Πάμε, όμως, σινεμά διότι τα έργα γίνονται για να προβληθούν στα σινεμά και να τα δει κόσμος. Και στη μία περίπτωση και στην άλλη έχουμε φυσικό χώρο (βλ. αίθουσα) και φυσικό αποδέκτη δηλαδή κοινό.
Δεν γίνεται να δεις τον «Αλύγιστο» και να πεις ότι δεν είναι ωραία ταινία. Θα ακουστεί ως προκατάληψη. Και σε ένα βαθμό θα είναι. «Από πού κι ως που η Αντζελίνα Τζολί σκηνοθέτης;» θα αναρωτηθεί κάποιος.
Η αναρώτηση αυτή, έτσι διατυπωμένη, δηλώνει προκατάληψη. Διότι κατά την ίδια λογική θα μπορούσε να ισχύει και για άλλους Ίσχυσε. Για όλους τους σταρ , κι από τα δύο φύλα, που σκηνοθέτησαν κάποια στιγμή ταινία. Για τις γυναίκες ακόμα περισσότερο τύπου Στρέηζαντ, Μαντόνα, Τζολί. Όχι ότι ήταν μικρότερη η προκατάληψη για τον Μελ Γκίμπσον και για τον Κέβιν Κόσνερ ή στο ξεκίνημα και για τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ ή τον Ουόρεν Μπίτυ. Μόνο ο Κλιντ Ηστγουντ είχε διαφύγει των βελών για λόγους που δεν θα τους αναλύσουμε εδώ πέρα.
Η προκατάληψη ξεκινά από τη θεωρία του auteur κι από το πώς έχουν αναλάβει τη σταυροφορία τα δημοσιεύματα γύρω από την έννοια σκηνοθέτης. ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ, όμως, ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ Ο ΟΠΟΙΟΣΔΗΠΟΤΕ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΚΑΤΙ ΝΑ ΠΕΙ Ή ΝΑ ΔΕΙΞΕΙ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΤΟ ΠΕΤΥΧΕΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟΥΣ, ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ. Διότι η σκηνοθεσία είναι πολλά πράγματα αν και το αγνοούν αυτοί που προσκυνούν μόνο τον auteur και που νομίζουν ότι ο auter-ισμός είναι υποχρεωτικά και (καλή) σκηνοθεσία..
Είπαμε όμως ΝΑ ΕΧΕΙ ΚΑΤΙ ΝΑ ΠΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΔΕΙΞΕΙ.
Στην περίπτωση του «Αλύγιστου» (UNBROKEN) έχουμε ωραίο θέμα, που βασίζεται σε βιβλίο. Εχουμε τέσσερις σεναριογράφους, που διασκευάζουν το βιβλίο σε σενάριο, εκ των οποίων οι δύο είναι ΟΙ ΑΔΕΛΦΟΙ ΚΟΕΝ. Ενώ οι άλλοι δύο είναι εκ των σοβαρών και ικανών του Χόλυγουντ, ο ΡΙΤΣΑΡΝΤ ΛΑ ΓΚΡΑΒΕΝΕΖ(υποψήφιος για Οσκαρ για το «Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΗΣ ΜΟΝΑΞΙΑΣ») κι ο ΓΟΥΙΛΙΑΜ ΝΙΚΟΛΣΟΝ (υποψήφιος δύο φορές για Οσκαρ, μία για διασκευασμένο «Στη χώρα της σκιάς» του Ρίτσαρντ Αττένμπορο, μία για πρωτότυπο-μαζί με συνεργάτες- στον «Μονομάχο»)
Επίσης έχουμε κι ωραία παραγωγή. Πλούσια παραγωγή. Με πρώτης τάξεως ονόματα σε ό, τι απαρτίζει μια κινηματογραφική ταινία χολυγουντιανών (από πλευράς τεχνικής αρτιότητας) διαστάσεων
Τέτοια σκηνοθεσία αναλαμβάνει η Αντζελίνα Τζολί.
