Μαθητής είναι η ΔΑΝΙΑ, το ΣΙΝΕΜΑ της δηλαδή, Δάσκαλος είναι το ΧΟΛΥΓΟΥΝΤ
Δύο είναι οι βασικές παράμετροι βάσει των οποίων θέλω να μιλήσω για αυτή την ταινία. Γι αυτό και τις όρισα κι ως τίτλο της Κριτικής.
Άλλη μια ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ που αξίζει ξεχωριστής αναφοράς. Για ένα έργο σπάνιο, για μια εικόνα του ΣΟΒΙΕΤΙΚΟΥ Κινηματογράφου που αξίζει να γνωρίζουμε.. Για αυτόν τον αρκετά παρεξηγημένο κινηματογράφο, ο οποίος γέννησε μεγάλους σκηνοθέτες και μεγάλα έργα, ωστόσο με ευθύνη ενίοτε και των ίδιων των Σοβιετικών, προς τα έξω, προς τον έξω κόσμο, έστελνε άλλο μήνυμα. Άλλη εικόνα, άλλη εντύπωση…
Πολύ δυνατή ταινία αυτή η ΟΥΚΡΑΝΙΚΗ, η οποία είναι κι ωραία σκηνοθετημένη ώστε τα συναισθήματα, που είναι και το περιεχόμενο (η ΔΙΑΝΟΙΑ, που λέει κι ο Φιλόσοφος), να βγαίνουν ανάγλυφα και να γίνονται κινηματογραφική εικόνα.
Το οποίο υπογράφει ο ΛΕΟ ΚΑΡΑΞ και ξαφνιάζει όλο αυτό. Επειδή έρχεται από αλλού..
Σπάνια παίζεται αυτή η γαλλική κωμωδία γι αυτό κι αποφάσισα να της δώσω την προσοχή επειδή εκτός από διασκεδαστική , που συνοδεύεται κι από μια ανθρώπινη ουσία, έχει προσόντα που αξίζουν μελέτης για μύηση στα κινηματογραφικά.
Στο είδος «Κωμωδία» θα ήθελα να σταθώ και στο τι σημαίνει «Σκηνοθεσία» στο είδος αυτό. Και την αφορμή μου τη δίνει ο συγεκριμμένος Γάλλος σκηνοθέτης, ο ΕΝΤΟΥΑΡ ΜΟΛΙΝΑΡΟ’ , ο οποίος ξέρει να κεντά με ρυθμούς πάνω στο είδος.
Προσωπικά, καθώς έβλεπα την ταινία, κρατούσα και σημειώσεις διότι υπάρχουν πράγματα που θα δίδασκα σε παιδιά τα οποία ξεκινούν να μάθουν το σινεμά. Τα είδη του. Το πως αυτά δουλεύονται.
Η περίπτωση του Γούντυ Άλεν είναι ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΓΟΥΝΤΥ ΑΛΕΝ. Είναι συγκεκριμένο είδος, προσωπικό είδος, που έχει ως βάση την κωμωδία αλλά με ψυχαναλυμένους χαρακτήρες. Αυτό κάνει την κωμωδία ιδιότυπη, την κωμωδία ως είδος εννοώ, την καθιστά απολύτως προσωπική, της επιτρέπει να μεταβάλλεται και σε δράμα και να λειτουργεί κανονικότατα. Είναι έργα δηλαδή πολύ «δικά του» που δεν επιτρέπουν σε κανέναν άλλον να τα κάνει έτσι, με αυτό τον τρόπο. Οποιος πάει να τα κάνει θα φάει τα μούτρα του.
ΚΑΙ ΝΑΙ….διότι είναι εμφανές κι εδώ ότι η MARVEL επιχειρεί να ανανεώσει το προϊόν της, εδώ και κάποια χρόνια…
ΚΑΙ ΟΧΙ….διότι όλο αυτό ξεκινά ως φιλμ με κάποια υπόσχεση ανανέωσης, καταλήγει σε κάτι που δεν εκπληρώνει την υπόσχεση..
Ξεκινώ από το «μεικτό» είδος αν και θα ήθελα να προτάξω και την ΙΖΑΜΠΕΛ ΥΠΕΡ στον τίτλο, όμως η έννοια του είδους είναι που πρέπει να μπει εμπροσθοφυλακή ώστε να καταλάβει ο θεατής περί τίνος πρόκειται είτε πηγαίνοντας να το δει είτε διαβάζοντας την κριτική αφού βγει από το σινεμά.
Δεν θα το συγκρίνουμε με άλλα του είδους από τη στιγμή που ως ΑΥΤΟΝΟΜΟ μπορεί και λειτουργεί θαυμάσια!
«Squadra Azzurra» εδώ είναι η Ιταλία γενικώς κι όχι μόνο ποδοσφαιρικώς. Και το «Animation» εκπροσωπείται από την PIXAR.
