Όχι μόνο οι Εγγλέζοι. Ολοι οι λαοί του κόσμου που παρήγαγαν Πολιτισμό και που έδωσαν τα φώτα στην Ανθρωπότητα.
Ξεκινώντας από τους αρχαίους ημών τραγικούς κι από κει και μετά ..προχωρώντας.
Περνώντας από όλους τους αιώνες κι από όλους τους μεγάλους ή και μικρούς συγγραφείς.
Το ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΔΡΑΜΑ, είναι πάνω από όλα ΔΡΑΜΑ και κρίνεται, αξιολογείται κι εξετάζεται, με τους κανόνες του Δράματος. Κι όχι με τους κανόνες της ΙΣΤΟΡΙΑΣ. Ποτέ!!! Αυτό στην ΤΕΧΝΗ απαγορεύεται. Η Ιστορία ως Ιστορία κρίνεται μόνο στο Μάθημα της Ιστορίας, στην Επιστήμη, στην Ιστορική Ερευνα. Η ΤΕΧΝΗ δίνει ΠΑΝΤΟΤΕ τη δική της εκδοχή πάνω στην Ιστορία κι είναι αυτή που κάνει το κουμάντο στο δικό της έργο.
Ο συγγραφέας, ο ποιητής, πιάνει ένα ιστορικό περιστατικό και δίνει στα πρόσωπα τη δική του εκδοχή, την εκδοχή της Δραματουργίας, πολλές φορές και του ίδιου του περιστατικού, που, για τις ανάγκες του δράματος, τίθεται και διαφορετικά από ό,τι το έθεσε η ίδια η Ιστορία.
Ο πόλεμος της Τροίας δεν κερδήθηκε από τα όπλα του Ηρακλή που φύλαγε στη Λήμνο ο ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ, όπως θέλησε να μας πει ο Σοφοκλής στο ομότιτλο δράμα του. Ούτε η ΕΛΕΝΗ κρυβόταν ως ιέρεια σε ναό στην Αίγυπτο κατά τον Ευριπίδη, ούτε ο Πελοποννησιακός Πόλεμος έληξε επειδή η ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ παρακίνησε τις γυναίκες σε ερωτική απεργία , όπως το θέλησε ο Αριστοφάνης.
Μα ούτε κι ο ΡΙΧΑΡΔΟΣ Γ’ της Ιστορίας έχει καμία σχέση με την συγκλονιστική σαιξπηρική τραγωδία-μάλλον το αντίθετο. Η δε Μαρία Στιούαρτ με την Ελισάβετ την Α΄, ΟΥΔΕΠΟΤΕ συναντήθηκαν στην Ιστορία. Αυτό το «κανόνισε» ο ρομαντικός και φιλελεύθερος ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΣΙΛΕΡ, κι έφτιαξε ένα δραματουργικό πρότυπο που το ακολούθησαν και μεταγενέστεροι συγγραφείς προσφέροντας στη δραματουργία ένα έργο για να μονομαχούν στη διάρκεια των αιώνων δύο κορυφαίες, γυναίκες ηθοποιοί που θα επωμίζονται τους ρόλους..
Η δε ΙΩΑΝΝΑ ΤΗΣ ΛΩΡΑΙΝΗΣ δεν έχει καμία σχέση όπως την περιγράφουν ο ΜΠΕΡΝΑΡΝΤ ΣΩ, ο ΜΑΞΓΟΥΕΛ ΑΝΤΕΡΣΟΝ ή ο ΖΑΝ ΑΝΟΥΙΓ. Κάθε έργο είναι και μια διαφορετική Αγία Ιωάννα και πρέπει να παιχθεί διαφορετικά.
Στο «ΣΤΕΜΜΑ», σε όλη τη σειρά κι ειδικά στον 4ο ΚΥΚΛΟ , κάθισα και χάζεψα με το πως ο συγγραφέας ΠΗΤΕΡ ΜΟΡΓΚΑΝ διακονεί αυτό που λέμε ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΥΘΟΠΛΑΣΊΑ. Είναι ο ίδιος συγγραφέας που έγραψε το σενάριο της «ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΣ» που είχε σκηνοθετήσει ο ΣΤΗΒΕΝ ΦΡΗΑΡΣ κι είχε δώσει το ΟΣΚΑΡ ΗΘΟΠΟΙΑΣ στην ΕΛΕΝ ΜΙΡΕΝ και βλέπουμε πόσο διαφορετικά, μέσα από λεπτές αποχρώσεις, ζωγράφιζε το ίδιο πρόσωπο, την Ελισάβετ της Μίρεν και την τωρινή Ελισάβετ της ΟΛΙΒΙΑ ΚΟΛΜΑΝ.
Στο πρώτο σενάριο, την ήθηλε περισσότερο «βασίλισσα». Στο τωρινό, την κτίζει περισσότερο απλή, διότι το υλικό της Ιστορίας που θέλει να δραματοποιήσει, τον εξυπηρετεί περισσότερο προς αυτή την κατεύθυνση.
Το μελέτησα ενδελεχώς το έργο.
