Πάμε τώρα στο κύριο καλλιτεχνικό κομμάτι, στο ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ. Το ζητούμενο, από μια Ακαδημία που έχει ως βάση τον ΕΡΓΟΚΕΝΤΡΙΣΜΟ κι όχι τον Ποιητοκεντρισμό, ως απόλυτος ακόλουθος της Αριστοτελικής θεωρίας,  αναζητεί δηλαδή το ΕΡΓΟ κι ΟΧΙ το πρόσωπο που το έκανε, σε αντίθεση με αυτό που  συμβαίνει στα Φεστιβάλ με τη θεωρία του auteur.

Κύριο ζητούμενο είναι το ΕΡΓΟ. Κι ως έργο εννοούν το περιεχόμενο, το θέμα. Αυτό που φέρνει κάτι από το δικό του τόπο ,από τη δική του κουλτούρα, κάτι διαφορετικό που διευρύνει τους ορίζοντες. Το θέμα υπερέχει του στυλ ως προς την αναζήτηση. Το στυλ έπεται, εφόσον βεβαίως υποστηρίζει θέμα.

Το αλκοόλ, το μπούλινγκ στα σχολεία, η πολιτική διαφθορά στον τομέα της Περίθαλψης, το προσφυγικό μέσα από το performing arts, και το δράμα του πολέμου είναι τα θέματα των πέντε ταινιών που προκρίθηκαν από ισάριθμες χώρες, κι αυτές θα εξετάσουμε.

ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ

1. «ΑΣΠΡΟ ΠΑΤΟ» (Another round)(Druk) του ΤΟΜΑΣ ΒΙΝΤΕΡΜΠΕΡΓΚ (ΔΑΝΙΑ)

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ. ΟΣΚΑΡΟΥΧΟΣ η ΔΑΝΙΑ, ταινία της έχει κερδίσει το ΟΣΚΑΡ τρείς φορές: Το 1988 «Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΠΑΜΠΕΤ» του Γκάμπριελ Αξελ, το 1989 «ΠΕΛΕ Ο ΚΑΤΑΚΤΗΤΗΣ» του Μπιλ Αουγκουστ, το 2011 «ΙΣΩΣ ΑΥΡΙΟ» (In a better world) της Σουζάνε Μπίερ

Η φετινή είναι η 13^η υποψηφιότητα της χώρας. Είχε προταθεί και για τα φιλμ «Qivitok» του Ερικ Μπάλινγκ (1957), «Paw» του Αστρινγκ Χένινγκ-Γιένσεν (1960), «Ο Χάρυ και ο μπάτλερ» του Μπεντ Κριστενσεν (1962), «Χορεύοντας με την Ρεγκίτζε» του Κάσπαρ Ρόστρουπ (1990), «Μετά τον γάμο» της Σουζάνε Μπίερ (2007), «Ο έρωτας της βασίλισσας» του Νικολάι Αρσελ (2013), «Το κυνήγι» του Τόμας Βίντερμπεργκ (2014), «Ενας πόλεμος» του Τομπίας Λίντολμ (2016), «Κάτω από την άμμο» (Land of mine) του Μάρτιν Τσάνβλιετ (2017)

Επίσης είναι η 2^η Ξενόγλωσση οσκαρική υποψηφιότητα του σκηνοθέτη Τόμας Βίντερνμπεργκ που είχε προταθεί και το 2014 με «Το κυνήγι», ενώ φέτος, με το «Ασπρο πάτο» , μαζί με την Διεθνή παίρνει και την πρώτη του σκηνοθετική υποψηφιότητα (βλ Αναλυση Νο 16 περί Σκηνοθεσίας στο pantimo.gr)

