Η χρήση της μουσικής αφορά στην κάθε ταινία ξεχωριστά, δεν υπάρχουν συνταγές, κι είναι άπειρες οι δυνατότητες της όσο κι οι ήχοι της που βγαίνουν από εφτά νότες όλες κι όλες. Η μουσική, σε πολλές περιπτώσεις, μπορεί να λογαριάζεται κι ως ήχος. Αλλωστε, η βαθύτερη ετυμολογία της λέξης «soundtrack» ξεκινά από την ήχο. Σε πολλές περιπτώσεις, η μουσική μπορεί να κριθεί κι ως ήχος ή ως μέρος του ήχου και να μην της διακρίνουν ή της αναγνωρίζουν δυνατότητες αυτονόμησης από αυτόν.
Η φετινή χρονιά, στις πέντε μουσικές που επέλεξαν οι μουσικοσυνθέτες –μέλη της ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ, δεν περιλαμβάνει ταινίες κύριου μουσικού θέματος ή τουλάχιστον που να στηρίζονται αποκλειστικά σε αυτό. Εκείνο που θα κριθεί είναι η κινηματογραφική ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ της μουσικής, δηλαδή το ποια από τις πέντε μουσικές λειτούργησε καλύτερα στην ταινία που ανέλαβε να «ντύσει».
Και να θυμόμαστε ΠΑΝΤΑ, πως δεν βραβεύουν ΜΟΥΣΙΚΟ αλλά ΜΟΥΣΙΚΗ!!!!!!!!!!!!!
ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΕΙΝΑΙ:
- ΔΟΥΝΚΕΡΚΗ- Χανς Ζίμερ
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: ΠΗΡΕ ΟΣΚΑΡ το 1995 για το «Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΩΝ ΛΙΟΝΤΑΡΙΏΝ». Η φετινή είναι η ενδέκατη υποψηφιότητα του. Εχει προταθεί, χωρίς νίκη, και για τα φιλμ «Ο άνθρωπος της βροχής» (1989), Φτερωτός έρωτας» (1997- για την κατηγορία «μουσική κωμωδίας ή μιούζικαλ» που έχει καταργηθεί), «Καλύτερα δεν γίνεται» (1998- για την ίδια καταργημένη πλέον κατηγορία «κωμωδίας ή μιούζικαλ»), «Η λεπτή κόκκινη γραμμή» (1999), «Ο πρίγκηπας της Αιγύπτου» (1999- πάλι για «κωμωδία ή μιούζικαλ»), «Ο μονομάχος» (2001), «Σέρλοκ Χολμς» (2010), «Inception»(2011), «Interstellar» (2015).
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Σε μια ταινία, με άξονα τον ήχο της, η οποία ανήκει στο πολεμικό είδος, ο συνθέτης εκλήθη να γράψει μουσική που να είναι συνυφασμένη με τον ήχο, να γίνεται μέρος του ήχου, να τον υπογραμμίζει ή να του κάνει αντίστιξη- κατά το σκηνοθετικό δοκούν. Δεν υπάρχει κεντρικό θέμα, ο συνθέτης γράφει θέματα ενοτήτων και ξεχωρίζει μέσα από τον πολεμικό ήχο με τα μελαγχολικά της «ακόρντα» ή με τη συμβολή σαν να ήταν κι αυτή ένα πολεμικό όργανο που πήρε μέρος στις μάχες.