ΤΡΙΑ είναι τα επεισόδια όπου το ΜΑΘΗΜΑ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑΣ μπορεί να γίνει αντικείμενο μεγάλων αναλύσεων, σε Σχολές Σεναριογραφίας, πάνω στο πως αρχίζεις και παρεμβαίνεις ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΚΑ στην Ιστορία. Και το απλώνεις, πριν και μετά, και σε ολόκληρο τον Κύκλο
Τα επεισόδια αυτά είναι το 4, το 5 και το 7- συνολικώς από δέκα αποτελείται ο κύκλος Νο 4.
Το 4ο επεισόδιο επικεντρώνεται στην ΜΑΡΓΚΑΡΕΤ ΘΑΤΣΕΡ και τον Πόλεμο στα Φώκλαντ. Στα τρία προηγούμενα η Θάτσερ έχει μπει δυναμικά στον Κύκλο, ως νέο δραματουργικό πρόσωπο κι όλα τα επεισόδια έχουν ξεκινήσει να κτίζονται πάνω στη σχέση των δυο γυναικών, όπου για πρώτη φορά στην Ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου, δύο γυναίκες αναλαμβάνουν τις ανώτατες βαθμίδες. Η Βασίλισσα, που είναι δεδομένη, και για πρώτη φορά η Γυναίκα Πρωθυπουργός.
Πάνω σε αυτό στήνει ο συγγραφέας τις βάσεις για τη Μυθοπλασία, για να πεί αυτά που θέλει μέσα από τις δύο γυναίκες. Κι επειδή δεν σκοπεύει να τις φέρει-ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΙΑ ΠΑΝΤΑ- άμεσα σε αντιπαράθεση, κατεβάζει τους τόνους της Ελισάβετ, την κάνει πιο ανθρώπινη, πιο γειωμένη, ακόμα και πιο «νοικοκυρά», στο «σπίτι» της , στο Παλάτι του Μπάκιγχαμ, απέναντι στην ορθολογίστρια Θάτσερ, που είναι ταπεινής καταγωγής αλλά και Δεξιά, της φιλελεύθερης Οικονομίας, κάτι που παρακάτω θα τις οδηγήσει σε θεσμική διαμάχη.
Η Θάτσερ, ως νέο πρόσωπο, γίνεται θαυμάσιο ρόλος για την ΤΖΙΛΙΑΝ ΑΝΤΕΡΣΟΝ, η οποία εμφανίζεται αγνώριστη, ακολουθεί την πατέντα περί Θάτσερ που έφτιαξε η ΜΕΡΥΛ ΣΤΡΗΠ στη θριαμβευτική ερμηνεία της που της χάρισε το ΤΡΙΤΟ Οσκαρ, η Αντερσον δεν είναι Στρηπ, ακολουθεί, όμως, καλά την πατέντα, ενίοτε την «καρικατουροποιεί» αλλά και πολύ συχνά έχει σκηνές έντονης παρουσίας, δύναμης, ακόμα και συντριβής.
Απέναντι στην ΟΛΙΒΙΑ ΚΟΛΜΑΝ, που παίζει τη Βασίλισσα- «Νοικοκυρά», στα του ΟΙΚΟΥ ΤΗΣ
Στο επεισόδιο 4, λοιπόν, έχουμε ένα σεναριογραφικό κέντημα, στο πως ο συγγραφέας συνδέει την δυναμική απόφαση της Θάτσερ για επέμβαση στα Φώκλαντ , όταν πήγαν οι Αργεντίνοι επί Δικτατορίας Βιντέλα να ανακηρύξουν τη σύνδεση του κατεχόμενου από τους Βρετανούς εδάφους τους με τη Μητρόπολη.. Πως τη συνδέει τη Θάτσερ περίτεχνα, με ένα προσωπικό της περιστατικό δίνοντας μια συγγραφική εκδοχή, του πως λίγο λίγο συνέβαλε στην απόφαση της, η εξαφάνιση του γιού της στην έρημο όταν πήγε ως «ραλίστας» και χάθηκαν τα ίχνη του.. Είναι καταπληκτική η δοσολογία με την οποία κτίζεται αυτή η απόφαση, πως συγχέονται συναισθήματα πάνω σε μια ιστορική απόφαση…Όχι για να δικαιολογηθούν ιστορικά αλλά για να ανυψωθούν δραματικά!
