Με βάση τον διευκρινιστικό πρόλογο προχωρώ στο «Η ΖΩΗ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΟΥ» του ΕΝΤΟΑΡΝΤΟ ΠΟΝΤΙ από το βιβλίο του Ρομαίν Γκαρύ κι όχι σε συγκριτική με την προηγούμενη ταινία από το ίδιο βιβλίο, πλήν δύο τριών επισημάνσεων ώστε να επέλθει συνεννόηση…

Η ταινία καταρχάς αυτό που μας προσφέρει είναι η ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΤΗΣ ΣΟΦΙΑ ΛΟΡΕΝ όχι μόνο στο σινεμά αλλά και σε ρόλο ολκής.

Πριν όμως προχωρήσω στα της Σοφίας θέλω πρώτα να μιλήσω για τη σεναριακή διασκευή ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ επειδή έχουν γίνει ορισμένες τροποποιήσεις και μετατοπίσεις, κάτι που στη γαλλική ταινία δεν συνέβαινε, η οποία είχε κάνει την κινηματογραφική μετατροπή επακριβώς όπως την όριζε το βιβλίο. Την είχε κάνει, όμως, με κινηματογραφικούς όρους.

Εδώ, με απολύτως κινηματογραφικούς όρους, το έργο έχει εκσυγχρονιστεί. Εχει μεταφερθεί στο σήμερα. Κάτι ανάλογο έχει γίνει και το «Berlin Alexanderplatz»όπου η υπόθεση έχει μεταφερθεί στο σήμερα κι οχι στο παρελθόν που την τοποθετούσε το βιβλίο.

Μεταφορά στο σήμερα σημαίνει κι ανάλογος εκσυγχρονισμός.

Το «Η ζωή μπροστά σου» έχει για ηρωίδα μια γριά Εβραία πόρνη που ανάθρεψε σαν αληθινή μάνα ένα πιτσιρίκο Αραβα. Η πόρνη αυτή έχει έλθει ως Εβραία από το Αουσβιτς κι αναλαμβάνει τη φύλαξη παιδιών που τα έχουν εγκαταλείψει οι γονείς τους  όπου ως επί το πλείστον οι μαμάδες ήταν πόρνες…Όταν γράφτηκε το βιβλίο από τον Γκαρύ κι εγινε και το φιλμ του Μιζραχί, το αραβοισραηλινό ήταν σε μεγάλη κορύφωση κι η σχέση της Εβραίας με τον Αραβα αποκτούσε άλλες διαστάσεις και πολιτικό-κοινωνικό μήνυμα

Στην τωρινή μεταφορά, το έργο έχει μεταφυτευθεί στις μέρες μας κι επειδή το ζητούμενο του δημιουργήματος είναι το ανθρωπιστικό πνεύμα, οι σεναριογράφοι, οι Ιταλοί, με επικεφαλής τον ΟΥΓΚΟ ΚΙΤΙ όπου συνεργάζεται κι ο ΦΑΜΠΙΟ ΝΑΤΑΛΕ και συνυπογράφει κι ο σκηνοθέτης, άρα στην τωρινή σεναριακή διασκευή υπάρχει και σκηνοθετική συνδρομή, επισήμαναν ότι αυτό που πρέπει είναι να κρατηθεί το ανθρωπιστικό και το ανθρώπινο. Και να γίνουν κάποιες τροποποιήσεις ώστε να δικαιολογείται η σημερινή διασκευή. Ενας βασικός κανόνας για τις διασκευές και τα remake στο σινεμά (που πιάνει και το θέατρο στα καινούργια ανεβάσματα των έργων και σε αυτό ήταν μεγίστη δασκάλα η πνευματική μου «δασκάλα» ΑΛΚΗΣ ΘΡΥΛΟΣ- άσχετο αν δεν τηρείται πολλές φορές ή παρεξηγείται)είναι ότι το καινούργιο κοίταγμα πρέπει να πηγαίνει το έργο κάπου αλλού, κάπου παραπέρα, από εκεί που το είχε αφήσει το παλιό..

Στην αντίληψη των Ιταλών διασκευαστών η καθολικότητα του περιεχομένου έπρεπε να ακολουθήσει και μια καθολικότητα στην επιφάνεια, στην ίδια τη σημερινή ζωή. Ο μικρός Αραβας έγινε Αφρικανος Μουσουλμάνος, Σενεγαλέζος, και του δίνουν κι αρκετό χώρο σε αυτή τη βερσιόν, όπου ο μικρός συμμετέχει απολύτως στο συναίσθημα, και ξαφνικά το πράγμα παίρνει τις διαστάσεις, όπου δεν περιορίζεται στο αραβο-ισραηλινό αλλά απλώνεται σε όλο το προσφυγικό.  Και φυσικά, για να λειτουργήσει ένα σενάριο πρέπει να είναι σε αγαστή σύμπνοια τα πάντα που θα μπουν εκεί μέσα. Ο εκσυγχρονισμός επί του ανθρωπιστικού πνεύματος έχει επεκταθεί, έχει συμπεριλάβει κι άλλες ομάδες και γίνεται ένα έργο τόσο ανθρώπινο μα τόσο ανθρώπινο. Το οποίο θα το καταλάβεις μετά, ίσως και την επομένη, όταν θα κατασταλάξει μέσα σου. Σε αυτό έχουν συμβάλλει κι όλοι οι καλλιτεχνικοί συντελεστές είτε για να προωθήσουν συναίσθημα, όπως ο Γκάμπριελ Γιάρεντ που επιστρέφει δριμύς στη μουσική (δεν ξέρω αν είναι δικό του και το τραγούδι των τιτλων φινάλε!) , είτε για να υπογραμμίσουν εικόνα, όπως φερειπείν τα κοστούμια

