Αν και το πιο δύσκολο πράγμα από όλα, είναι να καταλάβουν τι είναι η Σκηνοθεσία. Διότι όλοι μιλούν για σκηνοθέτες αλλά δεν ξέρουν περί τίνος πρόκειται αν αναφερθούμε στη σκηνοθεσία.
Η σκηνοθεσία λοιπόν είναι το ΣΥΝΟΛΟ όλων αυτών των επι μέρους κατηγοριών κι ειδικοτήτων κι εξειδικεύσεων που αναλύσαμε όλο αυτό τον καιρό και καταλήγει στην ταινία. Σκηνοθεσία είναι όλη η ταινία.
Για να μιλήσουμε όμως για μεγάλη σκηνοθεσία δεν φτάνει μόνο η καλή και σωστή διαχείριση των προαναφερθέντων «υλικών», όχι ότι είναι λίγο να ξέρεις να διαχειριστείς τα υλικά και να στήσεις , να φτιάξεις , να οργανώσεις μια ταινία, όμως η μεγάλη σκηνοθεσία είναι και θέμα ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ και ΠΝΟΗΣ, προπαντός ΠΝΟΗΣ. Κι αυτό είναι από Θεού, δεν είναι κάτι που διδάσκεται στις Σχολές, όπου οι κύριες έδρες στις Πανεπιστημιακές Κινηματογραφικές Σχολές Αμερικής κι Ευρώπης κι Αυστραλίας και Ασίας είναι η ΠΑΡΑΓΩΓΗ και το ΣΕΝΑΡΙΟ. Μέσα από αυτά βγαίνει η σκηνοθεσία αλλά η πνοή είναι από Θεού.
Από… Ανθρώπου είναι το να ξέρει ο κάθε σκηνοθέτης, που εστιάζει, που επικεντρώνει την ταινία του, τι ακριβώς θέλει από αυτήν ΚΑΙ ΜΕ ΠΟΙΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΘΑ ΤΟ ΠΕΤΥΧΕΙ.
Κι από κει και πέρα, μπορεί κάλλιστα, και στις ΑΚΑΔΗΜΙΕΣ συμβαίνει ΚΑΤΑ ΚΟΡΟΝ, στα Φεστιβάλ συμβαίνει έτσι κι αλλιώς, για να μην πω ΜΟΝΙΜΩΣ αλλά οι λογής - λογής απαίδευτοι μόνο στα Οσκαρ αναρωτιούνται όταν συμβαίνει (και με ειρωνεία, ακριβώς λόγω Αγνοιας) το πώς γίνεται να διαχωριστεί η σκηνοθεσία από την ταινία. Γιατί δεν ρωτούν τα Φεστιβάλ περί αυτού, που υποτίθεται είναι και του auter-ισμού. Για τα Φεστιβάλ γιατί δεν αναρωτήθηκαν ποτέ;;;
Η απάντηση είναι απλή : Μια μεγαλόπνοη σκηνοθεσία μπορεί να υπερβαίνει των ίδιων των υλικών της. Το θέμα είναι από πού αντιλαμβάνονται ότι βγαίνει αυτή η πνοή.
ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ φέτος είναι :
- ΜΑΡΤΙΝ ΣΚΟΡΣΕΖΕ «Ο ΙΡΛΑΝΔΟΣ» (The Irishman)
ΟΣΚΑΡΟΥΧΟΣ Ο ΜΑΡΤΙΝ ΣΚΟΡΣΕΖΕ, το ΠΉΡΕ το 2007 για τον «ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΟΔΟΤΗ». Η φετινή είναι η 9η σκηνοθετική του υποψηφιότητα. Εχει προταθεί, χωρίς νίκη, για τα φιλμ «Οργισμένο είδωλο» (1981), «Ο τελευταίος πειρασμός» (1989), «Τα καλά παιδιά» (1991), «Οι συμμορίες της Νέας Υόρκης» (2003), «Aviator» (2005), «Hugo» (2012), «Ο λύκος της Wall Street» (2014).