ΤΟ ΦΙΛΜ: Ενας καθηγητής έχει μια περίεργη θεωρία πάνω στο αλκοόλ και στα ευεργετήματα του και στα θετικά που επιφέρει στον άνθρωπο. Με αναφορές στην Ιστορία, στη Λογοτεχνία, στον Ανθρωπο γενικότερα. Τη μοιράζεται με τρεις συναδέλφους του. Ωστόσο τα γεγονότα της ζωής δεν συμφωνούν απολύτως μαζί του, παρόλα αυτά, ο καθηγητής μένει σταθερός στη θεωρία του κι ενίοτε απολαμβάνει…..Αλλά κι ενίοτε βασανίζεται..Οπως κι οι συν-ιδεολόγοι συνάδελφοι του.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε κι ως ένα «Ποτέ την Κυριακή» για το αλκοόλ. Τον ευτυχισμένο πότη. Από πλευράς χαρακτήρα αυτό μπορεί να ισχύει σε ένα βαθμό αλλά σε κάποιον άλλον τα πράγματα δεν είναι εύκολα, κάθε άλλο. Εκεί όμως εστιάζεται η δραματική αξία του έργου, στον άνθρωπο που επιμένει σε αυτό που πιστεύει και μέσα από τα δεινά αντλεί κι ευτυχία. Αυτό το περιεχόμενο βοηθιέται σκηνοθετικά  από τον Βίντερμπεργκ, που εστιάζει στα πρόσωπα, στα κοντινά πλάνα, φτιάχνει ατμόσφαιρα με τις εκφράσεις του ήρωα πάνω σε αυτά που πρεσβεύει ή συναισθάνεται ο ήρωας  κι η όλη κάμερα έχει ένα διακριτικό (κι όχι ζαλιστικό) στροβίλισμα που επικουρεί στο θέμα. Στα συν φυσικά κι η παρουσία του πρωταγωνιστή Μαντς Μικελσεν που με τις εκφράσεις του και τα close-up δίνει ακριβώς τον ήρωα στο θεατή.

2. «BETTER DAYS»(Shaonian de ni) του ΝΤΕΡΕΚ ΤΣΑΝΓΚ (ΧΟΝΓΚ-ΚΟΝΓΚ)

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: 3^η υποψηφιότητα του Χονγκ Κονγκ. Εχει προταθεί για το Ξενόγλωσσο με τα φιλμ «Σήκωσε τα κόκκινα φανάρια» του Ζανγκ Γιμού (1992) και «Αντίο παλλακίδα μου» του Τσεν Κάιγκε.(1994) Η φετινή είναι η πρώτη ταινία που προτείνεται από αυτόχθονα σκηνοθέτη του Χονγκ Κονγκ- στις προηγούμενες φορές κατέφευγαν εκεί ταινίες που η λογοκρισία της Κίνας τις απέρριπτες και το Χόνγκ Κνγκ αναλάμβανε την προστασία τους.

Του σκηνοθέτη Ντέρεκ Τσανγκ είναι η πρώτη ξενόγλωσση οσκαρική υποψηφιότητα.

ΤΟ ΦΙΛΜ: Όπως στην Ιταλία έχουν το «esame di maturita» που είναι οι καθοριστικές εξετάσεις αποφοίτησης με τα νεύρα των σπουδαστών και το άγχος «στο κόκκινο», κάτι ανάλογο έχουν και στην Κίνα. Σε αυτό το πλαίσιο τοποθετείται η ιστορία που έχει να κάνει με το μπούλινγκ το οποίο υφίσταται μια μαθήτρια,  που η φίλη της έπεσε θύμα μπούλινγκ κι αυτοκτόνησε, κι η μαθήτρια αδυνατεί να καταγγείλει για να μην τελματώσει στις εξετάσεις. Ενας παράξενος νεαρός έρχεται να της προσφέρει παράξενη προστασία.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Το μπούλινγκ στα σχολεία. Βλέπουμε ότι και στην Κίνα γίνεται της μουρλής. Η ταινία, όμως, δεν κάνει κήρυγμα ούτε ρεπορτάζ,  το θέμα του μπούλινγκ το περνά μέσα από ωραίο σενάριο, από μια πολύ ωραία νεανική ερωτική ιστορία που όμως κρύβει δύσκολα πράγματα και κάνει γκρίζους και περίπλοκους τους χαρακτήρες…Παράλληλα το φιλμ υποστηρίζεται από πολύ μοντέρνα κινηματογράφηση σε όλα τα επίπεδα: Κάμερα, φωτισμοί, μοντάζ, απίστευτα νυχτερινά πλάνα και συνοχή σε ανάλογη ατμόσφαιρα κι ενδιαφέρον «σπάσιμο» αφηγηματικής ροής, που δείχνουν ότι έγινε από σύγχρονο άνθρωπο και ταιριάζει με το ύφος της ηλικίας των ηρώων του θέματος..

3. «COLLECTIVE» του ΑΛΕΞΑΝΤΕΡ ΝΑΝΑΟΥ (ΡΟΥΜΑΝΙΑ)

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα της Ρουμανίας

ΤΟ ΦΙΛΜ: Μια ιστορία πολιτικής διαφθοράς στη Ρουμανία που φτάνει ως το θέμα της Υγείας και της περίθαλψης και των εταιριών Φαρμάκων, με αφορμή μια πυρκαγιά σε νυχτερινό club. Οπου πολλοί κάηκαν κι οι εγκαυματίες που επέζησαν , αρκετοί εξ αυτών, μεταφέρθηκαν στα νοσοκομεία και κατέληξαν εξ αιτίας ελλείψεων λόγω διαφθοράς. Επεσε Κυβέρνηση εξ αιτίας αυτού κι ήρθε κυβέρνηση τεχνοκρατών που τα απόκαμε..