Διότι εκείνο που βλέπεις , καρφώνεις τα μάτια, σου αποσπά την προσοχή κι είναι και ζητούμενο, είναι η ΣΟΦΙΑ ΛΟΡΕΝ. Να είναι καλά η γυναίκα και να ζήσει χίλια χρόνια, όμως, με αυτό το ρόλο και με αυτό το φιλμ που της το κάνει δώρο ο γιός της ο μικρότερος, ο Εντοάρντο , που έχει γίνει σκηνοθέτης, δεν κάνει μόνο μια θριαμβευτική επάνοδο αλλά κάνει κι ένα κλείσιμο ΑΘΑΝΑΣΙΑΣ. Καλλιτεχνικής Αθανασίας.

Η Σοφία δείχνει πόσο μεγάλη ηθοποιός είναι, πόσο ίσχυσε αυτό που κάποτε είπε ο Πόντι,  ο Κάρλο Πόντι του Βιττόριο Ντε Σίκα, για κάτι οικονομικές οφειλές και προκαταβολές  «δεν θέλω να μου επιστρέψεις τίποτε από τα δάνεια, θέλω μόνο να πάρεις τη Σοφία και να την κάνεις Μανιάνι». Και την έκανε!! Βεβαίως κι ο Πόντι τη Σοφία την ήθελε «Μανιάνι» για την ώρα των καλών ρόλων, , η Σοφία, όμως,  ήταν και σταρ,κι αυτό ο Πόντι το ήθελε,  γύριζε ταινίες από τη μια με τον Ντε Σίκα στην Ιταλία για να ολοκληρώσουν αυτό που ξεκίνησαν κι είχε ζητήσει ο Κάρλο Πόντι κι από την άλλη βεβαίως γύριζε και ταινίες-οι περισσότερες, οι εκτός Ιταλίας- που να προωθούν την εικόνα της σταρ.

Σήμερα, που πιά έχουν φύγει κι ο Πόντι κι ο Ντε Σίκα, σήμερα σε αυτή την ταινία μπορεί να διαπιστωθεί το εύρος της κι ότι πράγματι είχε το τσαγανό να γίνει σπουδαία κι όχι απλώς σταρ-γκόμενα-σύζυγος του παραγωγού.

Κι ενώ την βλέπουμε τελευταία, στην εξω κινηματογραφική  αλα σταρ εικόνα της, να κυκλοφορεί και κάπως περίεργα ντυμένη, και κάπως λωλά κι έξαλλα να[βάφει τα μαλλιά της, ξαφνικά εδώ, που υπάρχει ΡΟΛΟΣ, που υπάρχει ΛΟΓΟΣ, που η ΣΟΦΙΑ είναι ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΣ, έρχεται μπροστά μας στην οθόνη ως ΑΠΟΛΥΤΗ ΓΡΙΑ. Γριά όμως. Και το προβάλει το «γριά» με όλα τα μέσα. Κι όχι με παραχωρήσεις του τυπου «παριστάνω τη γριά». Τα χέρια της να δείτε, τα οποία πρέπει να προβληθούν διότι έχουν χαραγμένο το νούμερο του Αουσβιτς..Χέρια γριάς . Κι η Σοφιόνα, η Σοφάρα όπως θα λέγαμε αντίστοιχα εμείς στη δική μας γλώσσα, δεν κωλώνει πουθενά. Βγάζει μια συγκλονιστική ερμηνεία, αυταρχική, μητρική, σκληρή, μαχητική, λαϊκή, αγωνιστική…και πολλά άλλα κι απλά ΜΑΓΕΥΕΙ.

Μαγεύει με το πως ερμηνεύει το ρόλο, μαγεύει με το βάδισμα της, ένα από τα ωραιότερα, ίσως και το νούμερο ένα, γυναικεία βαδίσματα στο παγκόσμιο σινεμά, ένα βάδισμα που μπορούσε να γίνεται και κωμικό, ‘όταν το ‘ηθελε ο ρόλος, και γκομενικο τις περισσότερες φορές, και δραματικό όταν παρίστατο ανάγκη, ήταν ένα βάδισμα που είχε να κάνει απολύτως με τον έλεγχο του σώματος, κάτι που αφενός αφορούσε φυσικό χάρισμα αλλά κι αφετέρου  είχε να κάνει και με τα καλύτερα σχολεία στην Ελβετία που την έστειλε ο Πόντι για να γίνει αυτό που ο ίδιος πρώτος είχε δεί ότι ΑΞΙΖΕ.

Χάζευα τις σκηνές με το σώμα, όπως χάζευα και τις σκηνές με το πρόσωπο, με τις εκφράσεις.

Πάει για το δεύτερο Οσκαρ; 59 χρόνια μετά το πρώτο; Από το σύζυγο στο γιο και με πνευματικό καθοδηγητή τον Ντε Σίκα, που τέτοιος «νονός» δεν ξαναβρίσκεται…

ΣΟΦΙΑ.. Η ΖΩΗ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΟΥ

ΥΓ. Και τι ωραία φωτογραφία, τι χώροι ψαγμένοι σκηνογραφικά αλλά κι αυτά που φοράει, πως τη βοηθούν στο να παίξει την γριά Εβραία πουτάνα του στρατοπέδου και του συναισθήματος!!!!