Δίπλα στις σκηνοθετικές, μπορούμε να προσθέσουμε και δύο σεναριακές υποψηφιότητες, που δεν κατέληξαν σε νίκη, κι ήταν για «τα καλά παιδιά» (1991) και για «Τα χρόνια της αθωότητας» το 1994, κι οι δύο στην κατηγορία της διασκευής, που είχαν να κάνουν με παρέμβαση του σκηνοθέτη στο σενάριο που το συνυπογράφει με τον επίσημο σεναριογράφο- διασκευαστή. Είναι αυτό που έχουμε πει ότι όταν ο σκηνοθέτης παρεμβαίνει στο σενάριο παίρνει credit συν-σεναριογράφου. Αυτό επειδή μερικοί πιστώνουν στον Χίτσκοκ τις υποθέσεις των ταινιών του, μπερδεύοντας τη σκηνοθετική με τη σεναριακή παρέμβαση.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Ο Μάρτιν Σκορσέζε επικεντρώνει στην ηλικία των ηρώων (κι ας τους πιάνει από νέους ), τους ξεκινά , όμως από το «τώρα» και πάει προς τα πίσω την ιστορία με την αφήγηση. Αρα δίνει το στίγμα εξ αρχής με την καθοδήγηση των ηθοποιών σε διαφορετικούς τόνους από ό,τι σε άλλες γκανγκστερικές του ταινίες, που ήταν άλλος ο ρυθμός κι ο καλπασμός, το περνάει στα χρώματα τα κουρασμένα μέσω των άρτιων συνεργατών, το συνεργάζεται στενά με την μοντέζ του στην ποία παραδίδει πλάνα τέτοια ώστε εκείνη να του κάνει νωχελικό μοντάζ. Στους δε ηθοποιούς δίπλα στη νωχέλεια των άλλων, υιοθετεί το «υπερπαίξιμο» του Αλ Πατσίνο ως κόντρα στους υπόλοιπους αφού κόντρα στους υπόλοιπους είναι κι η όλη του στάση ώστε η ταινία να έχει «τσιμπήματα», ώστε να βγει καλύτερα η νωχέλεια με τη χρησιμοποίηση ενός εντελώς κόντρα χαρακτήρα σε κόντρα ερμηνεία. Αυτή είναι η φετινή σκηνοθεσία του Μάρτιν Σκορσέζε.
- ΤΟΝΤ ΦΙΛΙΠΣ «JOKER»
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη σκηνοθετική υποψηφιότητα, έχει και σεναριακή (μαζί με συνεργάτη), όπως είχε σεναριακή υποψηφιότητα και στο παρελθόν με το «Borat» (2007)
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Η παρέμβαση του στο σενάριο, με credit συν-σεναριογράφου δίπλα στον σεναριογράφο Σκοτ Σίλβερ, είναι ενδεικτική του ότι εδώ υπήρχε ΑΠΟΨΗ πάνω στο είδος της ταινίας που ήθελαν να κάνουν: Να δανειστούν τον «Joker» από τα κόμικς, να τον αποτραβήξουν από εκεί, να τον μεταφέρουν σε κοινωνικό περιβάλλον, κι η δράση του υπερ-ήρωα, μάλλον του «υπερ-κακού», να είναι δράση διαταραγμένου ανθρώπου σε μια κοινωνία που σαπίζει. Ο Τόντ Φίλιπς οδήγησε τους συνεργάτες προσεκτικά σε αυτό το δύσκολο εγχείρημα, ως συν-σεναριογράφος- σκηνοθέτης φρόντισε το ρόλο να τον κάνει σύνθετο και συμπαθητικό ώστε να γίνει ανθρωποκεντρικό το έργο και να αναδειχθεί πρωταγωνιστής, υπογράφει την εκρηκτική ερμηνεία του εκθαμβωτικού Γιόακιν Φίνιξ, τον πλαισιώνει με ρεαλιστικό χρώμα, με blockbuster ήχο, με κοστούμι και μακιγιάζ που μαρκάρουν τον ήρωα με στοιχεία κλόουν, με δράση που να θυμίζει την καταγωγή από τα «κόμικς» στα πλαίσια της κοινωνικής της μετατροπής.
- ΣΑΜ ΜΕΝΤΕΣ «1917».
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: ΟΣΚΑΡΟΥΧΟΣ ο ΣΑΜ ΜΕΝΤΕΣ, ΠΗΡΕ ΤΟ ΟΣΚΑΡ το 2000 για το «AMERICAN BEAUTY». Η φετινή είναι η 2η σκηνοθετική υποψηφιότητα του- έχει υποψηφιότητα κι ως συν-σεναριογράφος.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Το πολεμικό είδος σε καινοτομία-πρωτοβουλία. Μια πολεμική ταινία που θα στηρίζεται σε μονοπλάνο και μέσα από εκεί θα βγαίνουν η ένταση κι η δραματικότητα. Ο σκηνοθέτης στηρίζεται στον διευθυντή φωτογραφίας για να επιτύχει το εγχείρημα, προσλαμβάνει συν-σεναριογράφο διότι το σενάριο εδώ είναι καθ’ υπόδειξη της σκηνοθεσίας, όχι για άλλο λόγο αλλά επειδή ως δραματουργός ο Μέντες γνωρίζει πως ο θεατής πρέπει να έχει και μια ιστορία για αφορμή ώστε να παρακολουθήσει τα σκηνοθετικά τεκταινόμενα και να συμπαρασυρθεί στη δίνη τους, με εικόνες που να του τις έχει ετοιμάσει το σενάριο. . Η σκηνοθεσία του, βγάζει κινηματογραφικό μεγαλείο κι είναι για μελέτη η προεργασία του σκηνοθέτη με τον εκάστοτε τομέα ώστε η κάμερα του μονοπλάνου να περνά πάνω από επιτεύγματα τα οποία να συνθέτουν ταινία, σύνολο!!
