Ο ΡΟΜΠΕΡΤ ΜΠΕΝΤΟΝ ,που έφυγε από τη ζωή πριν λιγες μέρες, ήταν από τους κύριους εκπροσωπους αυτης της συγκεκριμμένης κατηγορίας. Του ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΥ-ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ.
Κι ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ που σέβεται και τα δύο και παίρνει τη διάκριση που του αναλογεί
Εργο προβληματισμού, ερωτημάτων και σκέψεων είναι το «ΝΑΧΤΛΑΝΤ» του Γερμανού συγγραφέα ΜΑΡΙΟΥΣ ΦΟΝ ΜΑΓΙΕΝΜΠΟΥΡΓΚ, που παίζεται στο θέατρο «Αποθήκη», στου Ψυρρή, σε σκηνοθεσία ΝΙΚΟΡΕΣΤΗ ΧΑΝΙΩΤΑΚΗ με πολύ καλό θίασο-θα τους αναφέρω στην ωρα τους
Είναι ένα πολύ ταλαιπωρημένο έργο, σχεδόν απόκληρο, σχεδόν εξόριστο που αν και γύρισαν κι επαναπατρίστηκαν ολοι οι εκούσια ή ακούσια «φυγαδευθέντες», η κωμωδία αυτή των ΑΛΕΚΟΥ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ και ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, μια φορά μόνο παίχτηκε, έγινε μακελειό, την κυνηγήσαν κι η ΔΕΞΙΑ κι η ΑΡΙΣΤΕΡΑ κι έμεινε μόνος του ο ΚΥΡ-ΠΑΝΤΕΛΗΣ κι οι γεννήτορες του, ο ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΣ με τον ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟ να βλέπουν ότι ένα πνευματικό παιδί που γέννησαν δεν θα το ξαναδούν στη Σκηνή, θα πεθάνουν κι αυτό θα είναι ακόμα στην ΕΞΟΡΙΑ. Επιτέλους, η ΑΜΝΗΣΤΕΙΑ μπόρεσε να γίνει πράξη και για τον «Κυρ-Παντελή» και το 2024 ήταν η χρονιά που ξαναπήρε την ιθαγένεια του και γύρισε στα πάτρια εδάφη.
Εργο που προβληματίζει είναι η «ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ» του ΤΖΩΝ ΠΑΤΡΙΚ ΣΑΝΛΕΫ , την οποία ξέρουμε οι πολλοί από τον κινηματογράφο με τις μνημειώδεις ερμηνείες της Μέρυλ Στρηπ, του Φίλιπ Σέϋμουρ Χόφμαν, της Εϊμυ Ανταμς και της Βαϊόλα Ντέηβις, που ήταν κι οι 4 υποψήφιοι για το Oscar. Ωστόσο να τονίσω ότι το έργο είναι ΘΕΑΤΡΙΚΟ που μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο. Δεν είναι σαν κάτι άλλες περιπτώσεις που μας κατακλύζουν όταν παίρνουν κινηματογραφικά έργα και τα μετατρέπουν ο ίδιοι οι θίασοι σε θέατρο με λίγο πασπάλισμα κι από κάποια πιθανή λογοτεχνική καταβολή.
Είναι άραγε μια σκέτη «διαμαρτυρία» ο μονόλογος «18/9» που είδαμε σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στο «Ιδρυμα Κακογιάννης»; Όχι, ειναι κάτι πολύ παραπάνω. Κι από διαμαρτυρία κι από πολιτική παρέμβαση είναι πολύ παραπάνω επειδή περιλαμβάνει όλα αυτά μαζί και πάει και παραπέρα. Ναι, είναι μια κραυγή γύρω από τη δολοφονία του ΠΑΥΛΟΥ ΦΥΣΣΑ και την άνοδο της «Χρυσής Αυγής» με τα γνωστα επακόλουθα
Είναι ό,τι αποκόμισα από την παράσταση του έργου-μονολόγου «ΤΟ ΠΙΟ ΟΜΟΡΦΟ ΣΩΜΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΒΡΕΘΕΙ ΠΟΤΕ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΜΕΡΟΣ» του Καταλανού συγγραφέα ΖΟΥΖΕΠ ΜΑΡΙΑ ΜΙΡΟ στο θέατρο «ΘΗΣΕΙΟ» που παρακολούθησα πρόσφατα ένα βράδυ.
Και μόνο που το διαβάζει κανείς αυτό στον τίτλο, κάπως «σφίγγεται». «Η διαχείριση της απώλειας». Και «του θανάτου» ,θα τολμούσα.
Καταρχάς, να ξεκινήσω από τον τίτλο και να πω ότι ΑΡΙΣΤΑ έπραξε η ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ ως σκηνοθέτης αλλά και μεταφραστής του έργου και της παράστασης, που τον κράτησε στα αγγλικά. Διότι δεν προσδιορίζεται άρθρο. Αρα, δεν προσδιορίζεται και φύλο. Κι από εδώ ξεκινά η πεμπτουσία του έργου.
Από τις ωραιότερες παραστάσεις που έχω δει φέτος, είναι οι «ΤΡΕΙΣ ΨΗΛΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ» του ΕΝΤΟΥΑΡΝΤ ΑΛΜΠΗ στο ΔΗΜΟΤΙΚΟ του ΠΕΙΡΑΙΑ, το ΟΜΟΡΦΟΤΕΡΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ με διαφορά από το αμέσως επόμενο , που είναι το Εθνικό.
