Είναι κινηματογραφική η χρήση της μουσικής, κινηματογραφική ανάγκη γεννά, κατευθύνει και καθορίζει τη λειτουργία της και τη σύνθεση της, κινηματογραφικοί όροι την αξιολογούν.
Τις χαρακτηριστικές λεπτομέρειες θα τις πούμε παρακάτω καθώς θα αναλύουμε τις πέντε περιπτώσεις, ωστόσο φέτος, η μία από τις πέντε , είναι η περίπτωση ΤΖΩΝ ΓΟΥΙΛΛΙΑΜΣ με τον καινούργιο, τον Νο 5 «Ιντιάνα Τζώνς» κι εδώ έχουμε κάτι άλλο που ναι μεν αξιολογείται Εργοκεντρικά αλλά θαυμάζεται προσωπικά.
ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ
- AMERICAN FICTION- Λόρα Κάρπμαν
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ OSCAR: Πρώτη υποψηφιότητα
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: H ταινία αυτή, με σεναριακή προίκα ως βάση, θίγει θέμα, τα στερεότυπα της μαύρης Αμερικής, δεν το κάνει μέσα από κανόνες καταγγελτικού δράματος, αντίθετα, το σενάριο είναι γραμμένο και με χιουμοριστική διάθεση που την αφήνει να εκδηλώνεται. Όλα αυτά γίνονται μέσω χαρακτήρων. Η αίσθηση, λοιπόν, που σου δίνει αυτή η μουσική είναι σαν να σκηνοθετούσε, σαν να υπαγορευόταν από τη σκηνοθεσία, σαν να γράφτηκε αφού το φιλμ είχε ολοκληρωθεί κι ήταν και μονταρισμένο κι έπρεπε η μουσική να «ντύσει». Δεν είναι απαραίτητο να έγινε έτσι η δουλειά, είναι αυτό που σου αφήνει ως αίσθηση επειδή η μουσική παρακολουθεί την ιστορία, εκφράζει και σχολιάζει συναισθήματα, με τρόπο πολύ διακριτικό, χωρίς τη λεγόμενη «ταυτολογία εικόνας αφήγησης» που έλεγαν θεωρητικοί του πάλαι ποτέ, δεν έχει να προβάλει ούτε «θεματάρα» ούτε «κομματάρα», αυτό που έχει είναι βαθιά γνώση των οργάνων, της χρήσης των οργάνων της τζαζ. Με αυτά τα όργανα φτιάχνει κατάσταση με τη χρήση του σαξόφωνου, σε ποιες σκηνές το διαλέγει ενώ ποτέ η μουσική δεν βγαίνει από πάνω…Μια τζαζ ολότελα δική της που έχει να κάνει με τα όργανα και την παρακολούθηση από αυτά, της ιστορίας που το φιλμ αφηγείται.
- ΙΝΤΙΑΝΑ ΤΖΩΝΣ ΚΙ Ο ΔΙΣΚΟΣ ΤΟΥ ΠΕΠΡΩΜΕΝΟΥ (Indiana Jones and the Dial of Destiny)- Τζων Γουίλιαμς
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ OSCAR: ΚΑΤΟΧΟΣ 5(ΠΕΝΤΕ) OSCAR: To πρώτο του ήταν για adaptation , το 1972 για το «Ο ΒΙΟΛΙΣΤΗΣ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ» (όπως, συμπτωματικά , κι η πρώτη υποψηφιότητα του ήταν για adaptation, για το «Η κοιλάδα με τις κούκλες» το 1968, που ειχε χάσει από τον Άλφρεντ Νιουμαν και το συνεργάτη Κέν Ντάρμπυ για το adaptation του μιούζικαλ «Κάμελοτ») κι οι άλλες τέσσερις ήταν όλες για original score: 1976 «Τα σαγόνια του καρχαρία», 1978 «Ο πόλεμος των άστρων», 1983 «Ο Εξωγήινος», 1994 «Η λίστα του Σίντλερ.
