Από το Σενάριο εκπορεύονται ΤΑ ΠΑΝΤΑ, όλες οι ειδικότητες πάνω σε αυτό θα δουλέψουν, ή με βάση αυτό, αρχίζοντας και καταλήγοντας στον σκηνοθέτη , ο οποίος αν δεν έχει σενάριο, τι θα σκηνοθετήσει;
Από το Σενάριο θα εισηγηθεί το χρώμα της ταινίας ο Υπεύθυνος Σκηνογραφίας, από το Σενάριο θα πάρουν τους ρόλους οι ηθοποιοί, από το σενάριο θα δουν τους χαρακτήρες οι ενδυματολόγοι ώστε να τους ντύσουν σύμφωνα με τις επιταγές του αλλά κι οι Σκηνογράφοι στο να ξέρουν ποιος είναι ο χαρακτήρας ‘ώστε να του φτιάξουν ανάλογα το χώρο που κινείται… Μέχρι και το Μοντάζ επηρεάζεται κι υπάρχουν σενάρια που γράφονται με τη Λογική του Μοντάζ κατά νου κι υπάρχει κι Εδρα Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Αμερική το αντικείμενο της οποίας είναι «Η ΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥ ΜΟΝΤΑΖ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ»
Το Σενάριο είναι το Θέμα (στις προχωρημένες Σχολές οι σπουδαστές καλούνται να απαντήσουν ΜΟΝΟΛΕΚΤΙΚΑ για το ποιο είναι το θέμα του κάθε έργου), είναι η υπόθεση που αντλείται από αυτό, είναι οι χαρακτήρες που κινούν την υπόθεση και κινούνται αναλόγως κι εκείνοι από αυτήν, είναι οι διάλογοι, είναι η δομή του έργου, είναι το τρίπτυχο ΔΕΣΗ-ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ-ΛΥΣΗ. Στο πρώτο παίρνουμε πληροφορίες για τον κεντρικό ήρωα, στο δεύτερο μπαίνουμε στην υπόθεση μαζί με τον συστημένο σε εμάς ήρωα, στο τρίτο οδηγούμαστε στην κάθαρση που θα επέλθει ή με τη δικαίωση ή με την τιμωρία του ήρωα. Κι ανάλογα με τη «μοίρα» που του επιφυλάσσει ο σεναριογράφο θα είναι κι η δομή των εμποδίων.
Υπάρχουν σενάρια προσωποκεντρικά, υπάρχουν σενάρια ομαδικά, σε όλα αυτά καλούμαστε να βρούμε τον κεντρικό ήρωα και να παρακολουθήσουμε τα εμπόδια που του βάζει ο σεναριογράφος στο να φτάσει στον σκοπό για τον οποίο τον έχει πλάσει κι από εκεί δομείται η πλοκή.
Αυτά είναι γενικοί κανόνες και ισχύουν για όλα τα σενάρια. Στο ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ που εξετάζουμε εδώ, μετρά και το στοιχείο της επινόησης της ιστορίας, ακόμα κι αν προέρχεται από αληθινό περιστατικό.
Πάμε να εξετάσουμε τα πέντε φετινά ΣΕΝΑΡΙΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΑ που ξεχώρισαν , από τους ίδιους τους Σεναριογράφους της Κινηματογραφικής Ακαδημίας. Και το καθένα θα μας δώσει επιπλέον ευκαιρίες για περαιτέρω μυήσεις στα περί σεναρίου..
ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ
- Ο ΙΟΥΔΑΣ ΚΙ Ο ΜΑΥΡΟΣ ΜΕΣΙΑΣ (Judas and the Black Messiah)- Γουιλ Μπέρσον, Σακα Κινγκ, στο story συνεργάστηκαν μαζί τους οι Κέννυ και Κηθ Λούκας
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα και για τους τέσσερις, όπου ο ένας εξ αυτών, ο Σακα Κινγκ, είναι κι ο σκηνοθέτης ταινίας
ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Θέμα: Η Προδοσία. Αντλείται από αληθινό γεγονός. Όταν ένας στην οργάνωση «Μαύροι Πάνθηρες» , χρησιμοποιήθηκε από τον ρατσιστή Εντγκαρ Τζ Χούβερ του FBI ως «καρφί» , μέσα στην οργάνωση. Τον τύπο τον είχαν συλλάβει για ποινικά και τον χρησιμοποίησαν για φυλετικά. Δεν είναι όμως η ιστορία του συγκεκριμένου τύπου αλλά της συγκεκριμένης ομάδας και πως εμβολίστηκε από τον Χούβερ
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ. Εσπαγα το κεφάλι μου να βρώ ποιος είναι ο κεντρικός ήρωας της ιστορίας διότι ούτε ο ρόλος του καταδότη αλλά ούτε κι ο ρόλος του «Αγίου» των Πανθήρων, είχαν τέτοια θέση.. Μελέτησα πολύ για να καταλάβω ότι κεντρικός ήρωας της ιστορίας τελικά ήταν η οργάνωση, η συγκεκριμένη των «Μαύρων Πανθήρων έτσι όπως την είχε δομήσει το σενάριο, το οποίο είναι αρχιτεκτονικό επίτευγμα στο πως οι δύο γεροί ρόλοι ενέχουν, αμφότεροι, θέση «supporting». Στηρίζουν δηλαδή τον κεντρικό ήρωα που είναι η οργάνωση, απέναντι στον σεναριακό ανταγωνιστή που είναι το FBI του Χούβερ. Σενάριο που ενώ μυρίζει συγγένεια με την «Παρείσφρηση» του Σπάικ Λη, έχει διαφορετικά τα ζητούμενα οπότε και την επεξεργασία.
- MINARI- Λη Αίζαακ Τσουνγκ
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα για τον Κορεάτη Τσουνγκ, ωστόσο διπλή διότι είναι υποψήφιος και για τη Σκηνοθεσία
ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Θέμα: Η μεταφύτευση. Πάνω σε αυτή την έννοια στήνεται η ιστορία γύρω από μια οικογένεια Κορεατών που μεταναστεύουν στην Αμερική και προσπαθούν να ριζώσουν και να προσαρμοστούν στη ζωή και τη νοοτροπία της αμερικάνικης επαρχίας στην οποία εγκαταστάθηκαν.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ. Ταινία σεναριογράφου -σκηνοθέτη όπου τα δύο πλέκονται μεταξύ τους και το σεναριακό επίτευγμα έγκειται, σε μεγάλο βαθμό, στο «Μιναρι» που χρησιμοποιήθηκε κι ως τίτλος. Ένα φυτό από την Κορέα που θα φέρει στη νέα πατρίδα η γιαγιά της οικογένειας . Το «Μινάρι», που με αυτό συστήνεται η γιαγιά αλλά και κλείνει η ιστορία είναι που δίνει στο έργο μια ποιητικότερη διάσταση και του αλλάζει και το ποιο είναι το θέμα. Αν δεν υπήρχε το Μινάρι, θέμα του έργου θα ήταν η προσαρμογή. Με το Μινάρι και με το πως χρησιμοποιούν την ιστορία, θέμα του έργου γίνεται η μεταφύτευση. Ξεριζωμός μεν, μεταφύτευση δε- άρα κι Ελπίδα…. Αυτοί είναι οι άξονες-ευρήματα που παίζει το story γύρω από αυτή την οικογένεια.
