Τα ΟΠΤΙΚΑ ΕΦΦΕ, το έγραφα και πέρσι, σε τούτο εδώ το site, έχουν εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε βραβείο ΕΙΔΟΥΣ. Επειδή τα blockbusters έχουν γίνει κυρίαρχο είδος των στούντιο, τα οπτικά εφφέ δεν περιορίζονται μόνο σε επιβράβευση ενός συγκεκριμένου επιτεύγματος αλλά υιοθετούν με αυτό τον τρόπο και την ταινία του είδους που τα φέρει. Κάτι ανάλογο δηλαδή με ό,τι συμβαίνει και στην κατηγορία ΚΙΝΟΥΜΕΝΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ. Ωστόσο, όπως θα έχετε παρατηρήσει, όταν υπάρχει υποψηφιότητα οπτικών εφφέ σε ταινία που ξεπερνά τους περιορισμένους όρους ενός ψυχαγωγικού blockbuster αλλά δηλώνει και κάτι πιο καλλιτεχνικό επί του είδους, τότε προτιμούνται… Θυμίζω και πάλι μερικούς τίτλους προς επίρρωσιν του επιχειρήματος που ξεκινούν από παλιά και περιλαμβάνουν «Μπεν Χουρ» αλλά και «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος» και προχωρούν με τα χρόνια σε : «Φόρεστ Γκαμπ», «Τιτανικός», «Μονομάχος», και τα τελευταία χρόνια σταθερά «Η απίστευτη ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον», ««Avatar», «Inception» ,«Hugo», «Η ζωή του Πι», «Gravity» και το περσινό «Interstellar».
Φέτος, αποκτούν ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα επειδή στο είδος “blockbuster» παρατηρήθηκε μια ανανέωση, τουλάχιστον σε σύγκριση με τις «μικρές» ή «ανεξάρτητες» ταινίες και σε μερικά εξ αυτών είδαμε να πέφτουν και κάποιες σκηνοθετικές υπογραφές. Κι είδαμε και κάποιες καλλιτεχνικές τάσεις
Ας δούμε λοιπόν τους υποψήφιους κι ας εξετάσουμε σε ενιαίο συνδυασμό επιτεύγματα και τάσεις διότι η φετινή χρονιά δίνει τέτοιου τύπου «ρύθμιση»
ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΟΣΚΑΡ ΟΠΤΙΚΩΝ ΕΦΦΕ είναι:
- EX MACHINA
Αντριου Γουάιτχερστ, Πολ Νόρις, Μαρκ Αρντινγκτον, Σάρα Μπένετ.
ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Και οι ΤΕΣΣΕΡΙΣ προτείνονται για πρώτη φορά.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Κι είναι λογικό να είναι first-timers στα Οσκαρ και οι 4 διότι δεν πρόκειται για τυπικό είδος αλλά για καλλιτεχνική ταινία, γυρισμένη επίσης από first-timer σκηνοθέτη, τον Αλεξ Γκάρλαντ και το όλο εγχείρημα είναι καλλιτεχνικό. Το ότι η έτερη υποψηφιότητα του φιλμ, που πάει στον ίδιο τον Γκάρλαντ , είναι του πρωτότυπου σεναρίου επίσης κάτι λέει, όπως λέει και το γεγονός ότι η ταινία είχε υποψηφιότητες και στα Ευρωπαικά Βραβεία. Τα οπτικά εφφέ έχουν να κάνουν με την κατασκευή γυναίκας ρομπότ στο εργαστήρι ενός επιστήμονα, όπου το επισκέπτεται νεαρός συνεργάτης κι ερωτεύεται το ανθρωποειδές. Τα οπτικά εφφέ ουσιαστικά έχουν γίνει πάνω στην ερμηνεύτρια Αλίσια Βικάντερ, που είναι το πρόσωπο της υπόθεσης κι η ηθοποιός μετατρέπεται σε ρομπότ κάθε τόσο ενώ τα εφφέ δουλεύουν και για τον τρόπο μεταβολής της ή κοιτάγματος της από τους θεατές. Εδώ θα εξεταστεί κι η υιοθέτηση τους από τον «καλλιτεχνικό- νεανικό» κινηματογράφο των ανήσυχων νέων δημιουργών.
