Πολύ την εκτίμησα αυτή την ταινία του Γερμανού σκηνοθέτη ΦΛΟΡΙΑΝ ΧΕΝΚΕΛ ΦΟΝ ΝΤΟΝΕΡΣΜΑΡΚ, και τον ίδιο φυσικά, διότι είδα πως από μια χρονική, ιστορική περίοδο για τη χώρα του, έβγαλε ένα εντελώς διαφορετικό φιλμ, με μια άλλου τύπου ιστορία και με εντελώς διαφορετικού τύπου προσέγγιση. Εξού κι ο τίτλος που έδωσα στην κριτική, που δεν προέρχεται από παιχνδιάρικη διάθεση αλλά ακριβώς πως μέσα από εκείνη τη Γερμανία που διχάστηκε εξαιτίας ενός βεβαρυμένου παρελθόντος, θέλησε να δείξει κι άλλα πράγματα.
Ξεκινώ από αυτό , από το ρήμα «ΗΛΕΚΤΡΙΖΕΙ» , του ΓΙΟΑΚΙΝ ΦΙΝΙΞ κι η κριτική που θα γράψω για αυτόν περισσότερο θα μοιάζει με ..ερωτική εξομολόγηση. Διότι έχει να κάνει με το ρήμα αυτό.
Δεν συμμερίζομαι τα αρνητικά σχόλια που συνόδευσαν την ταινία κι ο λόγος που δεν τα συμμερίζομαι είναι καθαρώς ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟΣ και τίποτε άλλο.
Από εκεί και πέρα, ο καθένας θα πάει να δει την ταινία που θέλει να δει και ίσως όχι αυτήν που προβάλλεται στο «πανί». Ο υποφαινόμενος θα γράψει για την ταινία του «πανιού», διότι έτσι αντιλαμβανόταν- αντιλαμβανόμουν!- ανέκαθεν την κριτική και το ρόλο της Ξεκινώντας από ένα «μότο» πως «αν η κριτική είναι κάτι τόσο υποκειμενικό και δεν συμπλέει με τους κανόνες του αντικειμένου, τους κανόνες που διέπουν μια κινηματογραφική ταινία, τους κανόνες της Τέχνης του Κινηματογράφου δηλαδή, τότε ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΛΟΓΟ ΝΑ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ». Αυτό , λοιπόν, που θα διαβάσετε παρακάτω είναι ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΓΑΒΡΑ ΚΙ ΟΧΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΓΙΑΝΗ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗ.
Οι τωρινοί «ΑΘΛΙΟΙ» δεν είναι μια ακόμα μεταφορά του κλασικού μυθιστορήματος του ΒΙΚΤΩΡΟΣ ΟΥΓΚΩ στην οθόνη όπου δικαιολογημένα κάποιος μπορεί να αγανακτούσε από τις επαναλαμβανόμενες διασκευές. Οι τωρινοί «ΑΘΛΙΟΙ» είναι κάτι εντελώς διαφορετικό κι επίσης συγκλονιστικό διότι δεν αποκόπτονται από τον Ουγκώ… Αλλά…
Οι δύο χαρακτηρισμοί στον τίτλο για τον Βρετανό σκηνοθέτη είναι ακριβώς αυτοί, κατά την αντίληψη μου, που του χαρίζουν μια ξεχωριστή, αν όχι και περίοπτη, θέση στον βρετανικό κινηματογράφο. Και κατεπέκταση στον παγκόσμιο.
Κινεζική ταινία, με συναισθηματική καθολικότητα είναι αυτός ο «ΓΛΥΚΟΣ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ», που ενθουσίασε στο Sundance, όπως διάβασα , κι αυτό που μου έκανε εντύπωση με μια σχετική δόση απορίας είναι το γεγονός πως δεν πρόκειται για ταινία του auter-ισμού , που, ως επί το πλείστον, κι όχι μόνο στο Sundance αλλά γενικότερα στη φεστιβαλική λογική, είναι αυτές που προωθούνται.
Πέρσι είχαμε τους Πολωνούς των χρόνων «εκείνων», φέτος έχουμε τους Τσεχοσλοβάκους (μια κι ακόμα δεν είχαν βγει τα… βελούδινα διαζύγια) με το σινεμά τους της δεκαετίας ‘ 60 που ήταν ένα από τα σημαντικότερα που ξεπετάγονταν στην Ευρώπη της δεκαετίας εκείνης κι ανακόπηκε με το Τέλος της Ανοιξης της Πράγας, το 1968, όταν μπήκαν τα στρατεύματα του Συμφώνου της Βαρσοβίας κι ανέστειλαν ή ανέκοψαν κάθε εξέλιξη…. Ως ειδικό αφιέρωμα στις «Νύχτες Πρεμιέρας». Κι είδαμε το «Ο ΑΠΟΤΕΦΡΩΤΗΣ» του ΓΙΟΥΡΑΪ ΧΕΡΖ
Πως μπορεί να γίνεται γοητευτική η ασάφεια; Προφανώς και μπορεί, ειδικά στα Φεστιβάλ. Όταν μάλιστα εκτός από τη «Χρυσή Αρκτο» του Βερολίνου παίρνει και το βραβείο της «FIPRESCI», της διεθνούς των κριτικών, που τα κριτήρια τους δεν τα έχω σε υπόληψη, αμφισβητώ πολλές φορές κι αν υπάρχουν κριτήρια, πέρα από μπαρούφες και γενικότητες, που συνοδεύουν συνήθως τις αποφάσεις τους, τότε ναι, η αντίφαση ισχύει.
Ναι, παραδέχομαι την εμμονή του ιταλικού σινεμά με θέματα γύρω από τη Μαφία.
Ναι, αναγνωρίζω ότι αυτά κάπου, κατά το κοινώς λεγόμενο, «τα έχουμε ξαναδεί».
ΟΜΩΣ, η χαρακτηριζόμενη ως «εμμονή» έχει να κάνει και με μια άλλη λέξη που λέγεται ΠΑΡΑΔΟΣΗ κι αφορά , εκτός από το σινεμά , σε μια διαρκή πραγματικότητα.