Ποια κατάσταση; Ότι ήταν τα πρώτα Oscar μετά τις επιπτώσεις της πανδημίας, κι αυτό είχε να κάνει με τις ταινίες που επίσης ήταν ακριβώς όπως συμβαίνει μετά από πόλεμο, που ξανάρχεται μια ανάσα. Κι η ανάσα έχει να κάνει με τις καλές ταινίες. Τα τρία προηγούμενα χρόνια ήταν για να συντηρηθεί ο θεσμός, όχι όμως ευθέως ανάλογα με τις ταινίες οι οποίες ήταν σε ύφεση. Το ότι καταφερε και στάθηκε είναι αυτό που τον κάνει σημαντικό, ότι είναι ο μονος θεσμός που δεν τον σταμάτησε ούτε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, ούτε στα χρόνια μας η Πανδημία που σταμάτησε όλα τα άλλα και τα μετέθεσε για αργότερα. Είτε Euro, είτε Ολυμπιακούς Αγώνες , είτε Παγκόσμιο Κύπελλο, είτε Eurovision, ακόμα και τα Νομπελ- αυτά τα είχε σταματήσει κι ο Β’ Παγκόσμιος. Το Oscar στάθηκε και πάλι, ήταν στα τρία χρόνια «θα φάμε ό,τι έχουμε και θα πούμε κι ευχαριστω»..Και φέτος φάνηκε η αλλαγή. Καθρεφτίστηκε στην απονομή ως βραδιά, καθρεφτίστηκε στην τηλεθέαση που εντός Αμερικής μετά την κάθοδο του 2021 από το επόμενο έτος παρουσιάζει σταδιακά άνοδο-το ίδιο έγινε κι εφέτος, καθορίστηκε από το global πλέον της Ακαδημίας, που έχει γίνει παγκόσμια , μια και περιλαμβάνει πλέον σχεδόν τα πάντα αφού όλοι θέλουν ένα Oscar, όπως φαίνεται. Εξού και συνεχώς ζητούν αυτονόμηση καλλιτεχνικές ειδικότητες ώστε να έχουν δικό τους Oscar,όπως εγινε με τους casting directors, ,η Ευρωπαϊκή Ακαδημία έχει αλλάξει τα καταστατικά της , του χρόνου δεν θα απονείμει και θα πάει απευθείας στο 2026 ως πλέον προ-οσκαρική κι αυτή, κι είχαν άνοδο και στις ξένες τηλεθεάσεις , όπου αλλάχθηκε και το ωράριο προκειμένου να συντονιστουν καλύτερα, στο μεν Ηνωμένο Βασιλειο που από το BBC πέρασαν σε ιδιωτικό κι έφεραν δύο εκατομμύρια τηλεθεατές, στη δε Ιταλία , έγινε το ανάποδο, από το συνδρομητικό SKY που τα έδειχνε, τα ξαναπήρε η RAI παρακαλώ κι είχαν άνοδο 15 ο/ο σε σχεση με πέρσι.
Γιατι τα λεω ΤΩΡΑ‘όλα αυτά; Επειδή υπήρχαν ταινίες. Κι από εκεί ξεκινούν όλα. Όταν οι ταινίες που διαγωνίζονται είναι καλές, κι είναι αρκετές οι καλές , τότε όλο αυτό καθρεφτίζεται στο ενδιαφέρον . Και το μενού ήταν διεθνές.
Για τους Ελληνες και για την Ελλάδα ως γενέθλια χώρα του σκηνοθέτη (αλλά και του μοντέρ) κι όχι ως Κινηματογραφία και Πολιτεία, είχαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω Γιώργηδων, Λάνθιμου και Μαυροψαρίδη, τους τα προσφώνησε γλυκυτατα κι ο Τζίμι Κίμμελ κι ηταν καλή κι η έκβαση αλλά αυτά θα τα πούμε παρακάτω στις αναλύσεις.
