Εκείνο , όμως, που διαφεύγει συνήθως και προκαλεί τις παρεξηγήσεις, είναι ο ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ.  Το ότι πρόκειται για ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ κι ότι τα κριτήρια με τα οποία θα αξιολογηθεί είναι πρωτίστως  ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΑ κι όχι «μουσικά» με την δισκογραφική έννοια ή των βραβείων «Grammy».

Κι αυτό επειδή η κινηματογραφική μουσική δεν έχει συγκεκριμένη συνταγή παρά οφείλει να ακολουθεί την κάθε ταινία έτσι όπως ορίζεται από τον σκηνοθέτη στη συνεργασία του με τον συνθέτη. Οπότε αυτό «ανοίγει» την κατηγορία, όχι μόνο ως προς τα βραβεία, αλλά κυρίως ως προς την δημιουργία πάρα μα πάρα πολύ.

Μουσική μπορεί να είναι ένα μουσικό θέμα που ο σκηνοθέτης επέλεξε να χρησιμοποιείται μόνο στους τίτλους ώστε να δίνει το στίγμα της ταινίας και μετά να χάνεται. Μπορεί σε άλλες περιπτώσεις να επαναλαμβάνεται, μπορεί να είναι κι ένα τραγούδι ως βάση που στη συνέχεια αλλάζει ενορχηστρώσεις και χαρακτηρίζει διαφόρων ειδών σκηνές του φιλμ, μπορεί να είναι και σειρά τραγουδιών αν η φύση της ταινίας είναι τέτοια (και δεν αναφέρομαι στα μιούζικαλ), μπορεί να είναι και μουσική για να συνοδεύει τη δράση χωρίς την ύπαρξη ξεχωριστού, κεντρικού μουσικού θέματος… Μπορεί να χρησιμεύει ακόμα κι ως ηχητική επιλογή κι εκεί θα «ξεκαθαρίσουν» την κατάσταση μουσικοί και ηχολήπτες από κοινού για το αν εντάσσεται στην καθαρόαιμη μουσική ή αν θεωρείται μέρος του ήχου.

Εκείνο που θα κριθεί ως σημαντικότερο είναι το ποια μουσική εξυπηρέτησε περισσότερο την ταινία της και την αντίληψη της σκηνοθεσίας της.

Και δεν πρέπει να ξεχνάμε κι εδώ όπως και ΠΑΝΤΟΥ ότι δεν θα βραβευτεί ΜΟΥΣΙΚΟΣ αλλά ΜΟΥΣΙΚΗ. Όπως συμβαίνει και με την ΗΘΟΠΟΙΑ, με τη ΣΚΗΝΟΘΕΣΊΑ κλπ, κλπ.

Αυτό είναι το βασικότερο που οι φίλοι των soundtracks , όπως και του κινηματογράφου εν γένει, λησμονούν επειδή παθιάζονται με τα ΠΡΟΣΩΠΑ.

ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΟΣΚΑΡ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΕΙΝΑΙ:

1. Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΟΠΩΝ (The bridge of spies)

Τόμας Νιούμαν

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Από τους μεγάλους άτυχους μέχρι στιγμής της κατηγορίας, όπως ήταν κι ο θείος του ΡΑΝΤΥ ΝΙΟΥΜΑΝ που αξιώθηκε να το πάρει στην 16^η υποψηφιότητα αλλά μετά του προέκυψε και δεύτερο Οσκαρ. Σε αντίθεση με τον πρόγονο τους ΑΛΦΡΕΝΤ ΝΙΟΥΜΑΝ που ΚΕΡΔΙΣΕ ΕΝΝΕΑ ΟΣΚΑΡ (εκ των οποίων τα 7 ήταν για ενορχηστρώσεις). Ο Τόμας Νιούμαν προτείνεται για 13^η φορά , χωρίς να έχει κερδίσει ως τώρα ΠΟΤΕ. Οι άτυχες υποψηφιότητες του ήταν για τις ταινίες: «Μικρές κυρίες», «Τελευταία έξοδος Ρίτα Χέιγουορθ»(διπλή υποψηφιότητα του 1995), «Ταραγμένοι ήρωες» (1996- κατηγορία «κωμωδία ή μιούζικαλ» που κράτησε για λίγο διάστημα), «American beauty»(2000), «Ο δρόμος της απώλειας» (2003), «Ψάχνοντας τον Νέμο»(2004), «Lemony Snicket»(2005), «Ο καλός Γερμανός» (2007), «Wall-E» (διπλό- μουσικής και τραγουδιού, 2009), «Skyfall»(2013), «Η μαγική ομπρέλα» (2014).

