ΤΟ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΣΕΝΑΡΙΟ (originalscreenplay) διαφέρει από το «εκ διασκευής» (ή «διασκευασμένο»- adapted στα αγγλικά) στο ότι περιλαμβάνει και την ιστορία, την υπόθεση. Μαζί με τα στοιχεία δομής, γραφής, κτισίματος, επεξεργασίας και περιεχομένου. Εδώ κρίνεται κι η επινοημένη ιστορία, κάτι που, εκ των πραγμάτων στο έτερον σεναριακό σκέλος, τέτοιο θέμα δεν μπαίνει διότι η υπόθεση, η ιστορία, είναι δοσμένη από πριν. Μετρούν και κάποια επιπλέον πράγματα που θα τα τονίσουμε παρακάτω στις υποψηφιότητες. Ένα από αυτά είναι και το τι ταινία στήριξε το σενάριο, τι ταινία ενέπνευσε. Αν μπόρεσε να βγάλει και καλό φιλμ ή αν περιορίστηκε μόνο στη δική του σεναριακή παρουσία οπότε, σε αυτές τις περιπτώσεις, το σενάριο τέτοιου τύπου δεν έχει πιθανότητες βράβευσης. Είναι βασικός κανόνας  γι αυτό και τον υπενθυμίζω κάθε τόσο.

ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΟΣΚΑΡ ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ ΕΙΝΑΙ:

1. Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΟΠΩΝ (Bridge of spies)

Ματ Τσάρμαν, Τζόελ και Ηθαν Κοέν

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΑ ΟΣΚΑΡ.  Για τον ΜΑΤ ΤΣΑΡΜΑΝ είναι η πρώτη υποψηφιότητα.

Για τους ΑΔΕΛΦΟΥΣ ΚΟΕΝ είναι η πέμπτη ΣΕΝΑΡΙΑΚΗ κι από αυτή την κατηγορία έχουν αποκομίσει ΔΥΟ ΟΣΚΑΡ: Το 1997 για το «FARGO» (πρωτότυπο) και το 2008 για το «ΚΑΜΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΕΛΛΟΘΑΝΑΤΟΥΣ» (διασκευασμένο).

Ηταν επίσης υποψήφιοι χωρίς νίκη για τα σενάρια των «Ω, αδελφέ που είσαι» (2001- διασκευασμένο), «Ενας σοβαρός άνθρωπος»(2010), «Αληθινό θράσος» (2011- διασκευασμένο)

Εχουν και ΟΣΚΑΡ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ για το «ΚΑΜΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΕΛΛΟΘΑΝΑΤΟΥΣ» και δύο υποψηφιότητες ακόμα σε αυτή την κατηγορία («Fargo» κι «Αληθινό θράσος»)….

….. Ενώ έχουν και ΟΣΚΑΡ ως παραγωγοί για ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΤΑΙΝΙΑ («ΚΑΜΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΕΛΛΟΘΑΝΑΤΟΥΣ») και υποψηφιότητες σε αυτή την κατηγορία για το «Fargo» , για το «Ενας σοβαρός άνθρωπος» και για το «Αληθινό θράσος»

Τέλος, μην ξεχνάμε –κι η ΑΚΑΔΗΜΙΑ τους έχει αναγνωρίσει το ΨΕΥΔΩΝΥΜΟ- έχουν και δύο υποψηφιότητες στο μοντάζ ως ΡΟΝΤΕΡΙΚ ΤΖΕΙΝΕΣ με τις ταινίες «Fargo» και «Καμιά πατρίδα για τους μελλοθάνατους», χωρίς, όμως, νίκη σε αυτή την κατηγορία.

ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Κατασκοπική ιστορία. Ξεκινά με μια δίκη στην Αμερική του 1957 όπου κατηγορείται Σοβιετικός πράκτορας για κατασκοπεία εις βάρος των Ηνωμένων Πολιτειών κι η υπόθεση μεταφέρεται στη συνέχεια στο Ανατολικό Βερολίνο με ανταλλαγή κατασκόπων και περιπλοκή της ιστορίας.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Χρόνια είχε να προταθεί για Οσκαρ καθαρόαιμο κατασκοπικό σενάριο το οποίο βλέπουμε να ακολουθεί τις μεγάλες παραδόσεις του είδους στο ψυχροπολεμικό κατασκοπικό που παρήγαγε το Χόλυγουντ στα «χρυσά χρόνια». Βλέπουμε, όμως, και μια ματιά σημερινή στην τοποθέτηση και την επεξεργασία των χαρακτήρων μα και του θέματος κι αυτό δηλώνεται ως σεναριακή ανανέωση του είδους. Κι επιπλέον στήριξε ταινία μεγάλης παραγωγής που έδωσε υποψηφιότητες και στην καλύτερη ταινία και σε supporting ερμηνευτή, άρα έχει και ρόλους.

2. ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΣ (Ex Machina)

Αλεξ Γκάρλαντ

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα

ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Ενας νεαρός προγραμματιστής υπολογιστών κερδίζει κάτι σαν  «bonus», να περάσει μια εβδομάδα στο σπίτι του αφεντικού του για να εργαστούν σε νέο project, όπου στην πραγματικότητα το αφεντικό τον θέλει να του δείξει ένα καινούργιο του «κατασκεύασμα» ή και «δημιούργημα», μια «ρομποτοειδή» γυναίκα. Την οποία ο νεαρός θα ερωτευθεί….

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Μοντέρνο και φρέσκο σενάριο, δίνει υποσχέσεις βαθιάς ανανέωσης στο είδος όπου οι ιδέες του συγγραφέα είναι που βγάζουν αξιοσημείωτη ταινία, κι επιπλέον καταφέρνει μέσα στη μικρή του σχετικά παραγωγή να πάρει και υποψηφιότητα για Οσκαρ στα οπτικά εφφέ, τα οποία, όμως, έχουν να κάνουν με τη σεναριακή ιδέα κι όχι με τον χαμό των digital και των εργαστηρίων. Την υποψηφιότητα αυτή την πιστώνεται 100 ο/ο  το σενάριο.

3. ΤΑ ΜΥΑΛΑ ΠΟΥ ΚΟΥΒΑΛΑΣ (Inside out)

Πίτερ Ντόκτερ, Μεγκ Λε Φωβ, Τζος Κούλεη, Ρόνι Ντελ Κάρμεν

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Για τον ΠΙΤΕΡ ΝΤΟΚΤΕΡ αυτή είναι η τέταρτη σεναριακή υποψηφιότητα. Κι οι προηγούμενες ήταν για σενάρια κινουμένων σχεδίων, όπως κι αυτή. Ηταν για το «ToyStory» (1996), για το «Wall-E» (2009), για το «Ψηλά στον ουρανό» (2010)

Εχει ΠΑΡΕΙ ΟΣΚΑΡ στην κατηγορία ΚΙΝΟΥΜΕΝΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ, το 2010 για το «ΨΗΛΑ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ» και στην κατηγορία αυτή ήταν υποψήφιος και το 2002 για το «ΜΠΑΜΠΟΥΛΑΣ ΑΕ». Εχει επίσης μια υποψηφιότητα και για μικρού μήκους κινούμενο σχέδιο , το 2003 (Mike’snewcar)

Για τους άλλους τρεις είναι η πρώτη υποψηφιότητα.

ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Σενάριο κινουμένου σχεδίου όπου ένα κοριτσάκι ζει τις ψυχολογικές μεταπτώσεις μιάς μετακόμισης σε άλλη πόλη ενώ οι θεατές βλέπουν ανθρωποποιημένα τα βασικά συναισθήματα καθώς και τις αισθήσεις που διέπουν τον άνθρωπο σε μια τρελή, εξωφρενική διαπάλη και συνεύρεση.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ. Η απόλυτη ευφυΐα. Το κινούμενο σχέδιο στις τελευταίες δεκαετίες έχει δείξει απίστευτη πρόοδο, με πολύ εμπνευσμένα και ψαγμένα σενάρια τα οποία ΚΑΙ το επίπεδο ανεβάζουν ΚΑΙ το είδος πηγαίνουν μπροστά. Αυτό εδώ καταφέρνει το ακατόρθωτο: Να δώσει στο παιδιά αυτά που μόνο σε έργα φιλοσοφικής εμβάθυνσης έχουν μπορέσει να δώσουν οι μεγάλοι στους μεγάλους. Ωστόσο, το κινούμενο σχέδιο ως είδος δεν προτιμάται στην τελική ψήφιση των σεναρίων, όλοι στρέφονται στα έργα με ανθρώπους… .Κάποτε θα «σπάσει» κι αυτό, για όλα υπάρχει μιά πρώτη φορά.