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Μόνο που αυτό που διαβάζετε ως υπόθεση του φιλμ είναι ΑΛΗΘΙΝΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ. Και δεν πρόκειται για πολιτικό θρίλερ της Σχολής Κώστα Γαβρά αλλά για ΝΤΟΚΥΜΑΝΤΕΡ. Το οποίο έχει προταθεί και στην Κατηγορία του Ντοκυμαντέρ και το είχαμε βραβεύσει και στα Ευρωπαϊκά, στην Ευρωπαϊκή Ακαδημία ως Ντοκυμαντέρ, ΝΑΙ, ΑΛΛΑ ΤΙ ΝΤΟΚΥΜΑΝΤΕΡ!!!. Και με προβληματίζει ευχάριστα αυτό που συμβαίνει στα Βαλκάνια (πλην Ελλάδος φυσικά που προπηλάκισαν κάποτε οι Ελληναράδες μια Αμερικανίδα – βασικά επειδή  ήταν Αμερικανίδα κι οι εδώ απλώς αμόρφωτοι) που μίλησε για την εξέλιξη του Ντοκυμαντέρ και την αναγκαιότητα του Σεναρίου- θα το λέω και θα το επαναλαμβάνω διότι αισθάνθηκα μεγάλη ντροπή ως Ελληνας τότε από τους «γηγενείς» μας)όπου πέρσι η ΒΟΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ με το «Honeyland» και φέτος η ΡΟΥΜΑΝΙΑ με το «Collective» σπάνε το φράγμα του διαχωρισμού ντοκυμαντέρ και κανονικής ταινίας και προτείνονται για Οσκαρ και στις δύο κατηγορίες- με την ίδια ταινία!!!!!.  Φυσικά, λόγω της εξέλιξης του Ντοκυμαντέρ ως είδος είναι που η Ακαδημία εδώ και χρόνια αποφάσισε να ανοίξει την πόρτα και να κάνει δεκτές τις υποβολές των ξένων χωρών στην Ξενόγλωσση Ταινία, κι ας ανήκουν στο είδος ντοκυμαντέρ, κι ας υπάρχει ξεχωριστά η κατηγορία του Ντοκυμαντέρ. Διότι ένα έργο σαν κι αυτό της Ρουμανίας, για ποιο ντοκυμαντέρ μιλάμε; Εδώ έχουμε ουσιαστικά ένα ΜΕΙΚΤΟ ΕΙΔΟΣ, μια ΕΞΕΛΙΞΗ του ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ. Με αυτό το μοντάζ, με αυτές τις γωνίες λήψεις, με αυτά τα πλάνα αδυνατείς να πιστέψεις ότι πρόκειται για Ντοκυμαντέρ. Και ναι, δεν πρόκειται για ντοκυμαντέρ έτσι όπως το ξέραμε ή όπως έχουμε κολλήσει στην Ελλάδα να το νομίζουμε λόγω μη εξέλιξης. Το φιλμ της Ρουμανίας είναι ένα πολιτικό δράμα που μόνο σε ντοκυμαντέρ δεν σε παραπέμπει. Και στους τίτλους υπάρχει φαρδιά πλατιά το όνομα σεναριογράφου με την ένδειξη δραματουργική επεξεργασία. Α, ρε Αμερικάνα, α ρε αμόρφωτοι Ελληνάρες..

4. «Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΠΟΥΛΗΣΕ ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΤΟΥ»(The man who sold his skin) της ΚΑΟΥΤΕΡ ΜΠΕΝ ΧΑΝΙΑ (ΤΥΝΗΣΙΑ)

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα της Τυνησίας.

ΤΟ ΦΙΛΜ: Διαβάστε υπόθεση: Ενας Σύρος, που θέλει να διαφύγει στην Ευρώπη, έτος 2011, για να γλυτώσει τις σφαγές στη Ράκα και να πάει να βρει την αγαπημένη του που ζει στις Βρυξέλες ως διερμηνέας, στην αγκαλιά διπλωματικού, δέχεται μια περίεργη πρόταση. Από έναν γκαλερίστα. Να φτιάξουν στην πλάτη του ένα μοναδικής σύλληψης τατουάζ που θα είναι -και γίνεται!- πραγματικό Εργο Τέχνης, με πανάκριβη κοστολόγηση και να τον εξάγουν στις Βρυξέλες ως εμπόρευμα, ως έκθεμα στις μεγάλες Γκαλερί. Και μπαίνουμε σε μια ιστορία όπου το δράμα της Συρίας παντρεύεται με τις εξελιγμένες παραστατικές, εικαστικές Τέχνες και παρουσιάζει μια απίθανη εξέλιξη

