Φέτος, θεωρήθηκαν «εκπλήξεις» τα πάντα! Όχι μόνο από τους Ελληνες ή τους επισκέπτες του Διαδικτύου αλλά κι από τα διεθνή κανάλια, τα ενημερωτικά.

Και πώς να μη θεωρηθούν;

Αφού ΠΡΩΤΟΝ, όλο το διάστημα φωτογραφίες κι εικόνες από τις σταρ στα ΚΟΚΚΙΝΑ ΧΑΛΙΑ ανεβοκατέβαιναν κι όλα τα δίκτυα τα διεθνή που παρακολουθώ με τα ίδια ασχολούνταν. Ποιά πάτησε στο χαλί, αν η Τζουλια ήταν ξυπόλητη, αν η Σαρλίζ σφιχταγκαλιάστηκε με τον πρώην της, τον Σον Πεν κλπ, κι αυτό έχει πλάκα όταν προέρχεται κι από αλλοτινούς "κουλτουριάρηδες" που μέσα στη συνολική σύγχυση ανακάλυψαν εκ του πονηρού το "γκλαμ"

Δεν τα σνομπάρω ως θέματα, απλώς επισημαίνω με τι ασχολούνταν.

Για τις ταινίες δεν είχαμε ακούσει παρά ελάχιστα . Βέβαια, το να πηγαίνεις ως απεσταλμένος σε Φεστιβάλ και να στέλνεις για ανταπόκριση εμβριθή ανάλυση της κάθε ταινίας, χωρίς να έχει τη δυνατότητα να τη δει ο αναγνώστης, είναι κακή δημοσιογραφία, όπως επίσης και το να μη μεταφέρεις καθόλου κλίμα με τις σταρ, την ατμόσφαιρα, τα παρατράγουδα και τα σχετικά. Όμως από το ένα άκρο στο άλλο….

Στη δε περίπτωση του ΚΕΝ ΛΟΟΥΤΣ μάθαμε ότι ο πολιτικοποιημένος Βρετανός καλλιτέχνης συμμετείχε στις Κάννες από τη δήλωση του και μόνο εναντίον του BREXIT, όπου στα πιο σοβαρά δίκτυα συζητήθηκε η δήλωση του κι η θέση του και προκάλεσε ένα σοβαρό προβληματισμό. Αφού αυτός ο επίσημα αριστερός τάσσεται κατά του BREXIT και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για άνοδο του φασισμού σε μια τέτοια περίπτωση, σκέψου τα πράγματα πόσο σοβαρά είναι.

ΜΕΧΡΙ ΕΚΕΙ έφτανε η συμμετοχή του ΚΕΝ ΛΟΟΥΤΣ στις Κάννες. Για αυτούς που «ασχολήθηκαν».

Κι όταν την Κυριακή ανακοινώθηκαν τα ΒΡΑΒΕΙΑ, πληροφορηθήκαμε από τα ίδια δίκτυα περί «εκπλήξεων» και μάλιστα ότι οι ανακοινώσεις συνοδεύτηκαν κι από ΣΦΥΡΙΓΜΑΤΑ  ΑΠΟΔΟΚΙΜΑΣΙΑΣ.

Δηλαδή δεν είχαν βγει τα προγνωστικά κριτικών κι απεσταλμένων κι όποιος ανακηρυσσόταν νικητής αντ΄εκείνων που οι κριτικοί «νόμιζαν», έτρωγε κράξιμο.

Δείγμα «πολιτισμού» κι αυτό, ειδικά από ανθρώπους που ασχολούνται με την Τέχνη άρα η Τέχνη σε εξανθρωπίζει, σε κάνει πιο εκλεπτυσμένο. Ολη μου τη ζωή θυμάμαι στα Φεστιβάλ κραξίματα και σφυρίγματα, είτε για τον επώνυμο είτε για τον ατάλαντο φουκαραδάκο που η μεγαλοψυχία των «εκλεπτυσμένων» του έδωσε την  «πολιτισμένη» απάντηση.

