Αυτό μπερδεύει ακόμα και «φορείς» επειδή οι περισσότεροι συνηθίζουν – κι ως ένα βαθμό δεν έχουν άδικο- να παρασύρονται από τη διάρκεια ενός ρόλου. Ομως δεν είναι πάντα η διάρκεια που ορίζει το ρόλο αλλά η θέση , την οποία κατέχει στο σενάριο.
Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα- και το επικαλούμαι συχνά-πυκνά- από το ρόλο του Ιάγου στον «Οθέλλο» του Σαίξπηρ δεν υπάρχει. Διότι ο «Ιάγος», σύμφωνα με το επίσημο σαιξπηρικό «λεξικό» της ΟΞΦΟΡΔΗΣ, είναι ένας εκ των ΠΕΝΤΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΩΝ σε κείμενο, ρόλος που έχει γράψει ο ΒΑΡΔΟΣ. Ο «Οθέλος» ως ρόλος δεν περιλαμβάνεται στην πεντάδα- έχει μικρότερο κείμενο από τον «Ιάγο». ΚΙ ΟΜΩΣ… Σε όλο τον κόσμο, ο ηθοποιός που διακρίνεται στο ρόλο του Ιάγου διαγωνίζεται σε supporting κατηγορία. Διότι το έργο δείχνει την ιστορία του Οθέλλου κι ο Ιάγος είναι το πρόσωπο-κινητήριος μοχλός, που οδηγεί τον ήρωα στην τραγωδία. Supporting θεωρούνται κι οι ρόλοι της Δεισδαιμόνας στο ίδιο έργο αλλά και της Οφηλίας στον «Αμλετ».
Για να μην μακρηγορήσουμε, και να έλθουμε στα φετινά, οι περιπτώσεις των δύο κοριτσιών που θα μπορούσαν να θεωρούνται πρωταγωνίστριες αλλά κατατάσσονται στις supporting, έχει να κάνει με τους ρόλους και το πώς είναι μέσα στο σενάριο. Στη μεν «Carol» θεωρείται πως το έργο την ιστορία της ηρωίδας του τίτλου λέει, αυτής το περιβάλλον είναι που βλέπουμε αναλυτικά(σύζυγο, παιδί, πεθερικά, πρώην ερωμένη, δικηγόρο, αντίδικο κλπ) και βλέπουμε και τη νυν ερωμένη κι από αυτό πηγάζει κι η όποια αντίδραση εκείνων που δεν είδαν ακριβώς μια ερωτική ιστορία ή ενπάση περιπτώσει κάτι στην ερωτική ιστορία τους έλειπε. Δεν ήταν ισότιμα (όχι από πλευράς κειμένου ή εμφανίσεων της κάθε ηθοποιού) κοιταγμένες οι δύο γυναίκες.
Στην άλλη περίπτωση, της Αλίσια Βικάντερ στο «Κορίτσι από τη Δανία» , η Βικάντερ είναι κάτι σαν…. «Ιάγος», είναι ο κινητήριος μοχλός της ιστορίας του συζύγου. Κι η τοποθέτηση αυτή δηλώνει ξεκάθαρα πως εδώ δεν έχουμε έργο, ή ιστορία, ζευγαριού. Γι αυτό και μιλάμε για τη θέση που κατέχει ο ρόλος στο σενάριο. Προσέξτε τώρα μία διαφορά: Στην περσυνή ταινία του Εντι Ρεντμέιν για την οποία είχε πάρει το Οσκαρ, το «Η θεωρία των πάντων», η παρτενέρ του ΦΕΛΙΣΙΤΥ ΤΖΟΟΥΝΣ ήταν υποψήφια στην κατηγορία της πρωταγωνίστριας. Και μάλλον ο ρόλος της ήταν μικρότερος από το φετινό της Βικάντερ. Όμως, το σενάριο βασιζόταν στο βιβλίο που είχε γράψει η σύζυγος του Χώκινγκ, η οποία περιέγραφε την εμπειρία της με αυτόν, οπότε εκεί ο ρόλος της γυναίκας ήταν τοποθετημένος διαφορετικά, σε αλλιώτικη σχέση με το κεντρικό πρόσωπο άρα θεωρείτο «πρωταγωνιστικός».
Ετσι κι αλλιώς όμως, αυτά έχουν «λεπτομερή» σημασία διότι αυτό που κρίνεται είναι το ίδιο το performance είτε έχει μεγάλο κείμενο είτε μικρό.
