Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πως σε πολλές περιπτώσεις, το Μακιγιάζ γίνεται λογική συνέχεια του Κοστουμιού και το ανάποδο. Οτι το ένα συμπληρώνει το άλλο στην ολοκλήρωση μιας αισθητικής ή μιας αίσθησης που υπαγορεύεται από το Σενάριο.
Η φετινή 5άδα ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΩΝ που προκρίθηκε από τον κλάδο των Μακιγιέρ-Κομμωτών και συμπίπτει με την 5άδα που προκρίθηκε από τον κλάδο των Ενδυματολόγων, μας βάζει στο νόημα και στο πως αυτά τα δύο μπορούν να συνδέονται
Ξεκινάμε λοιπόν με την ανάλυση των 5 επιτευγμάτων του Μακιγιάζ στο οποίο περιλαμβάνονται κι οι Κομμώσεις (υπενθυμίζω ότι η Ιταλία στη δική της Ακαδημία είναι εκείνη που έχει διαχωρίσει τις δύο ειδικότητες σε χωριστά βραβεία, άλλο για το μακιγιάζ, άλλο για την κόμμωση) και πάμε να δούμε τα 5 φιλμ που ορίστηκαν ως επιτεύγματα και τα οποία διαφέρουν πολύ μεταξύ τους.
ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ
- ΕΜΜΑ- Μαρίζ Λανγκαν, Λόρα Αλεν, Κλόντια Στολτζ
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα και για τις τρεις που συνυπογράφουν.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Το έργο όπου στο Μακιγιάζ κυριαρχούν οι Κομμώσεις. Ως έργο της Τζέην Οστιν, στους χώρους που κινείται και στην εποχή που αναφέρεται, οι κομμώσεις παίζουν τον πρώτο ρόλο στο να προβληθεί η εποχή, ο χώρος κι η τάξη η κοινωνική όπου διαδραματίζεται η ιστορία. Κι ο κάθε γυναικείος χαρακτήρας που έχει «χτενιστεί» ανάλογα με τη σεναριακή διάθεση του, την ηλικία του, το σκοπό του μέσα στο έργο. Εδώ, κυριολεκτικά υπάρχει απόλυτη σύνδεση με το κοστούμι, όπως θα δούμε όταν φτάσουμε στη δική του ανάλυση, στο πως αυτά τα δύο αλληλο-υπαγορεύονται κι εξυπηρετούνται, το κοστούμι εδώ είναι που έχει το γενικό πρόσταγμα και το μακιγιάζ, δια των κομμώσεων, ακολουθεί.
- ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΧΙΛΜΠΙΛΗ (Hllibilly Elegy)- Ερυν Κρούγκερ Μεκάς, Μάθιου Μανγκλ, Πατρίτσια Ντεχάνεϋ
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Οι δύο από τους τρεις είναι ΟΣΚΑΡΟΥΧΟΙ. Ο ΜΑΘΙΟΥ ΜΑΝΓΚΛ πήρε ΟΣΚΑΡ το 1993 για τον «ΔΡΑΚΟΥΛΑ» του Κόπολα- οπότε καταλαβαίνετε…Η φετινή είναι η 5η του υποψηφιότητα. Είχε προταθεί και για τη «Λίστα του Σίντλερ» (1994), καθώς και για τα «Φαντάσματα του Μισισίπη»(1997) αλλά και για το «Albert Nobbs»- άρα γνωρίζει καλά το πρόσωπο της Γκλεν Κλόουζ
Η άλλη ΟΣΚΑΡΟΥΧΑ είναι η ΠΑΤΡΙΤΣΙΑ ΝΤΕΧΑΝΕΫ που πήρε το ΟΣΚΑΡ πρόπερσι, το 2019 , για το «VICE»,που μεταμόρφωσε τον Κρίστιαν Μπέηλ σε αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Ντικ Τσένεϋ. Αυτή είναι η 2η υποψηφιότητα της.
Για την Ερυν Κρούγκερ Μεκάς είναι η παρθενική.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Είναι το μόνο από τα 5 που δεν εξαρτάται από το κοστούμι. Στη θέση του, απέναντι στα άλλα 4 που είναι κοινά, όπως είπαμε, έχει προταθεί το «Mulan» για τα κοστούμια. Το μακιγιάζ στο «Τραγούδι του Χιλμπιλη» είναι ΜΑΚΙΓΙΑΖ ΡΟΛΟΥ, Μακιγιάζ για ΗΘΟΠΟΙΟ. Είναι αυτό που μετατρέπει σε γιαγιά συγκεκριμένη, την Γκλεν Κλόουζ. Είναι το είδος του Μακιγιάζ που εκφράζει ρόλο, που διευκολύνει την ηθοποιό στο να κάνει απόλυτα πιστευτό τον χαρακτήρα που έχει αναλάβει και που της παρέχει και τα ανάλογα βοηθήματα.