Μία μία οι ταινίες που βραβεύτηκαν, πάνω σε τι βραβεύτηκαν και τι αυτό εκπροσωπεί διότι ο απολογισμός είναι καθαρά κινηματογραφικός κι ΕΡΓΟΚΕΝΤΡΙΚΟΣ, ακριβώς αυτό που είναι οι Ακαδημίες κι όσο θα έχω τη δυνατότητα θα το επαναλαμβάνω, θα το εξηγω, ώστε να καταλαβαίνει ο κόσμος περί τίνος πρόκειται.
Πριν προχωρήσω στην αναλύσεις , μία προς μία, θα πως ως ΜΕΣΟΤΙΤΛΟ, τη διαφορά μεταξύ Κρίστοφερ Νόλαν και Γιώργου Λάνθιμου, ως σκηνοθετών, κι επειδή είμαι ΕΡΓΟΚΕΝΤΡΙΚΟΣ διευκρινίζω κι αντικαθιστώ τη λέξη «σκηνοθέτες» με τη λέξη «ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΕΣ». Αυτός είναι ο τιτλος, αυτός που ακολουθεί, κι αυτος ο καμβάς των αναλυσεων, η διαφορα των δυο:
ΤΟΥ ΛΑΝΘΙΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ, ΤΟΥ ΝΟΛΑΝ ΕΙΝΑΙ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ.
Σημειώστε τα!! Πάνω εκεί παιζονται κι οι διαφορές των ψήφων μεταξύ των ΔΕΚΑ ΧΙΛΙΑΔΩΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΣΤΩΝ.
Κι ως ΕΡΓΟΚΕΝΤΡΙΚΟΣ , που σημαίνει, σε μεγάλο βαθμό, ΣΕΝΑΡΙΑΚΙΑΣ, θα επισημάνω κι ότι σε ΚΑΝΕΝΑ εκ των δύο, δεν δόθηκε διάκριση στο Σεναριο. Συνεπως, το σκηνοθετικό είναι που μέτρησε και στις δύο περιπτώσεις, για αυτό κι έκανα την επισήμανση, ως «οδικό χάρτη» για τα παρακάτω.
Και ξεκινάμε.
ΤΑ ΕΡΓΑ ΠΟΥ ΤΙΜΗΘΗΚΑΝ
- OPPENHEIMER.
OSCAR 7: ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΤΑΙΝΙΑ, ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ (ΚΡΙΣΤΟΦΕΡ ΝΟΛΑΝ), ΗΘΟΠΟΙΙΑΣ Α’ ΑΝΔΡΙΚΟΥ ΡΟΛΟΥ (ΚΙΛΙΑΝ ΜΕΡΦΙ), ΗΘΟΠΟΙΙΑΣ β’ ΑΝΔΡΙΚΟΥ ΡΌΛΟΥ (ΡΟΜΠΕΡΤ ΝΤΑΟΥΝΙ ΤΖ.), ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ (ΧΟΫΤΕ ΒΑΝ ΧΟΫΤΕΜΑ), ΜΟΝΤΑΖ (ΤΖΕΝΙΦΕΡΛ ΛΕΗΜ), ΜΟΥΣΙΚΗΣ (ΛΟΥΝΤΒΙΓΚ ΓΚΕΡΑΝΣΟΝ)
Το «ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ» που ανέφερα πιο πάνω, είναι αυτή που καθόρισε τα πάντα. ήταν σκηνοθεσία που είχε να δουλέψει ένα τεράστιο υλικό, το οποίο είχε γράψει, με βάση δυο βιβλία ο ίδιος ο σκηνοθέτης, χωρίς όμως να θεωρηθεί και ταινία σεναρίου για να πάρει το σχετικό αγαλματάκι. Ήταν σενάριο με ματιά σκηνοθέτη, που το γράφει σχεδόν σαν πλάνο εργασίας για το πως θέλει να το σκηνοθετήσει. Ενας σκηνοθέτης που