Ως σκηνικό παιχνίδι στήνεται κι ως τέτοιο εξελίσσεται μέχρις ενός σημείου, το έργο του Γαλλο-Φλαμανδου ΕΡΙΚ-ΕΜΑΝΟΥΕΛ ΣΜΙΤ «ΑΙΝΙΓΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ» που παίζεται στο θέατρο «Βεάκη» με τον ΓΙΑΝΝΗ ΜΠΕΖΟ και τον ΠΥΓΜΑΛΙΩΝΑ ΔΑΔΑΚΑΡΙΔΗ, ο οποίος συνυπογράφει και τη σκηνοθεσία μαζί με τον ΣΩΤΗΡΗ ΤΣΑΦΟΥΛΙΑ
Εξαιρετικά ενδιαφέρον έργο είναι το «THE HUMANS» του ΣΤΗΒΕΝ ΚΑΡΑΜ που πήρε το «ΤΟΝΥ» καλύτερου θεατρικού έργου προ ετών και παίζεται στο θέατρο «Μουσούρη» της Πλατείας Καρύτση.
Επειδή το έργο είναι Σκωτσέζου συγγραφέα, του ΑΝΤΟΝΙ ΝΙΛΣΟΝ αλλά τώρα ανεβάζεται επισήμως (κι όχι απατεωνίστικα) ελληνοποιημένο. Στο «νεοσύστατο» ΘΕΑΤΡΟ «ΝΟΥΣ», που είναι ο πρώην κινηματογράφος «Ιλιον» στην οδό Τροίας , σχεδόν γωνία με Πατησίων.
Και του πάει εξαιρετικά η ελληνοποίηση.
Υπότιτλος : ΤΟ ΧΑΡΜΑ ΤΗΣ «ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗΣ»
Για τον ΑΡΘΟΥΡ ΜΙΛΛΕΡ έχω διατυπώσει θέση, πως είναι ο αγαπημένος μου μεταπολεμικός συγγραφέας, όπως στην προγενέστερη περίοδο έχω τον Ιψεν, το Πιραντέλο και τον Σω .
Αυτό που με συγκλονίζει στα έργα του Μίλερ είναι η έντονη κοινωνική αναφορά ως πλαίσιο κι ο Ανθρωπος στη μέση όπου το πλαίσιο καθορίζει την πορεία του κι ο ίδιος προσπαθεί με τη σειρά του να παρέμβη σε αυτό το πλαίσιο. Συνήθως, του κάκου… Ενίοτε και..εις μάτην.
Ο Νορβηγός ΕΡΡΙΚΟΣ (ή ΧΕΝΡΙΚ) ΙΨΕΝ είναι ο συγγραφέας που λάτρεψα. Για το περιεχόμενο και τη δομή του, για το βάσανο της ΑΠΟΛΥΤΗΣ Αλήθειας. Οι άλλοι δύο είναι ο ΛΟΥΙΤΖΙ ΠΙΡΑΝΤΕΛΟ για το ακριβώς ανάποδο, την υποκειμενικότητα της Αλήθειας κι ο τρίτος είναι ο ΜΠΕΡΝΑΡNΤ ΣΩ απλά για τη ΜΕΓΑΛΟΦΥΙΑ ΤΟΥ. Κι από τους μεταπολεμικούς ο ΑΡΘΟΥΡ ΜΙΛΕΡ για τη σφαιρικότητα και την κοινωνικοποίηση του δράματος.
Κι αυτό είναι η «φάρσα». Τη βάζω σε εισαγωγικά τη λέξη επειδή ενίοτε κακοποιείται και παρεξηγείται. Κι όμως είναι ένα ΕΙΔΟΣ κι αυτή, απαιτητικό και θέλει τους μαστόρους . Συν ότι είναι ένα είδος που το αγαπάει πολύ το κοινό. ΟΙ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ-ΡΕΠΠΑΣ ή ΡΕΠΠΑΣ-ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ βρίσκονται σε καλή ώρα. Με δεδομένο ότι είναι κάτοχοι του είδους.
Ο ΚΑΡΟΛΟΣ ΚΟΥΝ έλεγε πως «δεν γίνεται να υπάρξει ελληνικό θέατρο χωρίς ελληνικό έργο». Γι αυτό το λόγο, παράλληλα με τις πρωτοπόρες εισαγωγές του, έψαχνε κι εύρισκε κι ανέβαζε, Ελληνες συγγραφείς. Ο «ΚΩΛΟΚΑΙΡΟΣ» του ΑΝΤΩΝΗ ΤΣΙΟΤΣΙΟΠΟΥΛΟΥ είναι ένα τέτοιο έργο. Ένα από εκείνα που δηλώνουν το ελληνικό θέατρο μέσα κι από έργα κι όχι μόνο από παραστάσεις.
Αφορά στη συνεύρεση επί Σκηνής της ΛΥΔΙΑΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΥ και της ΚΑΙΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ. Δύο ηθοποιών διαφορετικής ιδιοσυγκρασίας και είδους.
«ΠΟΙΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ».. Την είπε προσδιοριστικά για το έργο του ΤΑΚΗ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ, του ρομαντικού, μοναχικού , κινηματογραφικού οραματιστή της Θεσσαλονίκης, ο φίλος του και συνεργάτης του ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΡΟΥΧΟΣ. Ο οποίος προλόγισε, κατά κάποιο τρόπο ,την ταινία του σκηνοθέτη «ΡΟΜΑΝΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ», μαζί με έναν άλλο συνάδελφο και φίλο και συνεργάτη του σκηνοθέτη, τον ΜΑΡΚΟ ΧΟΛΕΒΑ