- ΑΟΡΑΤΗ ΚΛΩΣΤΗ (Phantom thread)- Τζόνυ Γκρήνγουντ
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη του υποψηφιότητα
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Μπορεί να μη βραβεύουν μουσικό αλλά μουσική, ωστόσο εδώ έχει χρησιμοποιηθεί μουσικός μοντέρνος, σύγχρονος, για να κάνει, όμως, μουσική παλαιάς αναφοράς. Είναι η ταινία από τις πέντε της κατηγορίας που διαθέτει κεντρικό θέμα το οποίος όμως παραλλάσσεται στη διάρκεια της ταινίας κι αυτό έχει να κάνει με τα όργανα και με την ενορχήστρωση του μουσικού ώστε να βγάλει την ατμόσφαιρα που επιδιώκει η σκηνοθεσία.. Διότι το θέμα , αν το ακούσει κανείς εκτός ταινίας θα τον πάει σε κάτι πένθιμο ή κι…. εκκλησιαστικό. Όταν το δεί, όμως, στην ταινία θα διαπιστώσει ότι συμβάλλει στη δημιουργία μυστηριακής, αινιγματικής και μελαγχολικής ατμόσφαιρας, θυμίζει Χόλυγουντ της δεκαετίας του ’50, που, όμως, η χρήση συγκεκριμένων οργάνων έρχεται και το ανατρέπει.
- Η ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ (The shape of water)- Αλεξάντρ Ντεσπλά
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ. ΚΑΤΟΧΟΣ ΒΡΑΒΕΙΟΥ ΟΣΚΑΡ το 2015 για το «GRAND BUDAPEST HOTEL" (όπου είχε νικήσει τον …εαυτό του μια και συμμετείχε με διπλή υποψηφιότητα- ήταν nominee και για το φιλμ «Το παιχνίδι της μίμησης»). Εχει προταθεί , επίσης, χωρίς νίκη, για τις ταινίες «Η βασίλισσα» (2007), «Η απίστευτη ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον»(2009), «Fantastic Mr Fox»(2010), «Ο λόγος του βασιλιά» (2011), «Επιχείρηση «Αργώ»»(2013), «Φιλομένα» (2014). Η φετινή είναι η ένατη υποψηφιότητα του.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: ΚΙ εδώ υπάρχει ένα θέμα, αλλά ο Ντεσπλά είτε καθ’ υπόδειξιν του σκηνοθέτη Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο είτε με δική του πρωτοβουλία που τη υπέβαλε στον σκηνοθέτη- εμάς μας ενδιαφέρει το αποτέλεσμα κι αυτό είναι που κρίνεται κι όχι το παρασκήνιο- βγαίνει από το θέμα ολόκληρη μουσική συνοδεία που δεν αφήνει μουσικά άντυτη την ταινία παρά σε ελάχιστες στιγμές. Το εισαγωγικό θέμα είναι γαλλικής σχολής αδιαμφισβήτητα κι αν χρησιμοποιούσε ακορντεόν θα ήμαστε έτοιμοι για γαλλικό φιλμ. Με άλλη ενορχήστρωση πάμε σε κάτι ήπιο, ερωτικό, μελωδικό, μυστηριακό που εκφράζει απόλυτα το όλο πνεύμα της ταινίας και της σκηνοθεσίας αλλά αυτό που μουσικά εκφράζει την ολότητα της ταινίας είναι η συνολική μουσική κι όχι μόνο το θέμα. Μια μουσική που θαρρείς και παρακολουθεί το μοντάζ με τόνους κι ημιτόνια, με υφέσεις, διέσεις και μυστήριο, που κάνει πλήρη σύνθεση με την σκηνοθεσία.
- STAR WARS: ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΙ ΤΖΕΝΤΑΪ (Star Wars: The last Jedi)- Τζον Γουίλιαμς
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ. ΚΑΤΟΧΟΣ ΠΕΝΤΕ ΒΡΑΒΕΙΩΝ ΟΣΚΑΡ, το ΕΝΑ για τη μουσική διεύθυνση-προσαρμογή (adaptationscore) στο «Ο ΒΙΟΛΙΣΤΗΣ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ», το 1972, τα ΤΕΣΣΕΡΑ για πρωτότυπη ΜΟΥΣΙΚΗ κι είναι: Το 1976 για «ΤΑ ΣΑΓΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΧΑΡΙΑ», το 1978 για το «Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ» (έτσι το λέγαμε τότε που στην Ελλάδα μιλούσαμε ελληνικά!....), το 1983 για τον «ΕΞΩΓΗΙΝΟ» και το 1994 για τη «ΛΙΣΤΑ ΤΟΥ ΣΙΝΤΛΕΡ».