4. SPOTLIGHT

Τζός Σίνγκερ, Τομ ΜακΚάρθυ

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Για τον ΤΖΟΣ ΣΙΝΓΚΕΡ είναι η πρώτη υποψηφιότητα.

Για τον ΤΟΜ ΜΑΚΚΑΡΘΥ είναι η δεύτερη σεναριακή (είχε προταθεί το 2010 για το «Ψηλά στον ουρανό»- κινούμενο σχέδιο παρακαλώ!) ενώ φέτος είναι υποψήφιος και στην κατηγορία της σκηνοθεσίας.

ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Η εξιστόρηση ενός αληθινού γεγονότος: Η έρευνα της δημοσιογραφικής ομάδας «Spotlight» της εφημερίδας «Boston Globe» στην αποκάλυψη ενός τρομερού σκανδάλου  με θέμα  τη σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων και θύτες ιερείς της Καθολικής Εκκλησίας.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Παρακολουθούμε λεπτομερώς το πώς οργανώθηκε η ομάδα για να ξεκινήσει την έρευνα, την ατομική διαδρομή κάθε στελέχους της στην διερεύνηση της υπόθεσης, κάτω από την κοινή ομπρέλα της έννοιας «ομάδα» που δεν ξεφεύγει ποτέ. Ένα σενάριο που στήριξε ταινία πολλαπλών υποψηφιοτήτων για το Οσκαρ σε μεγάλες κατηγορίες (ταινία, σκηνοθεσία και δύο ερμηνευτές), όπου ο σκηνοθέτης είναι σεναριογράφος που συνεργάζεται εδώ με έναν ακόμα συγγραφέα  στο γράψιμο εξ αρχής όλων των στοιχείων μιάς πολύ μεγάλης έρευνας που κατέληξε να γίνει κινηματογραφικό σενάριο.

5. STRAIGHT OUTTA COMPTON

Τζόναθαν Χέρμαν, Αντρέα Μπερλόφ, Λι Σάβιτζ, Αλαν Γουένκος

ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ στα ΟΣΚΑΡ: Πρώτη υποψηφιότητα για όλους.

ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Η ιστορία ενός μουσικού «γκρουπ» Αφροαμερικανών  από το Κόμπτον της Καλιφόρνιας (μέσα σε αυτούς κι ο IceCube), που δημιούργησαν το δικό τους hiphop , έκαναν αίσθηση, ήρθαν αντιμέτωποι με την εμπορευματοποίηση, τις εταιρείες, τους λευκούς μάνατζερ αλλά και με το ρατσιστικό μίσος  και την προκατάληψη που δεν εξέλιπαν ούτε στη δεκαετία του ’80, που ξεκινά η ιστορία, ούτε και στις μέρες μας….

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ: Σενάριο «ντοκουμέντου» πάνω στη «μαύρη» μουσική και στην κοινωνική της καταγωγή των σύγχρονων ετών που συνυφαίνει και μεταβάλει σε κράμα τα κοινωνικά φαινόμενα και τις μουσικές ανησυχίες μέσα από τις οποίες εκφράζονται η οργή αλλά και το λούμπεν προλεταριάτο των εγχρώμων. Το σενάριο, ωστόσο, δεν έχει στηρίξει ταινία μεγαλύτερης πνοής, το φιλμ παραμένει ταινία σεναρίου.

ΠΡΟΒΛΕΨΗ: Το «SPOTLIGHT» με τη σεναριακή έρευνα του, το περιεχόμενο, την οικουμενικότητα του και το γεγονός πως στηρίζεται πάνω του μία από τις βασικές ταινίες της φετινής οσκαρικής κούρσας και χρονιάς, καθίσταται ΦΑΒΟΡΙ της πεντάδας.