εχει στο παρελθοντικό ενεργητικό του επισημάνσεις για τα σεναρια του (Memento, Inception) αλλά τόσο σε εκείνα όσο και σε άλλα και στα τελευταία χρόνια ολοφάνερα και φωναχτά, ο σκηνοθέτης εαυτός είναι που υπερτερεί΄. Εδώ οργάνωσε ένα έπος, πολύ σύγχρονων, όμως, αντιλήψεων, στο οποίο ενορχήστρωσε, θέμα, δράμα, ήρωα, περιεχόμενο, Ιστορία, εποχές, διαχρονικότητα υλικού. Συγχρόνως από το σενάριο άντλησε και ρόλους και χωρίς επισήμως να καταγράφεται στους σκηνοθέτες ηθοποιών, εν τούτοις χάρι στους ρόλους και στη σκηνοθετική οργάνωση απέσπασε και δυο βραβεία ερμηνείας, του Α’ ρόλου για τον ήρωα και του β ρόλου για τον ανταγωνιστή του, το πως τους είχε οργανώσει, το πως οι ηθοποιοί μπήκαν αβίαστα σε όλο αυτό και δημιούργησαν. Η διάκριση στη φωτογραφία είχε να κάνει με την σκηνοθετική πλεύση του , πως το blockbuster του δεν ήθελε να είναι «blockbuster». Η φωτογραφία υποκατέστησε τα οπτικά εφφέ. Το μοντάζ, υπο την εποπτεία του έγινε μία οργάνωση έπους, προβολής ερμηνειών, καταστάσεων, η μοντέζ δεν το μόνταρε ως έπος αλλά ως δράμα.. Δεν ήταν μοντάζ δράσης, δεν ήταν μοντάζ blockbuster, ήταν Μοντάζ αφηγηματικής ταινίας. Κι ως Μουσική, αυτό που είχε γράψει στην ΑΝΑΛΥΣΗ περί ΜΟΥΣΙΚΗ το pantimo.gr, για τη χρήση του βιολιού στο να περιγράψει «απειλή», ο συνθέτης ΛΟΥΝΤΒΙΓΚ ΓΚΕΡΑΝΣΟΝ αποκάλυψε στον ευχαριστήριο λόγο του , στη απονομή, ότι το βιολί ήταν ιδέα του σκηνοθέτη, του Κρίστοφερ Νόλαν, αυτός του το υπέδειξε, κι ο συνθέτης τον ευχαρίστησε για αυτό. Οπερ έλεγχε και κατεύθυνε την ταινία σε όλες της τις λεπτομέρειες. Το επίτευγμα του Κρίστοφερ Νόλαν είναι πολλαπλό για αυτό και μιλάμε για «Σκηνοθεσία Οργάνωσης». Οσο δε για τους δυο ερμηνευτές, τον ΚΙΛΙΑΝ ΜΕΡΦΥ στον Α’ ρόλο και τον ΡΟΜΠΕΡΤ ΝΤΑΟΥΝΙ ΤΖ, στον supporting, o μεν πρώτος σήκωσε όλη την ταινία στην πλάτη, τρίωρο έπος ποικίλων συναισθημάτων και πέρασε τον ήρωα μέσα από όλη αυτή την ερμηνευτική κρησάρα, ο δε δεύτερος, ο ΡΟΜΠΕΡΤ , έφερε το επίτευγμα του να είναι ταυτοχρόνως ο υποστηρικτής κι ο υπονομευτής του κεντρικού ήρωα, και το έπαιξε όλο αυτό το σύνθετο υπο την ομπρέλα μιας λιτότητας που το έκανε να μοιάζει τόσο αβίαστο.
