Και το λέω «καινούργιο» επειδή άλλαξε φέτος ονομασία κι από «ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗ ΤΑΙΝΙΑ» που το γνωρίζαμε από το 1948, που δόθηκε για πρώτη φορά ως «special» βραβείο κι από το 1957 που ορίστηκε κι αυτό σε πεντάδες , σε πέντε υποψήφιους, φέτος το.. ξαναβαφτίζουμε. Θα λέγεται «ΔΙΕΘΝΗΣ ΤΑΙΝΙΑ». Ομολογώ ότι αυτή τη μετονομασία δεν την έχω καταλάβει διότι ο όρος «ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗ» ήταν κι αυτός που προσδιόριζε την κατηγορία. Το «Διεθνής» δεν λέει τίποτε, στη βάση ότι ακόμα κι αμερικάνικες παραγωγές είναι «διεθνείς» με την έννοια κάποιας συμπαραγωγής με το εξωτερικό. Όταν μάλιστα η ταυτότητα προσδιορισμού παραμένει η ίδια, η μετονομασία (μου) γίνεται ακόμα πιο ανεξήγητη. Διότι ο προσδιορισμός εξακολουθεί να είναι η «ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ» και Μάλιστα φέτος είχαμε πάλι δύο συμπτώματα όπου παραβιάστηκε η Αρχή του Καταστατικού, που ορίζει τον περιορισμό χρήσης του αγγλικού διαλόγου ώστε η ταινία να λογαριάζεται ως «Ξενόγλωσση». Οι συμμετοχές της ΑΥΣΤΡΙΑΣ και της ΝΙΓΗΡΊΑΣ απορρίφθηκαν από την Ακαδημία, ακριβώς για αυτό: Επειδή η χρήση του αγγλικού διαλόγου υπερέβαινε το όριο, που το καταστατικό ορίζει. Όπως είχε συμβεί στο παρελθόν και με τις δικές μας «ΝΥΦΕΣ» του Παντελή Βούλγαρη , όπως έχει συμβεί σε όλα αυτά τα χρόνια και με συμμετοχές άλλων κρατών. Συνεπώς γιατί αυτή η αλλαγή;

Το δεύτερο σημαντικό που συμβαίνει φέτος σε αυτή την κατηγορία είναι ότι στην πεντάδα, εισχώρησε και ΝΤΟΚΥΜΑΝΤΕΡ. Είναι το φιλμ «HONEYLAND» από τη ΒΟΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ. Κι έγινε πράξη, κάτι που έχει επιτραπεί εδώ και χρόνια αλλά δεν είχε φτάσει ως τις υποψηφιότητες ώστε να γίνει γνωστό τοις πάσι: Ότι επιτρεπόταν η υποβολή στην Ξενόγλωσση Κατηγορία και Ντοκυμαντέρ. Η εξήγηση που μου είχε δοθεί όταν είχα ρωτήσει αρμόδιο από εκεί μέσα ήταν πως κάποιες χώρες με μικρή παραγωγή, μπορεί να μην έχουν άλλη δυνατότητα. Είχαν μεσολαβήσει αρκετές ζυμώσεις, το να δέχονται και το Ντοκυμαντέρ,  τη στιγμή που υπάρχει χωριστή κατηγορία για αυτό, ενπάση περιπτώσει, η απόφαση πέρασε κι έμενε η υλοποίηση. Φέτος συνέβη για πρώτη φορά κι έτσι το φιλμ από τη Βόρεια Μακεδονία βρίσκεται υποψήφιο και στις δύο κατηγορίες: Και στη Διεθνή Ταινία και στο Ντοκυμαντέρ. Να σημειώσω εδώ πως κι η Ελλάδα φέτος ντοκυμαντέρ είχε υποβάλει το οποίο όμως δεν πέρασε ούτε στη «short list».

ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ

1. «CORPUS CHRISTI» (Boze Cialo) του Γιαν Κομάσα (ΠΟΛΩΝΙΑ)

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: ΟΣΚΑΡΟΥΧΑ χώρα η Πολωνία, το κέρδισε στη 10^η υποψηφιότητα (κι ας ήταν η πρώτη που «έσπασε» το διαχωρισμό του Ανατολικού Μπλοκ το 1964 με το «Μαχαίρι στο νερό» του νεαρού τότε Ρομάν Πολάνσκι) με την «IDA» του ΠΑΒΕΛ ΠΑΒΛΙΚΟΦΣΚΙ , το 2015.