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ  ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Μουσική που υπογραμμίζει σκηνές, χωρίς συγκεκριμένο μουσικό θέμα. Μάλιστα η πρώτη νότα πέφτει με πολλή καθυστέρηση, κάπου στο πρώτο ημίωρο, σε μία πρώτη σκηνή δράσης εντός αμερικανικού εδάφους. Διότι ο Σπίλμπεργκ προφανώς του έχει ζητήσει μουσική για το δεύτερο μέρος, που είναι το κατεξοχήν κατασκοπικό αφού η υπόθεση μεταφέρεται στο Ανατολικό Βερολίνο του 1961 κι η μουσική του Νιούμαν είναι για να υπογραμμίζει ή να «γεμίζει» σκηνές όπως σε εκείνες γύρω από το Τείχος ή πάνω στη Γέφυρα που θα γίνει  ανταλλαγή των κατασκόπων όπου χρησιμοποιεί «τόνους» ήρεμους στο να υπογραμμίζουν το ξημέρωμα αλλά και «μυστηριακούς» που να συμβάλλουν στην αγωνία για το αν θα επιτευχθεί η ανταλλαγή ή τη δραματική συνοδεία στο φινάλε με την επιστροφή στην οικογένεια και την ορχηστρική κορύφωση των μυστηριωδών τόνων στους τίτλους φινάλε που αφήνουν έντονη την κατασκοπική αίσθηση από πλευράς μουσικής.  Θα έλεγα πως η μουσική του θυμίζει από πλευράς «tune» τη δουλειά του στον «Καλό Γερμανό» αλλά έχει γίνει από την ανάποδη: Εκεί υπήρχε θέμα στους τίτλους που χανόταν κατόπιν, εδώ δεν υπάρχει θέμα τίτλων αρχής κι η μουσική ξεπροβάλλει σταδιακά από ένα σημείο κι ύστερα.

2. CAROL

Κάρτερ Μπέργουελ

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Πρώτη του υποψηφιότητα

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: ΕΔΩ υπάρχει ΘΕΜΑ. Κι είναι ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ. Δραματικό, ρομαντικό, ερωτικό. Εκφράζει ως  εισαγωγή αυτό που επακολουθεί κι οι παραλλαγές του που παίζουν στη συνέχεια, ακόμα κι όταν «αυτονομούνται», μοιάζουν με λογική επέκταση, με διάχυση του κύριου θέματος, στην υπόλοιπη ταινία.

3. ΟΙ ΜΙΣΗΤΟΙ 8 (The hateful eight)

Εννιο Μορικόνε

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Είναι η έκτη υποψηφιότητα, δεν το έχει πάρει ΠΟΤΕ. Εχει πάρει όμως ΤΙΜΗΤΙΚΟ, όπως είχε πάρει κι ο ΑΛΕΞ ΝΟΡΘ, ακριβώς επειδή στο Οσκαρ βραβεύουν μουσική κι όχι μουσικό και κάποια στιγμή διαπιστώνεται ότι ένας κορυφαίος του είδους δεν πήρε ποτέ διότι δεν πήρε η ΜΟΥΣΙΚΗ του. Τότε αναγνωρίζεται με τιμητικό. Φέτος, όμως, επανέρχεται διεκδικώντας και το κανονικό! Οι πέντε ήττες του ήταν από τις ταινίες «Μέρες ευτυχίας» (1979), «Η αποστολή» (1987), «Οι αδιάφθοροι»(1988), «Μπάγκσι»(1992), «Μαλένα» (2001)

