και στο βάθος ρομανικό, είναι η ευκαιρία που του έδωσε ο σκηνοθέτης Μόρτεν Τύλντουμ, να προσεχθεί από τους μουσικούς και να αυτονομηθεί η μουσική της ταινίας από το σύνολο των ήχων μια και στο μεγαλύτερο μέρος του φιλμ συμμετέχει κι αυτή στη συνολική ηχητική επένδυση. Αυτή είναι η διαφορά από το «Arrival» όπου ο σκηνοθέτης δεν έδωσε τέτοια δυνατότητα στο συνθέτη Γιόχανσον, μια και τη μουσική την ήθελε ως μέρος του ήχου και τίποτε άλλο

ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ: Νομίζω ότι αν ένα βραβείο φέτος είναι σίγουρο από τις 20 κατηγορίες την ταινιών μυθοπλασίας είναι της Μουσικής στο «La-La-Land» για τους λόγους που αναλύω στην παράγραφο για το φιλμ. Από κει και πέρα, από τα υπόλοιπα το καθένα διεκδικεί με το δικό του σπαθί τη δική του θέση στον ήλιο….. Αν και…..