ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΣΜΕΝΟΣ δηλώνω με τη δουλειά που έχει κάνει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΝΘΙΜΟΣ και με το πώς είτε έχει αξιοποιήσει τους συνεργάτες είτε έχει ακουμπήσει σε αυτούς. Μιλάμε για σινεμά άλλου επιπέδου και καλό είναι να αφήσουν οι Ελληνάρες τις ζήλειες και να τις μετατρέψουν σε ..καμάρι. Βέβαια, υπάρχουν κι οι αναγνώστες του IMDB, που θα κάνουν τα copy-paste και θα αρχίσουν να ουρλιάζουν. Καθότι η ιστοσελίδα των ερασιτεχνών που νομίζουν ότι διαβάζοντας αυτό, γίνονται «κριτικοί», την καταχεριάζει την ταινία. Τι να κάνουν; Κι αυτοί ερασιτέχνες είναι….
Αν μια κατηγορία έζησα από κοντά το περισσότερο, στα 21 χρόνια στην ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ήταν της ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ. Κι έχω ζήσει και τις διαδικασίες της. Καθότι , με την ιδιότητα του permanent guest και του member at large με προσκαλούσαν στις προβολές, που γίνονταν μέσα στα κτίρια της Ακαδημίας, καταρχάς στην αίθουσα Samuel Goldwyn αλλά και σε άλλες αίθουσες κατόπιν που είχαν περιέλθει στην κυριότητα της Ακαδημίας, κι έβλεπα επί 21 χρόνια ταινίες μαζί τους κι ΕΖΗΣΑ το πλήρες. Ξεχάστε ό,τι βλακεία έχετε διαβάσει κι ακούσει. Είναι του άσχετου μυαλού κατασκευάσματα κι αναπαραγωγές επίσης αδαών.
Το κοστούμι είναι η κοινωνική φόρμα που φοράμε- έλεγε η ΝΤΕΝΗ ΒΑΧΛΙΩΤΗ (δύο φορές υποψήφια για ΟΣΚΑΡ) και στις ταινίες συμβάλει στην όψη, πολλές φορές και χωρίς να φαίνεται. Διότι δεν υπάρχει μόνο το «μοντάζ που δεν φαίνεται», υπάρχει και το κοστούμι που δεν φαίνεται και που όμως έχει λειτουργήσει στο να δίνει όψη στην ταινία, χωρίς «να βγάζει μάτι»- που λέμε. Στο κοστούμι έχουν στηριχτεί και σκηνοθεσίες- ο ΛΟΥΚΙΝΟ ΒΙΣΚΟΝΤΙ για παράδειγμα, αν μελετήσει κανείς τις ταινίες του θα δεί να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην όψη, να είναι αυτό που υπαγορεύει τη σκηνοθεσία σε όλες εκείνες τις μεγάλων διαστάσεων ταινίες του εξού και δεν αποχωριζόταν τον ενδυματολόγο του, τον ΠΙΕΡΟ ΤΟΖΙ. Κι ο ΦΕΛΙΝΙ δεν στήριξε σε μεγάλο βαθμό στο κοστούμι την όψη της «ΝΤΟΛΤΣΕ ΒΙΤΑ» ή του «ΟΚΤΩΜΙΣΗ» ή του «ΚΑΖΑΝΟΒΑ» και της «ΤΖΟΥΛΙΕΤΑ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΩΝ» κλπ; Για να μην πω για την πολυχρωμία των μιούζικαλ, ποιος αναλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό την…. επικίνδυνη αποστολή.
Για τον υπογράφοντα, αυτή είναι η ΕΙΔΗΣΗ από τα χτεσινά ΒΡΑΒΕΙΑ του ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΗΘΟΠΟΙΩΝ τα τόσο καθοριστικά όπως θεωρούνται για τα ΟΣΚΑΡ. Κι όμως αυτή η επιλογή, μας μπέρδεψε κάπως.
Τώρα πλέον έχει προστεθεί στην ονομασία της κατηγορίας κι η λέξη «ΚΟΜΜΩΣΕΙΣ» («MAKE UP AND HAIR STYLING» είναι στις μέρες μας η πλήρης ονομασία) ενώ κάποτε, από το 1982 που καθυστερημένα καθιερώθηκε, η κατηγορία μιλούσε μόνο για ΜΑΚΙΓΙΑΖ. Όμως το Σωματείο Κομμωτών , που είναι ανεξάρτητο από των Μακιγιέρ, μολονότι συνδέονται στενά κι άμεσα, επέβαλε τελικώς και τη δική του ονομασία παρόλο ότι στην κατηγορία «μακιγιάζ» περιλαμβάνονταν κι οι κομμώσεις. Στην Ιταλία μάλιστα, στην εκεί Ακαδημία, στα «DAVID DI DONATELLO», μιλούν για δύο ξεχωριστές κατηγορίες, για δύο εντελώς ξεχωριστά βραβεία.