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ. Όμως, αν σε κάτι διακρίθηκε ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ ο ΕΝΝΙΟ ΜΟΡΙΚΟΝΕ ήταν στη μουσική που έγραψε για τα «ΣΠΑΓΓΕΤΙ ΓΟΥΕΣΤΕΡΝ» με score που άφησαν εποχή.  Μόνο που εκείνα τα έργα, όπως έχω σημειώσει πολλές φορές, στον καιρό τους ήταν υποτιμημένα. Δεν διακρίθηκε στο είδος τους ούτε ο Μορικόνε, ούτε ο  σκηνοθέτης Σέρτζιο Λεόνε (όχι μόνο από τα Οσκαρ αλλά ούτε από την Ιταλία), ούτε ο ΚΛΙΝΤ ΗΣΤΓΟΥΝΤ . Τώρα λοιπόν ο Εννιο Μορικόνε έρχεται να διαγωνιστεί με ένα score που έλκει την καταγωγή του από εκείνα αλλά ανήκει στους τωρινούς καιρούς, θυμίζοντας εκείνους. Εντάσσεται απόλυτα στη ΜΕΛΕΤΗ του ΚΟΥΕΝΤΙΝ ΤΑΡΑΝΤΙΝΟ πάνω στο είδος «σπαγγέτι γουέστερν», ο ήχος Μορικόνε γίνεται ήχος Ταραντίνο μια και χρησιμοποιείται στην ταινία περισσότερο για να «θυμίζει» και λιγότερο για να «φαίνεται» , κι εκφράζει απόλυτα την αντίληψη του σκηνοθέτη κρατώντας όμως και την «αυτοτέλεια» του μουσικού δημιουργού.

4. SICARIO

Γιόχαν Γιόχανσον

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ:  Ηταν υποψήφιος πέρσι για το «Η θεωρία των πάντων» αλλά το έχασε από τον Αλεξάντρ Ντεσπλά στο «Grand Budapest Hotel»

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Εδώ έχουμε τη μουσική που συνοδεύει «υπόγεια» τη δράση, την «υπογραμμίζει» αλλά δεν την «καπελώνει», δεν έχει «θέμα», στην υπόγεια ένταση δουλεύουν κυρίως οι ενορχηστρώσεις. Είναι είδος μουσικής στο οποίο έχουν διακριθεί πολλοί μεγάλοι συνθέτες στο Χόλυγουντ  κι ένας εκ των κορυφαίων εκπροσώπων της ήταν ο αείμνηστος ΤΖΕΡΡΥ ΓΚΟΛΝΤΣΜΙΘ.. Είναι από τις περιπτώσεις της μουσικής που οι των soundtracks μπορεί να την θεωρήσουν περισσότερο «sound design» επειδή τους διαφεύγει η ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟΤΗΤΑ του ζητήματος και σίγουρα ως soundtrack τυπικής έννοιας δεν είναι πολύ ευχάριστο. Ομως επί του συγκεκριμένου έχει αποφανθεί η Ακαδημία διπλά: Την πρότειναν οι ΜΟΥΣΙΚΟΙ, δεν την πρότειναν οι ΗΧΟΛΗΠΤΕΣ για τον δικό τους ΗΧΟ. Το ΗΧΗΤΙΚΟ ΜΟΝΤΑΖ στο οποίο έχει προταθεί είναι άλλη υπόθεση, δεν έχει να κάνει με το μιξάζ. Και κάτι προσωπικό: Αυτός ο Δανο-Ισλανδός συνθέτης, που στην οργή,  μπόρεσε κι «έπιασε» αυτή την τόσο «αμερικάνικη» κινηματογραφική εκδοχή στη μουσική του; Πόσο έχει μελετήσει!!!!!!!!!!!!!!

5. STAR WARS: Η ΔΥΝΑΜΗ ΞΥΠΝΑ (Star Wars: The Force awakens)

Τζον Γουίλιαμς

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ. Η 50ή (ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ)!!!!!!!!!!!!!!!!!!!υποψηφιότητα. Πέντε ΝΙΚΕΣ: 1972 για το «Ο ΒΙΟΛΙΣΤΗΣ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ» Ι(adaptationscore), 1976 «ΤΑ ΣΑΓΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΧΑΡΙΑ», 1978 «Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ», 1983 «Ο ΕΞΩΓΗΙΝΟΣ», 1994 «Η ΛΙΣΤΑ ΤΟΥ ΣΙΝΤΛΕΡ»

