Κι έτσι και το πάρει η πέμπτη, αυτή δηλαδή που δεν συνοδεύεται από υποψηφιότητα στη Σκηνοθεσία, τότε θα είναι σαν μια ολόκληρη Κινηματογραφία των 9.000 περίπου εκπροσώπων, να δίνει ύψιστη «σκηνοθετική» αναγνώριση στη Φωτογραφία, κάτι που πολλοί δεν θα θελήσουν  κάτι τέτοιο να συμβεί. Και πρώτοι από όλους οι Σκηνοθέτες…

Πάμε λοιπόν να δούμε τις φετινές υποψηφιότητες ώστε να κατανοήσετε και καλύτερα τον πρόλογο.

ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ

1. «Ο ΙΡΛΑΝΔΟΣ» (The Irishman)- Ροντρίγκο Πριέτο

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Τρίτη του υποψηφιότητα, χωρίς νίκη. Είχε προταθεί το 2006 για «Το μυστικό του Brokeback Mountain» και το 2017 για την «Σιωπή», στην οποία είχε ξανασυνεργαστεί με τον Σκορσέζε.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Η όψη κι η κάμερα. Ώστε να επιτευχθεί η σκηνοθετική οδηγία του Μάρτιν Σκορσέζε περί ενός γερασμένου, κουρασμένου, νωχελικού λόγω ηλικιών ηρώων, γκανγκστερικού έπους. Η κάμερα «αργή» ώστε να διευκολυνθεί η μοντέζ  Θέλμα Σουνμέηκερ να βγάλει τη νωχέλεια και το γεροντικό «σύρσιμο» ως ρυθμό. Η όψη, «άχρωμη». Θαυμάσια συνεργασία- συνεννόηση του Πριέτο με τον Διευθυντή Σκηνογραφίας (τον «Production Designer»- όχι «Σχεδιαστή Παραγωγής» βρε παιδιά, για όνομα του Θεού, τι κινηματογραφικά ελληνικά είναι αυτά!, μάθετε τις ιδιότητες-ειδικότητες και μη μεταφράζετε αλα  google), τον Μπομπ Σω, που επέλεξε κι όρισε το χρώμα, χρώματα μουντά, «σκοτωμένα», ώστε να τα φωτίσει καταλλήλως ο διευθυντής φωτογραφίας και να βγάλει την ατμόσφαιρα- σκηνοθετική γραμμή. Φωτισμοί στους οποίου ο Πριέτο, τουλάχιστον στη μεξικάνικη περίοδο του, ειδικεύεται κι είναι πολύ πιθανόν να του ζήτησε ο Σκορσέζε φωτισμούς ψυχρούς αλά «Amores peros»

2. «JOKER»- Λώρενς Σερ

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Φυσικά και δεν έχει καμία εκ πρώτης όψεως σχέση με τις άλλες φωτογραφίες του Σερ, όπως δεν έχει άλλωστε κι η ταινία αυτή του σκηνοθέτη Τοντ Φιλιπς καμία σχέση με τις άλλες του. Τα «Hangover» κλπ… Διότι η συνεργασία των δύο καλλιτεχνών κρατάει χρόνια. Και φυσικά δεν έχει σχέση με καμία φωτογραφία από «Batman» και να σκεφτεί κανείς ότι κάποιες από εκείνες τις ταινίες είχαν προταθεί για Οσκαρ φωτογραφίας, από άλλους διευθυντές φωτογραφίας. Ναι, ήταν φωτογραφίες σύνθετων φωτισμών, αισθητικής κόμικς, χρώματα σκοτεινού παραμυθιού. Εδώ, η διαφοροποίηση του «Joker» από τους «Batman» κι η μετατροπή του ήρωα σε καθημερινό διαταραγμένο άνθρωπο  κι η αποστολή της ταινίας που μέσα από την κινηματογραφική (και ψυχαγωγική) συναρπαστικότητα, λειτούργησε κι ως κοινωνική καταγγελία εξού κι η παγκόσμια σαρωτική επιτυχία της, ήθελε άλλη όψη. Η όψη αυτή ήταν πρώτιστο ζητούμενο από τον σκηνοθέτη Τοντ Φιλιπς ώστε ο θεατής να μπαίνει απευθείας στο κλίμα της ταινίας που θα δει. Κι ο ΛOΡΕΝΣ ΣΕΡ, ο διευθυντής φωτογραφίας, δεν την φώτισε σαν Γκοθαμ Σίτυ του «Batman» αλλά κάτι σαν Νέα Υόρκη του εγκλήματος και της παρανομίας, με μια αισθητική παρόμοια σαν κι εκείνη του Οουεν Ρόιζμαν στο «Ο άνθρωπος από τη Γαλλία» του Ουίλιαμ Φρήντκιν. Και μέσα εκεί φυσικά να χωράνε και τα όποια παράταιρα. Οι φωτισμοί είναι σκληροί, ρεαλιστικού ύφους, σαν μιας κοινωνικής, αστυνομικής ταινίας που διαδραματίζεται στο Μανχάταν.