- MAD MAX: Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΟΡΓΗΣ (Mad Max: Fury Road)
Αντριου Τζάκσον, Τομ Γουντ,Νταν Ολιβερ, Αντυ Γουίλιαμς
ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Και οι ΤΕΣΣΕΡΙΣ προτείνονται για πρώτη φορά
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Αν δικαιολογείται με τη μία η για πρώτη φορά παρουσία στα Οσκαρ των καλλιτεχνών του «ExMachina», ανάλογη εξήγηση υπάρχει και για εδώ , η οποία όμως περιλαμβάνει δύο σκέλη. Το ένα σκέλος είναι πιο πρωτοβάθμιο στην εξήγηση του, έχει να κάνει με το γεγονός πως πρόκειται για blockbuster αυστραλέζικης προέλευσης κι η εκεί κινηματογραφία δεν έχει εντρυφήσει συστηματικά σε αυτά. Το δεύτερο σκέλος αφορά στο ότι ακριβώς το είδος blockbuster παρουσιάζει εξέλιξη κι ανάπτυξη στα τελευταία χρόνια, επομένως δικαιολογείται η εισροή νέων ονομάτων. Όμως και το πρώτο σκέλος αποκτά μια σημαντική βαρύτητα διότι το «Mad Max» είναι μεν «ένας…» « αλλά λέων», είναι η συμβολή της Αυστραλίας στο είδος και ακόμα καλύτερα ενός συγκεκριμένου σκηνοθέτη της, του ΤΖΟΡΤΖ ΜΙΛΕΡ. Φέτος ο Μίλερ, μετά από χρόνια λησμονιάς του «μαχητή της αυστραλέζικης ερήμου», τον επανέφερε απαθανατίζοντας καλλιτεχνική υπογραφή στα εφφέ που οργιάζουν και που δίνουν το στίγμα της ταινίας και δίνουν και στον ίδιο υποψηφιότητα για Οσκαρ σκηνοθεσίας. Εφφέ, ήχος, μοντάζ γίνονται ένα πράγμα καθώς «καταδιώκουν», κυριολεκτικά και μεταφορικά, το ένα τα υπόλοιπα, μια κι έχουμε στο φιλμ απίθανες high-tech καταδιώξεις μέσα στην έρημο με καμιόνια, άρματα μάχης κλπ , μιάς μελλοντικής εποχής όπου τα εφφέ εναλλάσσονται με ταχύτητα και συμβάλλουν στην ταχύτητα που το ίδιο το φιλμ ορίζει ως χαρακτηριστικό του. Ευφάνταστα με μπόλικη δόση από αισθητική heavy-metal
- H ΔΙΑΣΩΣΗ (The Martian)
Ρίτσαρντ Στάμερς, Αντερς Λάνγκλαντς, Κρις Λόρενς, Στίβεν Γουόρνερ
ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Κι εδώ, οι δύο από τους τέσσερις, ο ΑΝΤΕΡΣ ΛΑΝΓΚΛΑΝΤΣ κι ο ΣΤΙΒΕΝ ΓΟΥΟΡΝΕΡ είναι FIRST-TIMERS στα Οσκαρ.(η εισδοχή νέων ονομάτων στο είδος, που λέγαμε και πιο πάνω)
Για τον ΡΙΤΣΑΡΝΤ ΣΤΑΜΕΡΣ είναι η tρίτη υποψηφιότητα. Είχε προταθεί , χωρίς νίκη, στο «Prometheus» (2013) και στο «X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος» (2015)
Για τον ΚΡΙΣ ΛΟΡΕΝΣ είναι η δεύτερη υποψηφιότητα αλλά είναι κι ο ΜΟΝΟΣ ΟΣΚΑΡΟΥΧΟΣ της παρέας, το πήρε το 2014 για το «GRAVITY»
TAYTOTHTA ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Επειδή κι εδώ υπάρχει σκηνοθετική υπογραφή, του Ρίντλεη Σκοτ, (αλλά χωρίς υποψηφιότητα για Οσκαρ) βλέπουμε τη διαφορετικότητα της υπογραφής (σε σχέση καταρχήν με το «Mad Max») και στα οπτικά εφφέ. Εδώ τα εφφέ είναι πιο «ήπια» ως προς τις σκηνές του Διαστήματος, βλέπουμε διαστημόπλοια σε ήρεμη κατάσταση , να ανοίγουν ή να κλείνουν πόρτες στο κενό, βλέπουμε σκηνές με έλλειψη βαρύτητας μέσα στο αεροσκάφος (προφανώς εδώ αναλαμβάνει ο Κρις Λόρενς πού πήρε Οσκαρ για εφφέ με έλλειψη βαρύτητας) και βλέπουμε επίσης ήρεμα εφφέ στον Πλανήτη Αρη, που περισσότερο έχουν να κάνουν με κάποιες αυτοματοποιημένες κινήσεις καθώς και με κάποιες «μεταβολές» επί του πρωταγωνιστή Ματ Ντέιμον παρά με καταστροφές και θύελλες κι ας υπάρχει μια καταιγίδα που αποδίδεται διακριτικά, περισσότερο με φωτοχρωμία. Τα εφφέ συντονίζονται απόλυτα με το πνεύμα της ταινίας και δεν μοιάζουν με ξένο σώμα, δεν αυθαιρετούν.
- Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ (The revenant)
Ριτς ΜακΜπράιντ, Μάθιου Σαμγουέι, Τζέισον Σμιθ, Κάμερον Γουόλντμπάουερ
ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Οι τρεις πρώτοι είναι επίσης FIRST-TIMERS στα ΟΣΚΑΡ. Για τον ΚΑΜΕΡΟΝ ΓΟΥΟΛΝΤΜΠΑΟΥΕΡ είναι η δεύτερη υποψηφιότητα μετά την περσινή στο «X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος» που κατέληξε ατελέσφορη.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Εδώ τα εφφέ ούτε που φαίνονται. Κι αυτή είναι η αξία τους. Είναι ενταγμένα απόλυτα στο ποιητικό και δραματικό ύφος της ταινίας, που δεν είναι blockbuster σαν τα συν-διαγωνιζόμενα αλλά μοιάζει με τέτοιο λόγω μεγάλης παραγωγής. Η πάλη του Λεονάρντο Ντι Κάπριο με την αρκούδα φερειπείν είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της αντίληψης της ταινίας για τα εφφέ και μοιάζει απολύτως ρεαλιστική αφού ο ηθοποιός παλεύει κανονικά με το θηρίο, το οποίο όμως θηρίο έχει «κατασκευαστεί» στα εργαστήρια κι έχει «αντικαταστήσει» προφανώς τον stunt που πάλευε στη θέση της αρκούδας με τον ηθοποιό. Εχει κι άλλα παρόμοια η ταινία, ανέφερα το κατά την αντίληψη μου πιο χαρακτηριστικό.
- STAR WARS: Η ΔΥΝΑΜΗ ΞΥΠΝΑ (Star Wars: The Force awakens)
Ρότζερ Γκαυέτ, Πάτρικ Τούμπακ, Νιλ Σκάνλαν, Κρις Κόλμπουλντ
ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Για τον ΡΟΤΖΕΡ ΓΚΑΥΕΤ είναι η τέταρτη υποψηφιότητα, δεν έχει νίκη. Προτάθηκε για «Ο Χάρυ Πότερ κι ο αιχμάλωτος του Αζκαμπάν»(2005), «Star Trek”(2020), “Star Trek into darkness”(2014)
Για τον ΠΑΤΡΙΚ ΤΟΥΜΠΑΚ είναι η δεύτερη υποψηφιότητα μετά την «άτυχη» στο «Star Trek into darkness»(2014)
Για τον ΝΙΛ ΣΚΑΝΛΑΝ έχουμε να πούμε ότι είναι ο ένας εκ των δύο ΟΣΚΑΡΟΥΧΩΝ του team- τιμήθηκε με το ΟΣΚΑΡ το 1996 για το «BABE, ΤΟ ΖΩΗΡΟ ΓΟΥΡΟΥΝΑΚΙ»( να ένα ακόμα δείγμα από τα οπτικά εφφέ του κινηματογράφου της Αυστραλίας) κι αυτή είναι η δεύτερη υποψηφιότητα του.
Ο ΚΡΙΣ ΚΟΛΜΠΟΥΛΝΤ είναι ο έτερος ΟΣΚΑΡΟΥΧΟΣ της παρέας, το πήρε το 2011 για το «INCEPTION» κι είχε προταθεί και για το «Σκοτεινός ιππότης».
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Όπως θα παρατηρήσει κάποιος, ουδείς εκ των τεσσάρων έρχεται από το παρελθόν του «Star Wars» που σημαίνει ότι ο Τζορτζ Λούκας αλλά κι ο σκηνοθέτης Τζ.τζ.Ειμπραμς ανανέωσαν ριζικά την ομάδα επειδή ήθελαν-προφανώς!- να προσδώσουν φρέσκο αέρα στο βασικό ατού της ταινίας. Πρόκειται για σωρεία οπτικών εφφέ πάνω στα οποία στηρίζεται το σενάριο και κάθε σκηνή φιλοξενεί ή προετοιμάζει την ιδέα για την ανάπτυξη των οπτικών εφφέ, που, όμως, ακολουθούν την «παράδοση» της σειράς αυτής. Ξεχωρίζει ως όγκος δουλειάς.
ΠΡΟΒΛΕΨΗ: Όλα οδεύουν προς επικράτηση του «MADMAX» επειδή μέσα από τα εφφέ δηλώνεται και προσωπική, σκηνοθετική υπογραφή. Ωστόσο ο όγκος δουλειάς στο «STAR WARS» θα βάλει κάποιους σε σκέψη. Τα της «Επιστροφής» θα ακολουθήσουν λογικά τη μοίρα της Σκηνοθεσίας!.....