Τέτοια περίπτωση είναι φέτος το «SEPTEMBER 5»κι από αυτό θα αρχίσουμε .Το συνυπογράφουν ο ΜΟΡΙΤΣ ΜΠΙΝΤΕΡ , ο οποίος έχει κι ένα credit σκηνοθεσίας, για άλλο, όμως, φιλμ, ο ΑΛΕΞ ΝΤΕΗΒΙΝΤ που είναι καθαρόαιμος σεναριογράφος, κινηματογραφικά ανακατεύεται και με τον ήχο και μαζί τους ο σκηνοθέτης του φιλμ ΤΙΜ ΦΕΛΜΠΑΟΥΜΕ, ο οποίο συνυπογράφει τα σεναρια των ταινιών που σκηνοθετεί. Γιατί τα είπα όλα αυτά τα μη εργοκεντρικά; Διότι εργοκεντρική είναι η καταληξη, το πως συνεργαστηκαν για να δωσουν κινηματογραφικότητα ροής  και κατέληξαν σε ένα ντεκουπαζ που δεν ειχε αναγκη την υποψηφιότητα για μοντάζ, διότι έγραφαν και σκηνοθετούσαν  κι ο σκηνοθέτης μπήκε για να ολοκληρώσει την κινηματογραφικής διάστασης πινελιά του σεναρίου. Διότι το σεναριο, αυτης της γερμανικής παραγωγής, στην οποία όμως ανακατεύονται Αμερικανοί χαρακτήρες, έχει ως θέμα τ  Ολυπιαδα του Μονάχου το 1972 και τη σφαγή των 11 Ισραηλινών αθλητών στο ολυμπιακό χωριό, από τον Μαύρο Σεπτέμβρη ή από την PLO. Είναι λοιπόν ένα θέμα που το ξέρουμε. Και με πολύ καλές ταινίες. Κορυφαία ττο «Μόναχο» του Σπήλμπεργκ αλλά και το βραβευμένου με Oscar ντοκυμαντέρ του ΑΡΤΟΥΡ ΚΟΝ και του Κέβιν Μακ Ντοναλντ «Μια μέρα του Σεπτέμβρη». Στο φετεινό «Σεπτεμβρη 5», η αξία είναι στο κοίταγμα. Στο πως εξετάζεται σεναριακά το γεγονός. Κι εξεταζεται με ένα τρόπο που κι όταν ξέρεις την εξελιξη και την καταληξη παρασύρεσαι ότι μπορείς να κάνεις και λάθος, καθοτι τα σεναριακά εμπόδια που μπαίνουν είναι τέτοια ώστε να ξεγελαστείς, πριν προσγειωθείς ανωμαλα στην πεζή και δυσάρεστη πραγματικότητα. Το εύρημα που κάνει το έργο διαφορετικό και το γεγονός επίσης είναι ότι κεντρικός ηρωας είναι το συνεργείο του καναλιού ABC, το οποίο βρίσκεται στο Ολυμπιακό χωριό στο Μόναχο, για την κάλυψη των αγώνων Τα γεγονότα, όπως μαθαίνονται μέσα εκεί, έτσι ερχονται και στο θεατη, λίγο λίγο , με την αγωνία τους και τις απορίες τους, εμπλέκουν τα μελη στην υπόθεση, τα κάνουν χαρακτήρες, με ιστορία, φιλοδοξία και παρελθόν, θέτουν ζητήματα απέναντι στον τρόπο καλυψης μιας είδησης ειδικά όταν οι εξελίξεις είναι αμφίβολες και καταλήγει ένα έργο αγωνίας, ανθρωπισμού, προβληματισμού αλλά και ανεβασμένου ηθικού για το δημοσιογραφικό επάγγελμα αλλά και πείσμα. Τουλάχιστον μια εποχής. Ο ρυθμός είναι καταιγιστικός και πιστώνεται στο σενάριο και στο εξ αυτού ντεκουπάζ.