Οι άλλες υποψηφιότητες της Πολωνίας, πλην της ταινίας του Πολάνσκι, ήταν: «Φαραώ» του Γέρζυ Καβαλιέροβιτς (1967), «Κατακλυσμός» του Γέρζυ Χόφμαν (1975), «Η γη της επαγγελίας» του Αντρέι Βάιντα (1976), «Νύχτες και μέρες» του Γέρζυ Ασκατζ (1977), «Οι δεσποινίδες του Βίλκο»  του Αντρέι Βάιντα(1980), «Ο άνθρωπος από σίδερο» επίσης του Βάιντα (1982), «Katyn» επίσης του Βάιντα με τον οποίο επανήλθε η χώρα το 2008 στην οσκαρική κούρσα( και παρόλα αυτά καμία ταινία του δεν κέρδισε το Ξενόγλωσσο αλλά του πρόσφεραν κάποια στιγμή ΤΙΜΗΤΙΚΟ ΟΣΚΑΡ ΚΑΡΙΕΡΑΣ), «In darkness» της Ανιέσκα Χόλαντ (2012), «Ψυχρός πόλεμος» του Πάβελ Παβλικόφσκι (2019). Η φετινή είναι η 12^η υποψηφιότητα της χώρας.

ΤΟ ΦΙΛΜ: Η ιστορία ενός νεαρού που βγαίνει από το Αναμορφωτήριο και τον στέλνουν με «ειδική άδεια» να εργαστεί σε ξυλουργείο κι εκεί εμφανίζεται ως ιερέας κι αποφασίζει να κρύψει την αληθινή του ταυτότητα και να διδάξει το Λόγο του Θεού .

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Εξαιρετικό περιεχόμενο και κινηματογράφος που ρέει, χωρίς να γίνεται στατικός και χωρίς να ξεπέφτει στο κήρυγμα, αντιθέτως ο Λόγος του ψευτο-ιερέα αναστατώνει μια ολόκληρη περιοχή στην οποία φώλιαζαν τα πάθη κι είναι και ιδιαιτέρως αιρετικός. Το σημαντικό είναι πως αυτό το έργο έχει γίνει από νέα παιδιά, μόλις 27 χρονών ο σεναριογράφος, 37άρης περίπου ο σκηνοθέτης. Κι έχει μεστότητα περιεχομένου αλλά κι ατμόσφαιρα εσωτερική και λιτή, από φωτισμούς της μεγάλης πολωνικής σχολής.

2. «HONEYLAND» των Ταμάρα Κοτέβσκα, Λιούμπομιρ Στεφάνοφ (ΒΟΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ)

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα της χώρας με τη νέα ονομασία της. Είχε προταθεί με την παλιά, ως FYROM, το 1995 , με το «Πριν από τη βροχή» του Μίλτσο Μαντσέφσκι

ΤΟ ΦΙΛΜ: Η ιστορία μιας ερημίτισσας γερόντισσας, που ζει ολομόναχη σε αδιάβατη ορεινή περιοχή και ταϊζει μέλισσες, παράγει μέλι, κατεβαίνει στην Πολιτεία και το πουλάει και μετά  επιστρέφει και συνεχίζει - θεωρείται η γηραιότερη μελισσοκόμος της Ευρωπαϊκής Ηπείρου. Κάποτε φτάνει στην περιοχή της μια οικογένεια νομάδων μελισσουργών που θα  απειλήσουν το χώρο της και το μονοπώλιο της…

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Όταν είδα την ταινία δεν είχα την παραμικρή υποψία ότι βλέπω «ντοκυμαντέρ». Εβλεπα μία ιστορία ανθρωποκεντρική, δραματικά δυνατή, με μια «ερμηνεύτρια» που απορούσα που την βρήκαν ή πως την μακιγιάρισαν έτσι. Κι όταν ήλθε η στιγμή της σύγκρουσης , πάλι είχα προσκολληθεί στο εκτυλισσόμενο δράμα. Κι όμως ΕΙΝΑΙ Ντοκυμαντέρ. Το οποίο μας φέρνει κοντά σε ένα μοναχικό πρόσωπο, σε μια περίπτωση, και συγχρόνως μας δείχνει με τέτοιο τρόπο το πλαίσιο το γεωφυσικό στο οποίο κινείται ώστε ολο μαζί να σε κατακτά και να ανεβάζει το ντοκυμαντέρ σε άλλες σφαίρες ως είδος, να του δίνει σενάριο και να με κάνει να ντρέπομαι διπλά για μια δυσάρεστη εμπειρία «Ελληναράδων» που δοκίμασα πριν από χρόνια σε φεστιβάλ ντοκυμαντέρ όταν προπηλάκισαν μια Αμερικάνα επειδή διατεινόταν ότι το σενάριο είναι απαραίτητο ΚΑΙ στο Ντοκυμαντέρ.