- AMERICAN FICTION
OSCAR 1: ΣΕΝΑΡΙΟΥ Κ ΔΙΑΣΚΕΥΗΣ (ΚΟΡΝΤ ΤΖΕΦΕΡΣΟΝ)
Το έργο περιεχομένου σε ευφάνταστο γράψιμο και με σκηνοθετική ματιά. Από Αφρο-Αμερικάνο, πρώτη του ταινία, σεναριο και σκηνοθεσία, φαίνεται η σκηνοθετική ματιά στο γράψιμο, που το κάνει τόσο μα τόσο πρωτότυπο κι ευφάνταστο. Πάνω στα στερεότυπα των μαυρων της Αμερικής, τόσο για τους εαυτούς τους όσο και για τους άλλους ή κι από τους άλλους, το έγραψε ως ιστορία κεντρικού ήρωα, το πέρασε από οικογενειακή ιστορία, τα μελη της οικογένειας τα έβαλε σε δικές τους ιστορίες, πέρασε τον ήρωα από τον κόσμο της συγγραφής και του κινηματογράφου κι άφησε την φαντασία να δώσει το περιεχόμενο. Είναι ενδεικτικό, ότι αν και δεν είχε υποψηφιότητα στη σκηνοθεσία, σεναριακά άφησε πίσω τα τρία σημαντικότερα φιλμ της χρονιάς, που είχαν υποψηφιότητα στη σκηνοθεσία ενώ αυτός δεν είχε. Αναφέρομαι στον «Oppenheimer», στο «Poor things», στη «Ζώνη Ενδιαφεροντος». Αυτό κάτι δείχνει για τη σαρωτική δύναμη του συγκεκριμένου σεναρίου, την καθαρώς ΣΕΝΑΡΙΑΚΗ.
- ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΜΙΑΣ ΠΤΩΣΗΣ (Anatomie d’une chute) (Anatomy of a fall)
OSCAR 1: ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ (ΖΥΣΤΙΝ ΤΡΙΕ, ΑΡΤΟΥΡ ΑΡΑΡΙ )
Η 4η σημαντική της χρονιάς , μαζί με «Oppenheimer», «Poor things» και «Ζώνη ενδιαφεροντος» είναι αυτή εδώ κι αυτό που της πιστώθηκε είναι το σενάριο της. Αν και το φιλμ επισημάνθηκε και σε άλλες μεγάλες κατηγορίες, και στη σκηνοθεσία και στο μοντάζ , μαζί με την ερμηνεία, αλλά όλα αυτά αναγνωρίστηκαν ότι εκπορεύονταν από το ΣΕΝΑΡΙΟ. Το οποίο σενάριο ήταν όλη η διαφορετικότητα που έκανε την ταινία σημαντική κι αυτή ήταν η γυναικεία ματιά πάνω στους χαρακτήρες, στην έκβαση της ιστορίας και της δικαστικής υπόθεσης, της αμφιβολίας, της υπεράσπισης και του δικαιώματος της γυναίκας να μη θεωρείται υπόλογη επειδή αντέδρασε διαφορετικά από ό,τι οι άλλοι θα περίμεναν σε μια σειρά από γεγονότα της ζωής της που φάνηκαν στον αινιγματικό θάνατο του άντρα της, Το έργο είναι μια μεγάλη επιτυχία της Γαλλίδας σκηνοθέτη- σεναριογράφου, με μια σειρά από σημαντικότατα βραβεία, σε Κάννες, Ευρωπαϊκή Ακαδημία και γαλλικά Σεζαρ, με BAFTA στο Σενάριο, τώρα και με Oscar. Μόνο η χώρα της την προσπέρασε κι έστειλε άλλο για Διεθνές Oscar, το οποίο, όμως, δεν προβιβάστηκε κι έμεινε της καλλιτέχνιδος και του συνεργάτη της, η ικανοποίηση της ρεβάνς.
ΥΓ Πάντως στον ευχαριστήριο λόγο τους, οι δυο Γάλλοι καλλιτέχνες, η Τριέ κι ο Αραρί, αναφέρθηκαν και σε «εμπλοκή» παραγωγών κατά τη δημιουργία του έργου, και τους ευχαρίστησαν από μικροφώνου, όχι τίποτα άλλο , μα ως προς τους Ελληνες που τη λέξη «παραγωγός» την έχουν συνώνυμο της απαξίας και δεν έχουν ιδέα τι γίνεται στο παγκόσμιο σινεμά, όχι μόνο στο Χόλυγουντ αλλά και στην Ευρώπη.