- ΚΟΥΕΝΤΙΝ ΤΑΡΑΝΤΙΝΟ «ΚΑΠΟΤΕ ΣΤΟ ΧΟΛΥΓΟΥΝΤ» (Once upon a time…in Hollywood)
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Τρίτη σκηνοθετική υποψηφιότητα, χωρίς νίκη. Ως τώρα, σε αυτή την κατηγορία, έχει προταθεί για το «Pulp fiction» (1995) και για το «Αδοξοι μπάσταρδοι» (2000)
Ο ΤΑΡΑΝΤΙΝΟ, όμως έχει ΔΥΟ ΟΣΚΑΡ ΣΕΝΑΡΙΟΥ, για το «PUPL FICTION» το 1995 και για το «ΤΖΑΝΓΚΟ Ο ΤΙΜΩΡΟΣ» το 2013, σε σύνολο 4 υποψηφιοτήτων στην κατηγορία αυτή μαζί με τη φετινή η οποία είναι διπλή, και για σκηνοθεσία και για σενάριο
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Τα δύο ΟΣΚΑΡ ΣΕΝΑΡΙΟΥ στον Ταραντίνο, κι όχι σκηνοθεσίας, είναι ενδεικτικό για το που τον τοποθετεί η Κινηματογραφία: Οι φρέσκιες κι ολοζώντανες ιδέες του, οι αλλιώτικες cult ή pulp fiction ιστορίες του, είναι αυτές που υπογράφουν τον Ταραντίνο- σκηνοθεσία, άλλωστε , τι είναι ακριβώς; Στο «Κάποτε στο Χόλυγουντ» με το δικό του μοναδικό τρόπο γράφει και σκηνοθετεί μια ιστορία που διαδραματίζεται στο καλοκαίρι του 1969, στο Χόλυγουντ, κι απλώνεται και σε άλλα σημεία του Λος Αντζελες, με ήρωα ένα ξεπεσμένο σταρ της τηλεόρασης, τη φιλία του με τον επικίνδυνο κασκαντέρ του, το cult σινεμά του Χόλυγουντ και της Ιταλίας και κάπου εκεί ανάμεσα κυκλοφορεί κι η Σάρον Τέητ καθώς πλησιάζουν οι μέρες που θα δολοφονηθεί από τον Τσαρλς Μάνσον και τους χίππις του. Ο Ταραντίνο κάνει ανατροπή των πάντων, οι ρόλοι που έγραψε στέλνουν και πάλι τους ηθοποιούς στα Οσκαρ όπως έχει γίνει σχεδόν όλες τις φορές, είναι και πάλι εμπνευσμένος και ιδιαίτερος, η σκηνοθεσία είναι το σενάριο του. Και πάλι!!!!!!!!!!!!!!!!!!
- ΜΠΟΝΓΚ ΤΖΟΥΝ ΧΟ «ΠΑΡΑΣΙΤΑ» (Parasite)
ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα- μαζί με τη σκηνοθεσία είναι και στο σενάριο, ως συν-σεναριογράφος, όπως δηλαδή ο Τοντ Φίλπς κι ο Σαμ Μέντες κι όχι όπως ο Ταραντίνο.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Από ένα πανέξυπνο, ολόφρεσκο σενάριο στο οποίο συμβάλει ο σκηνοθέτης με τη ματιά του δίπλα στον σεναριογράφο του, βγαίνει ένα κινηματογραφικό παιχνίδι τύπου θρίλερ, το οποίο περνά από πολλά στάδια και σε καθένα από αυτά δηλώνει την τελειότητα του, από την απεικόνιση και τη λειτουργία του ντεκόρ ως την ροή και την αφήγηση , το γράψιμο της ιστορίας και των σκηνών και την εξιδανίκευση του ντεκουπάζ ως την πρόσμειξη των ειδών και τις κινηματογραφικές του καταβολές από το σινεμά της πατρίδας του , της Νοτίου Κορέας, ως την κατάληξη σε σοβαρό κοινωνικό σχόλιο.
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ: Όλα δείχνουν ΣΑΜ ΜΕΝΤΕΣ. Αν υπάρξει κίνδυνος, μη διαφαινόμενος αυτή τη στιγμή, θα προέλθει από τον…38ο παράλληλο!!! Αν η Κορέα κάνει μια αιφνίδια αντεπίθεση, που δεν την υποπτεύονται τα δημοσιεύματα, ΑΝ λέμε, και καταλάβει το απόρθητο οχυρό!!!!!!!!!!!!!!!!!!!