Το επόμενο σεναριο που διαθέτει συνεργάτη είναι το «The brutalist». Τι πιστώνεται η Νορβηγίδα ΜΟΝΑ ΦΑΣΤΒΟΛΝΤ, σεναριακή συνεργάτης του σκηνοθέτη ΜΠΡΑΝΤΥ ΚΟΡΜΠΕΤ, τι πιστώνεται κι εκείνος, ή τι χρεώνεται; Αν κάποιος θέλει να το δει αλλιώς. Το story με τον ηρωα, Ούγγρο Εβραίο που επέζησε του Ολοκαυτώματος, και δεν έχει τη συνταγή ενός έργου αυτής της κατηγορίας, είναι το πρώτιστο. Και το αμέσως επόμενο που ολοκληρώνει είναι ότι αυτός ο χαρακτήρας «παντρεύεται» με το κίνημα αρχιτεκτονικής αρχών δεκαετίας 50, τον «μπρουταλισμό» και το σενάριο γράφεται πάνω σε αυτή την κατευθυνση, της αρχιτεκτονικής που παρεμβαίνει στις δραματικές και δραματουργικές εξελίξεις. Πόσο σεναριο, πόσο σκηνοθεσία ή πόσο από τα δύο είναι όλο αυτό και προς τα που βαραίνει η πλάστιγγα, θα μάθουμε το βραδυ της 2ας Μαρτίου…Κι ο Κορμπετ κι η Φαστβολντ προτείνονται για πρώτη φορά, ο Κόρμπετ , βέβαια, έχει υποψηφιότητα και στη σκηνοθεσία.

Και πάμε στα τρία, που σεναριο και σκηνοθεσία είναι ένα πράγμα.

Πιάνουμε το «ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ» όπου ο ΤΖΕΣΕ ΑΪΖΕΝΜΠΕΡΓΚ είναι σκηνοθετης και σεναριογράφος αλλά έχει προταθεί για Oscar μόνο με τη δεύτερη ιδιοτητα, ούτε ως ηθοποιός έχει προταθεί , κι είναι εκ των δύο βασικών ο βασικότερος, ως υποκινητης της ιστορίας. Εδώ λοιπόν το προκρίνουν για το θέμα και τη σεναριακή διαχείριση και τον ωραίο ρόλο που γράφει για τον συνερμηνευτή του, . Το θέμα έχει να κανει με δυο σύγχρονα παιδιά, Αμερικανους που ξεκινουν να πάνε για προσκύνημα στη γενετειρα της γιαγιας η οποία ήταν Πολωνή Εβραία  Κι εκεί ο καθένας θα έρθει σε επαφή με το δικό του τρόπο προσέγγισης αποκαλύψεων ή κρυμμένων ευαίσθητων πραγμάτων. Η σεναριακή καθολικότητα που του πιστώνεται είναι ο τρόπος διαχείρισης αυτής της εκδρομής που δεν μοιάζει με  road movie ή κάτι τέτοιο, προσπαθεί για κάτι διαφορετικό ως προς την προσέγγιση του προσκυνήματος στη γη των προγόνων. Ο Τζεσε Αίζενμπεργκ έχει προταθεί ως τωρα μόνο ως ηθοποιός, το 2011 με το «Social network» και τωρα προτεινεται για πρωτη φορά κι ως σεναριογραφος.

Και πάμε στα δυο που σεναριογράφος- σκηνοθέτης είναι ένα και το αυτό πρόσωπο, ο ΣΩΝ ΜΠΕΗΚΕΡ στην «ANORA», η ΚΟΡΑΛΙ ΦΑΡΖΕΑΤ στο «SUBSTANCE».