- POOR THINGS
OSCAR 4: ΗΘΟΠΟΙΑΣ Α’ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΥ ΡΟΛΟΥ (ΕΜΜΑ ΣΤΟΟΥΝ), ΣΚΗΝΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΥΣΗΣ (ΤΖΕΗΜΣ ΠΡΑΪΣ, ΣΟΝΑ ΧΕΘ, ΤΣΟΥΤΣΑ ΜΙΧΑΛΕΚ), ΚΟΣΤΟΥΜΙΩΝ (ΧΟΛΥ ΓΟΥΌΝΤΙΝΓΚΤΟΝ), ΜΑΚΙΓΙΑΖ-ΚΟΜΜΩΣΕΩΝ (ΝΑΝΤΙΑ ΣΤΕΗΣΥ, ΜΑΡΚ ΚΟΥΛΙΕΡ, ΤΖΟΣ ΓΟΥΕΣΤΟΝ)
Και φτάνουμε στη Σκηνοθεσία της Έμπνευσης. Αυτό που ήταν η σκηνοθεσία του Γιώργου Λάνθιμου Η δημιουργία ενός κόσμου από τον σκηνοθέτη, ενός κόσμου που διαθέτει στοιχεία από το γκροτέσκο, από το παράλογο, από τη διογκωμένη σάτιρα, κι όλο αυτό σε μια πειραματικού τύπου κατάσταση, πάνω στην αφήγηση, στην αισθητική και στο αποτέλεσμα. Σε αυτή την έμπνευση, ο Λάνθιμος ενέταξε όλους τους συνεργάτες, οι οποίοι δημιούργησαν για λογαριασμό του. Τα 4 Oscar της ταινίας είναι ακριβώς Oscar της Σκηνοθεσίας αυτής, ενέχουν θέση βραβείου Σκηνοθεσίας. Είναι όπως τα κοστούμια στις ταινίες του Φελίνι, του Βισκόντι, του Τζεφιρέλι,που ενέχουν θέση Σκηνοθεσίας διότι ερμηνεύουν σκηνοθετική ματιά, σκηνοθετικό κόσμο. Κι ο Λάνθιμος, τα πιστώνεται όλα αυτά. Και βέβαια, εκείνο που πιστώνεται είναι την ερμηνεία της πρωταγωνίστριας, το Oscar Α’ Γυναικείου ρόλου στην ΕΜΜΑ ΣΤΟΟΥΝ, που βρέθηκε αντίπαλο με τη σκηνοθεσία πρωταγωνίστριας του Σκορσεζε, την Λίλυ Γκλαντστόουν, όπου εκείνη πήγαινε με όπλο τη λιτότητα (δεν λέω για αυτά που έγραφαν τα δημοσιεύματα της άγνοιας περί Ινδιάνας, ενοχών κλπ, δεν δουλεύουν ετσι οι Ακαδημίες, τα δημοσιεύματα τα νομίζουν ετσι επειδή δεν γνωρίζουν σινεμά). Η νίκη της Στόουν είναι με το ότι στην περίπτωση της Η ΔΕΞΙΟΤΕΧΝΙΑ ΝΙΚΗΣΕ ΤΗ ΛΙΤΟΤΗΤΑ. Διότι ο ρόλος της Στόουν, όπως την όρισε ο Λανθιμος, ήταν ένας ρόλος εξαιρετικών απαιτήσεων, καλούσε τον ηθοποιό να περάσει την ερμηνεία από σχολές, να παίξει τη γυναίκα αυτή κι ως φιγούρα εποχής και να την αναδεικνύουν τα κοστούμια, εξου και τα Oscar τα σχετικά, να είναι ενταγμένη κι ως παίξιμο στο μπαρόκ- γκροτέσκο σκηνικό που θα την περιβάλει, , όπως και το μακιγιάζ που έβγαλε πλήρως αυτό τον κόσμο του Λάνθιμου. Κι η Στόουν κατέφυγε για ξεκινημα στο θέατρο μαριονετών Κι από εκεί ξεκίνησε την κίνηση όσο είναι ακόμα με πρώιμη την μεταμόσχευση εγκεφάλου εμβρύου και πως σιγά σιγα , καθώς ο εγκέφαλος ενηλικιώνεται, επηρεάζεται