Το κύκνειο άσμα του παραγωγού ΝΤΕΗΒΙΝΤ Ο. ΣΕΛΖΝΙΚ κι ως ένα βαθμό και της πρωταγωνιστικής καριέρας (στο Χόλλυγουντ σίγουρα) της αγαπημένης του συζύγου και δημιουργήματος του, ΤΖΕΝΙΦΕΡ ΤΖΟΟΥΝΣ, είναι αυτή η ταινία, που βασίζεται στο βιβλίο του ΣΚΩΤ ΦΙΤΖΕΡΑΛΝΤ. Εγχρωμη, μεγάλη παραγωγή, γυρισμένη εξ ολοκλήρου στην Ευρώπη (ΚΥΑΝΗ ΑΚΤΗ, ΖΥΡΙΧΗ, ΡΩΜΗ), δώρο για την αγαπημένη, μόνο που στο μεταξύ οι καιροί είχαν αλλάξει κι οι δυνάμεις εγκατέλειπαν.
Κι όμως, είναι μία από τις καλύτερες πολεμικές ταινίες που γυρίστηκαν στη δεκαετία του ’60 αλλά «χάθηκε» , όπως συμβαίνει με πολλά έργα που χάνονται μετά την εποχή τους. Πρόκειται για ΜΑΥΡΟΑΣΠΡΗ μεγάλη παραγωγή που γύρισε ο ΚΑΡΛ ΦΟΡΜΑΝ και στην οποία παίζουν πολλοί γνωστοί ηθοποιοί μεταξύ των οποίων κι η ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ η οποία έχει ΚΑΙ τον καλύτερο ρόλο από όλες τις γυναίκες που συμμετέχουν ΚΙ είναι κι η καλύτερη από όλες.
Κάποτε, στην δεκαετία ’60 ΚΥΡΙΩΣ, υπήρχαν θρίλερ με …. νιονιό. Τότε δεν τα αποκαλούσαν ακόμα έτσι, τα έλεγαν «αστυνομικά» ή «μυστηρίου» ή «αγωνίας» κλπ. Υπήρχαν κι ωραία κατασκοπικά τότε. Σήμερα, πολλά εξ εκείνων ( μην πω τα περισσότερα..) έχουν ξεχαστεί. Ένα από αυτά είναι η «ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΤΑΧΤΕΣ» που γυρίστηκε από τον ΤΖ.ΛΙ ΤΟΜΣΟΝ με ερμηνευτές τον ΜΑΞΙΜΙΛΙΑΝ ΣΕΛ, την ΣΑΜΑΝΘΑ ΕΓΚΑΡ και την ΙΝΓΚΡΙΝΤ ΤΟΥΛΙΝ. Μαυρόασπρο..
Αυτό κι αν είναι ξεχασμένο, αυτό κι αν αγνοείται και μάλιστα μου κάνει εντύπωση που ενώ έχει τέτοιο θέμα που είναι αρκούντως ελκυστικό- την απονομή των ΟΣΚΑΡ- δεν το έχουν κυκλοφορήσει ούτε σε dvdούτε σε βίντεο, κι είχα φάει την Αμερική να το ψάχνω.
Ισως ελάχιστοι να θυμούνται κι ακόμα λιγότεροι να γνωρίζουν πως το «ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΟ ΚΟΥΑΡΤΕΤΟ» του ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΕΛ είχε μεταφερθεί στον κινηματογράφο. Το πρώτο βιβλίο, που στα ελληνικά το ξέραμε ως «ΙΟΥΣΤΙΝΗ» στη μετάφραση (που δεν επρόκειτο για απλή μετάφραση αλλά για αληθινή ΑΝΑΠΛΑΣΗ λόγου) του ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΟΥ. Γυρίστηκε το 1969 από τον ΤΖΩΡΤΖ ΚΙΟΥΚΟΡ και κατέληξε σε αληθινή ΑΠΟΤΥΧΙΑ.
Η ταινία προβλήθηκε στην Ελλάδα το 1966, σκηνοθέτης είναι ο ΝΤΑΝΙΕΛ ΜΑΝ, σεναριογράφος ο ΛΩΡΕΝΣ ΝΤΑΡΕΛ (ναι..ναι.. ο συγγραφέας του «Αλεξανδρινού Κουαρτέτου») και πρωταγωνιστούν η ΣΟΦΙΑ ΛΟΡΕΝ, ο ΠΗΤΕΡ ΦΙΝΤΣ κι ο ΤΖΑΚ ΧΩΚΙΝΣ
Σήμερα, κάποιος που θα το δει, θα απορήσει πως προτάθηκε για Οσκαρ αυτή η ταινία. Ναι, διότι έχει άλλα standards στο μυαλό του, και δικαιολογημένα. Πάμε πίσω στο 1954 που γίνεται η ταινία και στο 1955 που προτείνεται για το Οσκαρ και τότε θα καταλάβουμε περισσότερα.
Σήμερα μπορεί να μην το θυμάται κανείς. Στη δεκαετία, όμως, του ’60, στα παιδικά μου χρόνια , ήταν «γκραν σουξέ». Με την ΑΝΝ –ΜΑΡΓΚΡΕΤ που τότε εκπροσωπούσε το μοντέρνο , υπό την επιρροή της συνεργασίας της με τον Ελβις Πρίσλευ, ένα χρόνο πριν, στο «Νύχτες στο Λας Βέγκας».
Η ρωσική αυτή ταινία , που είχε τιμηθεί με το ΟΣΚΑΡ ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ το 1981,ήταν που συνδέθηκε το περισσότερο από άλλες ομοεθνείς της με το πρόσφατο ταξίδι μου στη Ρωσία. Την είχα νιώσει και τότε αλλά ήθελα πολύ να την ξαναδώ, να την καταλάβω καλύτερα. Με το που επέστρεψα έσπευσα να τη νοικιάσω. Και τη συνιστώ ΑΝΕΠΙΦΥΛΑΚΤΑ. Για τους ίδιους λόγους του ΤΟΤΕ και του ΤΩΡΑ διότι είναι του… .ΠΑΝΤΟΤΕ.