Ο ΤΖΩΝ ΓΟΥΙΛΙΑΜΣ κατέχει το ρεκόρ των 51 υποψηφιοτήτων με τη φετινή. Κάθε χρόνο τον «αναθεματίζω» (να είναι καλά ο άνθρωπος!!!!!!!!) που έχω να γράφω στην παράγραφο του ολόκληρο , ατέλειωτο κατάλογο για την προϊστορία του. Εχει προταθεί, λοιπόν, εκτός από τις παραπάνω νίκες και για τις παρακάτω περιπτώσεις που δεν κέρδισε: «Η κοιλάδα με τις κούκλες»(1968- adaptation score), «Οι αλήτες» (1970), «Goodbye Mr. Chips»( 1970- adaptation), «Εφιάλτες» και «Η περιπέτεια του Ποσειδώνος» (διπλή υποψηφιότητα 1973), «Σιντερέλα, η γκαρσόνα της νύχτας» (Cinderella Liberty)το 1974 με υποψηφιότητα και στη μουσική και στο τραγούδι, «Τομ Σόγιερ»(1974 adaptation score), «Ο πύργος της κολάσεως» (1975), «Στενές επαφές τρίτου τύπου» (1978- έχασε από τον …. Εαυτό του στο «Star Wars»), «Superman»(1979), «Η αυτοκρατορία αντεπιτίθεται» (1981), «Οι κυνηγοί της χαμένης κιβωτού» (1982), «Yes Giorgio» (1983, τραγουδιού, χρονιά που κέρδισε το τέταρτο Οσκαρ με τη μουσική του «Ε.Τ»), «Η επιστροφή των Τζεντάι» (1984), «Ιντιάνα Τζόουνς κι ο ναός του χαμένου θησαυρού» και «Το ποτάμι της οργής»(1985, διπλή υποψηφιότητα), «Η αυτοκρατορία του ήλιου» και «Οι μάγισσες του Ηστγουικ» (1988, διπλή υποψηφιότητα), «Αταίριαστοι εραστές» (Accidental tourist)(1989), «Γεννημένος την 4η Ιουλίου» και «Ιντιάνα Τζόουνς κι η τελευταία Σταυροφορία» (1990, διπλή υποψηφιότητα), «Μόνος στο σπίτι» (1991, διπλή υποψηφιότητα μουσικής και τραγουδιού), «JFK» (1992, μουσική), «Κάπταιν Hook» (1992, τραγούδι), «Νίξον» (1996), «Σαμπρίνα»(1996, διπλή υποψηφιότητα για μουσική κωμωδίας ή μιούζικαλ και τραγουδιού), «Sleepers» (1997), «Αμιστάντ» (1998), «Η διάσωση του στρατιώτη Ράυαν» (1999), «Οι στάχτες της Αντζελα» (2000), «Ο πατριώτης» (2001), «Α.Ι. Τεχνητή Νοημοσύνη» και «Ο Χάρυ Πότερ κι η φιλοσοφική λίθος» (2002, διπλή υποψηφιότητα), «Πιάσε με αν μπορείς» (2003), «Ο Χάρυ Πότερ κι ο αιχμάλωτος του Αζκαμπάν» (2005), «Αναμνήσεις μιάς γκέισας» και «Μόναχο» (2006, διπλή υποψηφιότητα), «Οι περιπέτειες του Τεν-Τεν» και «Το άλογο του πολέμου» (2012, διπλή υποψηφιότητα), «Λίνκολν» (2013), «Η κλέφτρα των βιβλίων» (2014) , «Star Wars: H δύναμη ξυπνάει» (2016). Ουουουφφφφφφφφφφφφ!!!!!!!!!!
