Αν κι εργοκεντρικός, θα ξεκινήσω πάλι από το σκηνοθέτη, τον ΤΖΟΡΝΤΑΝ ΠΗΛ για τον οποίο απεύχομαι να έχει την εξέλιξη του Μ. Νάιτ Σάιμαλαν αν και δυστυχώς οι βίοι τείνουν να είναι παράλληλοι: Ένα καταπληκτικό φιλμ στο ξεκίνημα που ξαφνιάζει και στο επόμενο αντι να προχωρήσουν στο είδος, προχωρούν στη θεωρία του auteur. Με αποτέλεσμα, τα έργα ως αποτελέσματα να μη συνάδουν με τα ονόματα.
Και οι δύο αυτοί ξεκίνησαν ως ανανεωτές του είδους «θριλερ» με μια εκπληκτική ταινία για τις μεγαλες συστάσεις, την «6η αίσθηση» ο ένας» το «Τρεξε» ο άλλος. Και μετά; Γιατί;
Αναρωτιέμαι, αυτοί που θέλουν να ασχοληθούν με αυτό το είδος γιατί δεν κοιτάζουν τι έκανε ο Χίτσκοκ; Ο οποίος έφτιαξε όνομα επειδή ολοκλήρωσε έργο πάνω σε ένα είδος, στο οποίο είδος αφοσιώθηκε ΕΡΓΟΚΕΝΤΡΙΚΑ. Τα έργα ήταν που μετρούσαν, τα έργα ήταν που κοίταγε ο κόσμος, τα έργα είναι που έφτιαξαν στο τέλος την υπογραφή.
Στα δικά μας χρόνια με την κριτικολογία, τη θεωρητικολογία και το σινεμα του κάθε ενός που βαφτίζεται auteur, τα έργα πολλών εξ αυτών έχουν χάσει τη σημασία τους και δεν κάνουν τίποτε αναλογο σε αξία και σε συναρπαστικότητα με εκείνο με το οποίο μας είχαν εισηγηθεί οι «δημιουργοί» τους.
Πάω στον Τζόρνταν Πηλ, που είναι και το «τιμώμενο» πρόσωπο όπου διαπιστώνω ότι ο ιδιος σαν να ψάχνει ταυτότητα να βρει και να φτιάξει, ως auteur πλέον και δεν κυνηγά να βρει σενάρια που να συνεχίζουν το ταξίδι του στο είδος, όπως έκανε ο Χίτσκοκ . Κι εδώ που τα λέμε, πως να το κάνει αφου τα σεναρια τα γράφει ο ίδιος, όπως κάνει κι ο Σιάμαλαν..Με τα φιλμ που έχει κάνει μετά το «Τρέξε», τον βλέπω σαν να παραπαίει. Και με τούτο εδώ , για να περάσω στην καθαρώς ΕΡΓΟΚΕΝΤΡΙΚΗ τοποθέτηση, βλέπω σαν να προσπαθεί να φτιάξει είδος μέσα στο είδος, με διάφορα παράταιρα υλικά τα οποία μαρτυρούν auter-ίστικη προδιάθεση και πρόθεση.
Η σεναριακή αφορμή δείχνει ότι κατέχει. Σε ένα αγρόκτημα, δυο αδέλφια σοκάρονται όταν άγνωστο ιπτάμενο αντικείμενο περνά από το χωράφι τους. Σκέφτονται να το καταγράψουν και να πουλήσουν τα πλάνα προς οικονομικό όφελος. Όμως αυτό το ιπτάμενο αντικείμενο δεν είναι ένα απλώς ιπτάμενο αντικείμενο…
Κι εδώ αρχίζει η προσπάθεια του σεναριογράφου Τζορνταν Πηλ να δουλέψει για λογαριασμό του σκηνοθέτη Τζόρνταν Πηλ προσπαθώντας να δεσει και να συνδέσει επεισόδια με αρχική κατάσταση και με είδη σινεμά που θέλει να εντάξει στο αρχικό είδος, όπου εδώ πλέον είναι το φανταστικό κι όχι το θρίλερ από το οποίο έχουμε απομακρυνθεί αρκετά.
Τωρα, επ’ αυτού του είδους που προσπαθεί να φτιάξει, έρχεται ο σκηνοθέτης εαυτός, με γνώσεις κι από θέματα παραγωγής κι επενδύει κατά βαση και κατά σειρά πρώτα από όλα στον διευθυντή φωτογραφίας, τον ΧΟΪΤΕ ΒΑΝ ΧΟΪΤΕΜΑ, ο οποίος με τη κάμερα και τους φωτισμούς και τα πλάνα του έχει δώσει στο εγχείρημα διαστάσεις θεάματος. Αν κι αυτό που προσωπικά χάζεψα στη φωτογραφία ήταν η σύλληψη του φωτός στο αγρόκτημα. Ακολουθεί η μουσική με διάσταση σχεδιασμού ήχου που έρχεται να προστεθεί στο άνοιγμα της κάμερας οπότε το εγχείρημα εξελίσσεται και σε οπτικο-ακουστικό και το μοντάζ του NIKOΛΑΣ ΜΟΝΣΟΥΡ ολοκληρώνει παίζοντας με τα αντικείμενα του σκηνοθέτη-σεναριογράφου κι όχι με ζαλιστικές ταχύτητες blockbuster δράσης.
Αυτά είναι τα στοιχεία με τα οποία επιχειρεί να δείξει ότι υπηρετούν σεναριακή ολοκλήρωση…
Στη σύγχυση πάντως συμμετέχει , μαζί με τους θεωρητικούς και λοιπούς κι ο ίδιος ο Πηλ που βγαίνει και κάνει δηλώσεις για κρυμμένα νοήματα ή για το ευαγγελικό απόσπασμα στην εισαγωγή της ταινίας. Προσωπικά, όλα αυτά τα βρίσκω πολύ auter-ιστικα. Η δική μου σύσταση προς τους θεατές είναι να δουν το έργο που θα δείχνει η οθόνη, κατά προτίμηση να είναι μεγαλη αλλά και τρανή- και να αφεθούν στις αν θα τους δωσει ή όχι συγκινήσεις αυτή η σύμμεικτη απόπειρα. Κι όχι να προσπαθούν να ανακαλύψουν κρυμμένα νοήματα.
Ο ΝΤΑΝΙΕΛ ΚΑΛΟΥΓΥΑ είναι αποδεδειγμένα κινηματογραφικός ηθοποιός, εδώ μου έκανε ξεχωριστή εντύπωση η ΚΕΚΕ ΠΑΛΜΕΡ