Με βάση λοιπόν τα υποδεκάμετρα της κριτικής, το «ΕΞΟΔΟΣ: ΘΕΟΙ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΑΔΕΣ» το «φτύνουμε». Το φτύνουμε πράγματι; Με τόσο ελαφριά καρδιά; Με βάση , όμως, το κάθισμα του κινηματογράφου, το ότι φτάσαμε ασθμαίνοντας στην αίθουσα για να προλάβουμε πριν αρχίσει, κι όταν η ταινία άρχισε εμείς χαλαρώσαμε και στο τέλος βγήκαμε και ευχαριστημένοι που ξεχαστήκαμε εκεί μέσα, τότε, ό,τι και να πούμε, ΤΟ ΕΡΓΟ ΜΑΣ ΤΗΝ ΕΦΕΡΕ.
Ναι λοιπόν, ο Ρίντλει Σκοτ μετά τον «Μονομάχο» έχει κάνει σχεδόν μόνο αποτυχίες, με εξαίρεση το «Μαύρο Γεράκι: Η κατάρριψη» αλλά και πριν τον «μονομάχο», πάλι είχε υπογράψει μερικές.
Ναι, λοιπόν ο Ρίντλει Σκοτ κατά ένα παράδοξο τρόπο έχει αντιμετωπιστεί από την κριτική ως…auteur. Κατά μία άλλη κριτική αντίληψη, ως «μεγάλος» σκηνοθέτης.
Και στις δύο περιπτώσεις, υπάρχει κάτι που διαφεύγει. Το ότι ο auteur-ισμός δεν βγάζει υποχρεωτικά και μεγάλους σκηνοθέτες, όπως επίσης κι οι μεγάλοι σκηνοθέτες δεν βγάζουν υποχρεωτικά πάντα μεγάλες ταινίες. Μπορεί όμως να βγάζουν μεγάλες σκηνοθεσίες ακόμα και στις αποτυχίες τους. Βλέπετε, ο κινηματογράφος είναι απρόβλεπτος και ποικίλος.
Με βάση τα παραπάνω, μπορείς να αρχίσεις να συγκρίνεις το «Εξοδος: Θεοί και βασιλιάδες» με τις «Δέκα Εντολές» του Σεσίλ Ντε Μιλ. Υπάρχει άραγε λόγος για κάτι τέτοιο;
Γι αυτό και λέμε, αφήστε καλύτερα να μιλήσουν τα ίδια τα έργα.
Να μιλήσουν τα έργα διότι έργα λατρεμένα μέσα στο χρόνο και περιορίζομαι στο συγκεκριμένο είδος, η κριτική στον καιρό τους τα αντιμετώπισε ως αποτυχίες. Κορυφαίες περιπτώσεις «Η πτώση της Ρωμαικής Αυτοκρατορίας» κι η «Κλεοπάτρα» αλλά και το «Ελ Σιντ» που τα σύγκριναν με τον «Μπεν Χούρ», όπως συνέκριναν ΤΟΤΕ και τον «Σπάρτακο» μαζί του .
Τα έργα όμως εισχώρησαν στην καρδιά μας, στην καρδιά των θεατών και μιλούν ακόμα μετά από 50τόσα χρόνια και στην κάθε μία απολαμβάνουμε αυτό που πραγματικά έχει να μας δώσει.
Ετσι λοιπόν και στο φιλμ του Ρίντλει Σκοτ άμα βγάλουμε από τη θήκη το υποδεκάμετρο θα το βρούμε «μαστόρικο αλλά ανέμπνευστο» αν και δεν συμφωνώ καθόλου , ειδικά στο δεύτερο μέρος ,με το «ανέμπνευστο», στη σεκάνς με τις Πληγές του Φαραώ αλλά και στη δική του εκδοχή περί Ερυθράς Θάλασσας.
Επίσης θα βρούμε τον Κρίστιαν Μπέιλ να μην έχει την επιβλητικότητα του «Μωυσή», εκείνη που είχε ο Τσάρλτον Ιστον. Η επιλογή αποδεικνύεται λανθασμένη. Για τον «Ραμσή» εκεί κι αν δεν έχουμε Γιουλ Μπρύνερ. Και σίγουρα το supporting cast δεν υπογραμμίζεται διότι οι ρόλοι είναι γρήγορα περάσματα και το casting δεν αναδεικνύει προσωπικότητες. Εξαίρεση, η σπουδαία Παλαιστίνια ηθοποιός Ιάμ Αμπάς, που την είχαμε δει στη «Λεμονιά» και παίζει εδώ την Μπίθια, την αδερφή του Φαραώ (αδερφή του δεν είναι;) που ήταν εκείνη η οποία είχε βρει τον Μωυσή βρέφος. Βέβαια τη σκηνή δεν μας τη δείχνει, μας την «λένε» όταν οι ήρωες έχουν μεγαλώσει. Πάντως η ηθοποιάρα αυτή, στη μία και καλή σκηνή της κάνει την εξαίρεση. Οι άλλοι δεν την κάνουν. Ούτε η Σιγκούρνι, ούτε ο Τουρτούρο ούτε κανείς τους έχει σκηνοθετηθεί προς αυτή την κατεύθυνση από τον Ρίντλει Σκοτ αλλά ούτε κι οι ρόλοι έχουν γραφτεί ανάλογα.
Όμως, στη μέση μπαίνει η μαστοριά. Θες η φωτογραφία που είναι grandissima (Ντάριους Βόλσκι- κι άλλος Πολωνός διευθυντής φωτογραφίας, μεγάλη η σχολή τους),,θες η σκηνογραφική διεύθυνση του σχεδόν μόνιμου τα τελευταία χρόνια συνεργάτη του Σκοτ, του Αρθουρ Μαξ (βάζουμε και τα κοστούμια της Ζάντυ Γέητς- δηλαδή το team του «Μονομάχου»), θες το μοντάζ που σε κρατά διαρκώς σε εγρήγορση, θες η εκπληκτική μουσική του Αλμπέρτο Ιγκλέσιας που συνοδεύει κι αναδεικνύει ξεσηκωμό στις σκηνές της δράσης κάνοντας τον, υπολογίσιμο μουσικό και προς αυτό το είδος, θες το δεύτερο μέρος με τις κλιμακώσεις και τις εμπνευσμένες σκηνές που ανέφερα πιο πάνω…, έμεινα με την αίσθηση ότι είχα τελειώσει νωρίς τα μαθήματα μου και με είχε πάει ο μπαμπάς μου σινεμά να δώ την περιπέτεια με τον Μωυσή που ήταν και δυόμιση ώρες. Αυτή τη μνήμη μου ανακάλεσε η ταινία.
Και βγαίνοντας από την αίθουσα, στην είσοδο του κινηματογράφου , με ρώτησαν δύο θεατές της επόμενης προβολής «πώς ήταν;». Φυσικά και τους απάντησα «ωραίο» αφού έβγαινα με ένα χαμόγελο σαν τον «Ανθρωπο που γελά» (κυριολεκτικά, όχι έτσι όπως περιγράφει ο Βικτώρ Ουγκώ το σχισμένο στόμα του ήρωα του). Τι να έλεγα στους ανθρώπους; Τα μελλούμενα κατεβατά της κριτικής;
Όταν βγαίνεις χαμογελαστός από το σινεμά, σημαίνει ότι το έργο ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕ. Κι αυτό δεν μπορείς να μην το λαμβάνεις υπόψη σου διότι είναι σαν να σου διαφεύγει κι εσένα του κριτικού η …ΕΝΔΕΚΑΤΗ ΕΝΤΟΛΗ