Που τελειώνει το σενάριο, που αρχίζει η σκηνοθεσία, που το κράμα αδυνατεί να εξεταστεί ως μείγμα;

Και στις δυο περιπτώσεις τα όρια αυτού του διαχωρισμού είναι δυσδιάκριτα. Η «ANORA» δείχνει να βρίσκεται πιο κοντά σε σεναριακή αφετηρία, ο Μπέηκερ δίνει την εντυπωση ότι καθώς γράφει το σεναριο βλέπει και τη σκηνοθεσία, βλέπει τους ηθοποιούς, τις πααυσεις, τα παρατηρητικά βλέμματα, βλέπει τα κοψίματα και που θα πάει το μονταζ ώστε να αναλάβει να δώσει και την κωμική διασταση σε ένα δραμα ή τη δραματική σε μια κωμωδία και βλέπει και στους ρόλους καθως τους γραφει, τους ηθοποιούς να κάνουν αποχρώσεις, άρα θα ψαξει για τους αναλογους. Για να πει την ιστορία μιας κοπέλας που κάνει στριπτηζ σε κλαμπ κι ένα βραδι την προσεγγίζει ένα νόστιμος νεαρός, λίγο τρελούλης, που το φυσάει, την πάει στο σπίτι, σε ένα παλάτι, αρχίζουν και περνάνε καλά, ο νεαρός ερωτεύεται, αστραπιαία την νυμφεύεται, είναι όμως γιός Ρωσου σκοτεινού μεγιστάνα κι έχει στη δούλεψη του Μαφία ολόκληρη.. Και πως η φάρσα εμποτίζεται με ψυχολογία αλλά χωρις να χάνει κι την ιλαρή πλευρα της , και πως να αποκτά και συναίσθημα.

Στο «SUBSTANCE» η αφετηρία δείχνει να είναι πιο κοντά στη σκηνοθεσία, στο πως θα δειξει αυτό το παραταιρο που έχει και θελει να δείξει  και πάνω στο «πως», γράφει και το «τι», τι θα υπάρχει ως αφηγηση ώστε να γεμίζει και να δικαιολογείται αυτό ο γκροτέσκ που ενίοτε φτάνει κι ως την απώθηση. Θέλει να δειξει τον κόσμο της γκλαμ γυναικείας πλαστικοποίησης, βάζει για ηρωίδα γυναίκα που εφτασε στη μέση ηλικία, καθοδον για την τρίτη, και με τις παρεμβασεις παραμένει νεα κι ωραία αλλά αυτό δεν φτανει στο αχόρταγο κανάλι σστο οποίο δουλεύει και θελει να την πετάξει ως μπαγιάτικη πιά.. Εκείνη με τη βοήθεια από Μηχανής Θεού που το γκροτεσκο το επιτρέπει, κατασκευάζει μια ρέπλικα κι εκεί αρχίζει να μην ελέγχεται η Φύση, η σκηνοθετική γραμμή θέλει άκρα και το σεναριο της δίνει λύσεις και οδηγίες για αυτά τα ακρα και το πως θα διαχειριστεί με σεναριακη υποδομη το σκηνοθετικό ευρημα της καταφυγής στην τερατογέννεση και στο μακιγιαζ. Και βέβαια, αυτό όλο, στο σεναριο τωρα, έχει φτιάξει ρόλο για πρωταγωνίστρια, για να κάνει star performance και να επανακάμψει. Απολύτως δυσδιάκριτα τα όρια μεταξύ σκηνοθεσίας και σεναρίου, η ταινία, πάντως, στα  fora που συμμετέχει βραβεύεται για την εξέλιξη κι όχι για την αφετηρία, άρα για το σενάριο

ΠΡΟΣΘΗΚΗ: Το Σωμαυτείο Σεναριογράφων βράβευσε στην κατηγορία αυτή την "ANORA" του Σων Μπέηκερ. Ωστόσο, η εικόνα δεν είναι σαφής διότι , για συντεχνιακούς λόγους εεκ του καταστατικου του συγκεκριμένου Σωματείου, υποψήφιο μαζί της ήταν μόνο ο "Πραγματικός πόνος"