Βέβαια, αν μαζευτούν ποτέ οι καλλιτέχνες, που είναι κι αυτοί οι οποίοι ξέρουν ΣΙΝΕΜΆ, κι αρχίζουν να κράζουν τα γραφόμενα από τους κριτικούς ως στοιχειωδώς άσχετα, φαντάζομαι ότι θα προκληθούν ξεσηκωμοί περί «ελευθερίας του λόγου και της έκφρασης». Ελπίζω να μη συμβεί, όχι για άλλο λόγο αλλά επειδή απεχθάνομαι το «οφθαλμόν αντι οφθαλμού κι οδόντα αντί οδόντος» που ο ΣΠΗΛΜΠΕΡΓΚ το είχε σχολιάσει  τόσο ωραία στο «ΜΟΝΑΧΟ».

Ως προς τα προγνωστικά, το έγραφα από τη στιγμή που άρχισε και σε μένα να μιλά η πείρα και μαζί της η αντίληψη περί του τι συμβαίνει στα Φεστιβάλ. Το έγραφα και το επαναλάμβανα σε κουραστικό βαθμό και μάλιστα το λέω και σε φίλους όταν καμιά φορά στεναχωριούνται που έπεσαν έξω στις φεστιβαλικές προβλέψεις τους. Τους εξηγώ πως δεν κάνει να στεναχωριούνται αλλά να κατανοήσουν το αυτονόητο. Πως οι «προβλέψεις» γίνονται από τους απεσταλμένους είτε με βάση τα δικά τους γούστα είτε με αυτά που νομίζουν για καλά έργα είτε με εκείνα που βλέπουν καθημερινώς στα σχετικά έντυπα των Καννών να βαθμολογούνται. Τους διαφεύγει ως προς το τελευταίο η λεπτομέρεια πως αυτές οι βαθμολογήσεις γίνονται από τους απεσταλμένους, κριτικούς ως επί το πλείστον. Μόνο που οι κριτικοί δεν βρίσκονται μέσα στην κριτική επιτροπή. Δεν μπορούν να ξέρουν τι άρεσε και τι δεν άρεσε στους εφτά με οκτώ όλους κι όλους και συγκεκριμένους ανθρώπους. Και δεν είναι μόνο αυτό. Μα είναι, πέραν των θεωριών συνωμοσίας» περί «γραμμής» και κάτι άλλο: Από πού πιάνουν οι της κριτικής επιτροπής το ξετύλιγμα του κουβαριού των διαγωνιζομένων ταινιών.

Είναι χρονιά ανακάλυψης auteur; Είναι φάση για να στείλουμε καποιο πολιτικό μήνυμα; Είναι περίοδος που λέμε να δούμε ταινίες και να βραβεύσουμε την καλύτερη ταινία κι όχι τον auteur;το τελευταίο σπανίζει, βεβαίως, αλλά μπορεί καμιά φορά και να συμβεί.

Οπότε, σε όλες τις περιπτώσεις κάτι δεν έχει προβλεφθεί για το πώς θα παίξει η κριτική επιτροπή κι οι απεσταλμένοι νομίζουν τα δικά τους.

Φέτος είμαι βέβαιος, κι ας μην έχω δει ακόμα την ταινία του ΚΕΝ ΛΟΟΥΤΣ «ΕΓΩ, Ο ΝΤΑΝΙΕΛ ΜΠΛΕΗΚ», πως στα προγνωστικά δεν τον έπαιζαν εξ αρχής. Πρώτον επειδή έχει ξαναπάρει «Χρυσό Φοίνικα» (έτσι θεωρούν πως δεν επαναλαμβάνεται) και δεύτερον πως οι «ταινίες ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑΣ» είναι για αυτούς «ξεπερασμένες» και δεν ξέρουν τι να αναζητήσουν μετά από τον Λαρς Φον Τρίερ ή τον Τσειλαν.

Κι έτσι, επειδή δεν τον «έπαιζαν» αυτοί, η απονομή του Χρυσού Φοίνικα σε εκείνον, έπρεπε να αποδοκιμαστεί.