κι η κίνηση του σώματος κι η ομιλία που από σπαστική διακοπτόμενη μεταβάλλεται σε άρθρωση, ενώ ανάλογα μοντάρονται από την ηθοποιό και τα όσα αντιλαμβάνεται η ηρωίδα καθώς εξανθρωπίζεται και περνά στην απόλυτη λιτότητα όταν ανακαλύπτει τη Γυναίκα. Ηταν ρόλος εξαιρετικά μεγάλης κι απαιτητικής δεξιοτεχνίας. Η Στόουν πήρε το δεύτερο της Oscar,με κάτι εντελώς διαφορετικό από το πρώτο που ήταν το «La La Land» κι ο Λάνθιμος πήρε επίσης μια νίκη καταφανή απέναντι στον Σκορσέζε ως ο σκηνοθέτης που την κατευθυνε και την υπέγραψε. Κι είναι η δεύτερη back to back υπογραφη πρωταγωνίστριας με σκηνοθετικά χαρακτηριστικά, ύστερα από την Ολίβια Κόλμαν στην «Ευνοούμενη»- ερμηνευτικό credit του σκηνοθέτη
- ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ (The holdovers)
OSCAR 1: ΗΘΟΠΟΙΙΑΣ Β’ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΥ ΡΟΛΟΥ (ΝΤΑ ΒΑΪΝ ΤΖΟΥ ΡΑΝΤΟΛΦ)
Είναι η «απόληξη», είναι η καταγραφή της ουσίας, το «κουκούτσι». Σε μια ταινία με εξαιρετικό σενάριο που προσπερνιέται ο σκηνοθέτης επειδή θεωρείται ότι τη σκηνοθεσία υποκατέστησε το μοντάζ με τις νοσταλγικές «διπλοτυπίες» και με ρόλους για ερμηνευτικά αποτελέσματα, εδώ γίνεται το focus, που δεν έχει αντίπαλο. Σε αυτή τη γυναίκα, τη μαύρη μαγείρισσα του κολλεγίου που αυτά τα Χριστούγεννα δεν θα έρθει ο γιος της διότι σκοτώθηκε στο Βιετνάμ, κι η ηθοποιός, το δώρο του σεναρίου , με τη σταδιακή εξέλιξη και φανέρωση λίγο λίγο των μυστικών, κάνει ένα μοναδικό κτίσιμο: Κλιμακώνει από σκηνή σε σκηνή μέχρι να φτάσει στη σκηνή δραματικής αποθέωσης και κατόπιν το επαναφέρει σιγά σιγά στα αρχικά του. Κι εδώ από τη μια μπορεί να πει κάποιος για τη συναρπαστική αρωγή του μοντάζ στο να προβάλει την ερμηνεία της κι από την άλλη, όμως, τη δύναμη της κινηματογραφικής ηθοποιίας της, να κλιμακώνει και να επαναφέρει ενώ δεν είναι θέατρο δεν το πάει επαγωγικά σε ένα δίωρο αλλά γύρευε με τι σειρά γυρίστηκαν οι σκηνές κι η ηθοποιός καταφέρνει και ρυθμίζει τα συναισθήματα τους. . Οι κινηματογραφάνθρωποι δεν υπήρχε περίπτωση να μην ενθουσιαστούν με το αποτέλεσμα που είδαν.
- BARBIE
OSCAR 1: ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ (ΜΠΙΛΙ ΕΪΛΙΣ, ΦΙΛΕΑΣ Ο’ ΚΟΝΟΛ για το τραγούδι «WHAT WAS I MADE FOR?”)