Φέτος, παίρνει την 54η (!!!!!) υποψηφιότητα του
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Είναι εκπληκτικό αυτό που συμβαίνει με αυτό τον άνθρωπο, τον Τζων Γουίλιαμς, να προτείνεται για Oscar στα sequel , δυο μεγάλων θεματικών επιτυχιών του, το ένα είναι «Ο πόλεμος των άστρων» που του χάρισε ένα από τα Oscar του και προτείνεται για Oscar Μουσικής σε κάθε μία σχεδόν από τις παραλλαγές του, το άλλο είναι το θέμα του «Ιντιάνα Τζωνς» που το λάνσαρε οσκαρικά το 1982 στο «Οι κυνηγοί της χαμένης κιβωτού αλλά έχασε το Oscar από το θέμα του ΒΑΓΓΕΛΗ, του Βαγγέλη ΜΑΣ, του Βαγγέλη Παπαθανασίου στο «Οι δρόμοι της φωτιάς». Ποια είναι λοιπόν η ταυτότητα κατηγορίας εδώ; Εδώ; Εδώ ο Τζων Γουίλιαμς ουσιαστικά αναλαμβάνει χρέη σκηνοθέτη. Είναι το link που συνδέει αυτή την ταινία με τους προηγούμενους «Ιντιάνα Τζωνς» που είχαν σκηνοθετηθεί από τον Στήβεν Σπήλμπεργκ ενώ τώρα έχει καθίσει στο πηδάλιο ο Τζέημς Μάνγκολντ. Η μουσική του Τζων Γουίλιαμς είναι αυτή που θυμίζει τις ρίζες και το γένος, από που το 5ο φιλμ προέρχεται, η παρουσία της μουσικής είναι διαρκής κι είναι να χαζεύεις παρακολουθώντας κάθε καρέ της περιπέτειας πως συνοδεύεται από μουσική, τι είδους μουσική, πως θυμίζει, χωρίς να δανείζεται καθ’οδόν νότες του «Ιντιάνα Τζωνς» αλλά με ορχηστρικά κόλπα, μας οδηγεί σε αυτό, στο αναγνωρίσιμο θέμα, μας το δίνει ατόφιο όταν η δράση της περιπέτειας που την παρακολουθεί στενά ο μουσικός, το υπαγορεύει. Η μόνη φορά που δεν τα κατάφερε ήταν στο συνολικά αποτυχημένο Νο 4 «To βασίλειο του κρυστάλλινου κρανίου»
- ΟΙ ΔΟΛΟΦΟΝΟΙ ΤΟΥ ΑΝΘΙΣΜΕΝΟΥ ΦΕΓΓΑΡΙΟΥ (Killers of the flower moon)- Ρόμπι Ρόμπερτσον
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ OSCAR: Πρώτη υποψηφιότητα (και μεταθανάτια)
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Ο Σκορσέζε , ως σκηνοθέτης, δεν την πολυθέλει την «κινηματογραφική» μουσική, την θέλει με έναν άλλο τρόπο, σαν να παρεισφρέει ή να σχολιάζει κάτι, και να ξαναφεύγει. Είναι το σημείο που τους ένωσε με τον Μουσικό μπάντας, τον Ρόμπι Ρόμπερτσον, που μοιράζονται- μοιράζονταν!! Διότι ο Ρομπερτσσον έφυγε από τη ζωή- τις ίδιες πάνω κάτω περί κινηματογραφικής μουσικής , απόψεις. Ο Ρόμπερτσον λειτούργησε κι εδώ ως δημιουργός μπάντας, με την μπάντα κατά νου ταξίδεψε στις περιοχές που έζησαν οι Ινδιάνοι Οσέιτς, τους οποίους έχει ο Σκορσέζε ως πολιτισμική βάση για την δημιουργία ενός ιδιότυπου αστυνομικού γουέστερν, τους ήχους , τους τοπικούς ήχους των Οσέιτζ, μελέτησε ο Ρομπερτσον, αυτούς έφερε, αυτούς επεξεργάστηκε και τους μετέτρεψε σε επίσημη μουσική του φιλμ.