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Πρώτη υποψηφιότητα της Τυνησίας αλλά όχι με τυνησιακό θέμα. Γυναίκα το έχει κάνει, σπουδαγμένη στη Σορβόνη η οποία δείχνει τρομακτική κατάρτιση  και φτιάχνει κάτι πολύ προχωρημένο το οποίο πέρα από το πως το  παντρεύει, διότι το ΠΑΝΤΡΕΥΕΙ , το θέμα της Συρίας με αυτό των Τεχνών και με τους ανθρώπους και τους χαρακτήρες να το εκφράζουν και να στήνουν πλοκή, και πως καταλήγει αυτό όλο να είναι ένα απολαυστικό έργο, ένα απολαυστικό δράμα. Και μια εικαστική πανδαισία, καθόλου επιτηδευμένη, αντιθέτως απολύτως ενταγμένη στην υπηρεσία του Σεναρίου και μιας ευφυούς Σκηνοθεσίας. Και με ένα love story να παίζει, το οποίο η ακομπλεξάριστη Τυνήσια σκηνοθέτης δεν το φοβάται διότι το ελέγχει.  Ε, αυτά είναι Εργα!!

5. «QUO VADIS, AIDA?» της ΤΖΑΣΜΙΛΑ ΖΜΠΑΝΙΤΣ (ΒΟΣΝΙΑ-ΕΡΖΕΓΟΒΙΝΗ)

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ: ΟΣΚΑΡΟΥΧΑ Η ΒΟΣΝΙΑ, πήρε ΟΣΚΑΡ το 2002 με το «NO MAN’S LAND» του ΝΤΑΝIΣ ΤΑΝΟΒΤΣ. Αυτή είναι η 2^η υποψηφιότητα της.

ΤΟ ΦΙΛΜ: Ο αγώνας μιας γυναίκας, που εργάζεται ως διερμηνέας για λογαριασμό των Ηνωμένων Εθνών, να βγάλει την οικογένεια της από την Σρεμπρένιτσα της Βοσνίας, που την πολιορκεί ο σέρβικος στρατός, στον πόλεμο του 1995 που κατέληξε σε μακελειό με πάνω από 8000 νεκρούς.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Το δράμα του πολέμου. Κι ο αγώνας του Ανθρώπου για την Σωτηρία των δικών του από ένα μακελειό στο οποίο η πίστη κι η αγάπη μπορούν να παρέμβουν. Αυτό είναι το έργο, φτιαγμένο κι αυτό  από γυναίκα σκηνοθέτη, όπως και το τυνησιακό, και κυριαρχεί η ένταση, η οποία υποστηρίζεται από φοβερό μοντάζ που ακριβώς αυτή την ένταση προβάλει, κάτι ανάλογο με εκείνο της Κάθρην Μπιγκελόου στο «The hurt locker» κι η Βόσνια  σκηνοθέτης μας το μεταφέρει με τη βοήθεια και της εκφραστική πρωταγωνίστριας Τζάσνα Τζούρισις. Σε ένα δράμα πολέμου απολύτως βιωματικό.

ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ: Το «Ασπρο πάτο» έχει σαρώσει τα Ευρωπαϊκα Βραβεία , τα BAFTA και των περισσοτέρων αμερικανικών κριτικών ενώσεων.. ΟΜΩΣ…Τα άλλα 4 έργα, με εξαίρεση ίσως της Βοσνίας δεν έχουν κυκλοφορήσει στις ΗΠΑ, έχουν προκριθεί από υποβολές των χωρών τους… Οπερ, οι προ-οσκαρικες βραβεύσεις δεν τα περιλάμβαναν διότι δεν τα ήξεραν. Τωρα θα τα δουν 10.000 κινηματογραφιστές όλων των ειδών, όλων των κινηματογραφικών κατηγοριών.. Και στην 5άδα υπάρχουν δυνάμεις, που έχουν κάθε λόγο να θέλξουν κινηματογραφιστές από όλους τους κλάδους και να απειλήσουν την ακεραιότητα του έργου του Βίντερμπεργκ. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το φιλμ του Βίντερμπεργκ δεν αξίζει, κάθε άλλο και να είναι είναι αυτό που θα κόψει και το νήμα.. Όμως και τα 4 αντίπαλα του, από τη στιγμή που θα τα δεις, δεν αφήνουν το μυαλό σου να ηρεμήσει. ΟΛΑ ΕΡΓΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ και με ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