3. «ΟΙ ΑΘΛΙΟΙ» (Les miserables) του Λάτζ Λυ (ΓΑΛΛΙΑ)

       ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Η Γαλλία είναι η χώρα με τις περισσότερες υποψηφιότητες, την έχω ονομάσει «Μέρυλ Στρηπ των χωρών». Ωστόσο «Κάθρην Χέπμπορν των χωρών», με τα περισσότερα δηλαδή Οσκαρ, είναι η Ιταλία.

Η Γαλλία παίρνει φέτος την 38^η υποψηφιότητα της.

Εχει κερδίσει 12 φορές το ΟΣΚΑΡ με ταινία της, εκ των οποίων οι τρεις πρώτες είναι πριν καθιερωθούν οι πεντάδες : 1949 με το «Ο ΚΥΡΙΟΣ ΒΕΝΣΑΝ» του ΜΩΡΙΣ ΚΛΟΣΕ (που θεωρείται ως το έργο που ενέπνευσε τον Ινγκμαρ Μπέργκμαν για την «7^η σφραγίδα»), το 1951 με το «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΤΕΙΧΗ» του ΡΕΝΕ ΚΛΕΜΑΝ που ήταν συμπαραγωγή με Ιταλία και πιστώθηκε στη Γαλλία η ιθαγένεια, και το 1953 με τα «ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ» πάλι του ΡΕΝΕ ΚΛΕΜΑΝ.  Από το 1957 που καθιερώθηκαν οι 5άδες η ΓΑΛΛΙΑ ΠΗΡΕ ΟΣΚΑΡ για τις παρακάτω ταινίες: «Ο ΘΕΙΟΣ ΜΟΥ» του ΖΑΚ ΤΑΤΙ (1959), «ΟΡΦΕΟ ΝΕΓΚΡΟ» του ΜΑΡΣΕΛ ΚΑΜΥ» (1960), «ΚΥΡΙΑΚΕΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΑΒΡΑΙ» του ΣΕΡΖ ΜΠΟΥΡΓΚΙΝΙΟΝ (1963), «ΕΝΑΣ ΑΝΔΡΑΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΓΥΝΑΊΚΑ» του ΚΛΩΝΤ ΛΕΛΟΥΣ (1967), «Η ΚΡΥΦΗ ΓΟΗΤΕΙΑ ΤΗΣ ΜΠΟΥΡΖΟΥΑΖΙΑΣ» του ΛΟΥΙΣ ΜΠΟΥΝΙΟΥΕΛ (1973), «Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΝΥΧΤΑ» του ΦΡΑΝΣΟΥΑ ΤΡΥΦΦΩ (1974), «ΜΑΝΤΑΜ ΡΟΖΑ» του ΜΟΣΕ ΜΙΖΡΑΧΙ (1978), «ΕΤΟΙΜΑΣΤΕ ΤΑ ΜΑΝΤΗΛΙΑ ΣΑΣ» «Νάξερες τι με έμαθε η ερωμένη σου» το είχε βαφτίσει ο Ελληνας διανομέας) του ΜΠΕΡΤΡΑΝ ΜΠΛΙΕ (1979), «ΙΝΔΟΚΙΝΑ» του ΡΕΖΙ ΒΑΡΝΙΕ (1993)