Από όλη τη «φασαρία, την (παρα) φιλολογία αλλά και τις 8 υποψηφιότητες γυρω από την «BARBIE», αυτό που υπέδειξε η Ακαδημία ως ιδιαίτερο, ήταν το τραγούδι αυτό, που μπαίνει στο φινάλε, στους τίτλους φινάλε και καθορίζει το νόημα που ήθελε να προσδώσει στην «Barbie» της η σκηνοθέτης, να καταλήγει σε μια μελαγχολία πάνω στα πρότυπα. Όλα τα άλλα τα προσπέρασαν. Και το αισθητικό με τα χρώματα, στο οποίο μέχρι τελευταία στιγμή , ευελπιστούσε αλλά η Ακαδημία σε αισθητική και Οψη, υπέδειξε «Poor things»
- GODGILLA MINUS ONE
OSCAR 1: ΟΠΤΙΚΩΝ ΕΦΦΕ (ΤΑΚΑΣΙ ΓΙΑΜΑΖΑΚΙ, ΚΙΓΙΟΚΟ ΣΙΜΠΟΥΓΙΑ, ΜΑΣΑΚΙ ΤΑΚΑΧΑΣΙ, ΤΑΤΣΟΥΓΙ ΝΟΤΖΙΜΑ
To “global’ της Ακαδημίας , πέρασε και στα Οπτικα Εφφέ. Απέναντι στα blockbuster του δικού τους Χόλυγουντ, υιοθέτησαν φέτος ΓΙΑΠΩΝΕΖΙΚΟ ως καλύτερο στο είδος, διευρύνοντας έτσι και του δικού τους συστήματος τα όρια αλλά κι αναγνωρίζοντας ότι εκεί κάτω στην Ιαπωνία υπάρχει εξέλιξη όχι μόνο για φεστιβαλικούς auteurs αλλά και στην καθαυτή κινηματογραφική βιομηχανία. Το «Godgilla Minus One» συνδυάζει την περιπέτεια φαντασίας με το πολεμικό είδος, η ταινία λειτουργεί με τη δομή ενός πολεμικού φιλμ, και τα εφφε της καταστροφής είναι θεσπέσια. Επιπλέον, ως περιεχόμενο , συγγενεύει, έστω και…άτυπα ως είδος, με τον «Oppenheimer» και τις συνέπειες της πυρηνικής καταστροφής.
- ΖΩΝΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ (The zone of interest)
OSCAR 2: ΗΧΟΥ (ΤΑΡΝ ΓΟΥΙΛΕΡΣ, ΤΖΟΝΙ ΜΠΕΡΝ), ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΤΑΙΝΙΑΣ (ΤΖΟΝΑΘΑΝ ΓΚΛΕΗΖΕΡ, ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ)
Εδώ θα αρχίσουμε και θα καταλήξουμε στα περί Ηχου, στο ότι είναι ένας Ηχος ιδιαίτερος, που εξ αυτού γίνεται και η ταινία ιδιαίτερη, ο ήχος του Άουσβιτς , αλλά μέσα από το διπλανό σπίτι, που είναι του εξολοθρευτή των Εβραίων Ρουντολφ Χες, μεσοτοιχία με το στρατόπεδο. Ο ήχος της ήρεμης φύσης του σπιτιού, οι μακρινοί απόηχοι των κραυγών, των διαταγών, των απειλών, ακατάληπτων διαλόγων, των βασανιστηρίων, του τραίνου που περνάει, τι τραίνο είναι αυτό άραγε, ακόμα και των καμινάδων που είναι διαρκώς εν ενεργεία. Ο ήχος καθόρισε το ύφος και τη διαφορετικότητα της ταινίας και την έκανε να φαίνεται αλλιώτικη από τις άλλες ταινίες περί Ολοκαυτώματος που γνωρίζαμε, κι η αναρώτηση ήταν αν επρόκειτο τελικά για επίτευγμα του Ηχου ή για εύρημα της Σκηνοθεσίας, θα μπορούσε και