- H ΘΡΥΛΙΚΗ ΜΑ ΡΕΪΝΥ (Ma Rainey’s Black Bottom)- Σέρχιο Λόπεζ Ριβέρα, Μία Νηλ, Τζαμίκα Ουίλσον
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα και για τους τρεις.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Εδώ κι αν υπάρχει σύνδεση μακιγιάζ και κοστουμιών. Στο Σικάγο των «Νέγρων» του 1927, στο χώρο της Μουσικής, όπου στους μεν άντρες έχει να φτιάξει τα ανάλογα κουρέματα, επίσης στο πλαίσιο των πολλών όταν κινούνται σε χώρους που υπάρχουν και κομπάρσες το μακιγιάζ δουλεύει την κόμμωση της εποχής αλλά και της συγκεκριμμένης μειονότητας κι η αποθέωση, όπου μακιγιάζ και κοστούμι συναλλάσσονται είναι πάνω στην Βαϊόλα Ντέηβις. Στο πως θα τη δείξουν ως κάτι από «ματρόνα» του νέγρικου τραγουδιού, με κομμώσεις που θα παραπέμπουν ακόμα και σε «μαντάμ» τύπου Χαρλεμ, μια κι η ηρωίδα μιλά με «χυδαιότητα», όχι όμως με προστυχιά- προσέξτε τη διαφορά, που οι κομμώσεις θα της προσθέσουν βάρος , κάτι που ενισχύει το κοστούμι με τα χτυπητά χρώματα αλλά με τη σειρά τους οι μακιγιέρ διευκολύνουν και την ενδυματολόγο στο να την κάνουν να φαίνεται κάπως υπέρβαρη, ειδικά γύρω από τα «καπούλια». Στο δε πρόσωπο της Βαϊόλα , για να επιτευχθεί η εικόνα του ρόλου, έχουν κάνει έντονο βάψιμο και κυρίως μια θαυμάσια προσθετική, εκεί στα δόντια, τα οποία είναι και κάπως προτεταμένα αλλά και το αντίθετο της «γυάλινσης», της «λεύκανσης».
- ΜΑΝΚ- Τζίτζι Γουίλιαμς, Κίμπερλυ Σπιτέρι, Κολήν ΛαΜπαφ
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα και για τους τρεις
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Η αναδημιουργία ενός ολόκληρου κόσμου με την ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΤΟΥ ΜΑΥΡΟΑΣΠΡΟΥ. Εδώ η συνεργασία είναι πολλαπλή, εδώ υπόκεινται σε άμεση εξάρτηση κι από τον διευθυντή φωτογραφίας που κάνει το μαυρόασπρο, κι από τον υπεύθυνο σκηνογραφίας που προτείνει το χρώμα (καταλαβαίνετε πόσο δύσκολο είναι αυτό σε μαυρόασπρη αισθητική όπου παίζουν οι αποχρώσεις του άσπρου, του μαύρου, του γκρίζου κι αποδεικνύονται ότι είναι μυριάδες) και το μακιγιάζ έχει να κτενίσει και να βάψει σε Χόλυγουντ του 1930 και του 1940 όλους τους χαρακτήρες που περνάνε.. Εδώ η συνεργασία με τον ενδυματολόγο γίνεται «στενή». Να τους κάνουν να μοιάζουν με κάποιους άλλους, να υποδεικνύουν με το μακιγιάζ όχι μόνο τα πρόσωπα αλλά και τον ηθοποιό που υποδύεται υπαρκτό πρόσωπο όπως την Αμάντα Σέυφριντ στο πως τη θέλει η σκηνοθεσία κι όχι στο πόσο μοιάζει με την πραγματική Μάριον Ντέηβις, άλλους να τους κάνουν να έρχονται πιο κοντά στους αρχικούς, όπως τον Τσαρς Ντανς..Και βέβαια, τη δύσκολη δουλειά πάνω στον Γκάρυ Ολντμαν, όχι τόσο στο να μοιάζει στον πραγματικό Χέρμαν Μάνκιεβιτς, το σεναριογράφο του «πολίτη Κέιν» που υποδύεται αλλά στην μετατροπή της εικόνας του που να εκφράζει αυτά που αισθάνεται και εκπροσωπεί ο Μάνκιεβιτς του σεναρίου. Κι όλα αυτά στην αναδημιουργία ενός ολόκληρου κόσμου.
