Αυτό πρακτικά τι σημαίνει; Ότι εξεταζόμενο και ζητούμενο είναι η κινηματογραφική λειτουργικότητα της. Πόσο συμβάλει στην εξυπηρέτηση της ταινίας σύμφωνα με το πως τη θέλησε ο σκηνοθέτης, με βάση το σενάριο και όσα το τελευταίο του δήλωνε.

Είναι άλλο πράγμα η Μουσική ΑΞΙΑ μιας κινηματογραφικής μουσικής κι εντελώς διαφορετικό η Κινηματογραφική της αξία.

Με βάση αυτό, προχωράμε κι εξετάζουμε ΚΑΙ τις φετινές.

ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ

1. DA 5 BLOODS- Τέρενς Μπλάνσαρντ

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Δεύτερη υποψηφιότητα. Είχε προταθεί και το 2019 για την «Παρείσφρηση», πάλι του Σπάικ Λή με τον οποίο πετυχαίνει και τη φετινή 2^η υποψηφιότητα του.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Στενός συνεργάτης του σκηνοθέτη-σεναριογράφου  Σπάικ Λη ο Τέρενς Μπλάνσαρντ, αναγνωρισμένος τζαζίστας της μουσικής του Νότου και της Νέας Ορλεάνης αλλά και με προεκτάσεις στο είδος που λέγεται «τζαζ», εκλήθη φέτος για μια υπέρβαση: Ο Σπάικ Λη έκανε μια ταινία με ήρωες Αφρο-Αμερικανούς βετεράνους του πολέμου του Βιετνάμ, οι οποίοι  επιστρέφουν στον καιρό της ειρήνης στο μέρος που στιγμάτισε τα νιάτα τους, για να βρουν ένα θησαυρό που είχαν κρύψει καθώς και ίχνη ενός χαμένου συντρόφου. Το ενδιαφέρον είναι πως εδώ ο Σπάικ Λη ζήτησε μουσική πολεμικής ταινίας. Όμως ο Μπλάνσαρντ, προφανώς με τη σύμφωνη γνώμη του σκηνοθέτη έκανε το εξής: ξεκίνησε με αναγνωρίσιμους ήχους του, με τραγούδι του Μάρβιν Γκέι, του θρυλικού Αφρο-Αμερικανού τραγουδιστή, που στα χρόνια του Πολέμου του Βιετνάμ ήταν ένας από τους εκφραστές διαμαρτυρίας, από εκεί ανέσυρε μοτίβα προέκτασης, που χρησιμοποιούνται διάσπαρτα στην ταινία, όπως και τα τραγούδια του Μάρβιν Γκέι, άλλοτε σε πρώτο κι άλλοτε σε δεύτερο πλάνο, ωστόσο στο πρώτο flash-back, αποκαλύφθηκε: Μουσική πολεμικής ταινίας, μουσική για να συνοδεύει και να εκφράζει την αγωνία του πολέμου και της μάχης, κι αυτό κράτησε αρκετά, κι επανήλθε σε όλα σχεδόν τα flash-back, όταν το σενάριο μας μετέφερε στο χθες…Ωστόσο, τη διάθεση της την πέρασε και στο σήμερα, την πάντρεψε ακόμα και με τις «Βαλκυρίες» του Βάγκνερ, ως αναφορά στον Κόπολα και στην «Αποκάλυψη τώρα», όχι για πολεμική σκηνή και ελικόπτερα αλλά για το ξεκίνημα της αποστολής, πρώτα με ταξί στους δρόμους της Σαϊγκόν και με μοντάζ απευθείας στο ποταμόπλοιο που τους οδηγεί στο μέρος που υποψιάζονται, κι αμέσως επανήλθε στα κανονικά του. Η μουσική αυτή δείχνει και μια άλλη πλευρά του Μπλάνσαρντ ως κινηματογραφικού συνθέτη.