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Ο, τι κι αν λέει ο κάθε πικραμένος, επειδή βαρέθηκε να βλέπει κάθε χρόνο το όνομα του Τζον Γουίλιαμς στην πεντάδα (όπως κάποιοι άλλοι βαρέθηκαν που βλέπουν κάθε χρόνο υποψηφιότητα της Μέρυλ Στρηπ ΜΟΝΟ ΠΟΥ Η ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΙ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ ΚΙ ΟΧΙ ΠΡΟΣΩΠΑ), είναι εκπληκτική η δουλειά που κάνει αυτός ο άνθρωπος. Ο οποίος έχει ως μπούσουλα το παλιό μουσικό θέμα κι από εκεί αντλεί συνέχειες για τις συνέχειες και γράφει πραγματικό έπος μουσικό για τη διαστημική περιπέτεια έχοντας υπόψη του από τη μια εφφέ και δράση κι από την άλλη ορχήστρες και μουσικά όργανα. Γι αυτό και κάθε φορά η μουσική του προτείνεται για Οσκαρ. Κι η μουσική του καταφέρνει κι αυτή τη φορά να αυτονομείται τόσο από τα εφφέ όσο κι από τον ήχο.
- ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟ ΕΜΠΙΝΓΚ ΣΤΟ ΜΙΣΟΥΡΙ (3 billboards outside Ebbing, Missouri) – Κάρτερ Μπέργουελ
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Δεύτερη υποψηφιότητα. Είχε προταθεί και το 2016 για την «Carol» κι είχε χάσει από τον ΕΝΝΙΟ ΜΟΡΙΚΟΝΕ στο «ΟΙ ΜΙΣΗΤΟΙ ΟΚΤΩ» .
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Εδώ έχουμε άλλη μουσική αν κι έχουμε και θέμα που δεν είναι επαναλαμβανόμενο μοτίβο κι έχει σημασία και το όργανο που την εκτελεί.. Εχουμε μουσική από εκείνες που δεν παίζουν σε πρώτο πλάνο αλλά αν καθίσει κανείς και δει την ταινία προσεκτικά θα διαπιστώσει την πολύτιμη συμβολή της. Είναι αυτή που σε συνεργασία με το μοντάζ προσδίδει ρυθμό στην ταινία ή κάποιες άλλες στιγμές που συνοδεύει ή επισημαίνει ή κι υπογραμμίζει ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ, τα συναισθήματα των χαρακτήρων. Χωρίς να «φαίνεται». Κι αυτό θεωρείται μέγα επίτευγμα από τους κινηματογραφικούς μουσικούς- οι soundtrack- άδες της «κομματάρας», που δεν ξέρουν από σινεμά, μπορεί και να μην καταλάβουν απολύτως τίποτε και να χαρακτηρίσουν και την Ακαδημία «άσχετη». Όπως η κυρά μας η μαμμή έλεγε «άσχετο» τον γιατρό…..
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ: Η «μορφή του νερού» του Ντεσπλά έρχεται θεωρητικά ως φαβορί που εκφράζει μουσικά τη σκηνοθεσία στο ακέραιο. Όμως καραδοκεί ως επικίνδυνος αντίπαλος ο νεαρός Γκρήνγουντ με τις καινοτομίες του στην «αόρατη κλωστή» ενώ η «Δουνκέρκη» απειλεί αν της αναγνωριστεί μουσική αυτονόμηση από την συμφωνία των συνολικών ήχων. Κάποιος πάντως που θα σκεφτεί την «Δουνκέρκη» δύσκολο να μην κάνει εκείνη τη στιγμή και μια σκέψη πάνω στον Τζον Γουίλιαμς και στο ποια μουσική αυτονομείται από τον ήχο ενώ συναποτελεί μέρος του. Αυτές είναι οι συζητήσεις που μαίνονται τούτη την ώρα μεταξύ των μελών της Ακαδημίας κι όχι των γραφείων στοιχημάτων και των προποτζίδικων.