- ΠΙΝΟΚΙΟ (Pinochio)- Μαρκ Κουλιερ, Ντάλια Κόλι, Φραντσεσκο Πεγκορέτι
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: ΟΣΚΑΡΟΥΧΟΣ ο ΜΑΡΚ ΚΟΥΛΙΕΡ που έχει πάρει ΔΥΟ ΟΣΚΑΡ, το 2012 για την «ΣΙΔΗΡΑ ΚΥΡΙΑ», όπου μετέτρεψε την Μέρυλ Στρηπ σε Μάργκαρετ Θάτσερ, και το 2015 για το “GRAND BUDAPEST HOTEL” όπου έδωσε ‘σεμινάριο» πάνω στο γκροτέσκο- κι εκεί η συνύπαρξη με τα κοστούμια (με ενδυματολόγο Ιταλίδα, την Μιλένα Κανονέρο) ήταν προς μελέτη. Η φετινή είναι η τρίτη του υποψηφιότητα…Για την ωρα, απώλειες δεν έχει…. Για τους άλλους δύο είναι η πρωτη τους υποψηφιότητα.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Καταρχάς να διευκρινίσουμε κάτι διότι υπάρχει μεγάλη σύγχυση και παρερμηνεία , δυστυχώς κι από κριτικούς, που κάθε τι ιταλικό σε κωμωδία, το νομίζουν και το χαρακτηρίζουν «κομέντια ντελ αρτε». Ταινίες του Μονιτσελι, του Ρίζι, του Τζερμι… Το αμολάνε έτσι κι όποιον πάρει ο Χάρος.. ΚΑΜΙΑ ΣΧΕΣΗ. Το ακριβώς ανάποδο. Η Commedia dell Arte,που «έδρασε» μεταξύ 16ου και 18ου αιώνα, έχει ως βάση τον αυτοσχεδιασμό εξού κι είχε να κάνει με τους λαϊκούς θεατρίνους, με τις πλατείες, με τα «μπουλούκια» (ας τα πούμε έτσι), δεν είχε να κάνει καθόλου με κείμενο ή με συγγραφείς, ο Γκολντόνι την εχθρευόταν, ωστόσο διάφοροι χαρακτηρίζουν και τον Γκολντόνι «commedia dell arte»…. Και βέβαια, η Τέχνη αυτή, η ΛΑΪΚΗ αυτή ΤΕΧΝΗ, βοήθησε την Τέχνη του Κουκλοθέατρου, της Παντομίμας, οι Μαριονετίστες, οι λεγόμενοι Buratini έφτιαξαν παγκόσμια σχολή κι έσπειραν αυτή την Τέχνη σε όλη την Ευρώπη. Τα λέω όλα αυτά, επειδή αυτή ακριβώς είναι η δουλειά σε αυτή την ταινία, σε κοστούμι και μακιγιάζ κι επειδή είναι μια μελέτη πάνω στην αισθητική του είδους. Κι επειδή ο σκηνοθέτης Ματέο Γκαρόνε έχει δώσει κοινωνική αισθητική στο παραμύθι του, βλέπουμε αυτές τις λεπτομέρειες, κυρίως του μακιγιάζ που είναι στο χρώμα του ξύλου, επειδή από ξύλο είναι κατασκευασμένος ο Πινόκιο αλλά την ίδια αισθητική είχε και το περιβάλλον που ενέπνευσε τον ξυλουργό να κατασκευάσει τον «Πινόκιο. Κι εκει πάνω, παρεμβάλλονται, με αισθητική κοινωνική, κι όχι φαντασμαγορική , μακιγιάζ κι εμφανίσεις «χαρακτήρων» του κουκλοθέατρου και της Commedia Dell Arte ,στην κοινωνική αισθητική που όρισε ο Γκαρόνε .Σημειώνω και κλείνω πως ο Μπενίνι ,που παίζει στην ταινία, δουλεύει πάνω σε πρότυπα των καλλιτεχνών εκείνων κι είναι ένας από τους λόγους που η Ιταλία τον τιμά ως ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ ΘΕΣΜΟ, ως μελετητή και συνεχιστή μια Μεγάλης Σχολής της.
ΕΝ ΚΑΤΚΛΕΙΔΙ: Απί τη στιγμή που μακιγιέρ-κομμωτές (αλλά κι Ενδυματολόγοι) της Ακαδημίας, ξεχώρισαν αυτή την ιταλική ταινία επειδή ΕΙΔΑΝ κάποια πράγματα δεν θεωρώ τίποτε αδύνατο . Ειδάλλως η πεντάδα είναι γεμάτη ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ, έτσι κι αλλιώς.