Το δεύτερο επεισόδιο είναι το αμέσως επόμενο, το Νο 5, που αφορά αποκλειστικά στην Ελισάβετ. Με ποιο επεισόδιο, με ποιο περιστατικό, ο συγγραφέας θα τη διαφοροποιήσει σταδιακά από την Θάτσερ…Λέγεται «ΦΑΓΚΑΝ» το επεισόδιο, είναι ένα περιστατικό όπου κάποιος εισέβαλε νύχτα στα βασιλικά διαμερίσματα του Μπάκιγχαμ , χωρίς να τον πάρει χαμπάρι κανείς, και γλίστρησε στην κρεββατοκάμαρα της Βασίλισσας. Κι όταν ξύπνησε εκείνη, τον είδε μπροστά της κι έμεινε άναυδη.. Το επεισόδιο είναι καθοριστικό για την εξέλιξη της σχέσης βασίλισσας και πρωθυπουργού, είναι που η Θάτσερ μετά τη νικηφόρα επέμβαση στα Φώκλαντ έχει ανεβάσει δημοτικότητα και παίρνει του κόσμου τα αντιλαϊκα μέτρα, με αποτέλεσμα, η Αγγλία να είναι ένα καζάνι που κοινωνικά βράζει, κι ο εισβολέεας της βασιλικής κρεββατοκάμαρας, είναι ένας άνεργος.. Είναι η συνειδητοποίηση της Ελισάβετ πως μπορεί έτσι να τίθενται σε κίνδυνο οι ίδιοι οι θεσμοί, μια και χάνονται σιγα σιγα τα προσχήματα..
Το Νο 7 καθοριστικό επεισόδια αφορά στην Πριγκίπισσα Μαργαρίτα κι είναι το επεισόδιο όπου θριαμβεύει ερμηνευτικά η ΕΛΕΝΑ ΜΠΟΝΑΜ ΚΑΡΤΕΡ. Μέσα από την ανάλυση της προσωπικότητας, με αφορμή ένα επεισόδιο της υγείας της, βάζει βαθιά το μαχαίρι στους ίδιους τους θεσμούς για τους οποίους η βασίλισσα κόπτεται , κι η αδελφή της, συνειδητοποιεί αυτό που δεν είχε συνειδητοποιήσει χρόνια…Ενώ σε όλη της διάρκεια του επεισοδίου και κυρίως από το ξεκίνημα, δεν καταλαβαίνουμε τι σχέση μπορεί να έχουν ένα ίδρυμα απροσαρμόστων , σε παράλληλη δράση με τα τεκταινόμενα στο Μπάκιγχαμ και στα της υγείας αλλά και του θεσμικού ρόλου της Πριγκίπισσας Μαργαρίτας.
Αυτά είναι τα τρία κεφαλαιώδους σημασίας επεισόδια ώστε να καταλάβουμε το όλο πνεύμα της δραματουργικής παρέμβασης, μια και ο 4ος Κύκλος, αφορά κυρίως στην Θάτσερ και στο ζεύγος Καρολος-Νταιανα. Και στο πνεύμα της δραματουργικής παρέμβασης στη σχέση τους, η οποία είναι υπό την δραματουργική ομπρέλα των τριών επεισοδίων που προανέφερα.
Το 10ο επεισόδιο, που λέγεται «WAR» δείχνει πιο εύληπτα ποιο ήταν το καθοριστικό για την εξέλιξη της ιστορίας πρόσωπο, κι αυτό ήταν ο ρόλος της Θάτσερ, είναι το επεισόδιο που κλείνει με τη δική της παραίτηση κι ολοκληρώνει υποδειγματικά αυτό που άνοιξε στα πρώτα επεισόδια, τη σχέση μεταξύ των δύο γυναικών. Και δείχνει ποιο ήταν το δραματουργικό ζητούμενο.
Στο θέμα της Νταιάνα και του Κάρολου, ενώ πολλοί θα περίμεναν εκεί το «ψωμί», κλείνει με Ανω Τελεία. Τωρα, πόσοι από τους νεότερους καταλαβαίνουν τι είναι η Ανω Τελεία, δεν ξέρω αν τη διδάσκονται πιά στα σχολεία, θα την εξηγήσω εγώ. Ανω Τελεία είναι όταν η πρόταση σταματά χωρίς να έχει πλήρως ολοκληρωθεί. Σε αντίθεση με την Τελεία που ολοκληρώνει και τελειώνει ένα πλήρες νόημα.
Ο 4ος ΚΥΚΛΟΣ κλείνει με Ανω Τελεία
Κι αυτό είναι ένα δραματουργικό εφεύρημα, μια ικανότητα του συγγραφέα για να επισημάνει ποιό ήταν το κύριο θέμα του έργου και ποιο το παράλληλο
ΥΓ. Απο κινηματογραφική άποψη περί Φωτογραφίας, περί Σκηνογραφικής Διεύθυνσης περί το τι φορούν όλοι οι χαρακτήρες, επίσημοι και μη, είτε στις ιδιωτικές είτε στα θεσμικές τους στιγμές, είναι επίσης για μελέτη.
Και το μουσικό θέμα-κοινό σε όλους τους κύκλους-μας βάζει σε κλίμα μυστηρίου και μεγαλείου.
Είναι ένα πάρα πολύ ωραίο και κινηματογραφικά και δραματουργικά επιμορφωτικό ΣΕΝΑΡΙΑΚΟ ΜΑΘΗΜΑ, ένα ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ όπως είπα και στο ξεκίνημα, πάνω στο τι σημαίνει ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ. Και ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ γενικότερα…
Για τον ΘΕΑΤΗ που επιθυμεί να ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΘΕΙ!!!Γύρω από την Τέχνη