Οι υποψηφιότητες του προέρχονται από ΟΛΕΣ τις μουσικές κατηγορίες και θα τις αναφέρω ΜΙΑ ΠΡΟΣ ΜΙΑ, γραμμένες ΙΔΙΟΧΕΙΡΩΣ με τους ελληνικούς τους τίτλους, κι όχι copy-paste, ΦΟΡΟ ΤΙΜΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ: «Η κοιλάδα με τις κούκλες» (adaptation 1968), «Οι αλήτες» (μουσική) - «Goodbye MrChips»(adaptation)   (διπλό 1970), «Εφιάλτες»- «Η περιπέτεια του Ποσειδώνος» (διπλό 1973), «Cinderella Liberty»(μουσική- τραγούδι) – «Τομ Σώγιερ» (adaptation)( ΤΡΙΠΛΟ 1974), «Ο πύργος της κολάσεως» (1975), «Στενές επαφές τρίτου τύπου» (1978-έχασε από τον εαυτό του στο «Starwars»), «Superman»(1979), «Η αυτοκρατορία αντεπιτίθεται» (1981), «Οι κυνηγοί της χαμένης κιβωτού» (1982), «Yes Giorgio» (τραγούδι 1983- ΔΙΠΛΟ μια και την ίδια χρονιά ΚΕΡΔΙΣΕ στη μουσική για «Ε.Τ»), «Η επιστροφή των Τζεντάι» (1984), «Ιντιάνα Τζόουνς κι ο ναός του χαμένου θησαυρού»- «Το ποτάμι της οργής» (διπλό 1985), «Η αυτοκρατορία του ήλιου»-«Οι μάγισσες του Ηστγουικ» (διπλό 1988), «Αταίριαστοι εραστές» (1989), «Γεννημένος την 4^η Ιουλίου»- «Ιντιάνα Τζόουνς κι η τελευταία σταυροφορία» (διπλό 1990), «Μόνος στο σπίτι» (μουσική-τραγούδι , διπλό 1991),  «JFK»(μουσική)- «Κάπταιν Χουκ» (τραγούδι)(διπλό 1992), «Νίξον»(μουσική)- «Σαμπρίνα» (μουσική για κωμωδία- τραγούδι) (ΤΡΙΠΛΟ, 1996), «Sleepers»(1997), «Amistad»(1998), «Η διάσωση του στρατιώτη Ράιαν»(1999), «Οι στάχτες της Αντζελα»(2000), «Ο πατριώτης» (2001), «Α.Ι»- «Χάρυ Πότερ κι η φιλοσοφική λίθος» (διπλό 2002),»Πιάσε με αν μπορείς» (2003), «Ο χάρυ Πότερ κι ο αιχμάλωτος του Αζκαμπάν»(2005), «Αναμνήσεις μιάς γκέισας»-«Μόναχο» (διπλό 2006), «Οι περιπέτειες του Τεν Τεν»-«Το άλογο του πολέμου»(διπλό 2012), «Λίνκολν»(2013), «Η κλέφτρα των βιβλίων» (2014)….Ουφ!!!!!!!!!!!

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Είδος που το παίζει ο συνθέτης στα δάχτυλα. Ξεκινά με το κλασικό μουσικό θέμα που του χάρισε το Νο 3 Οσκαρ του, ανακατεύει παραλλαγές κι ενορχηστρώσεις που τονίζουν την περιπέτεια ή προβάλλουν τα εφφέ και καταλήγει σε μια «συμφωνία» όλων μαζί που φτάνει σε ενιαίο επίπεδο αν και δεν βγάζει «θέμα» καινούργιο.

ΠΡΟΒΛΕΨΗ: Δεν ξέρω αν παρασύρομαι προσωπικά (αν και προσπαθώ πάντα να αποστασιοποιούμαι) αλλά νομίζω ότι ο ΕΝΝΙΟ ΜΟΡΙΚΟΝΕ με το «ΟΙ ΜΙΣΗΤΟΙ ΟΚΤΩ» στο συγκεκριμένο είδος που είναι αναφορά κι επιτομή στον εαυτό του και προπάντων στο είδος αλλά κι η ανανέωση αυτού του πράγματος όπως εντάσσεται στο σινεμά του Ταραντίνο, προέχει ως αξιολόγηση.  Ναι, ναι, ως ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ, όχι ως μουσικός. Από κει και μετά, το κάθε score έχει τη δική του ΑΞΙΑ.