2. ΜΑΝΚ- Τρεντ Ρέζνορ, Αττικους Ρος

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: ΟΣΚΑΡΟΥΧΟΙ το ντουέτο, ΡΕΖΝΟΡ και ΡΟΣ, πήραν ΟΣΚΑΡ το 2011 για το «THE SOCIAL NETWORK», πάλι του Ντέηβιντ Φίντσερ, ο οποίος τους έχει στενούς συνεργάτες. Φέτος «κτυπούν» διπλή υποψηφιότητα, τόσο με την ταινία του Ντέηβιντ Φίντσερ «Mank» όσο και με το κινούμενο σχέδιο «Soul» που θα αναλύσουμε πιο κάτω.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Η ταινία έχει να κάνει με τα παρασκήνια του «Πολίτη Κέην», μόνο που αυτό το συναντάμε επί της ουσίας, στο δεύτερο ήμισυ της ταινίας. Η μουσική αυτό μας το επισημαίνει ανάλογα και με το δικό της τρόπο. Πρώτο πλάνο, μαυρόασπρη ταινία, με μια μαυρόασπρη φωτογραφία που υποδηλώνει «Πολίτη Κέην» και με μουσική που μας βάζει στο κλίμα εκείνου και μας υπόσχεται… Κάτι μυστηριακό….Όπως κι η ταινία…Καθοδόν, η μουσική «ξεγλιστράει», μας οδηγεί στο πνεύμα της ταινίας του Φίντσερ κι όχι του «Πολίτη Κέιν», απαγκιστρώνεται σιγά σιγά από αναζήτηση μουσικού θέματος μια και το εισαγωγικό δεν ολοκληρώθηκε, όπως ακριβώς δηλαδή το επιθυμούσε η σκηνοθεσία, όπου έτσι κι αλλιώς το μουσικό θέμα δεν είναι το «φόρτε» του συγκεκριμένου ντουέτου…Οι δυο αυτοί μουσικοί, που συνδυάζουν ως καταβολή το πιάνο με την ροκ μπάντα και έχουν φτιάξει κινηματογραφικά ένα δικό τους ιδιαίτερο ήχο, που δεν έχει να κάνει με των άλλων μουσικών και που το έχει αναδείξει ο Φίντσερ στις δικές του ταινίες,  φεύγουν σιγά σιγά από το μουσικό θέμα κι αρχίζουν να συνοδεύουν υπόγεια καταστάσεις.. Κάποιες φορές το πάντρεμα τους με το συνολικό ήχο γίνεται σημείο θαυμασμού.. Η σκηνή που ο «Μάνκιεβιτς» (Γκάρυ Ολντμαν) με την «Μάριον Ντέηβις» (Αμάντα Σέυφρυντ) κάνουν νυχτερινή βολτάδα έξω από μέγαρο και παρατηρούν τις καμηλοπαρδάλεις είναι απίστευτη μουσικά  στο τι συνοδεύει, τι εκφράζει και σε τι είναι χρειαζούμενη. Τέτοιες σκηνές με τη μουσική σε αυτό το ρόλο υπάρχουν πάμπολλες στην ταινία. Και βέβαια στη δραματική αποθέωση έρχεται κι η μουσική να υπενθυμίσει τα αρχικά της όχι ως θέμα αλλά ως διάσπαρτες παρτιτούρες ατμόσφαιρας.

3. ΜΙΝΑΡΙ- Εμίλ Μοσέρι

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη  του υποψηφιότητα

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΡΙΑΣ: Η κορεάτικη ταινία που έκανε τη φετινή έκπληξη σε υποψηφιότητες των μεγάλων κατηγοριών, πέτυχε και για τη μουσική. Ο ήχος της δεν είναι «κορεάτικος», δεν τονίζει το στοιχείο καταβολής και προέλευσης των ηρώων, μια οικογένειας Κορεατών που έρχονται να εγκατασταθούν στην αγροτική Αμερική κι αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Η μουσική έχει θέμα, έχει μουσικό θέμα, μελωδικό και μελαγχολικό, και τονίζει όχι την προσέλευση αλλά τη συναισθηματική τους κατάσταση. Την προσπάθεια εγκατάστασης σε ένα μέρος, όπου δεν μιλούν καλά τη γλώσσα, το ότι αυτό έχει επηρεάσει και τη γαλήνη της οικογένειας  κι η μουσική εμφανίζεται κυρίως όταν βλέπουν τοπία.. Θυμίζει κάπου Ντέηβ Γκρούζιν και κάτι από «Χρυσή Λίμνη» μόνο που εδώ ο τόνος είναι πιο μελαγχολικός. Ωστόσο η ταινία αν και δράμα προσαρμογής, έχει μια απαλότητα στη σκηνοθετική αντιμετώπιση κι αυτή την απαλότητα εκφράζει κι η μουσική. Κάποια ώρα, γίνεται κι αυτή ένα με το δράμα και χωρίς να αλλάξει τόνο, αλλάζει ένταση στην κορύφωση με τη σκηνή της φυσικής καταστροφής και την επιρροή της πάνω στα πρόσωπα και στο πως επικεντρώνεται κυρίως στην «παραντουρισμένη» γιαγιά. Η σκηνοθετική ολοκλήρωση ενός μουσικού θέματος

4. ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΑ ΝΕΑ (News of the world)- Τζέημς Νιούτον Χάουαρντ

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: 9^η Υποψηφιότητα για τον συνθέτη, δεν έχει καταφέρει ακόμα να το αποκτήσει. Εχει προταθεί για τα φιλμ «Ο πρίγκηπας της παλίρροιας(1992), «Ο φυγάς» (1994), «Junior»(1995- τραγούδι), «Μια θαυμάσια μέρα» (1997- τραγούδι), «Ο γάμος του καλύτερου μου φίλου» (1998- μουσική για κωμωδία), «Σκοτεινό χωριό» (2005), «Michael Clayton» (2008), «Εναντίωση» (2009)

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Μουσική για παραδοσιακού τύπου γουέστερν, το οποίο συνοδεύει καταστάσεις, λήψεις και πλάνα, τα «ανοίγματα» της κάμερας, τη road περιπλάνηση στις απέραντες εκτάσεις και συγχρόνως κάνει εντύπωση με τη χρήση των οργάνων, σαν να ακούγεται γκάιντα, σαν να θέλει να τονίσει  την ιρλανδική καταγωγή του ηττημένου Νότου, στο πότε συμβαίνει η ιστορία. Είναι από τις περιπτώσεις της φετινής πεντάδας όπου  στεκόμαστε ιδιαίτερα στη συνεργασία μουσικής και ήχου, η απόλυτη αλληλοσυμπλήρωση.

5. SOUL- Τρεντ Ρέζνορ, Αττικους Ρος, Τζον Μπατίστ

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ. Διαβάστε πιο πάνω στην παράγραφο «MANK». Εδώ έχει προστεθεί κι ένας τρίτος, ο Τζον Μπατίστ ο οποίος προτείνεται για πρώτη φορά

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ…Κι αυτός ο τρίτος που έχει προστεθεί, και του προσφέρονται τίτλοι συν-δημιουργού, είναι πιανίστας της τζαζ, ο οποίος εκλήθη να δώσει τον τόνο. Πρόκειται για κινούμενο σχέδιο, με ήρωα ένα πιανίστα της τζαζ που κάποια στιγμή βρίσκεται να πηγαινοέρχεται μεταξύ παρόντος κι επέκεινα, με μετεμψυχωμένες διαδρομές κι η PIXAR προφανώς ήθελε μια μουσική ασυνήθιστη. Ετσι, το ντουέτο Τρεντ Ρέζνορ και Αττικους Ρος, έφτιαξαν με το δικό τους τρόπο μουσική ασυνήθιστη για το είδος, και προστέθηκε κι ο Τζον Μπατίστ ο οποίος δίνει το τζαζ συμπλήρωμα που είναι κι έκφραση των χώρων αλλά και του ίδιου του καρτούν ήρωα. Μια μουσική πραγματικά εντελώς διαφορετική για κινούμενο σχέδιο.

ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ: Ο κλάδος των ΜΟΥΣΙΚΩΝ έχει ήδη εκδόσει απόφαση: «SOUL». Στα βραβεία του Σωματείου του. Το «Soul» σίγουρα θα ψηφιστεί μονοκοπανιά  κι από sound editors κι από music editors κι από εκείνους των ηχητικών εφφέ. Οι «καθαρόαιμοι» ηχολήπτες , δηλαδή οι sound mixers κι οι sound designers θα βρεθούν διασπασμένοι ανάμεσα σε αυτό αλλά και «Του κόσμου τα νέα», χωρίς να ξεχνάμε το «Mank» που τη μουσική του θα τη «διαβάσουν» και..ηχοληπτικά. Οι σκηνοθέτες θα πάνε προς «Manκ» αλλά θα τους αρέσει κι αυτό που έκανε ο Τζέημς Νιούτον Χάουρντ για λογαριασμό του είδους γουέστερν, οι σεναριογράφοι έχουν κάθε λόγο να θελήσουν το «Minari» ως μουσική έκφραση του σεναρίου, οι ηθοποιοί θα διασκορπιστούν ανάμεσα στα ανθρωποκεντρικά φιλμ ενώ οι μοντέρ θα ψάξουν να βρουν ποια μουσική εξυπηρέτησε καλύτερα το μοντάζ. Οι διευθυντές φωτογραφίας μπορεί να αγαπήσουν το «Mank» αλλά θα δούν  και την εξυπηρέτηση που πρόσφερε στην κίνηση της κάμερας ο Τζέημς Νιούτον Χάουαρντ στου «Κόσμου τα νέα». Κι έπεται…συνέχεια