Κι όλο έχει να κάνει με το ότι υπάρχει σχέδιο, άποψη ολοκληρωμένη, από πλευράς παραγωγής, κι η παραγωγή με τη σειρά της απευθύνεται στον σκηνοθέτη που μπορεί να της δώσει αυτό το κάτι παραπάνω που θέλει.
Το «αυτονόητο» θα έπρεπε να προσπερνιέται και να πηγαίναμε στο παρακάτω. Επειδή, όμως στον ελληνικό κινηματογράφο, τον σύγχρονο (ΟΧΙ στην ελληνική τηλεόραση, την σύγχρονη) το σενάριο σε πολλούς είναι άγνωστη έννοια, όταν δούμε μια ταινία η οποία να το διαθέτει αρχίζουμε- τουλάχιστον ο υπογράφων, προσωπικά- τις κωδωνοκρουσίες
Σάστισα με την ταινία. Δεν ξαφνιάστηκα, ωστόσο. Σάστισα με την επιβεβαίωση. Με το ότι παντού ΠΛΗΝ ΕΛΛΑΔΟΣ οι κινηματογραφικές σπουδές ξεκινούν από το σενάριο και περιστρέφονται γύρω από αυτό. Κι ακολουθεί η παραγωγή και μέσα από αυτά αναδύεται κι η σκηνοθεσία η οποία είναι γενική έννοια αλλά και πολύ συγκεκριμένη.
….Και για την υποτιμημένη από θεωρητικούς του auter-ισμού, συμβολή των ΣΕΝΑΡΙΩΝ στη nouvelle vague. Και γενικότερα στην υποτίμηση του σεναρίου, αφού όλα είναι του….auteur δηλαδή του σκηνοθέτη. Κούνια που τους κούναγε…Όπως λέει κι ο λαός μας.
Δεν είναι καθόλου μεμπτό αυτό που προτάσσω στον τίτλο κι αντιστρατευόμουν ανέκαθεν εκείνους τους κριτικούς που εξ ορισμού ειρωνεύονταν ο,τιδήποτε είχε να κάνει με ελληνικό φολκλόρ ,ελληνικές διακοπές, νησιά κλπ. Εκτός αν ο σκηνοθέτης ήταν του commando piazza τους…….Τότε εύρισκαν άλλες δικαιολογίες για να καλύψουν τη δική τους ασυνέπεια..
Για την ταινία αυτή , είχα γράψει στα οσκαρικά αφιερώματα του PANTIMO.GR! Τώρα που κυκλοφόρησε στις αίθουσες, τα ξανακοίταξα , με κάλυπταν πλήρως και τα μοντάρισα σε ενιαίο θέμα. Δεν χρειάστηκε τίποτα να συμπληρώσω. Τόσο για το ποια και τι είναι η ταινία όσο και για την προσωπική δουλειά του σκηνοθέτη ΤΟΜΑΣ ΒΙΝΤΕΝΜΠΕΡΓΚ, που κατάφερε να διεισδύσει και στην 5άδα της ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ ως αναγνώριση-επισήμανση της ιδιαίτερης, προσωπικής δουλειάς του. Πάνω στο θέμα και στον προσωπικό χειρισμό του θέματος που επέλεξε. Με όλα τα …τμήματα της Πανεπιστημιακής Σχολής Κινηματογράφου της Κοπεγχάγης, να δίνουν το παρόν τους ως σπουδές και γνώσεις, συντονισμένα πλήρως από τον σκηνοθέτη και με τις δικές τους πρωτοβουλίες να επιστρέφονται σε αυτόν.
Ναι, δεν είναι από τις συνήθεις «επανεκδόσεις» του καλοκαιριού. Κι αξίζει τον κόπο τόσο για να την γνωρίσουν όσοι θέλουν να γνωρίζουν έργα παλιά, είτε φέρουν υπογραφές είτε δεν φέρουν, όσο και για να την ΑΠΟΛΑΥΣΟΥΝ εκείνοι που αγαπούν πραγματικά το σινεμά, το είδος που επικράτησε να ονομάζεται «φιλμ νουάρ» και τον κορμό του έργου του σκηνοθέτη ΖΑΝ ΠΙΕΡ ΜΕΛΒΙΛ
Όταν αναφέρομαι σε «υποδειγματική μεταφορά», δεν το κάνω με βάση μια αντιπαραβολή μεταξύ βιβλίου και σεναρίου αλλά με βάση τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί κινηματογραφικά το σενάριο και τελικά είναι αυτό που παίρνει την παρτίδα. Κι από κει και πέρα, όλα δουλεύουν για αυτό και με μπούσουλα αυτό. Το πρόσεξαν άλλωστε και στα «Σεζάρ», στο που έστρεψαν την προσοχή.