Ηδη είπαμε πολλά, θα επανερχόμαστε στο λεπτό θέμα, όχι μόνο με τα Οσκαρ, αλλά και μετά, στις κριτικές ή στα θέματα, με αφορμή κάτι σχετικό που θα βλέπουμε.
ΥΠΟΨΗΦΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΟΣΚΑΡ Β’ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΥ ΡΟΛΟΥ ΕΙΝΑΙ:
- ΤΖΕΝ ΙΦΕΡ ΤΖΕΙΣΟΝ ΛΙ «ΟΙ ΜΙΣΗΤΟΙ 8» (The hateful eight)
ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα
Ο ΡΟΛΟΣ: Χαρακτήρας γουέστερν «ταραντινέικου». Εχει σημασία όλη η τοποθέτηση. Παίζει ένα χυδαίο πρόσωπο, μια παράνομη της Αγριας και Χιονισμένης Δύσης , που έρχεται αντιμέτωπη με το νόμο και με την κάθαρση για να δηλώσει στο τέλος κι ευάλωτη και κάπου απωθημένα ευαίσθητη.
ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑ: Η Τζένιφερ Τζέισον Λι παίζει όχι απλώς ένα χαρακτήρα γουέστερν αλλά ένα χαρακτήρα «ταραντινέικου γουέστερν» που απορρέει από μελέτη του σκηνοθέτη στο «σπαγγέτι» κεφάλαιο του είδους. Αποκαλύπτει πράγματα η ηθοποιός που δεν είχαμε υποπτευθεί ως τώρα όσοι την περνούσαμε για «ατάλαντη» αλλά βρέθηκε ο ρόλος που την ξεκλείδωσε. Παίζει με άκρατη χυδαιότητα το πρόσωπο που έχει αναλάβει, εκφράζει τη χυδαιότητα του, δεν θα την «απωλέσει» κατά την εκτύλιξη μα και το ξέσπασμα στη συντριβή της, πάλι υπό αυτό το πρίσμα θα το εκδηλώσει.
- ΡΟΥΝΙ ΜΑΡΑ «CAROL»
ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Δεύτερη υποψηφιότητα, ήταν ξανά ως α’ ρόλου στο «Κορίτσι με το τατουάζ» κι είχε χάσει από την ΜΕΡΥΛ ΣΤΡΗΠ στη «ΣΙΔΗΡΑ ΚΥΡΙΑ»
Ο ΡΟΛΟΣ: Παίζει μια ταπεινή υπάλληλο πολυκαταστήματος, στη Νέα Υόρκη του ’50, που γοητεύεται από την εκτυφλωτική παρουσία μιάς αριστοκράτισσας και την ακολουθεί ερωτικά.
ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑ: Το «ταπεινό» είναι το στοιχείο επιλογής της για το ρόλο κι όπως η Τζένιφερ Τζέισον Λι στο δικό της μέρος δεν χάνει ποτέ το «χυδαίο» έτσι κι η Ρούνι Μάρα δεν χάνει ποτέ το μαζεμένο και ταπεινό με το οποίο support- άρει την Κέιτ Μπλάνσετ , στο να κάνει εκείνη το starperformanceπου της έχει ζητήσει ο σκηνοθέτης , αλλά και την ίδια τη σχέση.
- ΡΕΙΤΣΕΛ ΜΑΚ ΑΝΤΑΜΣ «SPOTLIGHT»
ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα
Ο ΡΟΛΟΣ: Παίζει το γυναικείο μέλος της δημοσιογραφικής ομάδας από την εφημερίδα «BostonGlobe» που έκαναν τη μεγάλη έρευνα αποκάλυψης σκανδάλου σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων με θύτες καθολικούς ιερείς.
ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑ: Ρόλος ευνοημένος από σενάριο. Ειδική κατηγορία. Η γυναικεία πινελιά σε μια αντρική ομάδα. Η Μακ Ανταμς τονίζει ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ τη γυναικεία της υπόσταση στον τρόπο διεξαγωγής της έρευνας, που έχει να κάνει με σεξουαλική κακοποίηση, και δίνει ακριβώς αυτό το στοιχείο (το γυναικείο) που χρειάζεται η ταινία (κι ο σκηνοθέτης φυσικά) για το «ζωντάνεμα» της εν λόγω ομάδας.
