Το «απρόβλεπτο» είναι η λέξη που ταιριάζει στην ταινία και κατεπέκταση στον δημιουργό της , τον ΣΤΗΒΕΝ ΣΠΗΛΜΠΕΡΓΚ. Διότι βλέπουμε άλλο έργο από εκείνο που νομίζαμε ότι θα δούμε.
Ιστορικό φιλμ, δικής του ματιάς, μοντέρνας, μας έρχεται από την ΑΥΣΤΡΙΑ, η οποία το έχει περι πολλού, το έχει υποβάλλει για το ΔΙΕΘΝΕΣ OSCAR, το έχουμε ΥΠΟΨΗΦΙΟ και στην ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΚΑΔΗΜΙΑ για την ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΤΑΙΝΙΑ, την ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ( Μαρία Κρόϋτσερ) και ΕΡΜΗΝΕΙΑ(ΒΙΚΥ ΚΡΙΠΣ)
Αν και διαφημίζεται ως ταινία του «Netflix», εδώ κυκλοφορεί κανονικά στις αίθουσες κι όχι στη γνωστή πλατφόρμα.
Ας μου επιτραπεί να ξεκινήσω από ένα διαχωρισμό εννοιών που προκαλεί σύγχυση σε πολλούς. Το «ΠΟΛΕΜΙΚΟ» είναι ΕΙΔΟΣ. Το «ΑΝΤΙΠΟΛΕΜΙΚΟ» είναι ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ. Αντιπολεμικό, μπορεί να έχουμε και σε κωμωδία και σε δράμα και σε μελό και σε μιούζικαλ και σε όλα τα είδη. Ακόμα και σε μονοσάλονο αστικό δράμα-Τρανό παράδειγμα η «ΦΡΟΥΡΑ ΣΤΟ ΡΗΝΟ» από το θεατρικό έργο της Λίλιαν Χέλμαν. Το «Πολεμικό» είναι είδος. Είναι το έργο που διαδραματίζεται σε μέτωπο πολέμου, κυριαρχούν οι μάχες. Αυτό δεν εμποδίζει τις μάχες να αποκτούν περιεχόμενο και δραματικό χαρακτήρα, ανάλογα με το ποιοι είναι οι χαρακτήρες που πολεμούν. Το να είναι αντιπολεμικό το περιεχόμενο δεν καταργεί το πολεμικό είδος στο οποίο εντάσσεται το αντιπολεμικό μήνυμα. Συνεπώς για να ορίσουμε το «Ουδέν νεώτερον από το δυτικόν μέτωπον» έχουμε να το συστήσουμε ως ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΦΙΛΜ ΑΝΤΙΠΟΛΕΜΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ.
Ο θάνατος χώρισε το 2018 τους δυο αδελφούς θρύλους της ιταλικής , καλλιτεχνικής κινηματογραφίας, τους ΑΔΕΛΦΟΥΣ ΤΑΒΙΑΝΙ που έκαναν του κόσμου τα πράγματα ως αναπόσπαστο δίδυμο…Και φέτος, ο ΠΑΟΛΟ αποφάσισε να κάνει το βήμα, να κάνει μόνος του ταινία και να την αφιερώσει στον αδελφό του.
Για την ταινία αυτή εκ ΔΑΝΙΑΣ έγραψα πολλά πράγματα, στη διάρκεια της διαδρομής της. Πρώτα όταν την είχαμε στα ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ, στα βραβεία δηλαδη της Ευρωπαικής Ακαδημίας Κινηματογραφου, από τα οποία και θα αρχίσω χρονολογικά, και θα φτάσω ως τα Οσκαρ μια και βρέθηκε να είναι υποψηφια σε τρεις κατηγορίες, όπου η κάθε μία εκπροσωπούσε κι άλλο είδος: ΚΙΝΟΥΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΟ,ΝΤΟΚΥΜΑΝΤΕΡ, ΔΙΕΘΝΗΣ ΤΑΙΝΙΑ.