Το να αποφάσισε  η κριτική επιτροπή να επιλέξει ταινία που της δίνει αφορμή για πολιτικό μήνυμα, δεν μου φαίνεται διόλου απίθανο. Και πέρσυ το ίδιο έγινε με τον Ζακ Οντιάρ και το «DHEEPAN», που επίσης δεν το «προέβλεπαν» (δεν ήταν κι η καλύτερη του ταινία, είναι η αλήθεια), το ίδιο και φέτος που επίσης μπορεί να μην είναι η καλύτερη του Κεν Λόουτς. Οι Κάννες άλλωστε το συνηθίζουν το πολικό μήνυμα κι ας καταπατώνται αισθητικοί κανόνες.. Εχουν βραβεύσει το ΕΚΤΡΩΜΑ του ΜΑΙΚΛ ΜΟΥΡ «ΦΑΡΕΝΑΙΤ 9/11», το οποίο δεν ήταν καν «έρευνα» παρα συρραφή σκηνών από εκπομπές στις οποίες είχε εμφανιστεί ο Τζορτζ Μπους- σαν κι αυτά που κάνει ο Θέμος Αναστασιάδης…... Και για σπάνια φορά οι ΚΑΝΝΕΣ έδιναν «Χρυσό Φοίνικα» σε ντοκυμαντέρ και το ντοκυμαντέρ ήταν αυτό που είπαμε.

Πόσο φέτος μαλλον περί πολιτικού μηνύματος , όπου και το Φεστιβάλ Βερολίνου με πολιτικά κριτήρια είχε βραβεύσει επίσης ντοκυμαντέρ τη «ΘΑΛΑΣΣΑ ΑΠΟ ΦΩΤΙΑ» που σχεδόν δεν  βλέπεται αλλά συνοδεύτηκε από ύμνους κι επαίνους για το προσφυγικό χωρίς να έχει προσφυγικό.

Δεν θα κρίνω ούτε τις ταινίες ούτε τα βραβεία για τον απλούστατο λόγο ότι δεν έχω δει τις ταινίες αφού δεν πήγα ως εκεί κι ούτε σκοπεύω να πάω στα επόμενα χρόνια. Τις βαριέμαι θανάσιμα τις Κάννες και τις έχω συνδέσει με εξαντλητική κούραση, αντικινηματογραφικές συνθήκες παρακολούθησης ταινιών (στις 8 η ωρα το πρωί δεν μπορείς να δεις το τετράωρο του Τσευλάν, ο ίδιος ο ανθρώπινος οργανισμός αντιδρά, εκείνη την ώρα δεν δέχεται μηνύματα) όσο και με ένα ανταγωνισμό όπου η έννοια ΛΥΚΟΦΙΛΙΑ κυριαρχεί για το ποιος θα πλησιάσει πιο κοντά τον εκάστοτε διανομέα ώστε να τον βάλει στη λίστα των «στημένων» συνεντεύξεων της ταινίας που προαγόρασε (γουρούνι στο σακί αγόρασε  κι αυτός!) και χρειάζεται μερικούς στο πλευρό του….

Τις ταινίες θα τις δω στο φυσικό τους χώρο, στον κινηματογράφο, όταν με το καλό προβληθούν.

Ωστόσο, θα κλείσω έτσι όπως ξεκίνησα διότι αυτό το φετινό νομίζω ότι του χρόνου θα γίνει χειρότερο: Ολες τις μέρες κόκκινα χαλιά, ταινίες σχεδόν πουθενά, και την Κυριακή στα βραβεία «εκπλήξεις». Ακόμα κι αν πρόκειται για τον ΚΕΝ ΛΟΟΥΤΣ, τον οποίο νόμιζαν οι ΙΔΙΟΙ ασεβώς «τελειωμένο»

ΥΓ: Ακολουθούν τα βραβεία (όχι όλα)

Palme d’Or: “I, Daniel Blake” (Ken Loach, U.K.)

Grand Prix: “It’s Only the End of the World” (Xavier Dolan, Canada-France)

Director (tie): Olivier Assayas, “Personal Shopper” (France), and Cristian Mungiu, “Graduation” (Romania)

Actor: Shahab Hosseini, “The Salesman” (Iran)

Actress: Jaclyn Jose, “Ma ‘Rosa” (Philippines)

Jury Prize: Andrea Arnold, “American Honey” (U.K.-U.S.)

Screenplay: Asghar Farhadi, “The Salesman” (Iran)

OTHER PRIZES

Palme d’Honneur: Jean-Pierre Léaud

Camera d’Or: “Divines” (Houda Benyamina, France-Qatar)

Short Films Palme d’Or: “Timecode” (Juanjo Jimenez, Spain)

Ecumenical Jury Prize: “It’s Only the End of the World” (Xavier Dolan, Canada-France)

UN CERTAIN REGARD

Un Certain Regard Prize: “The Happiest Day in the Life of Olli Mäki” (Juho Kuosmanen, Finland)