του Σεναρίου, επειδή το έγραψε ο ίδιος ο σκηνοθέτης, κι ότι ο ήχος αυτός πιθανόν να δηλωνόταν από το σενάριο. Παρόλα αυτά, πιστώθηκε ως επίτευγμα του Ηχου διότι είναι και κάτι διαφορετικό στο ρεπερτόριο της ηχοληψίας. Κι εδώ φαίνεται ο Ακαδημαϊκός λόγος, της πρισματικότητας, του ότι έχουν λόγο όλοι οι ενδιαφερόμενοι, διότι οι Ηχολήπτες, στο Σωματείο τους, είχαν δώσει το Χρίσμα στον «Oppenheimer». Με κριτήρια καλλιτεχνικά μεν αλλά συντεχνιακής λογικής περί Ηχοληψίας . Οι λοιποί, όμως, κλάδοι που δεν το είδαν συντεχνιακά το επίτευγμα, το πίστωσαν στους ηχολήπτες αυτού του φιλμ με σκηνοθετική και σεναριακή λογική. Ας σημειωθεί ότι οι δύο Ηχολήπτες του εν λόγω φιλμ που πήραν το Oscar είναι οι ίδιοι και στην ταινία του Λάνθιμου, αλλά εκεί δεν προτάθηκαν. Διότι δεν είναι βραβείο ακουστικής αλλά του ρόλου που παίζει στην ταινία ο Ηχος. Κι η διαφορά Σωματείου κι Ακαδημίας είναι όμοια των Ηχοληπτων με των Ηθοποιών στο γυναικείο ρόλο όπου οι Ηθοποιοί είδαν συντεχνιακά την παρουσία Ινδιάνας ως προοπτική για περισσότερους τέτοιους ρόλους ενώ οι λοιποί, οι εκτός συντεχνίας ,ψήφισαν ερμηνεία , ανέβασαν την Εμμα Στόουν. Το ίδιο έγινε και στον Ηχο.
- ΤΟ ΑΓΟΡΙ ΚΙ Ο ΕΡΩΔΙΟΣ (Kimitachi wa dô ikiru ka) (The boy and the heron)
OSCAR 1: ΚΙΝΟΥΜΕΝΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ (ΧΑΓΑΟ ΜΙΓΙΑΖΑΚΙ, ΤΟΣΙΟ ΣΟΥΖΟΥΚΙ
Κι εδώ, γιαπωνέζικο, μόνο που δεν ήταν πρώτη φορά, το ιαπωνικό κινούμενο σχέδιο το έχουν υιοθετήσει προ πολλού, ο Χαγάο Μιγιαζάκι είχε ξαναπάρει Οscar το 2003 με το «ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ». Και πάνω στη συζήτηση και στις ζυμώσεις περί του τι είναι κινούμενο σχέδιο κι αν είναι υπόθεση αποκλειστικά παιδικής ψυχαγωγίας ή και κάτι ακόμα, η Ακαδημία στη φετινή επιλογή επέλεξε το «και κάτι ακόμα» και βράβευσε αυτό εδώ, το οποίο ήταν καλλιτεχνικών προθέσεων κι εκτελέσεων αλλά -αυτό το «αλλά» είναι που εχει τη σημασία- με τη λογική ενός παραμυθιού, που μπορούν να το δουν και παιδιά αλλά το έφτιαξε ΠΟΙΗΤΗΣ. Ένα παιδί στους βομβαρδισμούς που χάνει τη μητέρα του, το αναλαμβάνει μητριά αλλά όλα γίνονται διαφορετικά στη συνέχεια.
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ. Κι εδώ ολοκληρώσαμε. Σας λέω όχι «αντίο» αλλά «Στο επανιδείν» ή στο «επαναγράφειν κι επαναδιαβάζειν» κι ένα μεγάλο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ (και) για φέτος.