Η ταινία σαρώνει παντού. Και στην Ελλάδα. Κι ανήκει σε ένα είδος το οποίο , επίσης, πηγαίνει σαρωτικά. Αρα, είμαστε ενώπιον φαινομένου κι αν δεν θέλουμε να γίνουμε δεινόσαυροι, οφείλουμε τουλάχιστον να το κοιτάξουμε.
Δικό της είναι το έργο, με την έννοια ότι στηρίζεται όλο πάνω της, στην ακτινοβολούσα προσωπικότητα της η οποία δείχνει εμπλουτισμένη από όλα αυτά τα είδη από τα οποία έχει περάσει.
Κι η υποβολή της χώρας φέρει την υπογραφή ΓΕΡΖΥ ΣΚΟΛΙΜΟΦΣΚΙ, ενός σκηνοθέτη βετεράνου κι εκ των καλυτέρων που έβγαλε η χώρα αυτή αλλά κι εκ των πλέον ταλαιπωρημένων από το παλαιό καθεστώς, από τους πρώτους, μετά τον Ρομάν Πολάνσκι , που είχαν επιλέξει οριστικά τη Δύση. Κι ο οποίος νομίζαμε ότι πλέον είχε αποσυρθεί. Μια κι είχαμε καιρό να μάθουμε κινηματογραφικά νέα του. Και ξαφνικά , έρχεται και δηλώνει «ΠΑΡΩΝ», υπό τη σημαία της χώρας του και ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΑΚΜΑΙΟΣ
Με ταινία του ΠΑΡΚ ΤΣΑΝ-ΓΟΥΚ κατεβαίνει η ΝΟΤΙΟΣ ΚΟΡΕΑ στα επερχόμενα Oscar, με την ταινία αυτή που προβάλλεται στις αθηναϊκές αίθουσες.
Ή ένα….. «Whοdounit» , όπως αποκαλούν τις σκοτεινές αστυνομικές κωμωδίες βρετανικού τύπου οι καλησπεράκηδες της 12ης μεσημβρινής.
Για την ταινία αυτή είχα κάνει εκτενή αφιερώματα, στο ετήσιο οσκαρικό , μακράς διαρκείας αφιέρωμα του PANTIMO.GR
Η ταινία ήταν υποψήφια σε τέσσερις κατηγορίες και στην κάθε μία είχα κάνει το ανάλογο ζουμ, στο επίτευγμα για το οποίο η ταινία είχε προταθεί.
Αυτό επειδή έχω διαβάσει «τέρατα» για την ταινία του ΡΟΜΑΙΝ ΓΑΒΡΑ όπου σαν να του λένε οι λογοκριτές του πως για να κάνεις ταινία για την κατάσταση στα γαλλικά προάστια του μίσους και των κονωνικο-φυλετικο-θρησκευτικών αντιθέσεων, πρέπει να «αντιγράψεις» το «Μίσος» του Κασοβιτς. Αλλο τρόπο οι λογοκριτες που νομίζουν ότι είναι κριτικοί δεν έχουν να του υποδείξουν. Κι αν ο Ρομαιν Γαβρας με τη σειρά του φανεί τόσο ανόητος κι ακούσει αυτά που του λένε οι κριτικοί- όπως έκαναν στην Ελλάδα κάποιοι που άφησαν να τους πάρουν στο λαιμό τους- τότε θα τον συγκρίνουν με τον Κασοβίτς και θα τον πουν από πάνω κι αντιγραφέα κι ότι αυτά τα έχει κάνει ο Κασοβίτς πριν περίπου 30 χρονια..Παρά κάτι…Κλπ, κλπ
Ξεκινώ, από αυτή τη διευκρίνιση διότι όταν πάμε να δούμε ένα έργο και να γράψουμε για αυτό, αρχίζουμε από την ταυτότητα του. Και το συγκεκριμένο φιλμ μας το λέει εξ αρχής ότι βασίζεται σε μυθιστόρημα. Με ηρωίδα την Μαίριλυν Μονρόε κι όχι μια συγκεκριμένη βιογραφία.