- PROMISING YOUNG WOMAN- Εμεραλντ Φενέλ
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα αλλά και διπλή για την Εμεραλντ Φενέλ διότι είναι υποψήφια και για τη Σκηνοθεσία(ουσιαστικά τριπλή υποψηφιότητα διότι εμπλέκεται και στην παραγωγή της «καλύτερης ταινίας»)
ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ. Θέμα: Η εκδίκηση. Μία κοπέλα αποφασίζει να τιμωρήσει έναν έναν και μία μία όσους συνέβαλαν, συνέπραξαν ή έκαναν τα στραβά μάτια στο βιασμό της αδελφικής της φίλης. Κι οργανώνει μία από τις ΄πιο συναρπαστικές εκδικήσεις που είδαμε ποτέ στην οθόνη.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ. Θέμα μπορεί να είναι η Εκδίκηση αλλά ο χειρισμός είναι το Μέγα ΕΠΙΤΕΥΓΜΑ. Τόσο σε τρόπο αφήγησης όσο και σε περιεχόμενο. Διότι, εκτός των άλλων η συγκεκριμένη εκδίκηση έχει και μια Ηθική προσφορά, έχει Ηθική έχει κι Αυτοθυσία. Ο τρόπος αφήγησης της ιστορίας είναι συναρπαστικός, στο πως μας βάζει σγά σιγά στο παιχνίδι, είναι ένα μάθημα οικονομία σεναριακής στην κάθε συνάντηση και λίγο λίγο και φορά τη φορά καταλαβαίνουμε τι παίχθηκε κι έτσι κτίζονται μαζί και παράλληλά, υπόθεση, χαρακτήρας, θέμα. Ας σημειωθεί ότι η κοπέλα που το έγραψε και το σκηνοθέτησε και μάλιστα με πολλή κινηματογραφική αντίληψη στο γράψιμο της, είναι ΗΘΟΠΟΙΟΣ. Είναι αυτή που παίζει στη σειρά το «Στέμμα», την Καμίλα.
- ΗΧΟΣ ΑΠΟ ΜΕΤΑΛΟ (Sound of metal)- Ντάριους Μάρντερ. Στο σενάριο συνυπογράφει ο Εϊμπραχαμ Μάρντερ, στο story συνεργάζεται ο Ντέρεκ Σιανφρανς
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα και για τους τρεις
ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Θέμα: Η ψυχική δύναμη. Αφορμή: Η ανατροπή. Διότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανατροπή ζωής από αυτή που ζει ο κεντρικός ήρωας της ιστορίας, ένας ντραμίστας χεβιμεταλάς, να χάνει απότομα την ακοή του. Πως θα συνεχίζει να παίζει; Πως θα συνεχίσει να ζει; Σε αυτή την ανατροπή ζωής πλέκεται η ιστορία καθώς ξεκινά μια Οδύσσεια για τον ήρωα αφού αυτή η ανατροπή επηρέασε τα πάντα αλλά και τον οδήγησε και κάπου που ο ίδιος ούτε που υποπτευόταν ποτέ για τον εαυτό του.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ. Σενάριο στο οποίο ο βασικός σεναριογράφος που είναι και σκηνοθέτης του φιλμ, μαζί με τους δυο συνεργάτες του, έχουν δώσει ΡΟΛΟ και στον ΗΧΟ. Πλάι στους υπέροχους ρόλους που έγραψαν για τον πρωταγωνιστή αλλά και για ένα βοηθητικό χαρακτήρα, τον καθοδηγητή των κουφών στο ίδρυμα. Το σενάριο βρίθει κινηματογραφικών λύσεων, με τη σεναριακή χρήση του Ηχου ανάμεσα στα πρόσωπα κι αξίζει να διδάσκεται και για αυτό. Για το πως κι άλλες ειδικότητες του κινηματογράφου μπορούν να γίνουν σεναριακό στοιχείο. Συγχρόνως, όμως έχει και την περιεκτική αξία του, όπου την υπογράφει η τελική σκηνή κι από την «ανατροπή» ως θέμα, περνάμε στην «Αποδοχή» της νέας ταυτότητας, την Ψυχική Δύναμη του Ανθρώπου.. Τι χαρακτήρα επεξεργάστηκαν που να βιώνει αυτή την ανατροπή. Έναν άνθρωπο που από τους Ηχους εξαρτιόταν η ζωή του. Και να….