3. «Ο ΦΑΡΟΣ» (The lighthouse)- Τζάριν Μπλάσκε

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Είναι η ταινία που λέγαμε στον πρόλογο ότι προτάθηκε η φωτογραφία κι όχι κι η σκηνοθεσία. Για την ακρίβεια, από όλή την ταινία προτάθηκε ΜΟΝΟ η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ. Είναι η μαυρόασπρη της πεντάδας κι εδώ έχουμε ένα αποτέλεσμα το οποίο δεν περιγράφεται. Η παράξενη αισθητική της ταινίας, αυτός ο κλειστοφοβικός φάρος έχουν φωτιστεί με τέτοια μαεστρία και με τέτοια σύνθεση  από τον διευθυντή φωτογραφίας ώστε αυτό όλο που μένει σαν αίσθηση, είναι αυτός ο μαυρόασπρος εφιάλτης που συνθέτει η φωτογραφία. Αριστοτέχνης του χειρισμού των φωτισμών, το μεγαλύτερο μέρος διαδραματίζεται στο εσωτερικό, άρα εκεί  η σύνθεση είναι κάτι το άπιαστο αλλά μεταφέρει αυτή την αίσθηση κι όταν έρχεται αντιμέτωπος με το φυσικό φως και δη της μέρας που την κάνει πιο παγερή από όσο φανταζόμαστε. Επιπλέον, με τις συνθέσεις του πετυχαίνει και «ξεγελά» και περί ηθοποιίας, έτσι όπως φωτίζει μέσα σε αυτό το μισοφωτισμένο χάος τον Ρόμπερτ Πάτισον ή τα κοντινά που κάνει στον Γουίλεμ Νταφόου, του μεταβάλει το πρόσωπο σε γρανίτη την ώρα που λέει σεναριακές αρλούμπες, διαλόγους και μονόλογους «σαιξπηρικούς»..Κι ο Νταφό, χωρίς να έχει επί της ουσίας ξεκάθαρο χαρακτήρα, με αυτό πρόσωπο φωτισμένο έτσι από τον Μπλάσκε  αποκτά άλλες διαστάσεις. Όπως κι ο Πάτισον τον οποίο ποτέ δεν έχουμε ξαναδεί έτσι.

4. «1917»- Ρότζερ Ντήκινς

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Καθυστέρησε να  πάρει το ΟΣΚΑΡ ο κορυφαίος διευθυντής φωτογραφίας ΡΟΤΖΕΡ ΝΤΗΚΙΝΣ, το πήρε με την 14^η υποψηφιότητα του , για το «BLADE RUNNER 2049», το 2018, αλλά από ό,τι φαίνεται με την 15^η φετινή υποψηφιότητα πάει να χτυπήσει και το δεύτερο…

Οι χωρίς νίκη υποψηφιότητες του ήταν: «Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ» (1995), «Fargo» (1997), «Kundun» (1998), «Ω! Αδελφέ που είσαι;» (2001), «Ο άνθρωπος που δεν ήταν εκεί» (2002), «Η δολοφονία του Τζέσε Τζέημς από τον δειλό Ρόμπερτ Φορντ» και «Καμιά πατρίδα για τους μελλοθάνατους» (αμφότερες το 2008), «Σφραγισμένα χείλη» σε συνεργασία με τον Κρις Μέντζες, 2009), «Αληθινό θράσος» (2011), «Skyfall» (2013), «Prisoners» (2014), «Ο αλύγιστος» (Unbroken) (2015), «Sicario» (2016)