Ένα έργο, τελικώς, ανάλαφρο είναι αυτό που κέρδισε τον «ΧΡΥΣΟ ΦΟΙΝΙΚΑ» στο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΝΝΩΝ 2022, που είναι κι ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ Χρυσός Φοίνικας του Σουηδού ΡΟΥΜΠΕΝ ΕΣΤΛΟΥΝΤ, ενώ δεν πήραν ποτέ πρώτο ούτε ο Μπέργκμαν ούτε ο Ταρκόφσκι ούτε ο Κιζλόφσκι ούτε ο Μπερτολούτσι ούτε κανένας από τη «νουβέλ βαγκ»..Το αναφέρω επειδή υποτίθεται ότι στα Φεστιβαλ , με πρώτες τα Κάννες που επαίρονται για τις κατά καιρούς ανακαλύψεις τους, αναζητούν πρώτα το Δημιουργό, τον auteur κι ύστερα το έργο. Όχι βέβαια με τον τρόπο που το έθετε ο ΤΖΩΡΤΖ ΜΠΕΡΝΑΡΝΤ ΣΩ κι απαιτούσε συνέπεια των δυο αυτών μεταξύ τους, του Δημιουργού και του χαρακτήρα του ως αναπόσπαστο κομμάτι του έργου του..Όμως το τοποθετούσε διαφορετικά.
…..Κι οχι σκέτο, «Η γοητεία των Σταρ» , που είναι δεδομένο.
Ο τίτλος είναι ενδεικτικός του τι συμβαίνει με αυτή την ταινία, τόσο με την ίδια απέναντι στον εαυτό της όσο και με τους θεωρητικο-κριτικούς και δή εκείνους τους περί auteur που προσπερνούν ή αγνοούν τα είδη και τους κανόνες τους.
Θέλουν να «θάψουν» την ταινία, δεν έχουν, όμως, τη δέουσα κατάρτιση σύν το γεγονός ότι η ταινία δεν δίνει βάσεις για θάψιμο, και καταφεύγουν στο βιβλίο. Κι εκεί αποθεώνεται αυτή η έλλειψη κατάρτισης αφού μπλέκει βιβλίο με ταινία, τα οποία είναι ανόμοια πράγματα ώστε να συγκρίνονται μεταξύ τους. Απλώς, αυτό καλλιεργείται στο κοινό από δημοσιεύματα κι η εύκολη απόρριψη είναι πάντα ότι η ταινία κατέστρεψε το βιβλίο
Η περίπτωση αφορά στον Ιρανό ΑΣΓΚΑΡ ΦΑΡΑΝΤΙ, ο οποίος είναι περίπτωση. Είναι αυτό που λέμε Σεναριογράφος-Σκηνοθέτης κι ανήκει σε μια κατηγορία διαφορετική από τις άλλες πολλές της έννοιας σκηνοθέτης.
Από την αγαπημένη δική μας καλλιτέχνιδα του τραγουδιού, την ΑΡΛΕΤΑ, θα ξεκινήσω και θα σταθώ αρκετά σε αυτό διότι το ίδιο κάνει κι η ταινία. Για μας είναι τιμή να βλέπουμε μια ιταλική ταινία κι όχι όποια κι όποια αλλά του ΤΖΑΝΙ ΑΜΕΛΙΟ- θα τα πω παρακάτω και για αυτόν-κι οι τίτλοι να σε ξαφνιάζουν…Ξεκινούν με το τραγούδι της αξέχαστης «μια φορά θυμάμαι μ’ αγαπούσες»…, ο θεατής αποσβολώνεται , και βλέπει να παίζει ΟΛΟΚΛΗΡΟ το τραγούδι όσο διαρκούν οι τίτλοι αρχής. Οι οποίοι είναι καμωμένοι με τον πολύ παλιό κι «ορθόδοξο» τρόπο, να είναι σε ένα πλαίσιο, να τους συνοδεύει μουσικό θέμα κι ύστερα να αρχίζει η ταινία.