Η ταινία είναι ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΤΙΚΗ και «φτωχή», η μάλλον καταλήγει απογοητευτική επειδή ακριβώς είναι «φτωχή». Πρώτον και κύριον , ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ, δεύτερον ως σκηνοθετική και γενικότερη διαχείριση ιστορικής παραγωγής.
Αυτό που πρέπει καταρχάς να θυμόμαστε είναι πως το ΗΧΗΤΙΚΟ ΜΟΝΤΑΖ κατάγεται από τα ΗΧΗΤΙΚΑ ΕΦΦΕ. Ετσι λεγόταν αρχικά η κατηγορία- BEST SOUND EFFECTS, αργότερα προστέθηκε δίπλα ακριβώς και το EDITING κι έγινε SOUND EFFECTS EDITING και στη συνέχεια, ως τις μέρες που ζούμε, έδιωξαν τη λέξη «εφφέ» και κράτησαν το ΗΧΗΤΙΚΟ ΜΟΝΤΑΖ.
Το SOUND MIXING εξετάζουμε σήμερα, αυτό που παλιά λεγόταν σκέτο SOUND ή και SOUND RECORDING. Τα τελευταία χρόνια από την ώρα που το Οσκαρ ηχητικών εφφέ μετονομάστηκε σε sound editing, άρχισαν και τα μπερδέματα γύρω από τον ήχο. Μπερδέματα για τους θεατές, όχι για όλους αυτούς που δουλεύουν στον ήχο και που έχουν αναδείξει του κόσμου τις εξειδικεύσεις.
Να ξεκαθαρίσω από την αρχή ότι η ταινία παρακολουθείται ευχάριστα! Να ξεκαθαρίσω όμως κι ότι αρχίζει και τελειώνει σε μια συγκεκριμένη χρονιά του αλησμόνητου κωμικού διδύμου, στο έτος 1953, όταν βρίσκονται στην απόλυτη παρακμή τους κι ύστερα από 4 χρόνια ο «Χοντρός» πεθαίνει- ο Ολιβερ Χάρντυ, ο «Ολι» όπως τον έλεγαν
Είναι το production design. Αυτό που αυτολεξεί κακοποιούν στη μετάφραση ως «σχεδιασμός παραγωγής». Αλλα αντ’ άλλων. Δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Όπως επίσης και παλιότερα το έλεγαν «art direction» κι εδώ το μετέφραζαν «καλλιτεχνική διεύθυνση» λες κι επρόκειτο για… καμπαρέ. Οι αυτολεξεί μεταφράσεις που σε πεθαίνουν. Θα το επαναλαμβάνω κάθε χρόνο. ΣΚΗΝΟΓΡΑΦΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ είναι ο όρος διότι αυτή είναι κι η ουσία του. Επειδή εδώ περιλαμβάνονται τα πάντα, από set εντός πλατώ μέχρι κι οι επιλογές τοπίων στις οποίες είτε θα κάνει παρέμβαση ο σκηνογράφος με τον set decorator και τους λοιπούς συνεργάτες, είτε θα το κρατήσει «γυμνό», ως επιλεγμένο τοπίο για τις σκηνογραφικές ανάγκες της ταινίας. Διότι το σινεμά δεν είναι θέατρο ώστε σκηνικό να θεωρείται μόνο το set της Σκηνής. Επίσης, υπενθυμίζω ότι στα σκηνικά περιλαμβάνονται κι όλα τα «γκάτζετ» και τα αντικείμενα και βέβαια, πριν από όλα, το ΧΡΩΜΑ, μια κι αυτός που το επιλέγει, το κυρίαρχο χρώμα της ταινίας δηλαδή, είναι ο σκηνογράφος, ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΚΗΝΟΓΡΑΦΙΑΣ, ο production designer. Δηλαδή με άλλα λόγια, το ύφος και το στήσιμο μιάς ταινίας ξεκινά από την κατηγορία αυτή. Η φετινή πεντάδα μας δίνει τη δυνατότητα να πούμε αρκετά ενδιαφέροντα πράγματα για αυτή την κατηγορία, μέσα από αυτά που οι εκπρόσωποι του κλάδου προέκριναν ως ΤΑ ΠΕΝΤΕ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ της χρονιάς.