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ:  Τι έχει κάνει ο άνθρωπος! Με την αίσθηση-ψευδαίσθηση του μονοπλάνου. Πρώτα από όλα αν μία από τις πέντε εξεταζόμενες φωτογραφίες μιλά για υποδειγματική συνεργασία Σκηνοθέτη- Διευθυντή Φωτογραφίας είναι αυτή. Είναι το δεξί χέρι του σκηνοθέτη και χωρίς αυτόν ο σκηνοθέτης δεν πετυχαίνει το στοίχημα του. Ο Ρότζερ Ντίκινς διδάσκει κίνηση κάμερας και πως αυτή ελίσσεται μέσα στην ιστορία, μέσα στην υπόθεση, πως δίνει τις δυνατότητες αίσθησης μονοπλάνου και συγχρόνως πως φωτίζει αυτά που θα δείξει η κάμερα του υποτιθέμενου μονοπλάνου, τα οποία αλλάζουν χρόνο, τόπο, μετεωρολογικές καταστάσεις. Μια πολύ μεγάλη, πολύτιμη δουλειά. Και θα πρέπει να ήταν και πολύ κοπιαστική.

5.  «ΚΑΠΟΤΕ ΣΤΟ ΧΟΛΥΓΟΥΝΤ» (Once upon a time…in Hollywood)- Ρόμπερτ Ρίτσαρντσον

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: ΤΡΙΑ ΟΣΚΑΡ έχει πάρει ο μεγάλος αυτός διευθυντής φωτογραφίας, ένα με τον Ολιβερ Στόουν για το «JFK» το 1992 και δύο με τον Μάρτιν Σκορσέζε, για το «AVIATOR» το 2005 και για το «HUGO» το 2012. Μόνο με τον Ταραντίνο δεν έχει πάρει που είναι ο τρίτος βασικός σκηνοθέτης της καριέρας του. Η φετινή είναι η 10^Η υποψηφιότητα του.

Εχει προταθεί, χωρίς νίκη, για τα φιλμ «Platoon» (1987), «Γεννημένος την 4^η Ιουλίου» (1990), «Χιόνι πάνω στους κέδρους» (2000), «Αδοξοι μπάσταρδοι» (2010), «Τζάγκο ο τιμωρός» (2013), «Οι μισητοί 8» (2016)

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Το φως του Λος Αντζελες. Της μέρας και της νύχτας. Κι οι εσωτερικοί χώροι που έρχονται ως λογική συνέχεια έτσι όπως είναι φωτισμένοι. Η αίσθηση ότι είσαι στο L.A κι η κάμερα που αναλαμβάνει να στήσει μαεστρικά τα διάφορα «κόλπα» του Ταραντίνο, να του στήσει τις σεκανς διαρκείας και να τις φωτίσει ομοιόμορφα από διαφορετικές γωνιές λήψης καθώς αλλάζει θέση αλλά ποιος το λογαριάζει, ποιος προλαβαίνει να το αντιληφθεί. Και ξαναστήνει φωτισμούς από την αρχή για την έτερη γωνία,κ ι όλο αυτό είναι ένα πανέμορφο μάθημα Κινηματογράφου του τομέα Διεύθυνση Φωτογραφίας.  

ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ: Το.. αγόρι του «17» (για να παραφράσουμε την ταινία του Πέτρου Λύκα με την Σοφία Ρούμπου). Το εν λόγω «αγόρι» είναι ο Ντήκινς.. Για τους λόγους που ανέφερα. Κι αν θέλουμε να του βρούμε ανταγωνιστή, μόνο στο αντίπαλο δέος θα μπορούσαμε να κοιτάξουμε, εκεί που ο διευθυντής φωτογραφίας παλεύει μόνος του, με ένα τέλειο αισθητικό αποτέλεσμα, κι εννοώ τον «Φάρο», από αυτά που μόνο η Ακαδημία μπορεί κι επισημαίνει. Ωστόσο, θα έλεγα να μείνουμε στο «1917». Κι αν πέσουμε έξω, ε, τότε, κι η αποτυχία είναι υπαρξιακό μας δικαίωμα.