- Η ΔΙΚΗ ΤΩΝ 7 ΤΟΥ ΣΙΚΑΓΟΥ ( The trial of the Chicago 7)- Ααρον Σόρκιν
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: ΑΑΡΟΝ ΣΟΡΚΙΝ, ο ΟΣΚΑΡΟΥΧΟΣ της πεντάδας. Πήρε ΟΣΚΑΡ ΣΕΝΑΡΙΟΥ (εκ Διασκευής) το 2011 για το «THE SOCIAL NETWORK». Η φετινή είναι η 4η συγγραφική υποψηφιότητα, είχε προταθεί και για τα φιλμ «Moneyball» (2012) και «Molly’s Game» (2018). Όλα ήταν «Εκ Διασκευής». Μόνο φέτος είναι για original
TO ΣΕΝΑΡΙΟ: Το θέμα: Η Δικαίωση. Μέχρι να φτάσουμε εκεί έχουμε παρακολουθήσει τις πολιτικές ίντριγκες, τις σκοπιμότητες, τη μεροληπτική στάση της Εδρας , την πολιτική ταυτότητα των 7 εμπλεκομένων στη Δίκη του Σικάγου το 1968 με την κατηγορία της υποκίνησης σε Στάση, όταν αυτοί οι 7πήγαν να διαμαρτυρηθούν στο Συνέδριο του Δημοκρατικού Κόμματος για την εμπλοκή στο Βιετνάμ. Και τους πρόσθεσαν κι ένα 8ο , άσχετο με την υπόθεση αλλά ήταν…Μαύρος και πήγαν δόλια να τους συσχετίσουν και με τους «Μαύρους Πάνθηρες»
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ. Δικαστικό Σενάριο. Είναι η πρώτη φορά, όπως έγραψα στην «προϊστορία στα Οσκαρ» που ο Σόρκιν προτείνεται για original σενάριο αλλά κι αυτό σαν «εκ διασκευής» είναι. Εχει βγει απ΄τα αρχεία της δίκης στα οποία έχει δώσει σεναριακό χαρακτήρα. Κεντρικός ήρωας είναι και οι 7 του Σικάγου και τα εμπόδια μπαίνουν στο να φτάσουν εκεί που έφτασαν από τα ίδια τα Γεγονότα. Με κέντρο βάρους την Αιθουσα του Δικαστηρίου και γαρνιτούρες την οπτικοποίηση κάποιων από τα γεγονότα που οδήγησαν στην απαγγελία κατηγορίας. Είναι γραμμένο έτσι ώστε να δώσει αέρα και στο μοντάζ αλλά το τελευταίο παίρνει και σοβαρές δικές του πρωτοβουλίες. Στην Ανάλυση Μοντάζ θα ειπωθούν οι λεπτομέρειες
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ: ΟΙ ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΙ έχουν μιλήσει από το Σωματείο τους: PROMISIΝG YOUNG WOMAN. To σενάριο αυτό θα ψηφιστεί από γυναίκες ΌΛΩΝ ΤΩΝ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΩΝ ενώ από κλάδους επενδύει στους Σκηνοθέτες , οι οποίοι θα δουν και τις σκηνοθετικές αρετές του σεναρίου αλλά και στους Ενδυματολόγους, για το πως σχεδιάζεται σεναριακά, από σκηνή σε σκηνή, η ηρωίδα. Οι Ηχολήπτες θα ψηφίσουν «Ηχος από μέταλο» και ξερό ψωμί. Οι Μοντέρ είναι το θέμα διότι υπεράσπιση από μοντάζ έχει κι η “promising young woman” κι ο «Ηχος από μέταλο» αλλά και «Η δίκη των 7 του Σικάγου». Το θέμα είναι αν την υπεράσπιση από το Μοντάζ οι Μοντέρ θα τη δουν ως υπερ ή ως κατά του σεναρίου. Αραγε ως μπραβο στο σενάριο που έδωσε πάτημα στο μοντέρ ή ότι ο μοντέρ έσωσε το σενάριο οπότε το προσπερνάμε; Πάντως οι Διευθυντές Φωτογραφίας δεν μπορεί να μη «συγκινηθούν» σεναριακά από τη «Δίκη των 7 του Σικάγου» όπως κι οι Σκηνογράφοι ως σενάριο με χρώμα-κυριολεκτικά, όχι μεταφορικά, που εμπνέει το διευθυντή φωτογραφίας. Και το σενάριο του «Ιούδα» έχει τρόπο να «συγκινήσει» τους Διευθυντες Φωτογραφίας..Ομως με παρόμοια απορία όπως εκείνη που ανέφερα για τους Μοντερ. Ποιος αξιοποίησε ποιόν…