- ΑΛΙΣΙΑ ΒΙΚΑΝΤΕΡ «ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΑΠΟ ΤΗ ΔΑΝΙΑ» (The Danish girl)
ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα
Ο ΡΟΛΟΣ: Παίζει μια Δανή ζωγράφο της δεκαετίας του 20, «προχωρημένη» και μποέμ, η οποία έχει να στηρίξει ένα σύζυγο ο οποίος ζει το δικό του δράμα, την εσωτερική διαπάλη δύο φύσεων, της αντρικής και της γυναικείας.
ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑ: Η Αλίσια Βικάντερ επιβάλλεται απέναντι σε ένα εντυπωσιακό πρωταγωνιστή, τον Εντι Ρεντμέιν, με το να ερμηνεύει το ρόλο της ως καθρέφτη κι αποτύπωση του δράματος εκείνου. Η λέξη «αντανάκλαση» είναι το ερμηνευτικό κλειδί της. Αντανακλά τον πρωταγωνιστή. Κάτι εκ των πραγμάτων δύσκολο , και σπάνιο ως ένα βαθμό, που όταν επιτυγχάνεται δικαιώνει πλήρως την έννοια «ΕΠΙΤΕΥΓΜΑ»
- ΚΕΙΤ ΓΟΥΙΝΣΛΕΤ «STEVE JOBS»
ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Η μόνη ΟΣΚΑΡΟΥΧΑ της πεντάδας, το πήρε το 2009 , Α΄ρόλου για τα «ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΑ ΧΕΙΛΗ». Είναι η 7η υποψηφιότητα της, είχε προταθεί, χωρίς νίκη, και για τις ταινίες «Λογική κι ευαισθησία»(β’ ρόλου-1996), «Τιτανικός» (α’ ρόλου-1998), «Iris» (β’ ρόλου- 2002), «Η αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού» (α΄ρόλου, 2005), «Κρυφές επιθυμίες» (Little children- α’ ρόλου, 2007)
Ο ΡΟΛΟΣ: Παίζει την «εξ απορρήτων» του θεωρούμενου ως «γκουρού της Πληροφορικής» Στιβ Τζομπς, η οποία, μέσα από τη δουλειά, τον «παρακολουθεί» κι ως άνθρωπο και κατά ένα τρόπο τον καθοδηγεί και σε αποφάσεις του.
ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑ: Για μια εξ ορισμού «ΚΑΛΗ ΗΘΟΠΟΙΟ», όπως είναι η Κέιτ Γουίνσλετ, ο ρόλος αυτός είναι επιβεβαίωση του παραπάνω, το πώς «γεμίζει» το ρόλο με στοιχεία ερμηνευτικά δικά της, τα οποία δικαιολογούν πλήρως εκείνο που έλεγε ο Χίτσκοκ περί ηθοποιών ότι το κοινό θέλει να βλέπει στην οθόνη ανθρώπους κι όχι ηθοποιούς που να τους παριστάνουν. Η Γουίνσλετ ό, τι έχει κάνει σε αυτό το ρόλο, το εμφανίζει στο κοινό αβίαστα κι ας προηγήθηκε προετοιμασία που ποιος ξέρει πόσο καιρό της πήρε για να δει τα στοιχεία που θα βάλει στο ρόλο και το πώς θα τα βάλει.
ΠΡΟΒΛΕΨΗ: Αν κι η ΡΟΥΝΙ ΜΑΡΑ ήταν που κέρδιζε τις εντυπώσεις και μάλιστα κατά το Φεστιβάλ Κανών είχε κλέψει την παράσταση από την Κέιτ Μπλάνσετ, εξού και το βραβείο το πήρε η Μάρα, όλα άλλαξαν με τον ερχομό της ΑΛΙΣΙΑ ΒΙΚΑΝΤΕΡ. Το ερμηνευτικό της επίτευγμα για το οποίο έγραψα πιο πάνω, σε συνδυασμό με τη φρεσκάδα της παρουσίας της και με ένα ευρωπαικό πνεύμα που φέρνει στα τελευταία τέσσερα χρόνια, την κάνουν ΦΑΒΟΡΙ. Επίσης δεν έχω την αίσθηση πως η Ακαδημία συμμερίζεται την άποψη των Κανών ότι η Μάρα έσβησε εδώ την Μπλάνσετ. Ιδωμεν όμως…. Εμείς κάνουμε αξιολογήσεις, η ΠΥΘΙΑ ζει στους Δελφούς….