- OPPENHEIMER- Λούντβιγκ Γκέρανσον
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ OSCAR: Σουηδός, υπερ-σπουδαγμένος μουσικός, Πήρε OSCAR το 2019 για το «BLACK PANTHER», η φετινή είναι η 3η υποψηφιότητα
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Από τη μια, η χρήση του «συνθεσάιζερ» στο οποίο ο Γκερανσον έχει κάνει ειδικές επι μέρους σπουδές, από την άλλη η μεγάλη ορχήστρα με πρωτοκαθεδρία στα βιολιά, που επίσης την έχει σπουδάσει κι ως ενορχήστρωση…Με αυτούς του δύο καίριους συνδυασμούς, συν τα κάποια επιμέρους, ο Γκέρανσον βγάζει μουσικά τον ήχο της απειλής, της τεχνολογίας, τις εσωτερικές φοβίες ενόψει της βόμβας, την ουράνια ανάληψη καθώς συνενώνει τα όργανα με το «συνθετικό». Κοίτα που το ρομαντικό βιολί χρησιμοποιείται ως όργανο για την υποβόσκουσα απειλή. Και κατά τον Κρίστοφερ Νόλαν, τον σκηνοθέτη του, βγάζει μουσικά την ψυχή της ταινίας, την υπογράφει
- POOR THINGS- Τζέρσκιν Φρέντριξ
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ OSCAR: Πρώτη υποψηφιότητα
TAYTOTHTA KATHΓΟΡΙΑΣ: Ένας ακόμα συνεργάτης που καταφέρνει κι εναρμονίζεται με τον ιδιαίτερο κόσμο της ταινίας του Λάνθιμου αλλά και με τον ιδιότυπο τρόπο με τον οποίο σκηνοθετεί . Ενας ποπ μουσικός, «από το πουθενά» όπως είχαν γράψει οι «Los Angeles Times», χωρίς κινηματογραφική προϊστορία, αυτό εννοούσαν, έρχεται κι ανατρέπει τα περί κινηματογραφικής μουσικής και ειδών, κάνοντας πράξη, κάτι πολύ δύσκολο για μουσικό, τον κόσμο του σκηνοθέτη του, ο οποίος είναι ένας κόσμος που κολυμπά στο γκροτέσκο, στο παράλογο, στο διογκωμένο κι από κάτω υπάρχει συναίσθημα , άλλοτε ειρωνικό άλλοτε λανθάνον…
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ: Θα επαναλάβω το φετινό «motto» που έρχεται και με βρίσκει διαρκώς στην πόρτα μου: Φέτος, υπάρχει ένας βασικός διεκδικητής κι ένας συγκεκριμμένος επικίνδυνος αντίπαλος που τον απειλεί σε κάθε βήμα. Ο πρώτος είναι ο Κρίστοφερ Νόλαν με τον «Oppenheimer», ο δεύτερος είναι ο Γιώργος Λάνθιμος με το «Poor things». Και κάπου στο βάθος περιμένει στον…τρίτο δρόμο ο Μάρτιν Σκορσέζε με το «οι δολοφόνοι του ανθισμένου φεγγαριού». Στη Μουσική πόσο πιο αντιπροσωπευτικό κι επίσημο να γίνει το «motto». Ο Σουηδός Γκέρανσον πηγαίνει με τις πρωτοβουλίες του για την επιβράβευση του από τον «Oppenheimer» που υπογράφει μουσικά μοντέρνα την αφήγηση έπους σε blockbuster μη,…μπλοκμπαστεροειδές – καινοτομία!, κι ο Τζέρσκιν Φρέντριξ του λανθιμέικου «Poor things» έρχεται να διεκδικήσει την αναγνώριση του όλου πακέτου Λάνθιμου, της μουσικής συμπεριλαμβανομένης. Συνεπώς κι εδώ, όπως και στις περισσότερες κατηγορίες φέτος, το «Εν κατακλείδι» δεν μπορεί να τα δει «κλαδικά», θα τα δεί…. «ταινιακά», αν επιτρέπεται η γλωσσοπλαστική... Ταινία συνολικού πακέτου, ανεξαρτήτως κλάδου στον οποίο ανήκει ο κάθε ψηφοφόρος, ο κλάδος θα είναι απλώς το προσωπικό φίλτρο του εκάστοτε