Το θέμα είναι ωραίο διότι έχει στο επίκεντρο έναν άνθρωπο ο οποίος στάθηκε όρθιος στις αντιξοότητες της ζωής κι υπομονετικά αλλά και μάχιμα στάθηκε απέναντι στις τραγωδίες. ΥΠΑΡΚΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ, που είναι και της μόδας στο σημερινό σινεμά, κυρίως στο Χόλυγουντ, όπου έχουν και την κακιά (στη δική μου- κι όχι μόνο-αντίληψη) συνήθεια να μας δείχνουν και στο τέλος τον αληθινό. Λες και κάτι τέτοιο ΘΑ ΕΔΙΝΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΣΤΟ ΕΡΓΟ. Διάσημος αθλητής των Ολυμπιακών Αγώνων του Βερολίνου ο ήρωας, ιταλικής καταγωγής, που στρατεύτηκε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το αεροπλάνο του καταρρίφθηκε κι έμεινε 47, αν δεν κάνω λάθος, μέρες σε σχεδία στον Ειρηνικό Ωκεανό, ύστερα τον περισυνέλεξαν οι Ιάπωνες και τον έστειλαν σε στρατόπεδο αιχμαλώτων όπου πέρασε του κόσμου τις κακουχίες μέχρι να φτάσει στο πολυπόθητο φινάλε.
Όλα αυτά είναι πολύ ωραία εικονογραφημένα. Για να πάμε σινεμά και να περάσουμε τις «δύο ευχάριστες ώρες». Το αγαπούμε αυτό το σινεμά, του χρωστάμε τα όνειρα μας και του συμπαραστεκόμαστε.
Όμως, ακριβώς επειδή έχουμε δει πολλά, μπορούμε να διακρίνουμε και το τι ακριβώς συμβαίνει επί της οθόνης. Ολα όσα βλέπουμε μας θυμίζουν κάποια άλλα έργα. Όχι ένα και δύο αλλά πολλά. Αυτό συμβαίνει επειδή δεν υπάρχει η παραμικρή προέκταση των όσων μας έχουν δείξει οι άλλοι, οι προγενέστεροι, ώστε να υπογράφεται μία προσωπικότητα ή ένας ασύλληπτος μάστορας.
Είναι ωραία αυτά που βλέπουμε αλλά μόνο επιφάνεια. Βάθος κανένα. Κι όταν μιλώ για «επιφάνεια» και για «βάθος» το εννοώ απολύτως κινηματογραφικά. Για να γίνω σαφέστερος θα πω ότι η σχεδία του Ανγκ Λι στην «Ζωή του Πι» πήγε εντελώς παραπέρα την ανάλογη «σχεδία» του Αλφρεντ Χίτσκοκ στη «Σωσίβια λέμβο». Η «σχεδία» της Τζολί τι ακριβώς κάνει; Το ιαπωνικό στρατόπεδο άραγε ξεπέρασε την «Γέφυρα του ποταμού Κβάι» του Ντέιβιντ Λιν ή μήπως ούτε καν το «Καλά Χριστούγεννα Κύριε Λόρενς» του Ναγκίσα Οσιμα, του οποίου δεν τυγχάνω και θαυμαστής. Ούτε φυσικά η σεκάνς των Ολυμπιακών Αγώνων έχει τίποτα να κάνει με το «Οι δρόμοι της φωτιάς»…. Και πολλά , πολλά ακόμα…
Εδώ λοιπόν μπαίνει το θέμα περί σκηνοθεσίας και τι ακριβώς σκηνοθέτησε η Αντζελίνα Τζολί. Βεβαίως και «διηύθυνε» αποτελεσματικότατα, στο να περάσουμε καλά αυτές τις δύο-δυόμιση ώρες. Δεν είναι λίγο αλλά το σινεμά κι ειδικότερα το Χόλυγουντ ήταν γεμάτο από σκηνοθέτες που όχι απλώς μας έκαναν να περνάμε καλά αλλά και μας έδιναν είτε φίλμ είτε εικόνες κάποιας σημαντικής υπογραφής. Και δεν μιλώ μόνο για τους auteurs ή για εκείνους που πήραν Οσκαρ αλλά και για κάποιους στους οποίους δεν έγιναν αφιερώματα ή ξεχωριστές αναφορές.
Συνεπώς, ο «ΑΛΥΓΙΣΤΟΣ» καλλιτεχνικά και κινηματογραφικά τοποθετείται σε αυτό που είδα και περιέγραψα.
Και τελικώς πιστεύω ότι αντιπροσωπεύει την Αντζελίνα Τζολί. Εντυπωσιασμός απέξω αλλά από μέσα… το συζητάμε.
Ο πρωταγωνιστής Τζακ Ο’ Κόνελ είναι καλός ως newcomer, όπως τον είδαμε και σε άλλες φετινές εμφανίσεις του αλλά οφείλουμε να τον περιμένουμε λίγο ακόμα. Πάντως , την ταινία την κράτησε.