Οι υποψηφιότητες της Γαλλίας, χωρίς νίκη, είναι με τα παρακάτω φιλμ : «Η ταβέρνα του Ζολά» (Gervaise) του Ρεναί Κλεμάν (1957), «Porte de Lilas» (gate of Paris) του Ρενέ Κλαιρ (1958), «Η αλήθεια» του Ανρύ Ζωρζ Κλουζό (1961), «Οι ομπρέλες του Χερβούργου» του Ζακ Ντεμύ (1965), «Ζήσε για τη ζωή» του Κωντ Λελούς (1968), «Κλεμμένα φιλιά» του Φρανσουά Τρυφφώ (1969), «Μια νύχτα με την Μοντ» του Ερίκ Ρομέρ (1970), «Χόα Μπινχ» του Ραούλ Κουτάρ (1971), «Λακόμπ Λυσιέν» του Λουί Μαλ (1975), «Ξάδελφος, Ξαδέλφη» του Ζαν Σαρλ Τασελά (1977), «Μια απλή ιστορία για ελεύθερες γυναίκες» του Κλωντ Σοτέ (1980), «Τα τελευταίο μετρό» του Φρανσουά Τρυφφώ (1981), «Το ξεκαθάρισμα» (Coup de torchon) του Μπερτράν Ταβερνιέ (1983), «Entre nous» της Νταϊάν Κυρί (1984), «Τρεις εργένηδες κι ένα μωρό» της Κολίν Σερό (1986), «Betty Blue» του Ζαν Ζακ Μενέξ (1987), «Αντίο παιδιά» του Λουί Μαλ (1988), «Camille Claudel» του Μπρούνο Νυτέν (1990), «Συρανό Ντε Μπερζεράκ» του Ζαν Πολ Ραπενό (1991), «Ridicule- ο περίγελως της αυλής» του Πατρίς Λεκόντ (1997), «Ανατολή – Δύση» του Ρεζί Βαρνιέ (2000), «Περί ορέξεως» της Ανιές Ζαουί (2001), «Αμελί» του Ζαν Πιέρ Ζενέ (2002), «Τα παιδιά της χορωδίας» του Κριστόφ Μπαρατιέ (2005), «Καλά Χριστούγεννα» του Κριστιάν Καριόν (2006), «Ανάμεσα στους τοίχους» του Λοράν Καντέ (2009), «Ενας προφήτης» του Ζακ Οντιάρ (2010), «Οι ατίθασσες» της Ντενίζ Γκαμσέζ Εργκυβέν (2016)

ΤΟ ΦΙΛΜ: Στα προάστια του Παρισιού, στους τόπους που εκτυλισσόταν και το ομότιτλο δράμα του Βίκτορος Ουγκό, παίζεται ένα δράμα «σύγχρονων «Αθλιων»» μεταξύ Αστυνομίας κι εξαθλιωμένων αλλά και παρανόμων από χώρες της Βόρειας Αφρικής αλλά κι από αλλού, όπου όλα δείχνουν όπως τότε, σαν να μην άλλαξε τίποτε

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Με μηχανή στο χέρι και με μοντάζ υψηλών προδιαγραφών ο σκηνοθέτης από το Μάλι της Αφρικής κινείται με τρόπο σύγχρονο μέσα σε αυτά τα προάστια και στους χώρους και αναδύει αυθεντικότητα αλλά και το πνεύμα του Ουγκό, χωρίς να πρόκειται για επίσημη διασκευή του κλασικού βιβλίου- περισσότερο για αναφορά πρόκειται. Κι αφήνει τους ίδιους προβληματισμούς με τον μεγάλο ρομαντικό.

4. «ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ ΔΟΞΑ» (Pain and glory) (Dolor y Gloria) Του Πέδρο Αλμοδόβαρ (ΙΣΠΑΝΙΑ)

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: ΤΕΣΣΕΡΑ ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΑ ΟΣΚΑΡ ΕΧΕΙ ΠΑΡΕΙ Η ΙΣΠΑΝΙΑ, ένα από αυτά ήταν με τον σκηνοθέτη ΠΕΔΡΟ ΑΛΜΟΔΟΒΑΡ, που διαγωνίζεται και φέτος, με το «ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΜΟΥ» το 2000. Τα άλλα τρία ΟΣΚΑΡ της ήταν το 1983 με το «VOLVER A EΜPEZAR» («Αρχίζοντας ξανά») του ΧΟΣΕ ΛΟΥΙΣ ΓΚΑΡΘΙ,   το 1994 για το «BELLE EPOQUE» του ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΤΡΟΥΕΜΠΑ, το 2005 με το «H ΘΑΛΑΣΣΑ ΜΕΣΑ ΜΟΥ» του ΑΛΕΧΑΝΔΡΟ ΑΜΕΝΑΜΠΑΡ

Εχει προταθεί, χωρίς νίκη, με τα φιλμ : «La venganza» (ελλ.τίτλος «Φλογερή τσιγγάνα της Καστίλλης» του Χουάν Αντόνιο Μπαρδέμ (θείου του Χαβιέ)(1959), «Placido» του Λουίς Μπερλάνγκα (1962), «Los Tarantos» του Φρανθίσκο Ροβίρα Μπελέτα (1964), «El amor brujo» πάλι του Μπελέτα (1968), «Τριστάνα» του Λουίς Μπουνιουέλ (1971), «My dearest senorita»( Mi querida senorita) του Χάιμε Ντε Αρμινιάν  (1973), «Το σκοτεινό αντικείμενο του πόθου» του Λουίς Μπουνιουέλ (1978), «Η μαμά έγινε 100 ετών» του Κάρλος Σάουρα (1980), «Η φωλιά» (El nido) του Χάιμε Ντε Αρμινιάν (1981), «Κάρμεν» του Κάρλος Σάουρα (1984), «Double feature» (session continua)του Χοσέ Λουίς Γαρθί (1985), «Course completed» (asignatura aprobada)πάλι του Γκαρσί (1988), «Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης» του Πέδρο Αλμοδόβαρ (1989), «Secrets of the heart» (Segredos de Corazon) του Μόντσο Αρμεντάριθ (1998)

Η φετινή είναι η 20ή υποψηφιότητα της χώρας

Ο ΠΕΔΡΟ ΑΛΜΟΔΟΒΑΡ εκτός από το ΟΣΚΑΡ ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ που έχει δώσει στην ΙΣΠΑΝΙΑ με το «ΟΛΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΜΟΥ» έχει κι ένα ΟΣΚΑΡ ΣΕΝΑΡΙΟΥ για το «ΜΙΛΑ ΤΗΣ» (που η Ισπανία δεν το είχε υποβάλει για το Οσκαρ…) όπως επίσης και μια υποψηφιότητα για Οσκαρ Σκηνοθεσίας για την ίδια ταινία

ΤΟ ΦΙΛΜ: Ενας καλλιτέχνης σε μεταβατική φάση της ζωής του και της καριέρας του ξαναζεί το παρελθόν τόσο με τον ερχομό ανθρώπων της ζωής του από τα παλιά όσο και με σωρεία αναμνήσεων που ξεπετάγονται εξαιτίας της κρισιμότητας των καταστάσεων και των αφίξεων.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Ο Πέδρο Αλμοδόβαρ «επιτρέπει» τις όποιες υπόνοιες περί «αυτοβιογραφίας» , στην ουσία πρόκειται για τρυφερό, συναισθηματικό αλλά και δηλητηριώδες ενίοτε καταστάλαγμα και στοχασμό με προσωπικό ελαφρύ τρόπο πάνω στα «βαριά» ζητήματα. Επαναφέρει την Ισπανία στην κούρσα των Οσκαρ και δίνει στον πρωταγωνιστή που εκείνος λάνσαρε, τον Αντόνιο Μπαντέρας, τον χρυσό ρόλο της ωρίμανσης που του πρόσφερε βραβείο στις Κάνες και τώρα την πρώτη υποψηφιότητα για το Οσκαρ ηθοποιίας.

5. «ΠΑΡΑΣΙΤΑ» (Parasites) του Μπονγκ Τζουν Χο (ΝΟΤΙΟΣ ΚΟΡΕΑ)

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα για τη χώρα

ΤΟ ΦΙΛΜ:  Σε ύφος φαρσικού , αστυνομικού παιχνιδιού παρακολουθούμε την ιστορία μιας οικογένειας απατεώνων που παρεισφρέουν σε ένα ζάπλουτο σπίτι και σιγά σιγά αναλαμβάνουν τα ηνία, μα στο τέλος η Μοίρα καραδοκεί.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Η ταινία- έκπληξη της Χρονιάς. Σε ύφος «παιχνιδιού» είδαμε ένα έργο που καταλήγει να γίνει κοινωνική αλληγορία, που περνάει μέσα από πανέξυπνα σεναριακά ευρήματα τα όσα συμβαίνουν υπό μορφήν αστυνομική φάρσας, αναμειγνύει σωρεία ειδών με απόλυτο έλεγχο του μέτρου, συγχρόνως προτείνει αισθητική υψηλής κλάσεως με ένα από τα πιο όμορφα ντεκόρ που είδαμε και δεν ξεχνά στο φινάλε τις κινηματογραφικές ρίζες της χώρας του. Αποτέλεσμα: Χρυσός Φοίνικας στις Κάνες, παγκόσμια επιτυχία κι αναγνώριση και τελικά στα Οσκαρ δεν προτείνεται μόνο ως Ξενόγλωσσο αλλά και για Καλύτερη Ταινία, Σκηνοθεσία, Σενάριο, Σκηνικά και Μοντάζ

ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ: Θα γίνει της…. Κορέας